Praworządność potrzebuje nie tylko zmiany przepisów, ale też edukacji i współpracy prawników

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Wynik niedawnych wyborów parlamentarnych przyniósł nadzieję na powrót praworządności, respektowanie trójpodziału władz, niezależność sądownictwa i niezawisłość sędziów. Zmiany w przepisach są konieczne, ale równie ważne jest choćby kształcenie nowego pokolenia prawników, m.in. w zakresie ich roli w demokratycznym państwie - uważają uczestnicy konferencji "Między postępowaniem rozpoznawczym a egzekucyjnym”.

27.10.2023

SN: Rzecznik MIŚ nie opłaca kosztów skargi nadzwyczajnej

Wymiar sprawiedliwości

W razie wniesienia skargi nadzwyczajnej przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców koszty postępowania przed Sądem Najwyższym podlegają wzajemnemu zniesieniu – taką uchwałę siedmiorga sędziów podjęła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. Zadecydowało działanie Rzecznika w interesie publicznym.

27.10.2023

Nie twórzmy nowych korzeni zatrutego drzewa

Wymiar sprawiedliwości

Po wyborach słychać zewsząd nadzieje na przywrócenie rządów prawa, wolności i praw jednostki. Odbudowanie języka prawa, instytucji i ich znaczenia jest zadaniem trudnym. Może potrwać dwa a nawet cztery lata. Dwa – do zakończenia kadencji prezydenta, a cztery – do końca kadencji Sejmu. Zmiany muszą być jednak wprowadzane konstytucyjnymi metodami - bez wrzutek do ustaw i dominacji projektów poselskich.

27.10.2023

Samorządy nie wiedzą, ile je będzie kosztować podwyżka urzędówek adwokatów i radców

Wymiar sprawiedliwości Finanse samorządów

Samorządy krytykują projekty rozporządzeń, które zobowiązują gminy i miasta do ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę lub adwokata z urzędu. Stawki te wzrosną o 100 procent we wszystkich rodzajach spraw. Samorządowcy wskazują, że nie wiedzą ile będą kosztować ich nowe regulacje. Obawiają się, że znowu będą musiały dołożyć do zmian z własnych budżetów.

27.10.2023

Żelazny fundusz na alimenty wycina innych wierzycieli

Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne

Z kwoty uzyskanej z egzekucji dłużnika, w pierwszej kolejności mają być zaspokojone nie tylko należności alimentacyjne wymagalne, ale też przyszłe - w wysokości stanowiącej równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę za okres roku. Sędziowie podkreślają, że narusza to Konstytucję, bo uderza m.in. w równość wierzycieli. Tzw. fundusz żelazny może być także wykorzystywany do ucieczki przed egzekucją.

27.10.2023

Mamy 18 sędziów TK, a powinno być 15 - Trybunał do poprawki

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Skoro Trybunał w Strasburgu i sam TK orzekł, że tzw. sędziowie dublerzy w Trybunale Konstytucyjnym zostali powołani bezprawnie, to wystarczające jest, by nowy Sejm podjął uchwałę stwierdzającą nieważność ich wyboru, gdyż zostali powołani na miejsca już zajęte przez profesorów czekających 8 lat na ślubowanie – uważają prawnicy. Być może orzeczenia TK zapadłe w składzie dublerskim, mogłyby zostać na mocy nowej ustawy o Trybunale „ratyfikowane" przez nowy TK w pełnym składzie.

26.10.2023

Prokurator usunięty z zawodu za przyjmowanie prezentów

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego ukarała prokuratora rejonowego z Warszawy wydaleniem ze służby. Miał on żądać i następnie wziąć od partnerki oskarżonego o zabójstwo dwie markowe koszule i bilety na mecz piłkarski reprezentacji narodowej. Prokurator przyznał się do tych czynów. Sąd Najwyższy uznał, że zachowanie prokuratora było niegodne i naraziło na szwank wizerunek urzędu.

26.10.2023

Pisma procesowe miały być bardziej przejrzyste, ale są problemy z przepisami

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Od lipca obowiązuje przepis, zgodnie z którym m.in. wnioski dowodowe muszę być wyraźnie wyodrębnione, a zgłoszenie ich tylko w uzasadnieniu może spowodować, że nie wywołają żadnych skutków. Zakłada on również, ale bez rygoru, że wyodrębnione muszą być inne wnioski, twierdzenia i oświadczenia. Celem było uporządkowanie pism, tyle że problem z regulacją mają teraz nie tylko pełnomocnicy, ale i sami sędziowie. Potrzebne są zmiany.

26.10.2023

Dwie komisje PE chcą wpisania w traktatach zasady prymatu prawa unijnego nad krajowym

Wymiar sprawiedliwości

Komisja Prawna (JURI) i Komisja Spraw Konstytucyjnych (AFCO) Parlamentu Europejskiego przyjęły w środę sprawozdanie, w którym przekonują, że w unijnych traktatach należy wprost wpisać zasadę prymatu prawa UE nad prawem krajowym. Sprawozdanie zostało przyjęte przy poparciu 30 eurodeputowanych i przy 9 głosach sprzeciwu.

25.10.2023

Zadośćuczynienie albo środki na cel społeczny - sąd będzie musiał zdecydować

Wymiar sprawiedliwości

Na skutek nowelizacji kodeksu cywilnego sąd w razie naruszenia dobra osobistego nie może już przyznać zarówno zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, jak i zasądzić odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany przez powoda cel społeczny. Prawnicy tak interpretują zamianę spójnika "lub" na "albo", bo jak podkreślają ten ostatni jest alternatywą o charakterze rozłącznym.

25.10.2023

Strasburg: Polska naruszyła prawa sędziów-kobiet do przejścia w stan spoczynku

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Przepisy uzależniające przejście w stan spoczynku kobiety-sędziego od zgody ministra sprawiedliwości naruszają prawo do sądu oraz prawo do życia prywatnego, a ponadto są dyskryminujące ze względu na wiek i płeć - orzekł 24 października br. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Te przepisy to arbitralna i bezprawna ingerencja w sferę niezawisłości sędziowskiej i ochrony przed usunięciem ze stanowiska sędziego ze strony przedstawiciela władzy wykonawczej.

24.10.2023

Frankowe pisma do wysyłki zatapiają sądowe sekretariaty

Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Sąd wydaje postanowienie, potem zarządza o dostarczeniu - i to pilnym - pisma procesowego pozwanemu, ale dokumenty nie docierają całymi miesiącami. Nie chodzi przy tym o błąd w adresie, lecz o problemy kadrowe w sądowych sekretariatach. Wszystko zależy oczywiście od sądu, czasem od wydziału, ale - jak podkreślają prawnicy - tego typu sytuacje wcale nie są rzadkością, a dla stron to nie tylko stres. "Nieświadomy" bank może rozpocząć procedurę windykacyjną.

24.10.2023

CBA zawiadamia prokuraturę w sprawie byłego szefa

Wymiar sprawiedliwości

CBA zawiadomiło prokuraturę w sprawie wypowiedzi byłego szefa CBS Pawła Wojtunika dotyczących podsłuchiwanie opozycji. Chodzi o art. 222 Kodeksu karnego dotyczący pomawiania osób lub instytucji. Poinformował o tym w serwisie X (dawny Twitter) Mariusz Kamiński, minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

23.10.2023

Uchwałą Sejmu można usunąć nielegalnych członków neoKRS

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Źródłem dewastacji wymiaru sprawiedliwości jest upolityczniona Krajowa Rada Sądownictwa. Przywracanie ładu konstytucyjnego przez większość parlamentarną trzeba zacząć od pozbawienia członkostwa obecnych członków. Ich kadencja w neoKRS nie jest objęta konstytucyjną ochroną, gdyż organ ten funkcjonuje z naruszeniem Konstytucji. A zatem uchwałą Sejmu można stwierdzić niekonstytucyjność wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa – uważają sędziowie i konstytucjonaliści.

23.10.2023

Dr Ślusarczyk: zażalenie od odmowy zwolnienia z kosztów możliwe i w II instancji, ale jest pułapka

Wymiar sprawiedliwości

Zgodnie z nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego strona postępowania przed sądem drugiej instancji uzyskała prawo złożenia zażalenia do innego składu sądu drugiej instancji w przedmiocie odmowy zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcie takiego zwolnienia. Jest to krok w dobrym kierunku zmierzający do zwiększenia ochrony procesowej stron, ale trzeba mieć na uwadze czyhającą pułapkę proceduralną - pisze Maksymilian Ślusarczyk doktor nauk prawnych, radca prawny, autor i współautor publikacji z zakresu m.in. prawa cywilnego i procedury cywilnej.

22.10.2023

Im większy sąd tym mniej spraw dla prezesa - MS szykuje zmiany

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce by wskaźniki procentowe przydziału spraw dla prezesów i wiceprezesów sądów uzależnione były od liczby orzeczników. W opiniowanej nowelizacji rozporządzenia będą one wynosić od co najmniej 10 proc. - gdy orzeczników będzie powyżej 80, do co najmniej 25 proc. w przypadku małych sądów, do 20 orzeczników. Zmiany mają wejść w życie po 14 dniach.

21.10.2023

RPO: Skazany powinien mieć prawo poskarżyć się na przewlekłość sprawy o przerwę w karze

Wymiar sprawiedliwości

Skazany nie może złożyć skargi na przewlekłość postępowania wykonawczego w przedmiocie udzielenia mu przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności co jest niezgodne z Konstytucją, a konkretnie z prawem każdego do sądu - wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich w postępowaniu Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym jednej ze skarg konstytucyjnych.

21.10.2023

SN: Prokurator za wcześnie umorzył sprawy pedofili

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Prokurator z Poznania został obwiniony o to, że poważnie zaniedbał prowadzenie spraw związanych z pedofilią. Otrzymał karę upomnienia, gdyż z powodu jego bierności nigdy nie wykryto sprawców. Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej orzekł, ze surowsza kara nagany nie byłaby adekwatna, gdyż właściwie nie wiadomo, czy istotnie doszło do przestępstwa, a dzieci miały poniżej 15 lat.

21.10.2023

Co się zmieniło w przepisach cywilnych, jakie sprawiają problemy - 27 października konferencja w Warszawie

Wymiar sprawiedliwości

W następny piątek, 27 października, w Warszawie odbędzie się konferencja naukowa „Między postępowaniem rozpoznawczym a egzekucyjnym”. Jej celem jest przybliżenie zarówno zmian w przepisach, jak i problemów, z którymi po ich wprowadzeniu borykają się np. pełnomocnicy. Tematem będzie choćby słynny art. 128(1) kodeksu postępowania cywilnego, na mocy którego od 1 lipca wnioski dowodowe muszą być wyraźnie wyodrębnione w pozwie, a umieszczenie ich w uzasadnieniu może skutkować pominięciem.

20.10.2023

Najnowsze uchwały Sądu Najwyższego porządkują kwestię tzw. orzeczeń nieistniejących

Wymiar sprawiedliwości Prawo AI

Ustawodawca, informatyzując postępowanie rejestrowe, restrukturyzacyjne i upadłościowe, w funkcjonalnościach wzorców udostępnionych na Portalu Rejestrów Sądowych oraz Krajowym Rejestrze Zadłużonych, nie przewidział możliwości opatrzenia dwukrotnym podpisem jednego dokumentu. Już tylko z tego punktu widzenia ostatnie uchwały SN mają wymiar praktyczny - piszą Jacek Pietrzela oraz Krzysztof Rudnik, radcowie prawni, doradcy restrukturyzacyjni.

20.10.2023