Sprawa dotyczyła czterech sędziów Lucyny Pająk, Marty Kuzak, Elżbiety Kabzińskiej i Danuty Jezierskej, urodzonych między 1953 a 1957 rokiem.
Trybunał w Strasburgu orzekł naruszenie:
- Art. 6 Konwencji Praw Człowieka przez naruszenie prawa do sądu,
- Art. 8 Konwencji prawo do prywatności,
- Art. 14 – stanowiący o zapobieganiu dyskryminacji ze względu na płeć i wiek.
Sędzie te wniosły skargę do Strasburga z powodu zmian legislacyjnych, obniżających wiek stanu spoczynku sędziów z 67 do 60 lat dla kobiet i do 65 lat dla mężczyzn, co spowodowało, że nie mogły w dalszym ciągu zajmować swoich stanowisk sędziego bez zgody ministra sprawiedliwości i Krajowej Rady Sądownictwa.
Ingerencja władzy wykonawczej
Trybunał w Strasburgu stwierdził, że decyzje podjęte wobec każdej ze skarżących przez ministra sprawiedliwości i KRS stanowiły arbitralną i bezprawną ingerencję w sferę niezawisłości sędziowskiej i ochrony przed usunięciem ze stanowiska sędziego ze strony przedstawiciela władzy wykonawczej i organu jej podległego. Trybunał stwierdził, że prawo skarżących do dostępu do sądu zostało w ten sposób naruszone co do istoty.
Trybunał przyjął stanowisko, że sędziowie powinni cieszyć się ochroną przed arbitralnymi decyzjami władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz że jedynie nadzór niezależnego organu sądowego nad legalnością kwestionowanego środka może zapewnić skuteczność takiej ochrony.
Dyskryminacja ze względu na płeć
Trybunał stwierdził również, że kwestionowane ustawodawstwo wyraźnie wprowadziło różnicę w traktowaniu ze względu na płeć w zakresie obowiązkowego wieku emerytalnego osób wykonujących ten sam zawód.
Trybunał zauważył, że życie zawodowe skarżących zakończyło się pięć lat wcześniej, niż życie zawodowe sędziów płci męskiej, znajdujących się w podobnych okolicznościach oraz że ich obowiązkowe wcześniejsze przejście na emeryturę miało oczywiste negatywne skutki dla ich kariery i perspektyw w zakresie rozwoju zawodowego i osobistego.
Wyrok zapadł w składzie siedmiorga sędziów, z czego dwóch było przeciwnych.
Wyrok ETPCz z 24 października 2023 r. , skargi nr 25226/18, 25805/18, 8378/19 i 43949/19
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
