Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Rząd przyjął go na wtorkowym posiedzeniu. Jak przewiduje rząd, część emerytów otrzyma średnią miesięczną podwyżkę na poziomie ponad 1,4 tys. zł, a część wyrównanie – średnio o ponad 12 tys. zł oraz przeciętną miesięczną podwyżkę o ok. 200 zł. Na zmianach skorzysta ok. 74 tys. osób.

Ważny wyrok TK

Sprawa ciągnie się od marca 2019 r. Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 6 marca 2019 r. sygn. akt P 20/16, orzekł o niezgodności art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z art. 2 Konstytucji RP, w zakresie jakim dotyczy kobiet urodzonych w roku 1953, pobierających przed dniem 1 stycznia 2013 r. emeryturę wcześniejszą na podstawie art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej.

W uzasadnieniu orzeczenia TK podkreślał, iż w celu zagwarantowania jednolitych zasad zwrotu świadczeń należnych uprawnionym ustawodawca powinien wprowadzić odpowiednie regulacje w tym zakresie. Znaczna grupa ubezpieczonych z rocznika 1953 została pozbawiona możliwości wznowienia postępowania administracyjnego przed ZUS z uwagi na upływ ustawowych terminów określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego (pięcioletniego terminu z art. 146 kpa liczonego od dnia doręczenia decyzji, oraz miesięcznego z art. 145a § 2 kpa liczonego od dnia ogłoszenia wyroku TK). Realizacja zatem uprawnień w sposób uwzględniający treść orzeczenia TK może się odbyć jedynie w drodze przepisów proponowanej ustawy.

 

Przepisy do poprawki

Przyjęte we wtorek przez rząd przepisy przewidują możliwość wystąpienia przez ubezpieczonych z rocznika 1953, pobierających przed dniem 1 stycznia 2013 r. emeryturę wcześniejszą na podstawie przepisów art. 46, art. 50, art. 50a, art. 50e, art. 184 ustawy emerytalnej lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215), o ustalenie prawa do emerytury powszechnej bez zastosowania niekonstytucyjnego mechanizmu pomniejszania podstawy jej obliczenia o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych ujętego w art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. Z uprawnienia tego będą mogli skorzystać zarówno ubezpieczeni, którzy występowali o emeryturę powszechną przed wydaniem wspomnianego wyżej orzeczenia TK, jak i ci występujący o nią po raz pierwszy po wejściu proponowanego aktu prawnego w życie. Ponadto, w przypadkach, gdy ponownie ustalona wysokość emerytury powszechnej będzie wyższa od tej wypłacanej dotychczas, przewidziana została wypłata stosownego wyrównania.

Wyższą emeryturę będą otrzymywać kobiety i mężczyźni urodzeni w 1953 r., którzy spełniają następujące warunki:

  • pobierają lub pobierali wcześniejsze emerytury;
  • otrzymali prawo do wcześniejszej emerytury przed 1 stycznia 2013 r.;
  • kiedykolwiek wystąpili o emeryturę według nowych zasad, przyznawaną po ukończeniu ustawowego wieku emerytalnego oraz emerytura ta została ustalona z pomniejszeniem podstawy obliczenia o sumę kwot pobranych wcześniejszych emerytur.
    • Liczba osób, które skorzystają na zmianie wynosi 62,6 tys.
    • Szacunkowo otrzymają oni przeciętną miesięczną podwyżkę o 202 zł oraz  wyrównanie (tj. różnicę między pobieraną dotychczas emeryturą, a emeryturą, która powinna być wypłacana) – średnio o 12 786 zł.
  • pobierają wcześniejsze emerytury według starych zasad przyznanych przed 2013 r. i które do wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie wystąpiły o emeryturą powszechną, a wystąpią o nią w lipcu 2020 r.
    • Liczba osób, które skorzystają na zmianie wynosi 11,2 tys.
    • Szacunkowo otrzymają oni przeciętną miesięczną podwyżkę o 1 487 zł.

Zobacz również:
RPO: Państwo może naprawić błąd i umożliwić ponowne przeliczenie emerytur kobiet'53 >>
Emerytury dla kobiet z rocznika 1953 w sejmowej i rządowej „zamrażarce” >>

 

Emerytury i renty w praktyce

Ewa Elżbieta Dziubińska-Lechnio, Eliza Skowrońska

Sprawdź  

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.