Prof. Bodnar: KRS utraciła gwarancje niezależności od władzy ustawodawczej

Wymiar sprawiedliwości

Minister sprawiedliwości prof. Adam Bodnar zaapelował do sędziów, by w swojej pracy orzeczniczej mieli na względzie obowiązujące w Polsce prawo międzynarodowe, zaś dokonując jego wykładni brali pod uwagę orzecznictwo sądów polskich i trybunałów międzynarodowych, w tym również dotyczące statusu osób powołanych na stanowiska sędziowskie z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r.

07.02.2024

Przy wyliczaniu emerytury funkcjonariuszom PRL stosuje się rozproszoną kontrolę konstytucyjną

Wymiar sprawiedliwości Emerytury i renty

Były funkcjonariusz kontrwywiadu PRL może mieć wyższą emeryturę niż ustalona przez organ rentowy. Sąd Apelacyjny wskazał na dopuszczalność stosowania przez sąd powszechny rozproszonej kontroli konstytucyjnej i możliwość pominięcia określonego przepisu ustawy z uwagi na jego niekonstytucyjność, bez uprzedniego rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego.

07.02.2024

Prof. Waltoś: Trzeba "odziobrzyć" prawo i proces karny

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Nowa komisja kodyfikacyjna stanie przed zadaniem uporządkowania prawa karnego i stworzenia nowoczesnej procedury karnej. Ale wcześniej potrzebne jest szybkie wycofanie z kodeksu drakońskich kar, wprowadzonych przez poprzedni rząd. Przywrócić też trzeba kontradyktoryjność w procesie karnym i ograniczyć w nim rolę prokuratora - twierdzi prof. Stanisław Waltoś.

07.02.2024

Stosowanie systemów szpiegujących, w tym Pegasusa - tylko wyjątkowo

Wymiar sprawiedliwości Policja

Sąd wskazał, że nie należy stosować oprogramowania szpiegującego (w tym Pegasus) do gromadzenia dowodów przez służby policyjne i specjalne. W polskich przepisach brakuje nie tylko zakazu stosowania takiego oprogramowania przez policję i ograniczenia jego stosowania przez służby specjalne, ale też realnej ochrony przed możliwością zmanipulowania komunikatu - pisze Jacek Kudła, biegły sądowy, ekspert w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych.

06.02.2024

Zbrodnie wojenne - jak słuchać i usłyszeć świadków, ofiary i ocalałych

Wymiar sprawiedliwości

Jak słuchać świadków, osoby poszkodowane zbrodniami w czasie wojny w Ukrainie? Jak chronić je przed powtórną traumą - tym kwestiom poświęcona będzie III część Webinarium Sprawiedliwość naprawcza, które odbędzie się w najbliższy poniedziałek, 12 lutego 2024 r. Organizuje je m.in. Fundacja Sunflowers, która uruchomiła także aplikację do zbierania informacji o dowodach zbrodni prawa międzynarodowego popełnionych w Ukrainie i szkodach poniesionych w związku z trwającą tam wojną.

06.02.2024

RPO: Propozycja przerwania kadencji sędziów członków KRS budzi wątpliwości

Wymiar sprawiedliwości

Propozycja zawarta w projekcie nowelizacji ustawy o KRS dotycząca wygaszenia mandatów sędziowskich obecnych sędziów/członków Rady wiąże się z przerwaniem ich czteroletniej kadencji zagwarantowanej w art. 187 ust. 3 Konstytucji, co może budzić wątpliwości - wskazuje RPO, zaznaczając, że tym razem jest to uzasadnione, bo Rada, w obecnym składzie, nie jest zdolna do sprawnego wywiązywania się z roli strażnika niezawisłości sędziów i niezależności sądów.

06.02.2024

Formularze uzasadnień przejdą do lamusa? Adwokatura chce uchylenia przepisu

Wymiar sprawiedliwości

Ponad 80 proc. ankietowanych adwokatów uważa, że sporządzanie uzasadnień wyroków w sprawach karnych na formularzu utrudnia przygotowanie m.in. apelacji, a blisko 85 proc., że taka forma może naruszać rzetelność procesu. Podobne wątpliwości mają sędziowie, którzy przyznają, że trudniej im uzasadnić wyrok, a formularze zamiast ułatwić - utrudniają. NRA, bazując na wynikach badań, wystąpiła właśnie z petycją o uchylenie przepisu.

06.02.2024

Sędziowie i neo-sędziowie – ten dualizm niszczy godność prawa oraz sądownictwa

Wymiar sprawiedliwości

Konieczność reformy wymiaru sprawiedliwości jest bezdyskusyjna – jeden zakres dotyczy usprawnienia i uproszczenia procedur, zaś druga - pilniejsza i znacznie ważniejsza kwestia, to uregulowanie statusu sędziów – tzw. neo-sędziów oraz wydanych przez nich orzeczeń. Trzeba do tego podejść pragmatycznie, inaczej czeka nas paraliż sądownictwa - pisze Ewa Pawłowska, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie z tzw. wydziału frankowego, adwokat w latach 2010-2022.

06.02.2024

SN: Nieumyślny wypadek spowodowany przez pieszego – dozór wykluczony

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Pieszy pod wpływem alkoholu spowodował wypadek drogowy, który skończył się poważnymi uszkodzeniami ciała motocyklisty. Sprawca został skazany na trzy lata w zawieszeniu i dano mu dozór kuratora. Sąd Najwyższy orzekł, że niesłusznie. Wyrok został uchylony. Dozór jest obowiązkowy wobec młodocianego sprawcy tylko przestępstwa umyślnego, a nie jak w tym wypadku – nieumyślnego.

05.02.2024

Prawomocny wyrok ustalający nieważność umowy kredytu wystarczy do wykreślenia hipoteki

Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe Nieruchomości

Odpis prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu daje pełne prawo kredytobiorcy do złożenia wniosku o wykreślenie hipoteki. Sąd wieczystoksięgowy nie powinien go oddalić, powołując się na brak podstawy prawnej do jej wykreślenia a tym samym zmuszać wnioskodawcę do korzystania z dłuższego i bardziej złożonego postępowania - pisze Elżbieta Jóźwiak, radca prawny w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.

05.02.2024

Postępowania przygotowawcze – kiedy pośpiech tylko przedłuża sprawę

Wymiar sprawiedliwości

Ota Pavel zauważył, że sztuką jest iść powoli i rozglądać się wokół siebie, a nie gnać szybko i niczego nie rozumieć. Prostsza wersja tego przesłania głosi, że pośpiech jest wskazany przy łapaniu pcheł. Często piszę, że zmorą postępowań w Polsce jest długotrwałość, ale cóż po szybkości, która jest kosztem jakości - pisze Mikołaj Kozak, adwokat w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

05.02.2024

Rusza radcowski "Niebieski kompas" - ma wesprzeć młodzież, dzieci i rodziny

Wymiar sprawiedliwości

Konferencje, szkolenia dla prawników, edukacja prawna dzieci i młodzieży, rozpoczęcie publicznej debaty nad zmianami potrzebnymi w zakresie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - to plany związane z zainaugurowaną właśnie akcją "Niebieski kompas - radcowie rodzinom", organizowaną przez radczynie z warszawskiej Izby. W jej centrum ma znaleźć się dziecko i jego potrzeby.

05.02.2024

Sędzia Ryszard Sadlik p.o. dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Sędzia Kamil Zaradkiewicz został odwołany w piątek z funkcji Dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Pełnienie obowiązków dyrektora KSSiP minister sprawiedliwości powierzył sędziemu Ryszardowi Sadlikowi. W przyszłym tygodniu ma zostać ogłoszony konkurs na nowego dyrektora szkoły.

02.02.2024

Uchwał w sprawie TK jeszcze nie ma, ale trwa szukanie rozwiązania

Wymiar sprawiedliwości

Na stole nie ma dziś żadnej uchwały ws. Trybunału Konstytucyjnego, ale jesteśmy zdeterminowani, by naprawić sytuację w TK i będziemy używać różnych narzędzi. Mogą to być uchwały, potrzebna będzie też ustawa - to słowa Krzysztofa Śmiszka, wiceministra w resorcie sprawiedliwości. Z nieoficjalnych informacji Prawo.pl wynika, że analizowane jest też czy możliwe jest usunięcie z TK sędziów: Krystyny Pawłowicz i Stanisława Piotrowicza oraz kto mógłby się znaleźć w prawidłowym składzie.

02.02.2024

Czy TSUE dostrzega różnicę między rekompensatą a waloryzacją?

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe

Aktualnie w przestrzeni medialnej pojawiają się głosy, jakoby TSUE postanowieniem z dnia 12 stycznia 2024 roku w sprawie o sygn. akt C-488/23 pozbawił banki możliwości domagania się żądania zwrotu kapitału w zwaloryzowanej wysokości. Taka teza wydaje się jednak zbyt daleko idąca - pisze Robert Wechaman, radca prawny, counsel, Dyrektor Departamentu Sporów Sądowych w Lawspective.

02.02.2024

Prof. Łętowska: Trzeba "zestroić zegarki" z czasem Konstytucji

Wymiar sprawiedliwości

Gdy ustawowa droga do przywracania praworządności jest chwilowo niedostępna, uprawnienie do niezbędnych działań można wywodzić wprost z Konstytucji - twierdzi prof. Ewa Łętowska. I wskazuje, że np. ład medialny czy zakaz piastowania mandatu przez osoby skazane, to wartości konstytucyjne. Minister Sienkiewicz nie mógł wprowadzić zmian w mediach ustawowo, bo takiej ustawy nie podpisałby prezydent.

01.02.2024

SN: Kariera sportowa może być dobrem chronionym

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

W sprawie chodziło o dobór kadry reprezentującej Polskę na zawodach sportowych. Sąd Apelacyjny niesłusznie pominął charakter dobra oraz poczucie krzywdy i poniżenia wywołanej u sportowca, a także negatywne reakcje innych organizacji sportowych za niezakwalifikowanie studenckiego judoki do zawodów rangi międzynarodowej. Może więc okazać się, że prawo do rozwoju kariery sportowej jest dobrem osobistym, chronionym przez prawo – orzekł Sąd Najwyższy.

01.02.2024

Mimo wyroków TSUE, z odsetkami w sprawach frankowych nadal bywa różnie

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe

Sądy nie zawsze zasądzają odsetki od momentu wezwania banku przez kredytobiorcę o zapłatę. Zdarzają się składy sędziowskie, które nie stosują orzecznictwa trybunału i wciąż dają prawo do odsetek dopiero od chwili wydania wyroku. W opinii prawników taka praktyka nie powinna mieć miejsca.

01.02.2024

Przepisy o składach jednoosobowych w apelacji - do zmiany

Wymiar sprawiedliwości

Ponad cztery miesiące obowiązuje przepis, zgodnie z którym orzekanie przez jednego sędziego w apelacjach stało się normą. Wyjątkiem są np. sprawy, które w I instancji rozpatrywał skład trzech sędziów lub te, w których wartość przedmiotu zaskarżenia przekracza milion złotych. Pełnomocnicy podkreślają, że powoduje to w praktyce spore trudności - np. gdy zmienia się wartość przedmiotu sporu, a i sędziowie wskazują na konieczność zmian.

01.02.2024

Kolejni prezesi sądów do odwołania - procedura wszczęta w SA w Krakowie

Wymiar sprawiedliwości

Minister Sprawiedliwość Adam Bodnar wszczął procedurę odwołania prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie Zygmunta Drożdżejki i wiceprezes tego sądu Katarzyny Wysokińskiej-Walenciak. Sędziowie zostali zawieszeni w pełnieniu czynności - poinformowało o tym Ministerstwo Sprawiedliwości.

31.01.2024