Obserwujemy właśnie proces przekształcania ustroju bez zmian w konstytucji. A konstytucja jest w pewien sposób bezradna, bo okazuje się, że można ją bardzo łatwo obejść czy zignorować. I jak pokazuje praktyka, główną rolę w obronie konstytucji odgrywa opinia publiczna - twierdzi prof. Mirosław Granat.
Jeśli po zmianie władzy politycznej w naszym kraju doszłoby do przywracania konstytucyjnych standardów, to jedną ze zmian, o której należałoby rozmawiać, powinno być nowe zdefiniowanie nadzoru nad sądami - uważa prof. Krystian Markiewicz, prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia". Jego zdaniem ministra powinna w tym zastąpić KRS.
Po zwiększeniu uprawnień sądów odwoławczych w zakresie poszerzenia materiału dowodowego zauważalny jest trend w tej dziedzinie. W naszym sądzie liczba wyroków uchylonych i przekazanych do ponownego rozpoznania spadła o połowę - twierdzi sędzia Jan Klocek, rzecznik Sądu Okręgowego w Kielcach.
Izba Kontroli Nadzwyczajnej działa, sprawy powyznaczane są do marca, sędziowie mimo trudności, m.in. lokalowych, orzekają w sposób odpowiedzialny, a nie pozorowany - zapewnia w rozmowie z Prawo.pl p.o. prezesa Izby sędzia Dariusz Czajkowski. Dodaje, że mniej jest też przejawów ostracyzmu ze strony "starych" sędziów SN.
Od początku tego roku obowiązują dwie nowe ustawy regulujące postępowanie egzekucyjne – ustawa o komornikach sądowych i ustawa o kosztach komorniczych. Obie wprowadziły szereg zmian w zakresie postępowania egzekucyjnego. Jedną z tych budzących największe wątpliwości jest opłata w wysokości 150 zł pobierana od wierzyciela - pisze Bartosz Armknecht.
Jeśli kiedyś, po zmianie władzy, przywracane będą w Polsce rządy prawa, trzeba będzie zweryfikować wszystkie powołania dokonane z naruszeniem konstytucyjnych zasad - uważa sędzia NSA w stanie spoczynku Irena Kamińska. Jej zdaniem nie do przyjęcia byłoby zachowanie w obrocie prawnym takich decyzji.
Jeśli dojdzie do przywracania w Polsce standardów państwa prawa, to będę gorącą zwolenniczką skrupulatnego działania w ramach konstytucji. Konstytucji wykładanej inwencyjnie i kontekstowo, ale żadne środki nadzwyczajne ani żadna zemsta nie powinna wchodzić w grę - twierdzi prof. Ewa Łętowska.
Przy przywracaniu standardów państwa prawa konieczne może być sięgnięcie po środki nadzwyczajne - twierdzi prof. Jerzy Zajadło. Jego zdaniem dla realizacji tego celu uprawnione byłoby nawet sięgnięcie do metod pozornie sprzecznych z konstytucją po to żeby ją ratować.
Przygotowując kolejne zmiany w procedurze cywilnej resort sprawiedliwości nie dokonał analizy skutków poprzedniej nowelizacji sprzed pięciu lat - twierdzi adwokat dr Marcin Radwan-Röhrenschef. I dodaje, że już ona wprowadziła niektóre z rozwiązań proponowanych czy udoskonalanych teraz.
Rozwód pary, która ma dzieci nie jest ich prywatną sprawą, ponieważ wywołuje skutki społeczne. Postępowaniem informacyjnym, mediacjami chcemy zwiększyć świadomość konsekwencji takich decyzji - mówi portalowi Prawo.pl wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak.
Proponowana przez rząd nowelizacja przewiduje szereg rewolucyjnych rozwiązań, które będą miały fundamentalne znaczenie dla przebiegu postępowania cywilnego - pisze Łukasz Warszawski, radca prawny w Kancelarii Ożóg Tomczykowski. I jako przykłady podaje m.in.: posiedzenia organizacyjne i przywrócenie odrębnego postępowania gospodarczego
Możliwość przesłuchiwania świadków pod nieobecność oskarżonego lub obrońcy oraz oddalania przez sąd wniosków dowodowych obrony, jeśli złożono je po określonym terminie, jest sprzeczna z prawem do obrony – takie m.in. zastrzeżenia ma rzecznik praw obywatelskich do proponowanych przez resort sprawiedliwości zmian w procedurze karnej.
Nie tylko bezpośredni nacisk i oczekiwanie na wyroki zgodne z oczekiwaniami władz, ale także tworzenie różnego rodzaju zachęt oraz powoływanie do sądów „właściwych” osób - takie środki wykorzystywane są przez autorytarnych przywódców dla podporządkowania sobie wymiaru sprawiedliwości - twierdzi prof. Hans Petter Graver z Uniwersytetu w Oslo.
O prawie trzeba myśleć w kategoriach środka, a nie celu. Przepisy prawa procesowego mają to do siebie, że z czasem, a niekiedy również proporcjonalnie do stopnia skomplikowania, zaczynają żyć własnym życiem, niekoniecznie zgodnie z misją nadaną przez ustawodawcę - pisze adw. Rafał Rozwadowski, komentując zmiany projektowane w procedurze cywilnej.
Częste uchylanie wyroków i przekazywanie przez sądy odwoławcze spraw do ponownego rozpatrzenia przez sądy pierwszej instancji stało się w pewnym momencie wręcz patologią. Dobrze więc, że ustawodawca zobowiązał te sądy do orzekania także merytorycznie, gdy to możliwe - twierdzi Jarosław Dudzicz, prezes Sądu Okręgowego w Gorzowie.
Wprowadzona niedawno instytucja skargi nadzwyczajnej może wyprzeć istniejącą od kilkunastu lat skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Podjęcie zabiegów i skierowanie do Sądu Najwyższego skargi nadzwyczajnej blokuje możliwość skorzystania z tego drugiego środka - twierdzi dr hab. Tadeusz Zembrzuski z Uniwersytetu Warszawskiego.
Losowanie pozwala na niezależny i bez wpływów zewnętrznych dobór spraw do rozpatrywania przez sędziów, ale warto też analizować jego wpływ na prawa stron, w tym do sprawnego i szybkiego postępowania, a także pewne wymogi organizacyjne sądu - twierdzi sędzia Paweł Rygiel z Sądu Apelacyjnego w Krakowie.
Połowę wpływu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych generują firmy. Skarżą każdą decyzję ZUS, bo za to nie płacą. Warto też zastanowić się, czy sprawy związane ze stwierdzeniem niepełnosprawności muszą trafiać do sądu. Rola decyzyjna sędziego w tych sprawach jest niewielka – uważa Ryszard Sadlik.
Prawo opiera się na uniwersalności, bezstronności i obiektywizmie. Jednak sprawując kontrolę nad językiem i definicjami słów sprawujemy władzę, gdyż mamy wpływ na to o czym i w jaki sposób mówi się w przestrzeni publicznej, ale także jak się postępuje - twierdzi dr Hanna Dębska.
Od 1 stycznia 2019 r. zostanie otwartych więcej punktów poradniczych dla wszystkich, którzy oświadczą, że nie stać ich na poradę udzielaną na zasadach rynkowych. Istotne jest zrozumienie specyfiki pracy prawnika-doradcy, który zaangażowany jest w świadczenie bezpłatnej pomocy na rzecz najsłabszych