Państwo bezbronne wobec dłużników? - pod tym hasłem, w piątek 17 maja, na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego odbywa się Ogólnopolska Konferencja dotycząca skuteczności egzekucji sądowej. Jak podkreślają komornicy, w efekcie podwyżki płacy minimalnej egzekucja z wynagrodzenia już spadła do poziomu 17,7 proc.

Notariusz z sześcioletnim stażem nie dopełniła swoich obowiązków, ale postępowanie dyscyplinarne wobec niej zostało umorzone. Problem wynikał z rocznego opóźnienia - nie zawiadomienia ministra spraw wewnętrznych o sporządzeniu aktu notarialnego sprzedaży ziemi cudzoziemcowi. Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej uznał, że wbrew twierdzeniom ministra sprawiedliwości, nie doszło do rażącego naruszenia prawa procesowego.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej wystąpiło właśnie do premiera Donalda Tuska, by złożył wniosek do Rady Ministrów o uchylenie w całości rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. W uzasadnieniu wskazano, że jest ono niekonstytucyjne, ponieważ wskazane w nim stawki są niższe i inaczej ustalane niż stawki minimalne w tych samych sprawach dla adwokatów świadczących pomoc prawną z wyboru.

Konieczne jest rozszerzenie zakresu obligatoryjnej mediacji – to jeden z ważniejszych wniosków, do jakiego zgodnie doszli eksperci, którzy dyskutowali podczas konferencji „Mediacja – eksperci o zmianach legislacyjnych w mediacji”, którą organizuje Centrum Mediacji Lewiatan. Przedstawiono również konkretne propozycje nowelizacji, które zyskały największe poparcie środowiska. Prawo.pl było patronem medialnym wydarzenia.

Dzisiaj, 16 maja br., Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek KRS o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 6 lutego 2024 r. Zdaniem Trybunału ten regulamin narusza zasadę niezawisłości sędziów. Godzi w fundamenty polskiego porządku prawnego, choćby dlatego, że jest aktem pod-ustawowym. Wprowadzony zakaz orzekania przez neo-sedziów traci moc prawną.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał dr hab. Magdalenę Szafranek na przewodniczącą Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Rodzinnego. Komisja będzie przygotowywać rozwiązania legislacyjne dotyczące m.in. praw i ochrony dziecka, relacji między małżonkami oraz władzy rodzicielskiej. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego to nowe rozwiązanie w polskim porządku prawnym.

Premier Donald Tusk powołał członków Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, która będzie przygotowywała założenia i ogólne kierunki zmian w prawie cywilnym i prawie gospodarczym prywatnym. Na jej czele stoi profesor Marek Safjan. Poprzednia Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zakończyła pracę w 2015 roku.

Akt o sztucznej inteligencji (AI Act) najprawdopodobniej zacznie obowiązywać w połowie czerwca. W Polsce zakończyły się właśnie prekonsultacje koncepcji projektu ustawy. Jednym z istotniejszych postulatów, który zgłoszono w ich trakcie, jest stworzenie nowego urzędu, który będzie nadzorował rynek. Tym samym tropem poszły Włochy, gdzie prace nad projektem są już zaawansowane.

Trybunał Sprawiedliwości UE uznał niedawno, że przepisy art. 6 i 7 dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie wykładni sądowej, zgodnie z którą skutki uznania umowy za nieważną są uzależnione od warunku zawieszającego (pkt 32 orzeczenia). W ten sposób TSUE kolejny raz potwierdził, że ochrona konsumentów jest bezwarunkowa, co oznacza, że nie można jej uzależniać od składania przez konsumenta jakiegokolwiek oświadczenia - pisze Wiktor Budzewski, adwokat i partner zarządzający w kancelarii KBiW Kurpiejewski Budzewski i Wspólnicy.

Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało właśnie, że trwają zaawansowane prace nad wprowadzeniem tzw. alimentów natychmiastowych. Pomysł, który zrodził się i utknął w pracach legislacyjnych za poprzednich rządzących, zakłada szybkie uzyskanie alimentów w wysokości uzależnionej od minimalnego wynagrodzenia. Założenie jest też takie, żeby później można było ubiegać się o wyższe świadczenia.

W piątek, 17 maja, odbędzie się IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. “Proces cywilny? Proces karny? A może jednolity proces sądowy?” organizowana przez Koło Naukowe Prawa Procesowego WPiA UW. Uczestnicy dyskutować będą m.in. o potencjale prawa procesowego, ale też o możliwości wprowadzenie zeznań świadka na piśmie w sprawach karnych oraz roli nowych technologii w usprawnieniu postępowania sądowego.

Pod lupą Prokuratury Krajowej znalazły się 63 postępowania z lat 2016–2023, w których mogło dojść do błędów prokuratury. W jej ocenie były prowadzone w sposób, który wskazuje na brak determinacji prokuratora w dążeniu do wyjaśnienia wszystkich okoliczności, wykrycia sprawcy i do ewentualnego pociągnięcia tego sprawcy do odpowiedzialności. Chodzi m.in. o sprawę uczestniczki jednej z demonstracji, której złamano rękę podczas interwencji policji.

Przywrócenie Krajowej Rady Sądownictwa do składu zgodnego ze standardami konstytucyjnymi i międzynarodowymi jest kluczowe dla odbudowy praworządności w Polsce. Bez tego pełne wykonanie wiążących Polskę wyroków europejskich trybunałów nie będzie możliwe - uważają organizacje społeczne, m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka. W ich ocenie poprawki Senatu tego nie przekreślają.

Ustawa musi trafi na biurko prezydenta i mieć odpowiednią postać, żebym się nad nią pochylił - powiedział prezydent Andrzej Duda, odnoszą się do nowelizacji ustawy o KRS, którą teraz, po Senacie, ma zająć się Sejm. Wskazał również, że rozważył wszystkie sędziowskie nominacje i jeśli sędzia złożył przed nim, jako prezydentem, ślubowanie sędziowskie, to jest takim samym sędzią jak każdy inny.

W związku z zastosowaniem tymczasowego aresztowania wobec lek. Andrija K., Rzecznik Praw Lekarza Naczelnej Izby Lekarskiej zwróciła się do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o wystosowanie do prokuratora Prokuratury Rejonowej w Gorzowie Wlkp. wniosku o przedstawienie informacji dotyczących podstaw faktycznych i prawnych podjętych czynności, w szczególności zasadności wystąpienia o zastosowanie wobec lekarza tymczasowego aresztowania.

Dlaczego przedsiębiorcy nie biorą udziału w mediacji? Odpowiedź jest prosta - bo jej nie znają. Ponadto przedsiębiorca nie wtajemnicza przecież prawnika w stan swoich finansów i rzadko pyta, czy jest jakaś lepsza bądź szybsza opcja. Przedsiębiorca i prawnik nie rozmawiają o tym, czy przedsiębiorca ma pieniądze - pisze Małgorzata Miszkin-Wojciechowska, dyrektorka Centrum Mediacji Lewiatan, mediatorka, radczyni prawna.

Jak wynika z najnowszego rankingu ILGA-Europe “Rainbow Map”, po raz kolejny, Polska okazała się najbardziej homofobicznym państwem Unii Europejskiej. Przed nią uplasowały się Rumunia i Bułgaria. Z kolei na pierwszym miejscu rankingu znalazła się Malta, dalej Islandia, a podium zamknęła Belgia. Tymczasem kończą się rządowe prace nad zmianą kodeksu karnego, która ma umożliwić ściganie za mowę nienawiści ze względu na płeć i orientację seksualną.

Kupcy z Marywilskiej w niedawnym pożarze stracili dorobek życia, ale w dochodzeniu ewentualnych roszczeń nie są skazani na porażkę. Na właścicielu nieruchomości komercyjnej spoczywa z mocy prawa odpowiedzialność za bezpieczeństwo użytkowania, w tym bezpieczeństwo pożarowe. Pod lupą śledczych znajdzie się więc i to, czy dopełniono w tym zakresie wszystkich obowiązków. A jeśli nie, to w sądzie będzie można podważyć nawet ewentualne klauzule umowne, dotyczące braku jego odpowiedzialności za zniszczenie towaru.

Stowarzyszenia Sędziów i Prokuratorów Polskich z zaskoczeniem przyjmują zmiany dokonane przez Senat w ustawie regulującej sposób wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa. - Nie zgadzamy się na to, by zasady państwa prawa były przedmiotem umów politycznych – protestują sędziowie i prokuratorzy, odnosząc się do poprawki przyjętej przez Senat w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa.

W wyniku ucieczki na Białoruś sędziego Tomasza Szmydta w przestrzeni publicznej rozgorzała dyskusja na temat pilnej potrzeby zmian w prawie. Czy rzeczywiście ich jako państwo potrzebujemy? Na pewno nie, jeśli mówimy o zmianach pochopnych, przygotowanych pospiesznie, na kolanie i służących satysfakcji jednodniowych specjalistów od bezpieczeństwa. Mleko się już rozlało. To co trzeba zrobić, to poza okiem opinii publicznej dokonać oceny strat i ustalić przyczyny i możliwe wnioski na przyszłość - pisze dr hab. Agnieszka Piskorz-Ryń, prof. UKSW w Warszawie.

Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że propozycje NRA, dotyczące zmian w zasadach wypłacania wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną z urzędu, wiążą się z potrzebą zbyt wielu zmian legislacyjnych, ze zbyt dużymi kosztami dla Skarbu Państwa oraz dużym obciążeniem dodatkową pracą wydziałów zajmujących się wykonywaniem orzeczeń w sądach. Chodzi m.in. o postulat, również radców prawnych, by w sprawach cywilnych sąd nie czekał z przyznaniem "urzędówek" do wykazania bezskuteczności ich egzekucji od przeciwnika procesowego.

W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd z urzędu rozstrzyga także o roszczeniach wynikających z nieusprawiedliwionego rozporządzenia majątkiem wspólnym na własne potrzeby przed ustaniem wspólności małżeńskiej – taką uchwałę w składzie siedmiorga sędziów podjęła we wtorek 14 maja br. Izba Cywilna Sądu Najwyższego w poszerzonym składzie.

Kryteria powołania na sędziego sądu apelacyjnego są ukształtowane w sposób dyskryminacyjny, co utrudnia możliwość awansu sędziom ze zróżnicowanym doświadczeniem zawodowym – uważa prof. Marcin Wiącek, Rzecznik Praw Obywatelskich. Ponadto obywatelstwo polskie powinno być łączone z obywatelstwami innych państw. Teraz tylko sędziowie sądów administracyjnych cieszą się takim przywilejem.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar 13 maja powołał profesora Marka Safjana na przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. Komisja będzie przygotowywała założenia i ogólne kierunki zmian w prawie cywilnym i prawie gospodarczym prywatnym. Zajmie się też opracowywaniem projektów ustaw i innych aktów normatywnych o podstawowym znaczeniu dla systemu prawa cywilnego i gospodarczego prywatnego.

W sprawach prywatnoskargowych rozprawę główną poprzedza posiedzenie pojednawcze. W założeniu ma to służyć pojednaniu, likwidacji sporu i uniknięciu konieczności dalszej ingerencji w konflikt przez sąd karny. Czy system działa? W praktyce sytuacje, w których posiedzenie pojednawcze prowadzi do czegokolwiek innego niż przedłużenie postępowania są nadzwyczaj rzadkie - pisze Mikołaj Kozak, adwokat, Kancelaria Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

Podatniczka została skazana na zapłacenie grzywny z powodu fałszywej faktury. Sąd orzekający uwzględnił wniosek o skazanie, w sytuacji gdy uzgodniona w nim grzywna kwotowa wynosiła 33 tys. zł, mimo że nie stanowiła równowartości postulowanej – i ostatecznie orzeczonej - grzywny 500 stawek dziennych w wysokości 95 zł. Sąd naruszył w ten sposób rażąco prawo – orzekła Izba Karna Sądu Najwyższego.

Prokurator generalny Adam Bodnar powołał Marka Jamrogowicza na zastępcę prokuratora krajowego - podała w poniedziałek Prokuratura Krajowa. W przeszłości Jamrogowicz był pierwszym zastępcą prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta. W Prokuraturze Krajowej Jamrogowicz od 30 stycznia 2024 r. pełnił funkcję dyrektora Biura Prokuratora Krajowego.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie przychylił się do wniosku prokuratury o zastosowanie wobec byłego sędziego WSA Tomasza Sz. środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. Wydanie postanowienia o tymczasowym aresztowaniu jest warunkiem wszczęcia poszukiwań listem gończym. Były sędzia poprosił o azyl na Białorusi, prokuratura bada jego sprawę w kontekście szpiegostwa.

Dariusz Korneluk, prokurator krajowy, polecił właśnie szefom prokuratur, by w podległych im jednostkach częściej korzystano z prokuratorskiego systemu PROK-SYS. Chodzi m.in. o wyszukiwanie osób i podmiotów gospodarczych czy analizę i badanie akt postępowań przygotowawczych. Także pisma wewnętrzne mają być podpisywane za pomocą podpisu elektronicznego. Celem ma być odciążenie prokuratorskich sekretariatów.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowuje się do zmian dotyczących biegłych. Analizuje też zwiększenie znaczenia i rangi opinii prywatnych w postępowaniach sądowych. Nawet sędziowie uważają, że pomysł może być krokiem w dobrym kierunku. Podstawą, jak mówią, musi być jednak uregulowanie rynku biegłych. Chodzi m.in. o weryfikowanie ich wiedzy i kompetencji. W ocenie prawników biegły, jeśli jego prywatna opinia ma mieć wpływ na sprawę, powinien spełniać określone standardy etyczne.