Prof. Wyrzykowski: Polska państwem konstytucyjnie upadłym

Prawnicy

Polska przestała być państwem suwerennym w momencie, kiedy jej organy konstytucyjne - parlament, rząd, prezydent - zaczęły działać wbrew Konstytucji. Ten proces upadku naszego państwa został zahamowany dwa lata temu, ale musimy mierzyć się ze skutkami tego, co się stało - mówił profesor Mirosław Wyrzykowski, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w latach 2001-2010, podczas konferencji w Łodzi. Zaznaczył równocześnie, że polski wymiar sprawiedliwości przez dziesięciolecia był przedmiotem różnego rodzaju działań ze strony władzy politycznej w celu kontroli politycznej.

17.10.2025

Eksperci będą dyskutować o realizacji praw osób z niepełnosprawnościami

Niepelnosprawność

W poniedziałek, 20 października, po raz 11. odbędzie się Kongres Osób z Niepełnosprawnościami, tym razem pod hasłem "Prawa w Odwrocie". To wydarzenie, które ma służyć debacie na temat nowego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami, zagwarantowanego w Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, ratyfikowanej przez Polskę w 2012 r. Prawo.pl jest patronem medialnym kongresu.

17.10.2025

Płatnik nie będzie musiał już przechowywać dokumentów zgłoszeniowych w papierze

Ubezpieczenia społeczne

Prezydent podpisał ustawę, która znosi obowiązek przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych w formie pisemnej, opatrzonych podpisem osoby zgłaszanej, które wysłane są do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych elektronicznie. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

17.10.2025

Od 1 stycznia 2026 r. zlecenie i samozatrudnienie będą wliczane do stażu pracy

Prawo cywilne Prawo pracy

Od 1 stycznia 2026 roku okresy prowadzenia działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umów zleceń będą wliczały się do stażu pracy. Zmiany będą obejmowały również umowy z poprzednich lat. Prezydent RP podpisał ustawę napisaną w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

17.10.2025

Status "nowych" sędziów twardym orzechem do zgryzienia - potrzebny byłby kompromis

Wymiar sprawiedliwości

Na uregulowanie kwestii statusu sędziów powołanych od 2018 r. w obecnej sytuacji politycznej nie ma większych szans. Potrzebne byłoby wypracowanie kompromisu i to także w zakresie sposobu powołania sędziów w przyszłości i roli w tym choćby KRS. Konieczne jest też przeanalizowanie organizacji pracy w sądach i m.in. obciążenia nią sędziów - oceniają uczestnicy konferencji „Standardy ochrony praw człowieka wynikające z Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i prawa Unii Europejskiej jako element obrotu prawnego w Polsce: bilans i perspektywy".

17.10.2025

Możliwe kolejne zmiany w rozliczaniu godzin ponadwymiarowych nauczycieli

Zarządzanie oświatą

We wrześniu zmieniły się zasady rozliczania godzin ponadwymiarowych, co miało m.in. zakończyć nierówne traktowanie nauczycieli w różnych typach szkół i samorządach. Być może czeka nas kolejna nowelizacja przepisów, bo MEN poinformowało, że analizuje obecnie zgłoszone uwagi dotyczące możliwości rozszerzenia katalogu zajęć, które nauczyciel mógłby realizować zamiast nieodbytych zajęć ponadwymiarowych z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

17.10.2025

Sędzia prof. dr hab. Piotr Hofmański laureatem nagrody im. Edwarda J. Wende

Prawnicy

Laureatem Nagrody im. Edwarda J. Wende został sędzia prof. Piotr Hofmański, były prezes Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze. Nagroda – jak uzasadniono – jest wyrazem uznania dla dorobku naukowego i sędziowskiego profesora oraz jego wkładu w rozwój Międzynarodowego Trybunału jako gwaranta odpowiedzialności za zbrodnie przeciwko ludzkości. Natomiast wyróżnienie trafiło do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

17.10.2025

Opieka zdrowotna w DPS – problem nierozwiązany od lat

Pacjent Opieka zdrowotna

Domy pomocy społecznej mierzą się z niedoborami kadry medycznej, co pogłębia się w ostatnich latach. DPS-y to placówki opiekuńcze, a nie medyczne. Tyle tylko, że 13 proc. ich mieszkańców to osoby leżące, a więc wymagające stałej opieki medycznej. Nie oznacza to, że inni pensjonariusze jej nie potrzebują. Tymczasem dane z ministerstw nie wskazują, czy mieszkańcy mają zaspokojone zapotrzebowanie na świadczenia medyczne. Za to wskazują, że w DPS jest coraz mniej pielęgniarek.

17.10.2025

Pilotażu krótszego czasu pracy chcą urzędy, a nie duże firmy

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo pracy Rynek pracy

Resort pracy opublikował listę 90 podmiotów, które wezmą udział w pilotażu skróconego czasu pracy. Niemal połowa z nich jest związana z... samorządem terytorialnym. Jeśli chodzi o firmy, to najliczniejsze w pilotażu są te małe i średnie. Prawnicy wskazują, że to nie jest reprezentatywna grupa, by wdrażać skrócenie czasu pracy. Liczna obecność urzędów w programie wywołuje też pytania o ich dostępność dla obywateli.

17.10.2025

POLSTR ma zastąpić WIBOR, ale odziedziczy jego problemy

Rynek i konsument Domowe finanse Banki Kredyty Prawo europejskie

Nowy polski wskaźnik referencyjny oparty na rzeczywistych transakcjach finansowych ma już niedługo zastąpić w umowach kredytowych opartych na zmiennym oprocentowaniu, istniejący od ponad trzech dekad WIBOR. Jednak POLSTR budzi wątpliwości, a eksperci podważają podstawy prawne jego wprowadzenia. Nie rozwiązuje on również obecnych problemów, jakie stwarza bankom, kredytobiorcom i sądom WIBOR - wręcz może wygenerować kolejne.

17.10.2025

Posłowie startują z pracami nad specustawą frankową

Prawo cywilne Rynek i konsument Domowe finanse Kredyty frankowe Nieruchomości

W czwartek ruszyły w Sejmie prace nad projekt ustawy frankowej – odbyło się jej pierwsze czytanie na obradach plenarnych. Kształt ustawy może się radykalnie zmienić podczas prac parlamentarnych, nie wiadomo też, co zrobi prezydent Nawrocki, gdy ustawa trafi na jego biurko. Przedstawiamy najważniejsze rozwiązania projektu i wskazujemy jego największe kontrowersje.

17.10.2025

Mniej formalności dla osoby wykwalifikowanej w aptece - ustawa podpisana

Zawody medyczne Farmacja

Rezygnacja z przestarzałego podziału, dotyczącego kierunków i dziedzin, po których dana osoba może zostać technikiem farmaceutycznym w aptece, to główny cel ustawy deregulacyjnej w obszarze prawa farmaceutycznego. Prezydent poinformował o podpisaniu ustawy, która wejdzie w życie po miesiącu od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

16.10.2025

Nie ma zgody TK na uchylenie immunitetu prezesowi Bogdanowi Święczkowskiemu

Wymiar sprawiedliwości

Zgromadzanie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego pod przewodnictwem wiceprezesa Bartłomieja Sochańskiego nie wyraziło zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego i prezesa TK Bogdana Święczkowskiego. On sam - jak poinformowano - nie brał udziału w dyskusji i głosowaniu nad podjętą uchwałą. Z wnioskiem do Trybunału wystąpił pod koniec września prokurator generalny Waldemar Żurek.

16.10.2025

Polskie sądy coraz bardziej otwarte na orzecznictwo ETPC

Europejska Konwencja Praw Człowieka jest dla Polski, podobnie jak i pozostałych członków UE, kotwicą praworządności i wartości demokratycznych. I polskie sądy coraz częściej korzystają z dorobku Trybunału w Strasburgu, orzekającego o jej naruszeniach. Tym, czego brakuje, jest jednak konstruktywna dyskusja i świadomość, że obecnie zagrożeniem dla demokracji jest prawo wykorzystywane przeciwko prawu - podkreślali eksperci w pierwszej części konferencji zorganizowanej w Łodzi z okazji 75. rocznicy podpisania Konwencji.

16.10.2025

Z BIP-u mają zniknąć oświadczenia prokuratorów o członkostwie w stowarzyszeniach

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Prokurator krajowy Dariusz Korneluk zarządził usunięcie z Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) Prokuratury Krajowej oświadczeń prokuratorów dotyczących ich członkostwa w zrzeszeniach, w tym w stowarzyszeniach, o pełnieniu funkcji w organach fundacji oraz o członkostwie w partii politycznej przed powołaniem na stanowisko prokuratora. Obowiązek składania takich oświadczeń budzi od dawna emocje w środowisku prokuratorskim, ale też sędziowskim. ZZPiPP RP pracuje nad projektem, który ma go w prokuraturze znieść.

16.10.2025

W tych samorządach będzie skrócony czas pracy

Samorząd terytorialny Prawo pracy

Blisko połowa podmiotów zakwalifikowanych do rządowego programu "Skrócony czas pracy - to się dzieje!” jest związana z jednostkami samorządu terytorialnego. Do programu zakwalifikowały się 34 gminy, miasta i powiaty. Wśród beneficjantów są też samorządowe instytucje kultury oraz spółki komunalne. Od 1 stycznia 2026 r. skrócony czas pracy będzie testować łącznie 90 pracodawców.

16.10.2025

90 pracodawców weźmie udział w pilotażu skróconego czasu pracy

Prawo pracy Rynek pracy

90 firm i instytucji z sektora prywatnego i publicznego skróci czas pracy z zachowaniem wynagrodzenia dla ponad 5 tysięcy pracowników. To początek nowej ery na polskim rynku pracy. 15 października Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, zatwierdziła listę beneficjentów pilotażu. Średnie dofinansowanie dla jednego podmiotu wyniesie 0,5 mln zł.

16.10.2025

Zawód koronera wreszcie w ustawie, przestarzałe przepisy odejdą do lamusa

Opieka zdrowotna

Szerszy katalog osób uprawnionych do stwierdzania zgonu, elektronizacja kart zgonu, określenie szczegółowych zasad postępowania ze zwłokami i kompleksowe uregulowanie zawodu koronera. To niektóre zmiany, które przewiduje projekt, nad którym pracuje obecnie Ministerstwo Zdrowia. Ma on zakończyć trwający kilkanaście lat pat i dostosować przepisy do współczesnych realiów, a dzięki temu wyeliminować liczne praktyczne problemy.

16.10.2025

Myśliwi walczą z projektem nakazującym im badania okresowe

Środowisko Administracja publiczna Opieka zdrowotna

Do 19 października obywatele mogą zgłaszać uwagi do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji, która nakłada na osoby posiadające pozwolenie na broń obowiązek cyklicznych badań lekarskich i psychologicznych. W przeciwieństwie do odrzuconego kilka miesięcy temu projektu, obowiązek badań miałby teraz dotyczyć nie tylko myśliwych, ale też osób używających broni do celów sportowych i szkoleniowych.

16.10.2025

Stanowisko referendarza dla sędziego spoza zawodu? MS otwiera puszkę Pandory

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by na początku 2026 r. zakończyły się rządowe prace nad projektem regulującym status sędziów powołanych od 2018 r. Sporo emocji budzą m.in. propozycje dotyczące tych, którzy przyszli spoza zawodu - byłych adwokatów, radców czy prokuratorów. Resort oferuje im m.in. stanowisko referendarza, ponad 12 tys. zł brutto i możliwość ponownego startu w sędziowskich konkursach. Ci, którzy przyszli z prokuratury, mogliby też do niej wrócić. Tyle że nie satysfakcjonuje to wskazanych sędziów, referendarze mówią o niesprawiedliwości, a prokuratorzy pytają o koszty.

16.10.2025