Pismo prokuratora krajowego ma związek z wypowiedziami ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka z września br. Zapowiedział on wówczas zdecydowaną walkę z piratami drogowymi, którzy łamią sądowe zakazy prowadzenia pojazdów. Polecił przeprowadzenie lustracji postępowań wobec takich kierowców i wezwał prokuratorów do stanowczych działań, by kary były adekwatne do wysokiej społecznej szkodliwości czynów. „Zwróciłem się do Prokuratora Krajowego, by prokuratorzy reagowali stanowczo: każdorazowo rozważali stosowanie środków zapobiegawczych i brali udział w rozprawach przed sądem, także na etapie postępowania wykonawczego, w celu uzyskania kar adekwatnych do wysokiej społecznej szkodliwości czynów" – napisał na platformie X. Lustracja takich spraw zarządzona została przez prokuratora krajowego 7 października.
Cena promocyjna: 99 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 69.3 zł
Czytaj: Odwołanie prokuratora po decyzji prokuratora generalnego? Związkowcy skarżą do TK>>
Prokurator będzie się stawiał osobiście
Z pisma, do którego dotarło Prawo.pl, wynika, że lustracja obejmowała kontrolę prawidłowości praktyki prokuratorskiej w sprawach zakończonych w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 30 czerwca 2025 r. skierowaniem do sądu aktu oskarżenia, wniosku na podstawie art. 335 par. k.p.k. (wniosek o skazanie bez rozprawy) albo wniosku o warunkowe umorzenie postępowania o czyny określone w rozdziale XXI Kodeksu karnego wobec osób, którym uprzednio sąd prawomocnie zakazał prowadzenia pojazdów na podstawie art. 42 k.k.
- Do czasu sformułowania wniosków i zaleceń polustracyjnych polecam kierownikom jednostek organizacyjnych prokuratury oraz naczelnikom wydziałów zamiejscowych Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej podjęcie działań zmierzających do zapewnienia osobistego udziału prokuratora w posiedzeniach i rozprawach, w trakcie których rozpoznawane są sprawy o czyny z art. 244 k.k. (niestosowanie się do orzeczonych środków karnych), a w przypadku wyroków nakazowych dokonywanie ich wszechstronnej oraz rzetelnej analizy, uwzględniając uprzednią karalność sprawców i liczbę orzeczonych wobec nich środków karnych w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, dążąc do tego, aby wymierzane kary były dotkliwe i osiągały cele w zakresie wszystkich rodzajów prewencji – zaznaczył prokurator krajowy.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Zbieg przepisów: prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości i niestosowanie się do zakazu prowadzenia pojazdów >
Oderwanie od realiów pracy prokuratorów
Michał Niesyn, prokurator Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Północ i członek Rady Głównej Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP, wskazuje, że pismo to, wprowadzające w istocie nakaz osobistego udziału prokuratora w posiedzeniach i rozprawach dotyczących spraw z art. 244 k.k. (naruszenie zakazu prowadzenia pojazdów), rozpatrywanych w trybie uproszczonym, a także wymóg „wszechstronnej oraz rzetelnej analizy" w przypadku wyroków nakazowych, jest rażąco oderwane od realiów prokuratur rejonowych i jest kolejnym przykładem biurokratycznego obciążania pracą prokuratorów w prokuraturach najniższego szczebla.
- Kluczowym problemem jest zignorowanie przeciążenia pracą tzw. »rejonówek«, gdzie prowadzonych jest bardzo dużo spraw o różnej wadze. Pismo zupełnie ignoruje fakt, że prokuratury rejonowe są zawalone pracą i nie mają wystarczających zasobów ludzkich. Narzucanie obowiązku osobistego udziału w sprawach z art. 244 k.k., które są bardzo liczne, bez realnej potrzeby i wsparcia kadrowego jest paraliżujące" – podkreśla.
Czytaj też w LEX: Stan wyższej konieczności w ruchu drogowym w świetle orzecznictwa sądowego >
A gdzie podstawa prawna?
Dodaje równocześnie, że prokuratorzy z niedowierzaniem przyjmują kierowanie „kolejnych wytycznych, wydanych bez podstawy prawnej, a nawet wbrew treści poszczególnych aktów prawnych".
- Pismo to wprowadza faktyczny obowiązek, który nie jest przewidziany w kodeksie postępowania karnego ani w regulaminie wewnętrznego urzędowania jednostek organizacyjnych prokuratury, dla wszystkich spraw objętych lustracją – w szczególności w sprawach, gdzie przepisy nie wymagają obligatoryjnego udziału. Wymuszanie go pismem »polecającym« jest nadużyciem władzy kierowniczej, idącym poza ramy regulaminowe. Prokurator krajowy, zamiast usprawniać system i zapewnić spójność praktyki, przerzuca odpowiedzialność i nakłada dodatkowe, czasochłonne obowiązki na najniższy szczebel, tylko dlatego, że ujawniono problemy dotyczące udziału prokuratorów w postępowaniu przed sądem w sprawach objętych lustracją – zaznacza prokurator Niesyn.
Dodaje, że lustracja powinna prowadzić do realnych zmian systemowych, a nie do doraźnych, paraliżujących pracę „poleceń". - Polecenie nie uwzględnia także oczywistego dla praktyków faktu, że sądy, wydając wyroki, poruszają się w granicach swobody uznania sędziowskiego, ograniczonego ramami sankcji przewidzianej w danym przepisie. Ponadto w poleceniu jawi się brak zaufania do dotychczasowej praktyki orzeczniczej prokuratorów, obciążając ich dodatkową pracą w celu dokonania szczegółowej analizy wyroków nakazowych z uwzględnieniem karalności i liczby wcześniejszych zakazów celem dążenia do uzyskania »dotkliwych kar«. Podsumowując, jest to zbiurokratyzowany, oderwany od rzeczywistości i obciążający prokuratorów rejonowych nakaz, który zamiast rozwiązać problemy wynikające z lustracji, jedynie zwiększy biurokrację i chaos w jednostkach i tak już nadmiernie obciążonych pracą – podsumowuje.
Związkowcy dodają, że najniższy szczebel prokuratury liczy na działania prokuratora krajowego w zakresie „urealniania zapisów regulaminu dotyczących właściwości rzeczowej poszczególnych szczebli prokuratury i realizacji obowiązkowego referatu przez wszystkich prokuratorów".
Czytaj: Taryfikator mandatów dla kierowców - za prędkość nawet 5 tys. zł, za rozmowę przez telefon - 500 zł>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
