Oświata, ochrona zdrowia, pomoc społeczna i mieszkalnictwo - w tych dziedzinach, zdaniem samorządowców, potrzeba pilnej interwencji, także prawnej, aby poprawić sytuację uchodźców z Ukrainy w Polsce. Zespół doraźny ds. uchodźców wojennych komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnej zgłosił pakiet 31 niezbędnych zmian w prawie.
Eksperci alarmują, że Polska utraciła odporność zbiorową przeciwko odrze. Bardziej optymistyczne w tym zakresie jest Ministerstwo Zdrowia, bo jeszcze nie notuje istotnie zwiększonej zapadalności na choroby zakaźne. Wobec obecnego kryzysu humanitarnego związanego z wojną w Ukrainie, to jednak kwestia tygodni. Na blisko 500 tys. dzieci z Ukrainy zaszczepiliśmy dopiero około 3600.
Ministerstwo Zdrowia i NFZ pracują nad zasadami finansowania świadczeń dla uchodźców z Ukrainy. Mają one nie różnicować pacjentów ze względu na obywatelstwo. Szpitale dostaną wynagrodzenie za nadwykonania, choć normalnie te, które wykonają więcej świadczeń niż przewiduje ryczałt z NFZ, dostają mniej pieniędzy. Wciąż jednak nie wiadomo, kto zapłaci za tych Ukraińców, którzy w Polsce są tylko przejazdem.
Doprecyzowanie wielu procedur pomocowych na rzecz uchodźców wojennych zakłada nowelizacja specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, którą podpisał prezydent. Przewiduje ona też zmiany w nadawaniu numeru PESEL, uregulowanie kwestii zgody na pobyt ze względów humanitarnych, opieki medycznej, psychologicznej dla uchodźców, uprawienia dla lekarzy i lekarzy dentystów.
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego uruchomiło bezpłatne kursy podstawy medycznego języka polskiego. Zgłosiło się już ponad 3 tys. chętnych. Jak zapewnia Ministerstwo Zdrowia, po 3 tygodniach i 45 godzinach lekcyjnych będą mogli bez przeszkód podjąć pracę w zawodzie lekarza, ratownika medycznego czy pielęgniarki. A lingwiści i lekarze twierdzą, że to niemożliwe.
Na razie uchodźcy z niepełnosprawnościami zgłaszający się do ośrodków pomocy społecznej odsyłani są do powiatowych i miejskich zespołów ds. orzekania. Najpierw muszą bowiem wystąpić o polskie orzeczenie o niepełnosprawności. Problemów jest jednak wiele, bo wcześniej muszą mieć i tak numer PESEL. Do tego dochodzi często brak dokumentacji medycznej lub jej tłumaczenia na polski.
Psychologowie z Ukrainy będą mogli do 24 sierpnia 2023 roku, czyli przez 18 miesięcy od 24 lutego, świadczyć usługi obywatelom Ukrainy przebywającym na terytorium Polski, w tym udzielać świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. Taką możliwość przewiduje nowelizacja specustawy, którą uchwalił Sejm.
Do tej pory zgodnie z poleceniem Ministra Zdrowia to Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych koordynowała zbieranie i przekazywanie leków dla Ukrainy i to mimo podstaw prawnych. Z ich braku wsparcia nie mogły oferować inne podmioty. To się zmieni za sprawą uchwalonej przez Sejm w nocy z czwartku na piątek nowelizacji specustawy. RARS zyska prawo do zbierania i wysyłania leków do Ukrainy, ale także zlecenia zadania hurtowniom farmaceutycznym.
Wzrost zakażeń krztuścem groził nam już przed pandemią. Za sprawą obostrzeń zagrożenie zmniejszyło się, ale teraz znowu powraca, bo wyszczepialność na Ukrainie jest niższa niż w Polsce. Podczas gdy w naszym kraju jest już ponad 2 miliony uchodźców, a ponad 100 tys. rozpoczęło naukę w szkołach - planowane zasady szczepień są wciąż mało precyzyjne.
Polska służba zdrowia zdewastowana po dwóch latach pandemii musi stawić czoła kolejnemu wielkiemu wyzwaniu: zaopiekowania się milionami nowych pacjentów z Ukrainy - mówi dr n. med. Konstanty Szułdrzyński z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSWiA. Ocenia, że w obliczu kryzysu humanitarnego pracownikom służby zdrowia łatwiej jest wykrzesać z siebie motywację, ale wszystko ma swoje granice.
