Danuta Wawrowska: Zmiana definicji gwałtu to nie wszystko, potrzebna edukacja i szkolenia

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Zmiana definicji gwałtu ma charakter rewolucyjny, bo chodzi o upodmiotowienie osób pokrzywdzonych zgwałceniem. Nie wystarczą same przepisy zmieniające kodeks karny. Potrzebne są również przepisy wykonawcze, wprowadzające standardy opieki nad osobą pokrzywdzoną przestępstwem zgwałcenia, zgodnie z wytycznymi WHO, kampania informacyjna i szkolenia - nie tylko dla sędziów i prokuratorów, ale też policjantów oraz wszystkich służb, które mają je stosować, czy lekarzy - mówi Danuta Wawrowska, adwokatka, członkini Zespołu ds. Kobiet przy NRA, współautorka zmian w definicji zgwałcenia.

02.01.2025

Klauzula waloryzacyjna sposobem na zmianę wynagrodzenia wykonawcy w trakcie realizacji umowy

Zamówienia publiczne Prawo gospodarcze

Klauzule waloryzacyjne to nic innego jak postanowienia umowne, które określają zasady dokonywania waloryzacji (zmiany) wynagrodzenia wykonawcy. Obowiązek ich zawarcia w umowie wynika z ustawy Prawo zamówień publicznych. Często jednak spory w tym zakresie wymagają zaangażowania prawników, a ostatecznie – w przypadku braku porozumienia – rozstrzygane są na gruncie postępowań sądowych – piszą Krzysztof Granat i Karolina Janik, eksperci z Kancelarii Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy.

02.01.2025

Czy NSA przesądził, że ulga B+R stanowi pomoc publiczną?

CIT PIT Doradca podatkowy

Zaakceptowanie tezy przedstawionej przez NSA nie tylko jest nieuzasadnione merytorycznie i sprzeczne z dotychczasowym dorobkiem orzeczniczym, ale także może prowadzić do zbyt daleko idących konsekwencji praktycznych związanych ze stosowaniem ulgi B+R. Dlatego należałoby raczej uznać, że teza ta stanowi błędny i jednostkowy przypadek przywołania regulacji pomocowych w odniesieniu do ulgi B+R, a nie celowe działanie w tym zakresie - piszą Bartosz Wojtaczka i Agata Czerniak z Deloitte.

31.12.2024

Czy w Polsce potrzebna jest niewypłacalność municypalna?

Samorząd terytorialny Finanse publiczne Finanse samorządów

W Polsce żadna z jednostek samorządu terytorialnego nie posiada zdolności upadłościowej ani restrukturyzacyjnej. Zadłużenie gmin w Polsce stanowi jednak realny problem, a to jednoznacznie uzasadnia sens poszukiwania odpowiednich środków prawnych na wypadek niewypłacalności. Czas na dyskusję o potrzebie niewypłacalności municypalnej w Polsce – uważa prof. Rafał Adamus.

31.12.2024

Dr Matarewicz: Przepisy o VAT od kaucji za butelki i puszki trzeba poprawić

VAT Doradca podatkowy

Do wejścia w życie systemu kaucyjnego pozostało jeszcze 10 miesięcy, lecz już dzisiaj wiadomo, że niektóre rozwiązania wymagają interwencji ustawodawcy i wprowadzenia pewnych korekt. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na skomplikowany system rozliczeń VAT poprzez korektę na koniec roku i przy zaangażowaniu podmiotu reprezentującego jako płatnika VAT. Prostszym rozwiązaniem byłoby pobieranie VAT od opakowań już w momencie każdej sprzedaży w ramach łańcucha dostaw - pisze dr Jacek Matarewicz.

30.12.2024

Zbliża się „nowy” sześcioletni termin przedawnienia. Co to oznacza dla frankowiczów?

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe

W tym roku minęło sześć lat od nowelizacji kodeksu cywilnego, dotyczącej skrócenia terminów przedawnień, co oznacza, że tegoroczny Sylwester przyniesie ze sobą również przedawnienie sporej części roszczeń. Może to nieść doniosłe skutki m.in. dla frankowiczów, którzy pozwali banki przed 2019 rokiem, jak i dla tych, którzy w tamtym czasie podjęli pierwsze kroki przeciwko kredytodawcom, ale do tej pory zwlekali z wszczęciem procesu - pisze Karolina Banasik, radczyni prawna w KBiW Kurpiejewski Budzewski i Wspólnicy.

30.12.2024

Odmowa służby wojskowej w Polsce utrudniona, czasami wręcz niemożliwa

Wojsko

Prawo do odmowy służby wojskowej z powodów sumienia lub przekonań religijnych jest powszechnie uważane za jedno z praw człowieka, które podlegają ochronie zarówno międzynarodowej, jak i krajowej. W świetle ustawy o obronie Ojczyzny realizacja tego prawa może napotkać poważne trudności, a w niektórych przypadkach jest wręcz niemożliwa - dowodzi adwokat Krzysztof Czyżewski.

28.12.2024

Tradycyjna walka z sylwestrowym przedawnieniem

Prawo cywilne

Po dodaniu w 2018 r. do art. 118 kodeksu cywilnego zdania drugiego (przewidującego, że koniec terminu przedawnienia przypada co do zasady na ostatni dzień roku kalendarzowego), koniec roku jest tradycyjnie gorącym czasem dla wierzycieli i ich pełnomocników, którzy próbują przeciwdziałać przedawnieniu. Czynią oni to m.in. wnioskując o zawezwanie do próby ugodowej, co skutkuje zawieszeniem biegu przedawnienia przez czas postępowania pojednawczego. Zmiany tych dwóch regulacji skłaniają do refleksji - pisze dr Maciej Giaro.

27.12.2024

Prof. Olaś: Niedopracowana regulacja o zdalnych rozprawach generuje praktyczne problemy

Prawo cywilne

Wprowadzone do procedury cywilnej przepisy dotyczące rozpraw zdalnych rażą nieścisłością językowo-gramatyczną, rozwlekłością i zawiłością oraz błędną systematyką. Ustawodawca szalenie utrudnił próbę zrekonstruowania na ich podstawie sensownych i wzajemnie niesprzecznych norm prawnych, a w dalszej kolejności ich sprawne stosowanie. Przepisy te wymagają nowelizacji - wskazuje dr hab. Andrzej Olaś, profesor UJ, adwokat.

24.12.2024

Sankcja kredytu darmowego coraz bardziej popularna

Domowe finanse Banki Kredyty

Sankcja kredytu darmowego to potężne narzędzie, które pozwala konsumentom odzyskać nielegalnie naliczone koszty kredytu i ograniczyć jego całkowity koszt. W sytuacji, gdy banki czy instytucje pożyczkowe nieprawidłowo informują konsumentów o warunkach umowy lub stosują niejasne zapisy, prawo stoi po stronie kredytobiorcy. W ostatnim czasie sądy coraz częściej przyznają rację konsumentom, co dodatkowo zachęca innych do dochodzenia swoich praw - mówi Karolina Pilawska, adwokat, partner w Kancelarii Prawnej Pilawska Zorski.

24.12.2024

Prof. Wróbel: Populizm penalny może osłabić ustawę naprawczą

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

W projekcie tzw. ustawy naprawczej zaproponowaliśmy rozwiązania mające usunąć z prawa karnego wiele niekonstytucyjnych rozwiązań i przejawy skrajnego populizmu, który jest irracjonalny i niebezpieczny, jak obniżenie odpowiedzialności karnej do 14 lat, kara 30 lat pozbawienia wolności czy bezwzględne dożywocie. Ale stanowisko przedstawione przez Kancelarię Premiera było dla nas zimnym prysznicem – mówi prof. Włodzimierz Wróbel, sędzia SN, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego.

23.12.2024

Sędzia Matras: Rząd daje sygnał, że respektuje umowy

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Stworzony został model, w którym władza wykonawcza zapewniła sobie odpowiedni wpływ na to, co dla niej jest najistotniejsze. A zatem sprawy wyborcze, odwołania od uchwał PKW czy KRS – czyli to, co jest przedmiotem orzekania nie-sądu Izby Kontroli, a dodatkowo tak stworzono model odpowiedzialności dyscyplinarnej i tak wybrano sędziów wadliwie powołanych, aby stworzyć układ, w którym sędziowie prawidłowo powołani nie mieli wpływu na najistotniejsze kwestie - uważa Jarosław Matras, sędzia Izby Karnej SN.

21.12.2024

Prof. Tomaszewski: Ustawa o biegłych bardzo potrzebna

Wymiar sprawiedliwości

Cieszę się z ożywionej dyskusji wokół projektu ustawy o biegłych sądowych, ale nie rozumiem zarzutów, że taka ustawa nie jest potrzebna, bo obecna sytuacja w zakresie opiniowania jest dobra, albo że proponowana konieczność ubiegania się przez kandydatów na biegłych o certyfikaty i co kilka lat ich odnawianie, miałoby niekorzystnie wpłynąć na niezależność biegłych – przekonuje prof. Tadeusz Tomaszewski, pełnomocnik ministra ds. biegłych sądowych.

20.12.2024

Anna Mika-Kozak: Węgierski sąd musi rozpoznać wniosek o wydanie Romanowskiego

Wymiar sprawiedliwości

Węgierski sąd będzie musiał rozpoznać wniosek Polski o wydania b. wiceministra sprawiedliwości Marcina Romanowskiego. Inną kwestią jest jednak to, czy zostanie on wydany. Sądy hiszpańskie, irlandzkie, holenderskie odmawiały już Polsce wydania obywateli z powodu tego, że w ich ocenie nasz kraj nie zapewniał rzetelności procesu oraz naruszał prawa i wolności człowieka. I mimo zmiany rządu, proces przywracania praworządności się nie zakończył, więc te argumenty mogą być podniesione - mówi Anna Mika-Kozak, adwokat specjalizująca się w ENA, rzecznik dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie.

20.12.2024

Potrącać czy nie potrącać – oto jest pytanie

Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

Wydawać by się mogło, że o sprawach frankowych powiedziano i napisano już wszystko. Niedawno pojawiło się jednak kolejne zagadnienie, które wymaga analizy. Potrącenie jest szeroko opisane w doktrynie i powszechne w stosunkach prawnych. Jego stosowanie w praktyce, szczególnie w sprawach związanych ze sprawami frankowymi, nie jest już jednak tak oczywiste - pisze Natalia Karaś, adwokatka w KBiW Kurpiejewski Budzewski i Wspólnicy.

20.12.2024

Prokurator Skała: Obrońca dla podejrzanego - co oznacza dla praktyki prokuratorskiej

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Jedno z założeń ministerialnego projektu tzw. ustawy naprawczej zakłada dodanie do art. 301 k.p.k. paragrafów od 2 do 11, regulujących realizację przez podejrzanego prawa do korzystania z pomocy obrońcy. Uzasadnia się to koniecznością dostosowania regulacji kodeksowej do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym. Wydaje się, że nie oszacowano jednak dobrze ani kosztów, ani skutków zmian - pisze prokurator Jacek Skała, przewodniczący Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP.

20.12.2024

Fundacje rodzinne a obowiązek zgłoszenia do rejestru beneficjentów

Finanse Fundacja Rodzinna

Fundacje rodzinne zyskały już sporą popularność, ale niektóre kwestie związane z ich funkcjonowaniem nadal budzą pewne wątpliwości. Jednym z problematycznych zagadnień może być zgłaszanie beneficjentów rzeczywistych fundacji rodzinnej do Centralnego Rejestru Beneficjantów Rzeczywistych - piszą Robert Staniaszek, adwokat, oraz Krzysztof Chrzanowski, aplikant adwokacki z Kancelarii Gorazda oraz Świstuń, Wątroba i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni.

19.12.2024

Ulga na badania i rozwój trudna w interpretacji

CIT PIT

Trudno zgodzić się z kontrowersyjnym orzeczeniem NSA, że ulga B+R stanowi pomoc publiczną. Należy jednak przyznać rację sądowi, że wykonywanie narzędzi na zamówienie klienta może stanowić prace rozwojowe, ale wyłącznie wówczas, gdy będą to narzędzia w sposób znaczący różniące się od dotychczas wytwarzanych. W najbliższej przyszłości dowiemy się, jak wyrok ten wpływie na orzecznictwo i linię interpretacyjną KIS - piszą Iwona Makosz i Małgorzata Boguszewska.

19.12.2024

System odwodnienia miasta – jak zapobiec podtopieniom i powodziom w mieście

Samorząd terytorialny Środowisko

System odwodnienia miasta przypomina system krwionośny człowieka, u którego w przypadku braku zapewnienia przepływu dochodzi do zawału. Utrzymywanie miejskiego systemu odwodnienia to istotne zadanie samorządu gminnego, ale nie jest on w stanie sam zapewnić właściwego funkcjonowania systemu, bez współpracy z mieszkańcami. Potrzeba też uproszczenia procedury inwestycyjnej i utrzymaniowej w zakresie gospodarki wodnej dla jednostek samorządu terytorialnego - postulują Jarosław Dolny i Piotr Zymon.

18.12.2024

Prof. Agnieszka Grzelak: Polska prezydencja w czasie umiarkowanej praworządności

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Nie można jeszcze mówić o pełnym przywróceniu stanu praworządności. Jednak nie można jej przywracać bez przestrzegania obowiązujących procedur stanowienia prawa. Zdecydowanie łatwiej jest niszczyć niż budować na nowo, ponieważ destrukcja wymaga jedynie chwili, podczas gdy odbudowa to proces wymagający czasu. Stan praworządności w Polsce może mieć istotny wpływ na przebieg polskiej prezydencji – uważa dr hab. Agnieszka Grzelak, profesor Akademii Leona Koźmińskiego.

18.12.2024