Kongres rozpoczyna się we wtorek, w Jachrance pod Warszawą. Celem wydarzenia jest budowanie polskiej wspólnoty oświatowej, integracja środowisk polonijnych i polskich za granicą, wymiana doświadczeń nauczycieli i naukowców pracujących poza granicami Polski. Weźmie w nim udział 500 gości z 40 państw.

Wielu młodych naukowców ma kłopoty z metodyką badań naukowych - część nie była odpowiednio szkolona i przygotowana do prawidłowego przeprowadzenia badań naukowych, analizy danych, pisania publikacji czy też wnioskowania o granty. O barierach dla młodych naukowców mówią prof. CMKP Joanna Bogusławska i dr Dorota Sys z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

Ewaluacja działalności naukowej trwa w najlepsze - obecny okres zaplanowano na lata 2022-2025. Póki co prowadzona jest na podstawie wykazu czasopism z poprzednich lat. Większych zmian trudno oczekiwać, bo nie są one możliwe - resort nauki nie powołał ekspertów, którzy mogliby ich dokonywać. Wątpliwości budzi też sam sposób ich powoływania.

Do Rzecznika Praw Studenta dziennie trafiają średnio dwie sprawy od studentów z całej Polski, co oznacza, że rocznie jest ich prawie 800. Zgłaszane problemy dotyczą m.in. systemu stypendialnego czy nadmiernego realizowania programu studiów w sposób zdalny. Dość dużo skarg od studentów nie ma jednak uzasadnienia.

Szkoła i studia powinny uczyć krytycznego myślenia, elastyczności i pomagać we wzmacnianiu kompetencji miękkich i międzyprzedmiotowych - wskazywali uczestnicy panelu "Edukacja i szkolnictwo wyższe, rozwój społeczeństwa obywatelskiego, a kształtowanie świadomego wyborcy" podczas konferencji "Lepsze prawo, lepsza Polska".

Uczelnia nie ma stołu anatomicznego, a w bibliotece są przestarzałe podręczniki do nauki fizjologii. Mimo tych uwag Polskiej Komisji Akredytacyjnej i negatywnej opinii, uczelnia prowadzi rekrutację na kierunek lekarski w roku akademickim 2023/2024. Nie łamie przy tym prawa, bo decyzja o likwidacji kierunku należy do ministra edukacji. Opinia komisji akredytacyjnej nie jest dla niego wiążąca.

Ministerstwo edukacji ma swobodę przy decydowaniu o zwiększeniu subwencji dla instytutów Polskiej Akademii Nauk - wyjaśnia resort w odpowiedzi na interpelację poselską dotyczącą niezwiększenia finansowania dla Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Resort zapewnia o obiektywizmie, ale jednocześnie wskazuje, że nie zamierza finansować jednostek, których pracownicy obrażają Polaków.

MEiN analizuje wyniki ewaluacji przeprowadzonej w 2022 roku i dotychczas przyjęte rozwiązania - zarówno systemowe, jak i te dotyczące regulacji prawnych. Nie zamierza jednak na razie wprowadzać rewolucyjnych zmian w tym zakresie - poinformowała rzeczniczka resortu edukacji i nauki Adrianna Całus-Polak.

Kształt ewaluacji jest przedmiotem nieustannej dyskusji w środowisku naukowym. Zmiany w niej zapowiedzieli ubiegłym roku minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek i wiceszef resortu - Włodzimierz Bernacki. Teraz jednak rzecznik MEiN mówi, że nie planuje się wprowadzania obecnie zmian ustawowych związanych z ewaluacją jakości działalności naukowej uczelni i instytutów.

Warunkiem uczestnictwa w projekcie jest zaangażowanie co najmniej dwóch krajów z Grupy Wyszehradzkiej – V4 (Czechy, Węgry, Polska, Słowacja). Pieniądze przeznaczone będą na organizację krótkoterminowych wyjazdów młodzieży w wieku 12-30 lat. Wniosek można zgłosić do 30 czerwca.

Rozwiązania mające istotne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania instytutów badawczych, dotyczące m.in. kwalifikacji wymaganych od kandydata na dyrektora instytutu badawczego, okresu sprawowania funkcji przewodniczącego rady naukowej i ustalania planu działalności instytutu badawczego - przewiduje nowelizacja ustawy, którą w piątek uchwalił Sejm.

Do Rzecznika Praw Doktoranta wpływa coraz więcej spraw kierowanych przez doktorantów. Organ ten dysponuje szeroką wiedzą dotyczącą praktycznych problemów, z jakimi mierzy się na co dzień to środowisko, więc ustawowe umocowanie przyczyniłoby się do wzmocnienia jego pozycji w kontakcie z władzami uczelni, instytucjami czy właściwymi ministerstwami - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich.

Uniwersyteckie kliniki prawa w sposób profesjonalny świadczą pomoc prawną osobom znajdującym się w trudnej sytuacji - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich, którego zdaniem mogą one z powodzeniem udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa i edukacji prawnej - na równi z osobami i instytucjami, którym w ustawie powierzono prowadzenie punktów pomocy prawnej.

Szkoła Główna Służby Pożarniczej (SGSP) zmieni nazwę na „Akademia Pożarnicza”, a Wyższa Szkoły Policji w Szczytnie (WSPol) na „Akademia Policji w Szczytnie”. Nowe nazwy mają podkreślać ogólnoakademicki status tych uczelni oraz naukowy profil działalności. Powstanie też nowa uczelnia - Wyższa Szkoła Straży Granicznej. Ustawa w tej sprawie została opublikowana w Dzienniku Ustaw.

W roku akademickim 2021-22 studiowało w Polsce blisko 89,5 tys. studentów zagranicznych ze 180 krajów, czyli o ponad 4,7 tys. więcej, niż rok wcześniej. Studenci stanowią obecnie ponad 7,3 proc. ogółu pobierających naukę w naszym kraju. W 2021 r. wśród absolwentów szkół wyższych w Polsce było blisko 16 tys. osób z zagranicy i jest to wzrost, bo w 2019 r. było ich ok. 14,7 tys., a w 2017 r - ok. 11,4 tys.

Uczestnik lekarskiego egzaminu końcowego został zdyskwalifikowany, ponieważ zamiast wyłączyć telefon, ustawił tryb samolotowy. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał jednak, że okoliczność ta nie mogła świadczyć o posługiwaniu się komórką w trakcie egzaminu. Natomiast sankcja w postaci zdyskwalifikowania została przewidziana wyłącznie w odniesieniu do korzystania przez zdającego z niedozwolonego urządzenia.

W tym roku lepiej swoje egzaminy zawodowe zdali kandydaci na adwokatów - w sumie pozytywny wynik osiągnęło ok. 84 proc. zdających, a w przypadku kandydatów na radców prawnych - 82 proc. Największe problemy przyszli adwokaci mieli z prawem karnym - aż 116 ocen niedostatecznych, w przypadku zdających egzamin radcowski był to kazus z zakresu prawa gospodarczego - 174 oceny niedostateczne. Przyszli komornicy osiągnęli 97 proc. pozytywnych ocen.

Rekrutację na kierunki lekarskie prowadzi w tym roku rekordowa liczba uczelni, bo 29. Lekarzy ma być więcej, a według zapowiadanych nowych standardów kształcenia szybciej, bo już na pierwszych latach studiów, studenci mają mieć kontakt z pacjentem. Niekoniecznie jednak z realnym. Uczelnie coraz chętniej wykorzystują bowiem symulatory: sal operacyjnych, porodowych, wirtualne stoły anatomiczne, a także symulatory pacjentów.

Uważam, że uniwersytety powinny kłaść większy nacisk na rozwój sztucznej inteligencji, bo brakuje takich obszarów, które są istotne - np. prawa farmaceutycznego, czy choćby blockchainów - mówi dr hab. Marcin Wujczyk, partner w kancelarii Wardyński i Wspólnicy. Dodaje, że oczekiwania studentów są motorem zmian, bo są oni żądni omawiania nowinek technicznych.

W pełni podzielamy krytyczną ocenę ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022, łamiącej wiele przepisów Konstytucji, jesteśmy rozczarowani decyzją prezydenta o jej podpisaniu i wyrażamy sprzeciw wobec brutalnego ataku ministra na wybitnego uczonego, za wygłoszenie takiej oceny.

Początek czerwca to już tradycyjnie start rekrutacji na studia. Ustalenie terminarza rekrutacji to indywidualna decyzja każdej uczelni, dlatego startują one w różnych dniach. Na Uniwersytecie Łódzkim rejestracja ruszyła już np. 5 maja, na Uniwersytecie Gdańskim i Uniwersytecie Jagiellońskim - 1 czerwca. Chętni na rozpoczęcie studiów na Uniwersytecie Warszawskim muszą natomiast poczekać do 6 czerwca.

Prezydent podpisał ustawę z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie nazwy uczelni służb państwowych nadzorowanej przez Ministra Sprawiedliwości i o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw. Ustawa dokonuje zmiany nazwy uczelni służby państwowej nadzorowanej przez Ministra Sprawiedliwości – Szkoły Wyższej Wymiaru Sprawiedliwości na „Akademię Wymiaru Sprawiedliwości”.

Będą ułatwienia w tworzeniu studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela - pozwolenie to uzyskają nawet słabsze uczelnie i to bez konieczności, jak to jest wymagane dotychczas, zawierania porozumienia z innymi ośrodkami. To nie pierwsza zmiana łagodząca wymogi dla tworzenia kierunków nauczycielskich.

Zwiększenie limitu przyjęć w Lotniczej Akademii Wojskowej o 49 miejsc z 251 do 300 zakłada projekt rozporządzenia MON, który we wtorek trafił do uzgodnień. Tym samym limit miejsc na studiach w uczelniach wojskowych wzrośnie z 2040 do 2089. Zmiana wynika z potrzeby uzupełniania pierwszych oficerskich stanowisk służbowych w korpusie osobowym Sił Powietrznych w 2028 r. - wyjaśniono.

Regulamin studiów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu przewiduje obowiązkowe skreślenie z listy studentów tych z nich, którzy nie zaliczą zajęć na pierwszym roku studiów magisterskich lub pierwszego stopnia. Uczelnie nie mogą samodzielnie rozszerzać ustawowego katalogu warunków obligatoryjnego wykreślania studentów z listy - zwraca uwagę RPO.

Wprowadzanie sztucznej inteligencji do prawa musi przynosić korzyści dla społeczeństwa jako całości. Technologia powinna być używana w sposób, który zwiększa sprawiedliwość, równość i poszanowanie praw człowieka – mówił prof. UMK dr hab. Karol Dobrzeniecki, w wystąpieniu podczas II Ogólnopolskiej Konferencji "Fałszywi autorzy, fałszywe recenzje, porwane czasopisma. ChatGPT".

Fabryki artykułów naukowych, fałszywe recenzje, porwania czasopism – nie wszyscy naukowcy chcą grać uczciwie, a duże pieniądze, jakie można zarobić na takich praktykach, to gratka dla grup przestępczych. O nieuczciwych praktykach dotyczących publikacji naukowych dyskutowano podczas konferencji zorganizowanej w Akademii Leona Koźmińskiego.

W senatach uczelni niepublicznych zasiądą także przedstawiciele doktorantów oraz studentów - taki zapis znalazł się w projekcie zmian przygotowanych przez resort edukacji i nauki. Projekt już wpłynął do Sejmu. Jednocześnie zmienią się wymogi dotyczące osób zasiadających w takim senacie - będą łagodniejsze niż na uczelniach publicznych.

Doktoranci na Uniwersytecie w Białymstoku, którzy nie oddali rozpraw doktorskich w wyznaczonym terminie, mają ponosić koszty postępowania w sprawie nadania stopnia doktora. Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk prosi rektora uczelni o wyjaśnienia i wskazanie podstawy prawnej działań podejmowanych wobec doktorantów.