Digital Omnibus - cyfrowa deregulacja, ale nie rewolucja

Prawo AI RODO Prawo europejskie LegalTech Cyberbezpieczeństwo Nowe Technologie
Uproszczenie przepisów dotyczących sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i danych zapowiedziała Komisja Europejska, prezentując cyfrowy pakiet Omnibus. Najdalej idąca zmiana to odroczenie wejścia w życie przepisów o systemach AI wysokiego ryzyka. Nowe regulacje mają wyjaśnić pewne wątpliwości w kontekście RODO. Nie ma natomiast rewolucji, jeśli chodzi o wykorzystanie danych do trenowania AI.
Tomasz Ciechoński
21.11.2025
Prawo AI RODO Prawo europejskie LegalTech Cyberbezpieczeństwo Nowe Technologie
Nawet jeżeli pracodawca nie uregulował używania sztucznej inteligencji w pracy, a pracownik korzysta z AI ogólnodostępnej, na służbowym komputerze, to naraża się na konsekwencje. Tym gorzej, gdy korzysta ze sztucznej inteligencji wbrew wyraźnemu zakazowi pracodawcy. Zwłaszcza, jeśli doprowadzi do ujawnienia np. tajemnicy przedsiębiorstwa – ostrzegają prawnicy. I radzą pracodawcom uregulowanie używania AI przez pracowników w pracy i na służbowym sprzęcie.
Grażyna J. Leśniak
21.11.2025
Prawo pracy HR Prawo AI LegalTech Nowe Technologie
Spółki, których rok podatkowy jest równy kalendarzowemu, muszą do 1 grudnia przesłać informację o cenach transferowych. Zapowiadana przez Ministerstwo Finansów intensyfikacja kontroli sprawia, że przedsiębiorcy muszą jeszcze uważniej podchodzić do kwestii rozliczeń z podmiotami powiązanymi oraz do przekazywanej organom informacji. Eksperci podpowiadają, co może zwrócić uwagę organów podatkowych.
Monika Pogroszewska
21.11.2025
CIT PIT
Projektowane przepisy ustawy o PIP stanowią o możliwości stwierdzenia stosunku pracy za okres od dnia jego nawiązania. Dzień ten będzie określał inspektor i może go oznaczyć na wiele lat wstecz - tak naprawdę od początku współpracy między usługodawcą i usługobiorcą. W toku rozmów wokół projektu pojawił się pomysł, aby zastosować tu ograniczenie trzyletnie, aczkolwiek trzeba mieć na uwadze, że ta obietnica nie musi być ostatecznie spełniona - mówi Marcin Bodziony, doradca podatkowy, ekspert w zakresie kontroli i postępowań podatkowych.
Wiesława Moczydłowska
21.11.2025
CIT PIT VAT Rachunkowość Doradca podatkowy
Możliwość zawieszenia ściągania nierozliczonych zaliczek od beneficjentów poszkodowanych przez nierzetelne firmy oraz dążenie do ich odzyskania - przewiduje projekt ustawy o pomocy poszkodowanym w programie „Czyste Powietrze” przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Nowe zasady programu "Czyste Powietrze" mają lepiej chronią beneficjentów.
Robert Horbaczewski
20.11.2025
Samorząd terytorialny Środowisko
CBAM to jedna z największych reform klimatyczno-podatkowych ostatnich lat. Mechanizm – dotąd postrzegany jako „miękki” obowiązek sprawozdawczy – od 2026 r. stanie się pełnoprawnym systemem rozliczeń finansowych o charakterze parapodatkowym. Najbliższe miesiące będą kluczowe. Dla importerów oznacza to konieczność pełnego przeglądu łańcuchów dostaw, identyfikacji źródeł emisji oraz przygotowania się do złożenia wniosku o status upoważnionego zgłaszającego CBAM jeszcze przed 31 marca 2026 r. - pisze Bartłomiej Baran z Accace Advisory.
Bartłomiej Baran
20.11.2025
Prawo gospodarcze

TSUE: Wskazówki apelacji nie wiążą, gdy naruszają prawo UE

Prawnicy Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe
Ocena prawna dokonana przez sąd odwoławczy nie wiąże sądu I instancji ponownie rozpoznającego sprawę, jeżeli uzna on, że te wskazówki są sprzeczne z wykładnią dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, rozpatrując pytanie prejudycjalne w jednej z polskich spraw frankowych. Co więcej, przed takim zignorowaniem wytycznych wyższej instancji sąd krajowy nie musi występować do TSUE, jeśli jest pewny swojego poglądu co do prokonsumenckiej wykładni przepisów.
Michał Kosiarski
20.11.2025
Prawnicy Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe
W okresie od stycznia do września 2025 r. w rejestrze zaświadczeń lekarskich zarejestrowano 20,4 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy, wystawionych na łączną liczbę 216,2 mln dni absencji chorobowej (z tytułu choroby własnej, opieki nad dzieckiem oraz opieki nad innym członkiem rodziny) – podał ZUS. W porównaniu z analogicznym okresem 2024 r. wzrosła zarówno liczba dni absencji chorobowej o 1,1 proc., jak i liczba zaświadczeń lekarskich o 2,9 proc.
Grażyna J. Leśniak
20.11.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał nowe wyjaśnienia w sprawie wniosków o odstąpienie od wymierzenia i o obniżenie kary pieniężnej. Program łagodzenia kar (leniency) jest adresowany do przedsiębiorców i osób zarządzających uczestniczących w zmowach. Bywa porównywany do instytucji świadka koronnego w prawie karnym.
Tomasz Ciechoński
20.11.2025
Prawnicy Prawo gospodarcze Ochrona konkurencji
Jeśli klient sam pobierze faktury z KSeF i dostarczy do biura, taki dokument nie będzie zawierał dwóch podstawowych informacji, koniecznych do prawidłowego rozliczenia podatku – numeru KSeF i daty wystawienia faktury. To oznacza, że aby móc rozliczyć podatki klienta, biuro musi zainstalować odpowiednie oprogramowanie, czyli w praktyce zapłacić za podłączenie wtyczki do konta klienta - mówi Cezary Szymaś, współwłaściciel biura rachunkowego ASCS-Consulting.
Monika Pogroszewska
20.11.2025
VAT Rachunkowość KSeF
Podmioty, które na to stać, szturmują kancelarie prawne, by te sprawdziły ich umowy zlecenia i umowy B2B. Czasami to sami kontraktorzy naciskają na weryfikację, by zminimalizować ryzyko, że w razie kontroli inspekcji pracy, ich umowy zostaną przekształcone w umowę pracę. Zdaniem prawników przegląd umów jest szczególnie wskazany u tych przedsiębiorców, którzy mieli już kiedyś kontrolę ZUS, w trakcie której zakwestionowane zostały występujące u nich rodzaje umów.
Grażyna J. Leśniak
20.11.2025
Prawo pracy Małe i średnie firmy

Zamówienia publiczne – podstawowy próg znacząco wzrasta

Zamówienia publiczne Administracja publiczna Budownictwo Prawo gospodarcze
Podstawowy próg w zamówieniach publicznych to od stycznia 170 tysięcy złotych netto. To ostatni dzwonek na zmiany w IT i wewnętrznych procedurach. Ma to uprościć wiele postępowań, ale eksperci wskazują też na zagrożenia, zwłaszcza wśród mniejszych zamówień w sektorze budowlanym. Przestrzegają też przed pokusą przesuwania postępowań na przyszły rok.
Michał Kosiarski
20.11.2025
Zamówienia publiczne Administracja publiczna Budownictwo Prawo gospodarcze

Prawo goni AI. Ustawa o sztucznej inteligencji na finiszu

Prawnicy Prawo AI RODO Prawo europejskie Cyberbezpieczeństwo
Po ponad roku prac nabiera kształtów ostateczny projekt ustawy o systemach sztucznej inteligencji, zapewniający stosowanie w Polsce unijnego rozporządzenia AI Act. Zgłaszane wątpliwości dotyczą m.in. pozycji prawnoustrojowej komisji, która ma nadzorować rynek. Krytyka dotyczy też rozkładu ciężaru regulacyjnego – tekst skupia się na nadzorze, kontrolach i karach, a mniej na wspieraniu innowacji. Tymczasem Komisja Europejska zaproponowała właśnie zmiany w samym rozporządzeniu AI Act.
Tomasz Ciechoński
20.11.2025
Prawnicy Prawo AI RODO Prawo europejskie Cyberbezpieczeństwo

Prof. Górski: Wątpliwa reforma wskaźników WIBOR/POLSTR

Prawo cywilne Finanse Banki Kredyty Prawo europejskie
Państwa członkowskie na mocy art. 23c rozporządzenia 2016/1011/UE (tzw. rozporządzenia BMR) uzyskały jedynie kompetencje do wyznaczenia zamiennika lub zamienników dla tego wpisanego do wykazu kluczowych wskaźników referencyjnych. Oznacza to, że środki wykonawcze mogą przyjmować tylko w tym zakresie – pisze prof. Marcin Górski, kierownik Katedry Europejskiego Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.
Marcin Górski
20.11.2025
Prawo cywilne Finanse Banki Kredyty Prawo europejskie
W 2026 roku Ministerstwo Obrony Narodowej planuje powołać na ćwiczenia do 200 tys. rezerwistów. Jednocześnie limit żołnierzy powołanych do służby w aktywnej rezerwie ma być ponad trzykrotnie mniejszy niż obecnie. Resort planuje też mniej powołań do zawodowej służby wojskowej, dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej oraz Wojsk Obrony Terytorialnej.
Robert Horbaczewski
19.11.2025
Szkoła i uczeń Wojsko
Kontrola podatkowa przestała być wydarzeniem, a stała się procesem ciągłym, w którym fiskus analizuje dane w czasie rzeczywistym. Aż 57 proc. przedsiębiorców uważa, że ryzyko podatkowe w ich firmie wzrośnie w ciągu najbliższego roku. Kluczowe powody to częste i nieprzewidywalne zmiany przepisów, trudność interpretacji prawa podatkowego oraz niejednolite stanowiska urzędów (35 proc.) - wynika z opublikowanego w środę raportu “Bezpieczna kontrola: nowe ryzyka podatkowe i jak nimi zarządzać”, przygotowanego przez Strefę Bezpieczeństwa, EY oraz UNIQA.
Monika Pogroszewska
19.11.2025
Ordynacja Ubezpieczenia

Rząd wreszcie zajmie się stanem prawnym gruntów pod blokami spółdzielczymi

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Nieruchomości
Zdarza się, że budynek mieszkalny spółdzielni mieszkaniowej stoi na gruncie o nieuregulowanym stanie prawnym. To spadek po PRL, który w praktyce utrudnia m.in. założenie księgi wieczystej dla danego lokalu i zaciągnięcie kredytu hipotecznego na jego zakup. Problem ma rozwiązać projektowana ustawa o uregulowaniu praw do gruntów zabudowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw.
Tomasz Ciechoński
19.11.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Nieruchomości
Premier Donald Tusk wprowadził trzeci stopień alarmowy CHARLIE na wybranych liniach kolejowych zarządzanych przez zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe i PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa. Zarządzenie będzie obowiązywało do 28 lutego 2026 roku. Do końca lutego 2026 r. premier przedłużył obowiązywanie w całym kraju drugiego stopnia alarmowego BRAVO i BRAVO-CRP.
Robert Horbaczewski
19.11.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Kolejne odcinki autostrad i dróg szybkiego ruchu zostaną objęte systemem opłat – będzie to prawie 650 kilometrów. Przewoźników mających duże pojazdy oraz autobusy czeka też znacząca podwyżka opłat, przekraczająca 40 proc. – tak wynika z projektu nowelizacji przepisów o drogach publicznych. Zmiany mają nastąpić od lutego.
Michał Kosiarski
19.11.2025
Drogi Małe i średnie firmy
Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.
Grażyna J. Leśniak
19.11.2025
Prawo pracy Zawody medyczne
Jednym z tematów, który często pojawia się we wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, jest restrukturyzacja spółek prawa handlowego poprzez połączenie spółek. Krajowa Informacja Skarbowa wyjaśnia, co powinno się znaleźć w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego wniosku w takim temacie - które informacje są niezbędne, aby można było ocenić konsekwencje podatkowe połączenia spółek w interpretacji indywidualnej.
Ministerstwo Finansów
19.11.2025
CIT
Każdy podmiot zatrudniający dokonuje wpłat na rachunek pracowniczych planów kapitałowych uczestnika utworzony w związku z zatrudnieniem w tym podmiocie. Uczestnik PPK może przenosić środki pomiędzy swoimi rachunkami PPK, ale wypłata transferowa nie może być częściowa – obejmie ona wszystkie środki znajdujące się na danym rachunku PPK.
Anna Puszkarska
19.11.2025
Domowe finanse Emerytury i renty Prawo pracy PPK

SN: Zakazane limitowanie odszkodowania przez dewelopera

Prawo cywilne Domowe finanse Nieruchomości
Za niedozwolone uważa się zastrzeżenie w umowie deweloperskiej i zapisanie na rzecz konsumenta kary umownej za każdy dzień zwłoki w zawarciu umowy przeniesienia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego, które nie przewiduje uprawnienia konsumenta do żądania odszkodowania – taki jest sens uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
19.11.2025
Prawo cywilne Domowe finanse Nieruchomości

Przepisy azbestowe powstają z dużym opóźnieniem

Samorząd terytorialny Środowisko Odpady BHP Nieruchomości
Nawet jeśli parlament przyjmie w ekspresowym tempie nową ustawę azbestową, to i tak do 21 grudnia nie uda się zrobić specjalnych ocen ryzyka zawodowego ponad pięciu milionom budowlańców, energetyków, strażaków i pracowników biurowych. Projekt, który już w czerwcu miał być obowiązującym prawem, nadal nie trafił jeszcze do Sejmu. Do usunięcia jest jeszcze niemal siedem milionów ton azbestu.
Michał Kosiarski
19.11.2025
Samorząd terytorialny Środowisko Odpady BHP Nieruchomości
Końcówka roku w firmach to wiele obowiązków, a jednym z nich jest między innymi obowiązek sporządzenia rocznej inwentaryzacji (inaczej: spisu z natury, remanentu). Przedsiębiorcy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów na dzień 31 grudnia każdego roku (a więc i 2025) muszą przygotować spis m.in. towarów i materiałów będących własnością firmy, a biura rachunkowe muszą mieć świadomość, jak istotne znaczenie ma prawidłowe ujęcie tego spisu w KPiR.
Urszula Sałacińska-Matwiejczyk
19.11.2025
PIT Rachunkowość
Przekwalifikowanie działalności gospodarczej w umowę o pracę nie wpłynie bezpośrednio na ważność umowy leasingu, np. samochodu, jaką zawarła osoba pracująca dotąd w modelu B2B. Umowa taka teoretycznie może nadal obowiązywać lub zostać przekształcona w leasing konsumencki. Inni mogą chcieć ją wypowiedzieć, przenieść na inny podmiot lub wykupić pojazd. Powstaje jednak pytanie o sens ekonomiczny każdego z tych rozwiązań.
Tomasz Ciechoński
19.11.2025
Prawo pracy Małe i średnie firmy
Prezydent Karol Nawrocki zatwierdził we wtorek zmianę ustawy regulującej zasady udzielania pomocy publicznej, w tym pomocy de minimis dla rolników – poinformowała jego kancelaria. Nowelizacja dostosowuje krajowe przepisy do nowych regulacji unijnych i wprowadza m.in. zmiany w sposobie wyliczania tej formy wsparcia.
ms/PAP
18.11.2025

Przeróbka auta może wymagać zgody producenta

Drogi Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy
Po masowym kwestionowaniu homologacji białoruskich traktorów przyszedł czas na weryfikację przeróbek aut z dostawczych na busy osobowe. Urzędnicy zaczynają uważnie sprawdzać, czy taka zmiana ma zgodę producenta albo jego przedstawiciela, w przeciwnym razie odmawiają, albo - jeśli pojazd udało się wcześniej zarejestrować - stwierdzają nieważność takich decyzji.
Michał Kosiarski
18.11.2025
Drogi Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy
Aż 107 największych spółek GPW będzie musiało dostosować skład swoich władz do unijnej dyrektywy Women on Boards. Tylko 13,6 proc. wszystkich spółek GPW miało kobiety w zarządzie, a 18,7 proc. w radzie nadzorczej. Zdecydowana większość (75 proc.) spółek indeksu WIG20 miała przynajmniej jedną kobietę w zarządzie - wynika z najnowszego badania Fundacja Liderek Biznesu.
Grażyna J. Leśniak
18.11.2025
Prawo pracy Spółki Prawo europejskie

Rusza nabór wniosków o dofinansowanie tachografów

Drogi Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Nowe Technologie
Od 1 grudnia br. do końca stycznia będę przyjmowane elektroniczne wnioski od firm transportowych, dotyczące dofinansowania wymiany tachografów. Mogą je zgłaszać wszyscy zainteresowani, mający licencje wspólnotowe, ale w pierwszej kolejności dopłaty obejmą jedynie maksymalnie koszty dziesięciu tachografów dla danej firmy. Dopiero, gdy zostanie jeszcze trochę pieniędzy, ruszy drugi, uzupełniający nabór wniosków. W środę szczegóły naboru wniosków ma przedstawić Ministerstwo Infrastruktury.
Michał Kosiarski
18.11.2025
Drogi Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Nowe Technologie