Od 1989 r. aż do dzisiaj, stan sędziowski nie rozliczył się całościowo i ostatecznie ze swoją przeszłością, w tym ze stalinowskim sądowym bezprawiem - napisał prezydent Karol Nawrocki w liście do uczestników konferencji w Sądzie Najwyższym poświęconej sądownictwu lat 1945-1989. Dodał, że część środowisk politycznych i prawniczych nie ma problemu z uznawaniem niezawisłości sędziów mianowanych przez komunistyczną Radę Państwa, a jednocześnie - według niego - ostentacyjnie i bezprawnie kwestionuje status sędziów wykształconych i powołanych w wolnej Polsce.

Kwalifikowany e-podpis będzie dostępny w mObywatelu za darmo, ale można go będzie użyć bez płacenia jedynie pięć razy w miesiącu. Dzięki temu łatwiej będzie wynająć mieszkanie, sprzedać auto i załatwić sprawy urzędowe – to nowy pomysł Ministerstwa Cyfryzacji na popularyzację tej publicznej usługi.

W wyniku postępowania wszczętego z urzędu ustalono, że pracownik gospodarczy jednej z uczelni wyższych przyciął korony drzew znajdujących się przed budynkiem szkoły, przekraczając dopuszczalny limit. Prezydent Łodzi nałożył na uczelnię karę pieniężną w wysokości 80 tys. zł za zniszczenie 3 drzew. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało tę decyzję w mocy.

Znaczna część urzędów administracji publicznej nie podaje w ogłoszeniach o naborach informacji o wynagrodzeniu zasadniczym, jakie oferują na początek. Dyrektorzy generalni obawiają się, że podanie takiej informacji na starcie zniechęci potencjalnych kandydatów. Z kolei w ogłoszeniach o pracę Ministerstwa Finansów każdorazowo znajdują się dane kontaktowe do pracownika prowadzącego nabór, u którego kandydaci mogą uzyskać wszystkie niezbędne informacje, w tym również o maksymalnej wysokości przewidzianego na danym stanowisku wynagrodzenia. Zdaniem prawników to jest kwestia jawności, która spoczywa na tym, kto ofertę formułuje.

Polska wzmocni krajowy system cyberbezpieczeństwa – służby przeciwdziałające zagrożeniom w sferze cyfrowej zostaną znacznie rozbudowane, co ma pozwolić skutecznie egzekwować nowelizację ustawy implementującą unijną dyrektywę NIS 2. Tak wynika z zapowiedzi wicepremiera i ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, który zaprezentował w środę podział poszczególnych zadań pomiędzy dotychczasowe i mające powstać w przyszłości organy państwowe. Już w przyszłym roku wydatki na ten cel sięgną 300 milionów złotych, a w kolejnych będą sukcesywnie rosnąć.

Kwota zwolnienia przedsiębiorców z obowiązku opłacenia składek w ramach wakacji składkowych przekroczyła już 2,86 mld złotych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych sprawdzi teraz, czy przedsiębiorcy spełnili wszystkie warunki udzielenia pomocy. Do 15 października ZUS przyjął w tej sprawie aż 2 250 787 wniosków, z czego 95,5 proc. rozpatrzył pozytywnie.

Uważam, że art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej stosowany wobec wcześniejszych emerytów, którzy wniosek o wcześniejszą emeryturę złożyli przed 1 stycznia 2013 roku, nie spełnia standardu konstytucyjnego w postaci zasady równości wobec prawa i niedyskryminacji wyrażonych w art. 32 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji RP – pisze dr Andrzej Hańderek. I przedstawia swoje uwagi na tle wyroku SN z dnia 23 czerwca 2025 roku.

Zwiększenie ochrony przed cyberzagrożeniami przewiduje przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Zaproponowane rozwiązania umożliwią szybszą reakcję na ataki cyfrowe w kluczowych sektorach gospodarki. Dzięki inwestycjom w sprzęt oraz zwiększeniu finansowania kadr IT wzrośnie odporność systemów informatycznych.

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

Żołnierze zawodowi, terytorialsi i żołnierze aktywnej rezerwy, a także np. funkcjonariusze policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa oraz ich małżonkowie i dzieci dostaną Kartę Rodziny Mundurowej. Będzie ona uprawniała do zniżek, ulg i udogodnień oferowanych przez przedsiębiorców, samorządy i instytucje publiczne. Autorzy projektu szacują, że uruchomienie projektu, który obejmie ok. 1,27 mln osób, będzie kosztowało budżet państwa 50 mln zł w pierwszym roku obowiązywania regulacji i ok. 40 mln zł w następnych latach.

Starosta wydał zarządzenie, w którym określił zasady powoływania i wynagradzania biegłych z zakresu geodezji i kartografii w postępowaniach administracyjnych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wskazał, że regulacja materii powoływania biegłych w ogóle nie została objęta kompetencją jednostek samorządu terytorialnego. Tym samym konieczne było stwierdzenie nieważności zarządzenia.

Wyznaczając dzień wolny za święto przypadające w innym dniu wolnym niż niedziela - tak jak w tym roku za sobotę, 1 listopada, pracodawca nie musi wybierać jego terminu, tak by nie nakładały się na niego zaplanowane lub znane już nieobecności. Jeżeli na wyznaczony termin odbioru dnia wolnego przypadnie niezdolność do pracy lub inna sytuacja, która usprawiedliwiałaby nieobecność w pracy, pracownik nie ma prawa do innego dnia wolnego.

Od 1 stycznia 2026 r. gminy będą mogły tworzyć młodzieżowe rady jednostek pomocniczych, np. w sołectwach. Podpisana przez prezydenta ustawa z 12 września 2025 r. nowelizująca ustawę o samorządzie gminnym oraz ustawę o funduszu sołeckim wprowadza też obowiązkowe diety oraz ubezpieczenia OC i NNW dla sołtysów, a także upraszcza procedurę składania wniosków o fundusz sołecki.

Choć obywatele będą mogli składać wnioski o bon ciepłowniczy dopiero od 3 listopada, samorządy już alarmują, że do obsługi rządowego pomysłu będą musiały dołożyć. Państwo zwróci gminom koszty, ale tylko od decyzji pozytywnych. Tymczasem warunki przyznania bonu są tak skonstruowane, że większość obywateli odejdzie z kwitkiem. A za przeprowadzenie procedury, która skończy się wydaniem decyzji odmownej, gmina nie dostanie ani grosza.

Rzadko kto uważnie czyta dokumenty, które podpisuje. Warto to szybko zmienić dla własnego dobra. Dotyczy to zwłaszcza pracowników, ale też i pracodawców. O ile literówka w imieniu nie będzie większym problemem, to błąd w nazwisku już ma znaczenie. Istotne zwłaszcza w sporach z ZUS w kwestii różnego rodzaju świadczeń. Prawnicy mówią wprost: takich rzeczy trzeba pilnować i zawsze weryfikować dane osobowe. Pracodawcy powinni też na bieżąco aktualizować dane w firmowych systemach.

W Polsce mamy blisko 300 policyjnych pomieszczeń, 251 szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR) i 28 izb wytrzeźwień. Tych ostatnich ubywa z roku na rok, bo są za drogie, dlatego SOR-y i policja przejmują ciężar pierwszego kontaktu z osobami pod wpływem środków psychoaktywnych. A te wymagają wzmożonej opieki, uwagi i nakładów. Większa jest także skala agresji u nich, co stanowi zagrożenie dla personelu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił ponad 228 mln zł świadczeń interwencyjnych dla poszkodowanych w wyniku powodzi we wrześniu 2024 roku. Obecnie trwa proces rozliczenia i kontroli, aby potwierdzić, czy beneficjenci wypełnili warunki otrzymania wsparcia. Sprawdzana jest m.in. dokumentacja wydatków oraz zgodność oświadczeń.

W poniedziałek, 20 października, po raz 11. odbędzie się Kongres Osób z Niepełnosprawnościami, tym razem pod hasłem "Prawa w Odwrocie". To wydarzenie, które ma służyć debacie na temat nowego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami, zagwarantowanego w Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, ratyfikowanej przez Polskę w 2012 r. Prawo.pl jest patronem medialnym kongresu.

Prezydent podpisał ustawę, która znosi obowiązek przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych w formie pisemnej, opatrzonych podpisem osoby zgłaszanej, które wysłane są do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych elektronicznie. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Od 1 stycznia 2026 roku okresy prowadzenia działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umów zleceń będą wliczały się do stażu pracy. Zmiany będą obejmowały również umowy z poprzednich lat. Prezydent RP podpisał ustawę napisaną w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Domy pomocy społecznej mierzą się z niedoborami kadry medycznej, co pogłębia się w ostatnich latach. DPS-y to placówki opiekuńcze, a nie medyczne. Tyle tylko, że 13 proc. ich mieszkańców to osoby leżące, a więc wymagające stałej opieki medycznej. Nie oznacza to, że inni pensjonariusze jej nie potrzebują. Tymczasem dane z ministerstw nie wskazują, czy mieszkańcy mają zaspokojone zapotrzebowanie na świadczenia medyczne. Za to wskazują, że w DPS jest coraz mniej pielęgniarek.

Resort pracy opublikował listę 90 podmiotów, które wezmą udział w pilotażu skróconego czasu pracy. Niemal połowa z nich jest związana z... samorządem terytorialnym. Jeśli chodzi o firmy, to najliczniejsze w pilotażu są te małe i średnie. Prawnicy wskazują, że to nie jest reprezentatywna grupa, by wdrażać skrócenie czasu pracy. Liczna obecność urzędów w programie wywołuje też pytania o ich dostępność dla obywateli.

Zbierający odpady – celem weryfikacji deklaracji śmieciowych – nie mogą żądać numerów ksiąg wieczystych nieruchomości ani danych o zgonach, w tym numerów PESEL zmarłych. NSA oddalił skargę kasacyjną związku międzygminnego z okolic Wrocławia, który żądał takich danych od lokalnych samorządów. Jednocześnie Związek pozyskał część tych informacji legalnie z innych źródeł.

Jednym z najtrudniejszych wyzwań ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej jest zapewnienie mieszkańcom dostępu do miejsc schronienia, zarówno podczas zagrożeń naturalnych, jak i militarnych. Aby ułatwić samorządom realizację tego obowiązku, konieczne jest wprowadzenie przepisów umożliwiających lokalizowanie obiektów ochrony ludności w trybie uproszczonym, wzmocnienie eksperckie samorządów oraz zmiany w finansowaniu takich inwestycji – uważa Michał Liżewski, adwokat, partner w kancelarii LEGALLY.SMART

Blisko połowa podmiotów zakwalifikowanych do rządowego programu "Skrócony czas pracy - to się dzieje!” jest związana z jednostkami samorządu terytorialnego. Do programu zakwalifikowały się 34 gminy, miasta i powiaty. Wśród beneficjantów są też samorządowe instytucje kultury oraz spółki komunalne. Od 1 stycznia 2026 r. skrócony czas pracy będzie testować łącznie 90 pracodawców.

90 firm i instytucji z sektora prywatnego i publicznego skróci czas pracy z zachowaniem wynagrodzenia dla ponad 5 tysięcy pracowników. To początek nowej ery na polskim rynku pracy. 15 października Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, zatwierdziła listę beneficjentów pilotażu. Średnie dofinansowanie dla jednego podmiotu wyniesie 0,5 mln zł.

Szerszy katalog osób uprawnionych do stwierdzania zgonu, elektronizacja kart zgonu, określenie szczegółowych zasad postępowania ze zwłokami i kompleksowe uregulowanie zawodu koronera. To niektóre zmiany, które przewiduje projekt, nad którym pracuje obecnie Ministerstwo Zdrowia. Ma on zakończyć trwający kilkanaście lat pat i dostosować przepisy do współczesnych realiów, a dzięki temu wyeliminować liczne praktyczne problemy.

Do 19 października obywatele mogą zgłaszać uwagi do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji, która nakłada na osoby posiadające pozwolenie na broń obowiązek cyklicznych badań lekarskich i psychologicznych. W przeciwieństwie do odrzuconego kilka miesięcy temu projektu, obowiązek badań miałby teraz dotyczyć nie tylko myśliwych, ale też osób używających broni do celów sportowych i szkoleniowych.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej do dziś nie opublikowało postępu prac nad projektem ustawy naprawiającej sytuację wcześniejszych emerytów, mimo że od skierowania projektu do konsultacji publicznych mija piąty miesiąc. Nie przeszkodziło to resortowi opublikować petycję w tej sprawie wraz z odpowiedzią na nią, z naruszeniem prawa. Zdaniem prawników jeżeli nie została udzielona zgoda na publikację danych osobowych z petycji, to stanowi to uchybienie wymogom ustawy o petycjach oraz naruszenie ochrony danych osobowych według RODO.

Obliczanie dochodów samorządów w 2026 r. ma być dokonywane na podstawie aktualizowanych, rzeczywistych danych dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych. Wprowadzenie takiego rozwiązania przewiduje projekt nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, który we wtorek przyjął rząd.