SN: Sąd nie przyznał 80-latce lokalu socjalnego po eksmisji

Prawo cywilne Pomoc społeczna Wymiar sprawiedliwości
Sąd w procesie o eksmisję ma obowiązek poczynienia z urzędu ustaleń, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, przynajmniej w minimalnym zakresie, jakim powinno być ustalenie numeru PESEL osoby pozwanej w procesie o eksmisję – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, uwzględniając skargę nadzwyczajną rzecznika praw obywatelskich.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
08.10.2025
Prawo cywilne Pomoc społeczna Wymiar sprawiedliwości
Część budynków mieszkalnych i biurowców oraz obiekty magazynowe i przemysłowe musi mieć zbiorniki przeciwpożarowe wraz z odpowiednią infrastrukturą gaśniczą, dojazdami i oznakowaniem. Mimo, że do przeciwpożarowej Polskiej Normy odsyła jedynie rozporządzenie wykonawcze, to – wbrew sugestiom Polskiego Komitetu Normalizacyjnego - inwestorzy mają obowiązek uwzględniać jej wymogi przy utrzymaniu obiektów budowlanych, a strażacy mogą nakazywać ich przestrzeganie i wymuszać poprawki. Na coraz częstsze odsyłanie w praktyce do znajomości odpłatnych dokumentów zwraca też uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich.
Michał Kosiarski
08.10.2025
Drogi Budownictwo Nieruchomości Ubezpieczenia
Czy można zwolnić dyscyplinarnie pracownika za błędy w dokumentach, i to nawet wtedy, gdy zarząd lub przełożony je podpisywali? Można. Bo pracownik ma starannie wykonywać swoją pracę a podpis bezpośredniego przełożonego czy nawet członka zarządu nie oznacza akceptacji dla błędów czy nadużyć. Zdaniem prawników pracownicy powinni liczyć się z odpowiedzialnością za źle wykonaną pracę, a pracodawcy – powinni zadbać o procedury, które zabezpieczą ich interesy.
Grażyna J. Leśniak
08.10.2025
Prawo pracy HR
Do wykazu prac Rady Ministrów został wpisany projekt ustawy wdrażającej dyrektywę 2023/955 w sprawie efektywności energetycznej (dyrektywę EED). Konsumentów ucieszą zmiany zapewniające im m.in. streszczenia kluczowych warunków umowy z dostawcą ciepła. Samorządy sporządzą natomiast plany w zakresie ogrzewania i chłodzenia, a część przedsiębiorstw obowiązkowo skorzysta z ciepła odpadowego.
Tomasz Ciechoński
07.10.2025
Samorząd terytorialny Rynek i konsument Energetyka
W ostatnim dniu kwietnia 2025 r. pracę w Polsce wykonywało 1077,3 tys. cudzoziemców, tj. o 5,5 proc. więcej niż w kwietniu 2024 r. W porównaniu do poprzedniego miesiąca ich liczba zwiększyła się o 1 proc. – podał we wtorek GUS. Na koniec kwietnia 2025 r. udział cudzoziemców w ogólnej liczbie wykonujących pracę wyniósł 6,5 proc.
Grażyna J. Leśniak
07.10.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Projekt ustawy likwidującej ograniczenie do dwóch kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast trafił do wysłuchania publicznego. Decyzję podjęła sejmowa komisja ds. zmian w kodyfikacjach, a głos obywateli i ekspertów zostanie wysłuchany 29 października.
Robert Horbaczewski
07.10.2025
Samorząd terytorialny Wybory
Średnio o 5 procent wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru i powołania. Choć rozporządzenie z 15 września 2025 r. nowelizujące przepisy w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych weszło w życie dziś (7 października), urzędnicy otrzymają pensje z wyrównaniem od 1 lipca tego roku.
Robert Horbaczewski
07.10.2025
Samorząd terytorialny
Aż 69 proc. nowych menedżerów za najtrudniejsze, zawodowe wyzwanie uważa awans z szeregowego członka zespołu na funkcję przełożonego, a dla 59 proc. z nich najważniejszy chrzest bojowy w nowej roli to zdobycie umiejętności delegowania zadań. Z kolei 43 proc. dostrzega awans jako szansę na nowe możliwości rozwoju zawodowego – wynika z najnowszego badania EY.
Grażyna J. Leśniak
07.10.2025
Prawo pracy HR Rynek pracy

Szybkie plany ogólne mają uratować reformę planistyczną

Samorząd terytorialny Środowisko Budownictwo Prawo gospodarcze Nieruchomości Ład Przestrzenny Deregulacja
Sprawne procedura uchwalania planów ogólnych ma sprawić, że po 1 lipca przyszłego roku w gminach nie dojdzie do bałaganu prawnego i paraliżu inwestycyjnego – zakłada poselski projekt nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, który trafił do Sejmu. Publiczne konsultacje projektu, opublikowanego na internetowej stronie sejmowej, potrwają do 30 października.
Michał Kosiarski
07.10.2025
Samorząd terytorialny Środowisko Budownictwo Prawo gospodarcze Nieruchomości Ład Przestrzenny Deregulacja

NSA: Różnicowanie stawek opłaty targowej stanowi element sprawiedliwości społecznej

Samorząd terytorialny Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów
Rada gminy ustaliła stawki opłaty targowej, które różniły się w zależności od sposobu sprzedaży i oferowanych towarów. Skarżący zarzucił, że doszło do naruszenia przepisów. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że różnicowanie stawek opłaty stanowi element sprawiedliwości społecznej, ponieważ nie każda sprzedaż generuje jednakowe koszty. Ponadto rozwiązanie to może być formą pomocy dla osób wspomagających budżet środkami ze sprzedaży np. własnych owoców lub warzyw.
Dorian Lesner
07.10.2025
Samorząd terytorialny Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów

Wydawana z mocą wsteczną decyzja PIP to niekonstytucyjne rozwiązanie

Prawo cywilne PIT VAT Administracja publiczna Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Resort pracy chce, by inspektorzy pracy mogli wydawać decyzje administracyjne w sprawie ustalenia istnienia stosunku pracy. Ingerencja PIP wcale nie musi ograniczać się do umowy, którą będzie badał inspektor. Będzie on mógł badać i zmieniać wolę stron w umowach nawet już nieobowiązujących. Ile lat wstecz? Bez ograniczeń. Skorzysta na tym ZUS, który będzie mógł żądać zapłaty składek nawet 10, 15 czy 20 lat wstecz. Tylko fiskus będzie miał 7 lat. Zdaniem prawników pomysł godzi w konstytucyjną zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Grażyna J. Leśniak
07.10.2025
Prawo cywilne PIT VAT Administracja publiczna Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Zmiana czasu może skutkować wydłużeniem dyżurów realnie o godzinę. Podstawową kwestią jeżeli chodzi o skutek rozliczeniowy tej sytuacji jest to, czy jest to dyżur zakładowy czy domowy. Wydłużenie długości dyżuru nie wpłynie zaś w tej sytuacji na odpoczynki minimalne, co w zasadzie wyklucza dyżury długie, obejmujące całą dobę lub cały czas w ramach doby poza godzinami pracy.
Marek Rotkiewicz
06.10.2025
Prawo pracy
Wszystkie działania finansowane z funduszy europejskich muszą być zgodne z postanowieniami Karty Praw Podstawowych oraz Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. W praktyce oznacza to, że ze środków unijnych nie można np. sfinansować termomodernizacji domu pomocy społecznej, ani zorganizować szkolenia bez zapewnienia jego dostępności, jeśli weźmie w nim udział osoba z niepełnosprawnością.
Beata Dązbłaż
06.10.2025
Pomoc społeczna Niepełnosprawność
W kontekście ostatnich propozycji legislacyjnych, które mają na celu wzmocnienie roli Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), poprzez nadanie jej uprawnień do stwierdzania istnienia stosunku pracy, w sytuacji gdy zawarto umowę cywilnoprawną, warto zastanowić się nad zasadnością i skutkami takiej decyzji w kontekście praworządności i przestrzegania zasad demokracji – pisze Tomasz Prokurat, radca prawny i doradca podatkowy.
Tomasz Prokurat
06.10.2025
Prawo cywilne Prawo pracy

Tylko nieliczne samorządy korzystają z programu „Stabilne zatrudnienie”

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo pracy Niepełnosprawność
Pojedyncze samorządy sięgają po dofinansowanie na zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami w ramach programu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Stabilne zatrudnienie”. Więcej osób z orzeczeniem odbyło natomiast płatne staże zawodowe w samorządach w ramach drugiego modułu programu, który realizują organizacje pozarządowe.
Beata Dązbłaż
04.10.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo pracy Niepełnosprawność
Wykreślenie pięciu gatunków ptaków z listy zwierząt łownych nie oznacza automatycznego objęcia ich ochroną gatunkową. Choć rozporządzenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 22 września zmienia listę gatunków łownych, to brak równoległej nowelizacji rozporządzenia o ochronie gatunkowej zwierząt rodzi wątpliwości co do zakresu ochrony prawnej tych zwierząt.
Regina Skibińska
04.10.2025
Środowisko

KE dostrzegła kryzys mieszkaniowy. Zapowiada przegląd przepisów

Pomoc społeczna Budownictwo Prawo europejskie Nieruchomości
Komisja Europejska chce, by państwa członkowskie mogły pomagać przedsiębiorstwom w zapewnieniu przystępnych cenowo mieszkań. W tym celu rozpoczęła konsultacje publiczne na temat zapowiadanego przeglądu zasad pomocy państwa. Obecne regulacje sprzed kilkunastu lat zezwalają na pomoc w odniesieniu do mieszkalnictwa, ale tylko socjalnego. Nowe przepisy mają wykraczać poza te ramy.
Tomasz Ciechoński
03.10.2025
Pomoc społeczna Budownictwo Prawo europejskie Nieruchomości
Konfederacja Lewiatan apeluje o zmianę projektu rozporządzenia dotyczącego wysokości opłat za wydanie zezwoleń na pracę oraz oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Czterokrotne podwyższenie opłat, wprowadzone po zakończeniu procesu opiniowania, budzi poważne zastrzeżenia przedsiębiorców.
Grażyna J. Leśniak
03.10.2025
Prawo pracy Finanse Rynek pracy
Zakup czujników czadu z funduszu sołeckiego jest niezgodny z prawem – RIO w Białymstoku wyjaśnia, że środki z funduszu nie mogą być przeznaczane na potrzeby indywidualne mieszkańców, nawet jeśli służą poprawie ich bezpieczeństwa. Takie wydatki nie spełniają ustawowych przesłanek przedsięwzięcia.
Robert Horbaczewski
03.10.2025
Finanse samorządów
Samorządy otrzymają 1,4 mld zł wyrównania dochodów w 2026 roku – to efekt korekty danych podatkowych CIT za lata 2021–2022. Ministerstwo Finansów zapowiada przeliczenie dochodów wszystkich jednostek samorządu terytorialnego za lata 2024 i 2025, co ma uwzględniać błędy w deklaracjach oraz zmiany administracyjne.
rh/pap
03.10.2025
Finanse samorządów CIT
Wójt, burmistrz, prezydent będzie miał prawo wskazania członka obwodowej komisji wyborczej, tzw. sekretarza komisji. Powstanie też portal, za pośrednictwem którego będzie można udzielić poparcia komitetom wyborczym lub poszczególnym kandydatom. Takie zmiany pojawią się w poselskim projekcie nowelizacji kodeksu wyborczego, który ma trafić do Sejmu. Niewykluczone, że znajdzie się w nim regulacja uniemożliwiająca komitetom wyborczym, które nie uczestniczą w wyborach, zgłaszania kandydatów do obwodowych komisji wyborczych.
Robert Horbaczewski
03.10.2025
Wybory

Sądy „kasową” koncepcją przychodu wsadzają na minę płatników i zleceniobiorców

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Dwie osoby wykonujące tę samą pracę za to samo wynagrodzenie są traktowane odmiennie tylko dlatego, że jedna otrzymała przelew 30. dnia miesiąca, a druga 1. dnia kolejnego miesiąca. Dzieje się tak, bo sądy powszechne, wbrew orzecznictwu SN, przyjmują, że podstawą wymiaru składek w danym miesiącu jest wyłącznie przychód faktycznie wypłacony, a nie wynagrodzenie należne za pracę wykonaną. To istotny problem i dotyczy bardzo szerokiego grona płatników oraz ubezpieczonych. Chodzi bowiem o zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS.
Grażyna J. Leśniak
03.10.2025
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. do ZUS wpłynęło 519,1 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono ponad 620,1 tys. umów o dzieło. Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń - aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat – wynika z raportu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za pierwsze półrocze br. Dane wskazują też na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.
Grażyna J. Leśniak
02.10.2025
Prawo cywilne Ubezpieczenia społeczne

NSA: Umowa na odstrzał dzików ze składką zdrowotną

Samorząd terytorialny Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Finansowanie zdrowia
Pojawienie się zwierzyny w określonym czasie i na wyznaczonym terenie było niezależne od woli myśliwego. Otrzymał on też pełne wynagrodzenie, choć upolował o jednego dzika za mało. Tym samym przedmiotem zawartej z nim umowy nie był rezultat, tylko staranne działanie. Była to więc umowa o świadczenie usług, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Dorian Lesner
02.10.2025
Samorząd terytorialny Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Finansowanie zdrowia

Kontrola PIP: jak przygotować firmę na nadchodzące zmiany?

Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy Kodeks postępowania administracyjnego
W ostatnim czasie działalność Państwowej Inspekcji Pracy znajduje się w centrum zainteresowania środowiska biznesowego. Ma to związek z planowanym przez rozszerzeniem uprawnień kontrolnych tego organu, a dokładnie przyznaniem inspektorom pracy prawa do ustalania istnienia stosunku pracy w drodze decyzji administracyjnej, co będzie miało określone konsekwencje dla pracodawców – piszą Marta Kopeć i Zuzanna Kosiorowska z kancelarii Kopeć Zaborowski.
Marta Kopeć Zuzanna Kosiorowska
02.10.2025
Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy Kodeks postępowania administracyjnego
Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodne z Konstytucją przepisy nowelizacji ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, potocznie nazywanej „lex Romanowski". Według TK zakres wprowadzonych do noweli poprawek Senatu wykroczył poza materię ustawy uchwalonej przez Sejm. Uznał też, że zakwestionowane przepisy są nierozerwalnie związane z całą ustawą, co oznacza, że cała nowelizacja nie może wejść w życie.
Patrycja Rojek-Socha
01.10.2025
Przyznanie okręgowym inspektorom pracy uprawnienia do wydawania decyzji w sprawie ustalenia istnienia stosunku pracy, w sytuacji kiedy zawarto umowę cywilnoprawną w warunkach, w których zgodnie z art. 22 par. 1 kodeksu pracy powinna być zawarta umowa o pracę, ingeruje w swobodę działalności gospodarczej i budzi zasadnicze zastrzeżenia - uważa Konfederacja Lewiatan. Lista uwag do projektu zmian w ustawie o PIP jest długa i dotyczy m.in. nadania rygoru natychmiastowej wykonalności tej decyzji.
Grażyna J. Leśniak
01.10.2025
Prawo cywilne Prawo pracy Rynek pracy

Kontrole na granicach z Niemcami i Litwą przedłużone

Administracja publiczna Bezpieczeństwo publiczne
Przedłużamy kontrole, aby kontrolować szlak migracyjny, który prowadzi z krajów bałtyckich, przez Polskę, do Europy Zachodniej. Wyłapujemy osoby, które nielegalnie próbują przerzucać migrantów na Zachód. Kluczowym zadaniem dla Straży Granicznej pozostaje utrzymanie szczelności i ochrona granicy z Białorusią przed presją migracyjną - podkreślił na X szef MSWiA Marcin Kierwiński.
kk/pap
01.10.2025
Administracja publiczna Bezpieczeństwo publiczne
Od września 2022 roku szkoły podstawowe muszą zapewnić uczniom w ciągu dnia jeden gorący posiłek i możliwość jego spożycia. Nie są to jednak obiady darmowe, choć można starać się o zwolnienie z opłat. Do Sejmu trafił projekt, który ma zapewnić uczniom jeden darmowy posiłek, niezależnie od ich statusu materialnego.
Monika Sewastianowicz
01.10.2025
Zarządzanie oświatą
Nie ma kar, ale nie ma też zachęt do zmiany - to jedna z kwestii, na którą zwracają uwagę eksperci w odniesieniu do reformy szpitalnictwa, która niedawno weszła w życie. Jak wskazują, warto w przyszłości rozważyć premiowanie ośrodków, które przekształciłyby się na mocy przepisów, a tym samym doprowadziłyby do realnej poprawy jakości i ciągłości opieki nad pacjentem. Wskazują też, że, choć ustawa jest dobrym kierunkiem, potrzebne są dalsze reformy.
Inga Stawicka
01.10.2025
Opieka zdrowotna Finansowanie zdrowia