Wraca sprawa napaści na kobietę z płócienną tęczową torbą w Poznaniu w 2020 r. Zdaniem prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych prokuratura nie miała prawa ujawniać personaliów poszkodowanej dziewczyny. Dlatego Mirosław Wróblewski zdecydował się wnieść do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną na wyrok uchylający nałożoną przez niego karę 85 tys. złotych na Prokuraturę Krajową.

Nie ma jakichkolwiek podstaw do twierdzenia, że sędzia w stanie spoczynku naruszyła prawo, zniesławiając notariusza. List wysłany przez nią do organu samorządu notarialnego był grzeczny i nie zawierał obraźliwych sformułowań - orzekła w uchwale Izba Odpowiedzialności Sądu Najwyższego i odmówiła uchylenia immunitetu adresatce listu.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce ułatwić pracę asystentom sędziów. W projekcie zmieniającym rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych, który trafił właśnie do opiniowania, proponuje, by asystent sędziego mógł wynieść akta sprawy poza siedzibę sądu, po uzyskaniu zgody referenta. Jak uzasadnia, ma to na celu usprawnienie pracy asystenta.

Mediacje w sprawach frankowych zwykle się nie sprawdzają i tak jest też z działającym od 1 lutego br., pilotażowym programem mediacji w Sądzie Okręgowym w Warszawie, w ramach którego do tej pory zawarto ugody w zaledwie ośmiu sprawach. Ugody bez udziału mediatorów okazują się skuteczniejsze.

Polska powinna wziąć udział w postępowaniu przed TSUE w estońskiej sprawie przetwarzania danych przez jednostkę analityki finansowej. Może to pomóc w doprecyzowaniu polskich przepisów ustawy o zapobieganiu praniu brudnych pieniędzy i zapobieganiu terroryzmu, a także tego, jakie przepisy o ochronie danych mają tu zastosowanie.

Po zmianie na stanowisku rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych, czas na zmianę wskaźnika procentowego jego udziału w przydziale wpływających do wydziału spraw. Zgodnie z projektem zmian w Regulaminie urzędowania sądów powszechnych ma on wynosić co najmniej 5 proc. i nie więcej niż 10 proc. Dotyczy to także zastępcy rzecznika. MS uzasadnia zmianę prognozowanym "zwiększeniem obciążenia pracą", związaną z dyscyplinarkami.

Do składów trzyosobowych losowo wybierany będzie tylko sędzia referent, a pozostałych wyznaczać będzie przewodniczący wydziału. Zmiany obejmą też przydział spraw. Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by sędziemu wracającemu do orzekania po nieobecności mogły być przydzielane sprawy, które wcześniej znajdowały się w jego referacie, zostały przydzielone innym orzecznikom, a nie podjęto w nich żadnych czynności. Co więcej, "nowy" orzecznik będzie mógł dostać nie tylko nowe sprawy, ale i te, w których czas oczekiwania na rozprawę przekroczył 12 miesięcy. Projekt trafił właśnie do opiniowania.

Sądy uznały że odpłatne umowy o dochodzenie świadczenia pielęgnacyjnego w trybie postępowania administracyjnego miały charakter wyzysku w myśl Kodeksu cywilnego. Wynagrodzenia pełnomocników znacząco przekraczała stawki rynkowe adwokatów lub radców prawnych, zwłaszcza z uwagi na niski stopień skomplikowania spraw. Adwokaci naruszyli przepisy ustawy Prawo o adwokaturze. Po stronie osób z niepełnosprawnością zaangażował się Rzecznik Praw Obywatelskich.

Jest to pierwsza taka sprawa od czasu istnienia Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego, tj. od 15 lipca 2023 r., zawieszająca w trybie natychmiastowym sędziego w czynnościach zawodowych. W tym czasie sędzia nie pracuje, ale pobiera sto procent wynagrodzenia. Rzecznik dyscyplinarny i prokurator bada sprawę, przedstawia zarzuty, wniosek o uchylenie immunitetu albo umarza sprawę.

Sąd Okręgowy w Słupsku powziął poważną wątpliwość, którą przedstawił Izbie Cywilnej SN. Chodzi o to, czy udział w składzie sądu okręgowego sędziego sądu rejonowego delegowanego przez ministra sprawiedliwości, według ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, do pełnienia obowiązków sędziego w sądzie okręgowym – jest sprzeczny z przepisami prawa? I czy prowadzi do nieważności postępowania.

Tablice alimentacyjne miały być jednym z kluczowych projektów usprawniających orzekanie w wydziałach rodzinnych. Jednak ten przedstawiony przez Ministerstwo Sprawiedliwości spotkał się z falą krytyki. Sędziowie uważają, że pomysłu nie ma co porzucać, tylko poprzedzić go szerokimi konsultacjami - m.in. z sędziami i ekonomistami. Pełnomocnicy przypominają z kolei o innym flagowym projekcie - alimentach natychmiastowych, które w ich ocenie powinny zostać jak najszybciej wprowadzone.

W prokuraturze od miesięcy trwa dyskusja na temat podwyżek dla pracowników. Prokurator krajowy Dariusz Korneluk już wcześniej informował związki zawodowe, że sytuacja finansowa podległej mu instytucji jest trudna. Teraz przyznał, że projektowany budżet prokuratury w 2026 r., w porównaniu do tegorocznego, miałby zostać pomniejszony o ponad 95,5 mln zł.

Pojemne kryteria przyznawania środków, a także długa i nieefektywna egzekucja utrudnia dochodzenie zwrotu wsparcia z Krajowego Programu Odbudowy. Od determinacji polityków i kontrolerów zależy zaś, czy wykryją jakieś nieprawidłowości w dokumentach, złą wiarę bądź oszustwo – twierdzą prawnicy i eksperci od funduszy europejskich. Państwo ma narzędzia - pytanie czy z nich skorzysta.

Stołeczna Prokuratura Regionalna poinformowała w środę, że postępowanie w sprawie możliwego przywłaszczenia środków unijnych z programu KPO dla branży HoReCa przejęło Biuro Delegowanego Prokuratora Europejskiego w Warszawie. Chodzi o inwestycje dla przedsiębiorstw z programu HoReCa, także turystyki i kultury, związane z dywersyfikacją działalności w obszarze produktów, usług oraz kompetencji pracowników i kadry.

Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury zwróciła się do ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka o podjęcie decyzji w zakresie dysponowania środkami nadwyżki budżetowej z roku ubiegłego i lat poprzednich w kontekście zabezpieczenia ich na wzrost wysokości kosztów stypendium dla swoich aplikantów. Chodzi o projekt rozporządzenia, zgodnie z którym ma ono wynosić 5766 zł na start, a po ukończeniu roku szkolenia - 6366 zł.

Stosowanie prawa łaski przez prezydentów od lat budzi wątpliwości, a na długiej liście ułaskawionych znaleźli się nie tylko politycy, ale też bohaterowie głośnych afer, bossowie gangu pruszkowskiego, a nawet polski „król złodziei". Teraz do Senatu trafiła petycja, by uchylić tę prezydencką prerogatywę. To wymagałoby oczywiście zmiany Konstytucji, jednak część prawników uważa, że warto się nad tym pochylić, bo prezydencka łaska traci walor narzędzia korygującego niesprawiedliwe wyroki.

Problem z wynagrodzeniami kuratorów w postępowaniach cywilnych nie leży jedynie w treści właściwych przepisów, lecz w sposobie ich stosowania. Co więcej, nie dotyczy to tylko kuratorów, ale wszystkich przypadków, kiedy to na podstawie dyskrecjonalnej władzy sędziowskiej przyznawane jest wynagrodzenie dla osób pełniących różnorakie role w postępowaniach sądowych. Prace polegające na ustawowym określeniu zasad ustalania wynagrodzenia powinny dotyczyć więc także pełnomocników z urzędu – pisze sędzia Zbigniew Miczek z Sądu Rejonowego w Tarnowie.

Rzecznik Praw Obywatelskich po raz kolejny pisze do ministra sprawiedliwości/prokuratora generalnego w sprawie delegacji prokuratorów. Jak wskazuje, obowiązujące przepisy nie przewidują przesłanek delegowania, nie wymagają uzasadnienia tych decyzji, nie ma też żadnego trybu kontrolnego, a decyzja przełożonego jest całkowicie uznaniowa, co rodzi wysokie ryzyko arbitralności. Dlatego postuluje o zagwarantowanie rzetelności takich decyzji.

Obniżenie wieku emerytalnego komorników z 70 do 65 lat spotkało się z krytycznymi orzeczeniami sądów administracyjnych. A było jednym z elementów reformy obowiązującej od 1 stycznia 2019 r. Po postulatach środowiska, Ministerstwo Sprawiedliwości wróciło w ustawie do poziomu wieku 70 lat. Zmiana właśnie zaczęła obowiązywać.

Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN po raz kolejny, tym razem do 1 października br. odroczyła rozpatrzenie wniosku o uchylenie immunitet sędziemu Jakubowi Iwańcowi, w związku z udziałem w zorganizowanej grupie przestępczej w Ministerstwie Sprawiedliwości i dyskredytację sędziów, krytykujących reformy wymiaru sprawiedliwości. Według prokuratury naruszono w ten sposób ustawę o ochronie danych osobowych. O odroczenie zawnioskował sam prokurator.

Ze smutkiem przyjmuję formę i sposób tej krytyki, która – zamiast merytorycznej dyskusji nad orzeczeniem – koncentruje się na personalnych atakach – oświadczyła I Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Manowska w sprawie dopuszczenia przez sędziego Zbigniewa Korzeniowskiego do udziału w posiedzeniu immunitetowym Michała Lasoty. W jej ocenie, takie działania godzą w autorytet sędziów, osłabiają zaufanie do wymiaru sprawiedliwości i tworzą groźny precedens.

Gdy już Krajowa Rada Sądownictwa działać będzie zgodnie z konstytucją, prawem każdego sędziego będzie wzięcie udziału w konkursie na wolne stanowisko w sądzie wyższej instancji – twierdzi Bartłomiej Przymusiński, prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”. I dodaje, że będzie zachęcał do tego sędziów, którzy nie chcieli uczestniczyć w konkursach przed obecną KRS, ale ostrzega przed zapowiedzią Karola Nawrockiego, że nie będzie nominował i awansował sędziów, którzy "godzą w porządek konstytucyjno-prawny RP”.

Spółki z o.o. nie powinny już mieć wątpliwości, że świadczenia niepieniężne na ich rzecz realizowane przez własnych wspólników nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym. Po serii orzeczeń NSA w tej kwestii jeden z popularnych sposobów na poradzenie sobie z Polskim Ładem odchodzi do lamusa. Stosowanie art. 176 kodeksu spółek handlowych nie jest też mile widziane przez fiskusa, który zmienił interpretacje podatkowe w kwestii tego rozwiązania w tzw. estońskim CIT.

Od 12 sierpnia 2025 r. zakaz fotografowania nie będzie już obejmował enigmatycznie określonych „obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa”. Został ograniczony tylko do jednostek wojskowych i obiektów służb specjalnych, o ile zostaną specjalnie oznakowane. Nowe przepisy uproszczają też tryb wydawania zezwoleń na fotografowanie i łagodzą sankcję za złamanie zakazu.

Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa zarządziło przeprowadzenie lustracji referatów piątki sędziów, w przypadku których nie podjęła uchwały dotyczącej dalszego zajmowania stanowiska po osiągnięciu wieku uprawniającego do przejścia w stan spoczynku. Chodzi m.in. o sędzię Beatę Najjar, prezes Sądu Okręgowego w Warszawie, która złożyła oświadczenie o woli dalszego zajmowania stanowiska sędziego i ministerstwo poinformowało, że pozostaje na stanowisku.

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek uważa, że realne jest przywracanie praworządności bez zmian ustawowych. Zapewnia, że zgadza się z teorią tzw. demokracji walczącej, zgodnie z którą ślepe trzymanie się aktów najniższej rangi, które betonują system, jest działaniem wbrew prawu. Zapowiada również, że będzie szanował konstytucyjną rolę prezydenta Karola Nawrockiego, a jeśli prezydent go zaprosi, a premier da zgodę – pójdzie na takie spotkanie.

Już ponad osiem miesięcy mija od uchwały rządu o niepublikowaniu wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Prawnicy mieli w tym zakresie od początku wątpliwości, część z nich wskazywała, że taka decyzja nie ma mocy powszechnie obowiązującej i przypominała, że zgodnie z Konstytucją wyroki TK mają być niezwłocznie ogłaszane. Teraz pojawiają się głosy, że przedłużający się impas uderza w obywateli, którzy teoretycznie mają podstawy do tego, by dochodzić w tym zakresie roszczeń.

Jeśli proponowane przez rząd zmiany w procedurze karnej wejdą w życie, do uznania osoby za podejrzaną, a tym samym objętą związanym z tym statusem gwarancjami, nie będzie potrzebne formalne postawienie jej zarzutów. Wystarczą do tego czynności organów procesowych skierowane na ściganie określonej osoby. Propozycja spotkała się z poparciem prawników występujących jako pełnomocnicy podejrzanych, ale prokuratorzy uznają ją za błędną i niebezpieczną.

Postanowienia Konstytucji lub prawa międzynarodowego, jedynie ograniczające swobodę ustawodawcy, lecz nieustanawiające normy prawa, nie mogą być stosowane bez pośrednictwa ustaw. Żaden przepis Konstytucji nie stanowi o ilościowym składzie sądu – orzekł jednoosobowo sędzia Izby Cywilnej Sądu Najwyższego i odrzucił skargę; nie dopuścił zatem do jej rozpoznania.

Ministerstwo Finansów co do zasady zgadza się na określenie kwoty bazowej do wyliczania dotacji na nieodpłatną pomoc prawną na 2026 r. na poziomie 6 310 zł, ale – jak wskazuje – to wzrost o 3,38 proc., czyli przekraczający 3-procentowy wzrost w państwowej sferze budżetowej. Resort zaznacza więc, że taką podwyżkę należy traktować jako odstępstwo od zasady – nie powinna więc mieć wpływu na ustalanie podstawy w kolejnych latach. Tymczasem samorządy i prawnicy postulują wyższe środki.