Rada Ławnicza Sądu Najwyższego II kadencji podjęła uchwałę, w której uznaje za pożałowania godne złożenie przez prezesa Rady Ministrów RP kontrasygnaty pod niezgodnym z Konstytucją RP postanowieniem Prezydenta RP w sprawie wyznaczenia przewodniczącego zgromadzenia sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Postanowienie to jest w dwójnasób niezgodne z prawem.

2 września kończy się kadencja dotychczasowego prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN, którym jest sędzia dr Piotr Prusinowski. W lutym podczas Zgromadzenia Sędziów tej izby przegłosowano wniosek o odroczenie bezterminowe kolejnego posiedzenia - konkretnie do czasu wdrożenia zmian w SN. Teraz czas na ruch prezydenta, może powierzyć obowiązki prezesa sędziemu SN, który zwoła zgromadzenie w celu dokonania wyboru, ale będzie potrzebował kontrasygnaty premiera. Sędziowie SN nieoficjalnie mówią, że nie musi to być wcale neo-sędzia.

Możliwość przesłuchania świadka na piśmie jest od dawna krytykowana przez prawników - według nich wydłuża postępowanie, a same zeznania są z reguły lakoniczne i mają niewielką wartość dowodową. Regulacją zajmuje się też Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego. Jak mówi serwisowi Prawo.pl jej wiceprzewodniczący prof. Wojciech Kocot, same rozwiązania już się upowszechniły, więc prawdopodobnie zostaną. Trwa jednak dyskusja, jak wzmocnić strony, by mogły je zablokować.

Zgodnie z projektem nowelizacji Prawa o prokuraturze na stanowisko prokuratora generalnego mogłaby zostać powołana osoba, która ma co najmniej 20-letni staż jako prokurator lub sędzia w stanie czynnym. NRA alarmuje jednak, że przy okazji pominięto adwokatów i radców prawnych, którzy przeszli do prokuratury lub sądów. Postuluje też zmianę projektu w tym zakresie, bo jak podkreśla, nieuwzględnienie tych grup narusza konstytucję.

Na rynku są podmioty, które chętnie skupują wierzytelności z kredytów frankowych. Konsumenci, którzy nie chcą procesować się z bankami, mogą wpaść w pułapkę. Cesja wierzytelności może dotyczyć zwrotu wszystkich wpłaconych rat, ale bank i tak będzie mógł zażądać od kredytobiorcy zwrotu udostępnionego kapitału. Frankowicze powinni też uważać na propozycje pokrycia kosztów procesu w zamian za udział w zysku osiągniętym po unieważnieniu umowy.

W niedzielę wejdą w życie nowe przepisy regulujące postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości i Sądem Unii Europejskiej. Umożliwią one m.in. częściowe przekazanie Sądowi UE, czyli niższej instancji TSUE, prawa do orzekania w trybie prejudycjalnym. Nowe zasady wprowadzają w życie zmiany w statucie TSUE oraz reorganizują i upraszczają procedury postępowania przez dwoma unijnymi sądami.

Dzięki wprowadzeniu ponad rok temu przepisu, pozwalającego pozwy konsumentów, dotyczące kredytów walutowych, kierować nie tylko do sądu właściwego dla siedziby banku, do naszego wydziału wpływa teraz mniej spraw i także dzięki temu „pokrywamy wpływ”, czyli rozpatrujemy tyle samo lub więcej spraw niż na bieżąco wpływa – mówi sędzia dr Tomasz Niewiadomski, przewodniczący XXVIII Wydziału Cywilnego w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Ale zastrzega, że dalsze zwiększenie efektywności ułatwiłyby także pewne uproszczenia w procedurze.

Nawet w przypadku bliźniąt sąd może ustalić różną wysokość alimentów. Do każdego dziecka podejdzie bowiem indywidualnie, analizując jego potrzeby oraz możliwości finansowe zobowiązanego. Wyższe alimenty uzasadniać może np. choroba, konieczność przyjmowania na stałe określonych leków czy specjalistyczna dieta. W przypadku starszych dzieci wpływ na to mogą mieć zainteresowania, pasje, czy ścieżka edukacji.

Krajowa Rada Sądownictwa chciała zaopiniować kandydatów na sędziów sądów dyscyplinarnych, ale zabrakło jej czasu, a minister sprawiedliwości powołał ich, mimo braku tej opinii - tak KRS uzasadnia swój sprzeciw wobec działania prof. Adama Bodnara. Wskazuje, że sędziowie dyscyplinarni zostali powołani w sposób arbitralny, nietransparentny i z rażącym naruszeniem prawa.

Od kilku dni sądy w całej Polsce pękają w szwach - ma to związek z nowymi obowiązkami nałożonymi wraz ze wdrożeniem standardów ochrony małoletnich. Odpowiednie zaświadczenia muszą uzyskać nie tylko nauczyciele, ale również m.in. wolontariusze, niektórzy rodzice, hotelarze i trenerzy. Sądy nie wytrzymują tej kumulacji - ministerstwo sprawę analizuje, a wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur prosi o rozważenie pracy w punktach KRK także 31 sierpnia.

Premier Donald Tusk stwierdził ostatnio, że w Sejmie nie ma większości, by przegłosować zmiany w obecnie obowiązującym prawie dotyczącym aborcji. Podczas piątkowej konferencji prasowej przedstawiono jednak wytyczne dla lekarzy i szpitali, które mają przedstawiać wykładnię propacjencką. Wskazano w nich m.in. jednoznacznie, że aborcja ze względu na stan zdrowia psychicznego kobiety jest dopuszczalna i że wystarczy w tej sytuacji opinia jednego lekarza.

Myślę, że w najbliższych latach wzrośnie liczba postępowań grupowych z udziałem konsumentów. To efekt najnowszych zmian w prawie. Do tej pory organizacje konsumenckie nie mogły wszczynać postępowań grupowych, tj. być reprezentantem grupy. Takim reprezentantem mógł być tylko członek grupy, powiatowy rzecznik konsumentów i od niedawna Rzecznik Finansowy. Teraz to się zmieni - pisze adwokatka Agnieszka Trzaska-Śmieszek.

Mowa nienawiści i przestępstwa motywowane nienawiścią dotyczą zarówno konkretnych osób, jak i całych grup należących do społeczności LGBT+. Dobrze, że projektowane zmiany w prawie karnym będą pozwalały na karanie za to, ale zabiegamy jeszcze o poprawkę umożliwiającą karanie także za ataki na grupy ludności – mówi Przemysław Walas, kierownik rzecznictwa w Kampanii Przeciw Homofobii.

Powód uważał, że istnieją wątpliwości, czy jego sprawa zostanie rozpoznana w bezstronny sposób, ponieważ wypowiadał się w mediach na temat wadliwości powołania sędziego. Sąd Najwyższy nie podzielił tych obaw i uznał, że publicznie wyrażane poglądy nie mogą stanowić jedynej i wystarczającej podstawy do uznania, że sędzia, którego te zapatrywania dotyczą, nie rozpozna sprawy w bezstronny sposób.

W ocenie ministra finansów czas odejść od dotychczasowych uregulowań wynagrodzeń prokuratorów, bo jak podkreśla - już teraz w wielu przypadkach przewyższają wynagrodzenia sędziów. Pod rozwagę rządu daje więc wprowadzenie odrębnej, samodzielnej regulacji w tym zakresie, która nie będzie odwoływać się do innych grup pracowniczych, np. sędziów czy sędziów Sądu Najwyższego. Prokuratorzy mówią, że to niebezpieczna próba odejścia od podstawowej zasady równości wynagrodzeń sędziów i prokuratorów.

Kontrasygnata premiera, uregulowana przez prawo konstytucyjne, jest nie do ruszenia, nawet jeśli u jej podstaw leżał błąd urzędniczy - podkreślają konstytucjonaliści. Co więcej - w ich ocenie - nie powinno być procedury umożliwiającej wycofanie się premiera z takiego podpisu, gdyż uderzałoby to w pewność prawa i skutkowało chaosem. Można jedynie pociągnąć do odpowiedzialności samego urzędnika.

Od czwartku, 29 sierpnia, organizacje konsumenckie będą mogły skarżyć przedsiębiorców o zbiorowe naruszenie praw konsumentów, czyli praktycznie o wszystko. Nie będą musiały też płacić kosztów sądowych. Zdaniem prawników zmiana zdyscyplinuje firmy. Pojawia się też pytanie, czy nie wrócą praktyki sprzed lat, kiedy stowarzyszenia z wnoszenia powództw uczyniły "dojną krowę".

W przychodni Abotak kobiety będą mogły liczyć na farmakologiczne przerwanie ciąży bez podawania przyczyny. Aborcyjny Dream Team, założycielki przychodni, zapewniają, że będzie działała zgodnie z prawem; powołują się na WHO, która zdrowie definiuje jako ogólny dobrostan, również psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby. Według tej interpretacji zmuszanie do kontynuowania niechcianej ciąży jest ryzykowne dla stanu zdrowia tej osoby, co jest wskazaniem do aborcji.

W razie korzystnych orzeczeń TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego można spodziewać się tysięcy pozwów konsumentów, a wymiar sprawiedliwości czeka kolejne wyzwanie, które ze względu na różnorodność możliwych naruszeń, będzie bardziej skomplikowanie niż chociażby tzw. sprawy frankowe. Nie ulega wątpliwości, że w przypadku korzystnych decyzji unijnego Trybunału będzie to ważne narzędzie ochrony konsumentów na rynku finansowym - piszą adwokatki Karolina Pilawska oraz Emilia Tomanek.

Premier Donald Tusk urzędniczym błędem wytłumaczył swoją kontrasygnatę pod postanowieniem prezydenta Andrzeja Dudy o powołaniu na przewodniczącego Zgromadzenia Sędziów Izby Cywilnej sędziego Krzysztofa Andrzeja Wesołowskiego. Sędzia jest tzw. neo-sędzią, a podpis premiera - jak wskazują prawnicy - przesądza, że i prezesem Izby Cywilnej będzie neo-sędzia. Dodatkowo - dodają - wybór będzie trudny do podważenia, bo procedurę legitymizuje właśnie kontrasygnata szefa rządu.

Organ przyznał doradcy podatkowemu, który został wyznaczony tymczasowym pełnomocnikiem szczególnym, wynagrodzenie w obniżonej wysokości. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał, że obowiązujące przepisy nie dają do tego podstaw. W szczególności brak było możliwości zastosowania w drodze analogii regulacji, która na gruncie postępowania sądowo-administracyjnego przyznaje sądowi kompetencję do obniżenia wynagrodzenia wyznaczonemu pełnomocnikowi.

Minister sprawiedliwości zwrócił się do Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego o rozważenie postulatów Naczelnej Rady Adwokackiej dotyczących przepisów regulujących możliwość przeszukania pomieszczeń adwokatów i adwokatek oraz stosowania wobec nich środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia wykonywania zawodu. NRA od dawna postuluje zmiany w tym zakresie. Chodzi m.in. o to, by o zawieszeniu decydował sąd i nie za czyn, który nie ma związku z wykonywanym zawodem.

Zmobilizowałem całą Koalicję Obywatelską złożoną z bardzo różnych środowisk do tego, żeby przyjęła w programie legalną aborcję do 12 tygodnia ciąży. To nie był prosty proces. Dzisiaj brakuje nam w Sejmie kilkunastu głosów - powiedział podczas środowej konferencji prasowej premier Donald Tusk. Zaznaczył, że za liberalizacją przepisów na pewno nie zagłosuje większość posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL).

W ciągu zaledwie dwóch lat już po raz szósty polscy sędziowie wysyłają pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie sankcji kredytu darmowego. Tym razem zrobił to Sąd Rejonowy w Łodzi. Prawnicy konsumenccy liczą, że wygrana w TSUE pociągnie za sobą falę pozwów podobną do tej frankowej. Ci reprezentujący banki są przekonani, że racja jest zdecydowanie po ich stronie.

Sędzia, co do którego złożono wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej, ma prawo zapoznać się z dokumentami włączonymi do akt. Odmowa udostępnienia dokumentacji w sprawie obwinionego o niedopuszczalne przetwarzanie danych osobowych nie została dostateczne uzasadniona i brak było podstaw do uwzględnienia zastrzeżenia Prokuratora Regionalnego – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.

Prezydent Andrzej Duda wyznaczył na przewodniczącego Zgromadzenia Sędziów Izby Cywilnej, które ma wybrać kandydatów na stanowisko prezesa tej Izby sędziego Krzysztofa Andrzeja Wesołowskiego, a postanowienie kontrasygnował premier Donald Tusk. Problem jednak w tym, że chodzi o sędziego powołanego przy udziale neo-KRS i w momencie, gdy trwają pracę nad systemowym uregulowaniem statusu neo-sędziów. Prawnicy nie kryją zaskoczenia decyzją premiera, część mówi o legitymizacji neo-sędziów.

Rzeczniczka Praw Dziecka i UNICEF Polska powołali Zespół ds. Partycypacji Dzieci i Młodzieży. To pierwsza taka inicjatywa w kraju. Tworzą go młodzi aktywiści, ich rodzice, eksperci z różnych dziedzin, redaktorzy poruszający tematykę społeczną, w tym praw dzieci, a przewodniczy mu prof. Ewa Jarosz. Celem jest wypracowanie narodowej strategii działań wzmacniających partycypację dzieci i młodzieży w Polsce. 

NRA od pewnego czasu postuluje uregulowanie kwestii dyżurów obrończych w postępowaniu przyspieszonym. W kwietniu wsparła w tym zakresie petycję adwokata Roberta Pogorzelskiego o zmiany w przepisach, które wprowadziłyby ich odpłatność i to w kwocie nie niższej niż iloczyn obowiązującej w danym roku minimalnej stawki godzinowej i liczby godzin pełnienia dyżuru. Z opinii dla Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego wynika, że to nie leży w jej kompetencji; proponuje jedynie odpłatność za samą pomoc prawną dla zatrzymanych.

Wprowadzenie okresu przejściowego do 31 grudnia 2025 r., kiedy podmioty publiczne będą mogły stopniowo wdrażać e-doręczenia - zakłada nowy projekt nowelizacji ustawy o doręczeniach elektronicznych. W tym czasie doręczenia papierowe, e-doręczenia i składane przez e-PUAP będą równoważne. Uwzględniono apel samorządów i doprecyzowano, kto wnioskuje o adres do elektronicznych doręczeń, a także jak ma zachować się urząd przy wysyłkach masowych np. decyzji podatkowych.

Zawarcie z bankiem umowy o wykup wierzytelności leasingowej, gdy umowa leasingu miała charakter fikcyjny, doprowadziło do milionowych strat pokrzywdzonego. Wprowadzało to bank w błąd co do istnienia przedmiotu leasingu i zamiaru umowy - orzekł sąd. Jednak obrońca skazanego próbował wznowić postępowanie, dowodząc, że nie ma szkody, są nowe zeznania i klient nie popełnił zarzucanego mu czynu. Jak stwierdził Sąd Najwyższy - bezskutecznie.