Decyzja 2025/2565 w sprawie wsparcia programu działania ONZ dotyczącego broni strzeleckiej i lekkiej we wszystkich jego aspektach oraz globalnych ram dotyczących amunicji

DECYZJA RADY (WPZiB) 2025/2565

z dnia 15 grudnia 2025 r.

w sprawie wsparcia programu działania ONZ dotyczącego broni strzeleckiej i lekkiej we wszystkich jego aspektach oraz globalnych ram dotyczących amunicji

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 31 ust. 1,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 19 listopada 2018 r. Rada przyjęła strategię UE na rzecz zwalczania nielegalnej broni palnej, broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji do tych rodzajów broni, zatytułowaną "Zabezpieczenie broni, ochrona obywateli" (zwaną dalej "strategią UE dotycząca BSiL"), w której określono wytyczne działań Unii w dziedzinie broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL). W strategii UE dotyczącej BSiL program działania ONZ na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (UN PoA) uznaje się za globalne ramy przeciwdziałania zagrożeniu stwarzanemu przez nielegalną BSiL oraz wspiera się jego pełne i skuteczne wdrożenie na poziomie krajowym, regionalnym i globalnym.

(2) W dniu 17 października 2022 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2022/1965 ¹ , która zakłada dalsze wspieranie UN PoA. Dzięki decyzji (WPZiB) 2022/1965 i innemu odpowiedniemu wsparciu UE Biuro ONZ ds. Rozbrojenia (UNODA), jego ośrodki regionalne i partnerzy wykonawczy byli w stanie realizować projekty mające na celu zwalczanie nielegalnego handlu BSiL i amunicją w Afryce, Azji i regionie Pacyfiku, Ameryce Łacińskiej i na Karaibach.

(3) W dniu 28 czerwca 2024 r. na czwartej konferencji przeglądowej UN PoA i międzynarodowego instrumentu umożliwiającego państwom identyfikowanie i śledzenie, w odpowiednim czasie i w niezawodny sposób, nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej (ITI) państwa przyjęły w drodze konsensusu perspektywiczny dokument końcowy. Państwa wspólnie uzgodniły sposoby dalszego zwalczania nielegalnej BSiL, w tym poprzez ustanowienie nowej międzyrządowej otwartej grupy ekspertów technicznych (OETEG), która zajmie się zmianami w produkcji, technologii i projektowaniu BSiL; zgodziły się też co do poprawy kontroli BSiL uwzględniającej aspekt płci oraz zwiększenia udziału młodych ludzi w procesach kontroli BSiL.

(4) W dniu 27 czerwca 2025 r. na posiedzeniu przygotowawczym państw w sprawie globalnych ram zarządzania amunicją konwencjonalną w całym cyklu życia (GFA) przyjęto zalecenia w sprawie przygotowań do posiedzenia państw w 2027 r. oraz w sprawie procesu i warunków skutecznego wdrożenia GFA, w tym zalecenia dla Sekretariatu ONZ, którego częścią jest UNODA.

(5) W dniu 14 kwietnia 2025 r. Rada przyjęła konkluzje o kontroli eksportu broni, które obejmowały wzmocnienie zobowiązań wielostronnych, takich jak UN PoA, ITI i GFA, oraz wzmocnienie wdrażania technicznego za pomocą środków takich jak zarządzanie zapasami (w tym poprzez wsparcie na rzecz budowania zdolności państw trzecich), prowadzenie rejestrów, kontrole transferów i śledzenie,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

1. Zgodnie ze strategią UE dotyczącą BSiL celem niniejszej decyzji jest ograniczenie powszechności nielegalnej broni i amunicji oraz zapobieganie ich niszczycielskim skutkom dla życia ludzkiego. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez:

a) wzmocnienie odpowiednich ram międzynarodowych i globalnych ram polityki; oraz

b) przełożenie globalnych ram polityki na działania poprzez wspieranie procesów wielostronnych, współpracy regionalnej i ukierunkowanego wsparcia krajowego, co przyczyni się do zwalczania nielegalnej BSiL i amunicji, a jednocześnie pomoże zapobiegać przemocy zbrojnej i konfliktom zbrojnym.

Projekt ma na celu budowanie odporności państw i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, aby zapobiegać nielegalnemu handlowi bronią i amunicją spowodowanemu przenikaniem broni oraz wzmocnić zarządzanie bronią i amunicją na poziomie globalnym.

2. Zgodnie z ust. 1 cele niniejszej decyzji są następujące:

a) wzmocnienie perspektywicznych i zorientowanych na działania wyników polityki w ramach GFA, UN PoA i ITI;

b) wspieranie skoordynowanego i wzmocnionego wdrażania instrumentów międzynarodowych na poziomie krajowym, subregionalnym i regionalnym; oraz

c) wykorzystanie kontroli BSiL i amunicji w szerszych ramach działań na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w celu skuteczniejszego zapobiegania przemocy zbrojnej oraz promowania pokoju i rozwoju.

3. Szczegółowy opis projektu znajduje się w załączniku do niniejszej decyzji.

Artykuł  2

1. Za wykonanie niniejszej decyzji odpowiada Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej "Wysokim Przedstawicielem").

2. Techniczną realizację projektu, o którym mowa w art. 1, prowadzi Biuro ONZ ds. Rozbrojenia (UNODA).

3. UNODA wykonuje swoje zadania pod kierownictwem Wysokiego Przedstawiciela. W tym celu Wysoki Przedstawiciel dokonuje niezbędnych ustaleń z UNODA.

Artykuł  3

1. Finansowa kwota odniesienia na realizację finansowanego przez Unię projektu wynosi 4 399 030,86 EUR.

2. Wydatkami pokrywanymi z kwoty odniesienia określonej w ust. 1 zarządza się zgodnie z procedurami i zasadami mającymi zastosowanie do budżetu ogólnego Unii.

3. Komisja nadzoruje właściwe zarządzanie wydatkami, o których mowa w ust. 1. W tym celu Komisja zawiera z UNODA niezbędną umowę w sprawie finansowania. Umowa w sprawie finansowania przewiduje, że UNODA musi zapewnić, aby wkład Unii był wyeksponowany stosownie do jego wielkości.

4. Komisja dokłada starań, aby umowę w sprawie finansowania, o której mowa w ust. 3, zawarto możliwie szybko po wejściu w życie niniejszej decyzji. Komisja informuje Radę o wszelkich związanych z tym trudnościach oraz o dacie zawarcia umowy w sprawie finansowania.

Artykuł  4

1. Wysoki Przedstawiciel przekazuje Radzie informacje na temat wykonania niniejszej decyzji oparte na regularnych sprawozdaniach przygotowywanych przez UNODA. Sprawozdania te stanowią podstawę oceny przeprowadzanej przez Radę.

2. Komisja składa sprawozdania z aspektów finansowych projektu, o którym mowa w art. 1.

Artykuł  5

1. Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

2. Niniejsza decyzja wygasa 36 miesięcy po dniu zawarcia umowy w sprawie finansowania, o której mowa w art. 3 ust. 3. Niniejsza decyzja wygasa jednak 6 miesięcy po dniu jej wejścia w życie, jeżeli w tym okresie nie zostanie zawarta żadna umowa w sprawie finansowania.

Sporządzono w Brukseli dnia 15 grudnia 2025 r.

ZAŁĄCZNIK

Dokument projektowy towarzyszący decyzji Rady (WPZiB) w sprawie wsparcia programu działania dotyczącego broni strzeleckiej i lekkiej oraz globalnych ram dotyczących amunicji

I. KONTEKST

Broń strzelecka i lekka (BSiL) oraz amunicja do tych rodzajów broni są główną przyczyną śmierci z użyciem przemocy w warunkach konfliktu i w innych okolicznościach. Na świecie w wyniku postrzału z broni strzeleckiej co dwie minuty ginie jedna osoba.

W kontekście napięć geopolitycznych, niestabilności regionalnych i coraz liczniejszych konfliktów zbrojnych rośnie zarówno popyt na BSiL i amunicję konwencjonalną, jak i ich podaż. Dawne konflikty i niepewność polityczna pokazały, że nawet legalnie nabyte broń i amunicja mogą zostać przekierowane do nieupoważnionych użytkowników, co utrwala stan niestabilności daleko od miejsc pochodzenia tej broni i amunicji. W niestabilnych warunkach powszechna dostępność BSiL i amunicji napędza ciągłą przemoc zbrojną, przestępczość zorganizowaną i utrudnia zrównoważony rozwój.

Wieloaspektowy problem nielegalnej BSiL i amunicji konwencjonalnej wymaga wspólnych wysiłków na szczeblu międzynarodowym, regionalnym, subregionalnym, krajowym i oddolnym, aby zapobiec ich niszczycielskim skutkom dla życia ludzkiego. Kluczowe kroki na rzecz zapobiegania przekierowywaniu BSiL i eliminacji nielegalnego handlu tą bronią, uznane w unijnej strategii "Zabezpieczenie broni, ochrona obywateli" i w konkluzjach Rady UE z 14 kwietnia 2025 r. w sprawie kontroli wywozu broni, obejmują: wzmocnienie zobowiązań wielostronnych, takich jak program działania ONZ na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (UN PoA), międzynarodowy instrument umożliwiający śledzenie (ITI) i nowe globalne ramy zarządzania amunicją konwencjonalną w całym cyklu życia (GFA), a także wzmocnienie wdrażania technicznego za pomocą środków, takich jak zarządzanie zapasami (w tym poprzez wsparcie na rzecz budowania zdolności państw trzecich), prowadzenie rejestrów, kontrole transferów i śledzenie.

Ponadto, jak uznano w Pakcie na rzecz przyszłości przyjętym przez państwa członkowskie ONZ w 2024 r., praktyczne narzędzia kontroli BSiL i amunicji mogą być wykorzystywane, by zapobiegać przemocy zbrojnej i konfliktom zbrojnym. Włączenie tych praktyk do krajowych strategii prewencyjnych, wysiłków na rzecz budowania pokoju i planów w dziedzinie zrównoważonego rozwoju przyczyni się do budowania odporności w państwach i w społecznościach oraz do zwalczania popytu na tę broń i amunicję.

Szansa na poczynienie postępów

W pełnym napięć środowisku wielostronnym, w którym dąży się do realizacji globalnych zobowiązań i do współpracy w zakresie rozbrojenia i kontroli zbrojeń, wielostronna współpraca w dziedzinie broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji konwencjonalnej wyróżnia się ze względu na osiągnięte postępy. Jednym z przykładów są GFA, które w 2023 r. przyjęło Zgromadzenie Ogólne ONZ i tym samym dodało do swoich międzynarodowych zobowiązań w zakresie rozbrojenia, by zapobiegać przekierowywaniu i nielegalnemu handlowi oraz łagodzić nieplanowane eksplozje; GFA to pierwszy specjalny instrument mający na celu przeciwdziałanie zagrożeniom dla bezpieczeństwa i ochrony w całym cyklu życia amunicji.

W 2024 r. na czwartej konferencji przeglądowej programu działania ONZ (UN PoA) i międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie (ITI) państwa przyjęły w drodze konsensusu perspektywiczny dokument końcowy. Wspólnie uzgodniły sposoby dalszego zwalczania nielegalnej BSiL, w tym poprzez ustanowienie nowej międzyrządowej otwartej grupy ekspertów technicznych (OETEG), która zajmie się zmianami w produkcji, technologii i projektowaniu BSiL; zgodziły się też co do poprawy kontroli BSiL uwzględniającej aspekt płci oraz co do zwiększenia udziału młodych ludzi w procesach kontroli BSiL.

W ciągu najbliższych trzech lat państwa będą mogły nadawać tempo realizacji wspólnych zobowiązań i przyspieszać wdrażanie tych kluczowych ram na wszystkich szczeblach zgodnie ze strategicznymi kierunkami działań UE. Pierwsze w historii posiedzenie państw w ramach GFA odbędzie się w 2027 r., natomiast w ramach UN PoA odbędą się dwa organizowane co dwa lata posiedzenia państw - w 2026 r. i 2028 r., w tym pierwsze posiedzenie OETEG. Powodzenie tych wszystkich posiedzeń zależy od (i) intensywnych prac przygotowawczych, w tym posiedzeń regionalnych, które służą jako niezbędny fundament przygotowania działań negocjacyjnych, oraz od (ii) zapewnienia inkluzywnego i skutecznego udziału różnych państw i organizacji.

Uznanie osiągnięć i wpływu poprzednich projektów

Dzięki niedawnemu wsparciu ze strony UE, m.in. za pomocą decyzji Rady (WPZiB) 2022/1965, Biuro ONZ ds. Rozbrojenia (UNODA), jego ośrodki regionalne i partnerzy wykonawczy ustanowili wielopoziomowe wsparcie dla państw. Wykorzystując wyjątkową pozycję ONZ w zakresie zwoływania posiedzeń oraz jej rolę jako sekretariatu odpowiednich procesów międzyrządowych, a także jej obecność w Afryce, Azji, w regionie Pacyfiku oraz Ameryce Łacińskiej i na Karaibach, UNODA i jego partnerzy wykonawczy byli w stanie pomóc państwom we wzmacnianiu globalnych ram oraz w stosowaniu tych ram we wdrażaniu technicznym.

Projekt ten ułatwił na przykład rozwój globalnej polityki w kontekście UN PoA poprzez szeroko zakrojone prace przygotowawcze konferencji przeglądowej, takie jak seria seminariów eksperckich i regionalnych spotkań przygotowawczych, podczas których określono i dostosowano priorytety krajowe i regionalne. Te zaawansowane rozmowy doprowadziły do skuteczniejszych i sprawniejszych negocjacji na konferencji, w wyniku których ostatecznie powstał dokument końcowy oparty na konsensusie.

Na szczeblu regionalnym i krajowym projekt ułatwił współpracę regionalną, w tym opracowanie planu działania dla Ameryki Środkowej i Republiki Dominikańskiej na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią palną, amunicją i materiałami wybuchowymi oraz ich rozprzestrzenianiu, a także znacznie zwiększył krajowe zdolności w zakresie kontroli BSiL. W ramach projektu zorganizowano specjalistyczne szkolenia w zakresie zwalczania nielegalnego handlu bronią w Salwadorze, Gwatemali i Kolumbii oraz budowania zdolności krajowych punktów kontaktowych w Azji i w regionie Pacyfiku, dzięki czemu odnotowano najwyższą w ciągu dziesięciu lat liczbę złożonych krajowych sprawozdań dotyczących programu działania. Na Sri Lance zbudowano magazyny broni w celu zwiększenia bezpieczeństwa zapasów, a oficerowie zostali przeszkoleni w zakresie zarządzania bronią. W Papui-Nowej Gwinei, gdzie problem nielegalnej BSiL nadal rósł i stanowił wyzwanie przez cały okres realizacji projektu, UNODA przygotowało techniczne oceny ryzyka i krajowy plan działania w zakresie BSiL. W Gambii i Burundi w ramach projektu wsparto opracowanie krajowych planów działania w zakresie BSiL, w Burundi naprawiono wadliwe maszyny do znakowania, a w Demokratycznej Republice Konga udzielono ukierunkowanej pomocy w zakresie śledzenia nielegalnej BSiL. Ponadto wprowadzono narzędzie oceny własnej w postaci modułowego kompendium na temat wdrażania kontroli broni strzeleckiej (MOSAIC) ² , aby umożliwić organom krajowym przegląd i poprawę systemów BSiL w obszarach, takich jak znakowanie, śledzenie i zarządzanie zapasami.

W ramach projektu wzmocniono również uwzględnianie aspektu płci w kontroli BSiL poprzez koordynację regionalną, seminaria i szkolenia krajowe. Wysiłki te zaowocowały włączeniem kwestii płci do krajowych planów działania oraz wymianą instytucjonalną między osobami zajmującymi się problematyką płci a osobami zajmującymi się BSiL. Chociaż globalne wsparcie finansowe dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego zmniejszyło się w okresie realizacji projektu, w wyniku projektu udało się podtrzymać i rozszerzyć istotne zaangażowanie społeczności poprzez ukierunkowane kampanie uświadamiające, inicjatywy oddolne oraz udział organizacji społeczeństwa obywatelskiego w spotkaniach wielostronnych.

Projekt oparty na sprawdzonych podejściach, z uwzględnieniem nowych tendencji

Osiągnięcia, partnerstwa i dynamika wypracowane w ramach poprzedniego projektu posłużą jako podstawa kolejnego etapu, ponieważ kluczowe elementy strukturalne i strategiczne się nie zmieniły. Podstawową zasadą pozostaje uwzględnianie aspektu płci; podtrzymuje się też partnerstwa ze społeczeństwem obywatelskim i wyspecjalizowanymi organizacjami, takimi jak Międzynarodowa Sieć Działań przeciwko Broni Lekkiej (IANSA) i Instytut Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem (UNIDIR). Projekt zachowuje też komplementarność z innymi projektami finansowanymi przez UE, przy czym dodatkowy nacisk kładzie się na synergie w zakresie wdrażania technicznego z innymi inicjatywami, w tym inicjatywami realizowanymi przez UNDP-SEESAC, OPA, LPA, OBWE, GICHD-AMAT, CAR (Conflict Armament Research) i SAS (Small Arms Survey), a także z działaniami związanymi z Traktatem o handlu bronią prowadzonymi przez BAFA i Expertise France oraz z EMPACT.

Kolejny etap projektu wprowadza również nowe elementy. W szczególności rozszerza jego zakres tematyczny, tak aby obejmował zarówno GFA, jak i Pakt na rzecz przyszłości. Większy nacisk kładzie się na rozwój technologiczny w dziedzinie BSiL, uznając jego wpływ zarówno pod względem wyzwań, jak i możliwości w zakresie kontroli zbrojeń. Projekt wzmacnia włączenie kontroli BSiL i amunicji do szerszych wysiłków prewencyjnych i wysiłków na rzecz budowania pokoju, wpisując się w kompleksowe podejścia do trwałego pokoju i zrównoważonego rozwoju. Ponadto zakres geograficzny projektu został rozszerzony na Bliski Wschód i Afrykę Północną - oprócz Afryki, Azji i regionu Pacyfiku oraz Ameryki Łacińskiej i Karaibów, które były objęte poprzednim projektem.

II. CELE, REZULTATY I DZIAŁANIA PROJEKTU

Nadrzędnym celem projektu jest ograniczenie powszechności nielegalnej broni i amunicji oraz zapobieganie ich niszczycielskim skutkom dla życia ludzkiego poprzez wzmocnienie odpowiednich ram międzynarodowych. Cel ten zostanie osiągnięty dzięki wzmocnieniu globalnych ram polityki i przełożeniu ich na działania poprzez wspomaganie procesów wielostronnych, współpracy regionalnej i ukierunkowanego wsparcia krajowego, co przyczyni się do zwalczania nielegalnej BSiL i amunicji, a jednocześnie pomoże zapobiegać przemocy zbrojnej i konfliktom zbrojnym. Projekt ma na celu budowanie odporności państw i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, aby zapobiegać nielegalnemu handlowi bronią i amunicją spowodowanemu przenikaniem broni oraz wzmocnić zarządzanie bronią i amunicją na całym świecie.

Cel ten zostanie osiągnięty dzięki podejściu prewencyjnemu oraz podejściu obejmującemu środki łagodzące i reagowanie na szczeblu lokalnym, krajowym, subregionalnym, regionalnym i globalnym w ramach trzech filarów, którym odpowiadają następujące cele cząstkowe:

1) wzmocnienie perspektywicznych i zorientowanych na działania rezultatów polityki w ramach GFA, UN PoA i ITI

2) wspieranie skoordynowanego i wzmocnionego wdrażania instrumentów międzynarodowych na szczeblu krajowym, subregionalnym i regionalnym

3) wykorzystanie kontroli BSiL i amunicji w szerszych ramach działań na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w celu skuteczniejszego zapobiegania przemocy zbrojnej oraz utrzymywania pokoju i rozwoju.

Oczekiwane rezultaty przekrojowe obejmują:

– zwiększoną koordynację z odpowiednimi organizacjami, w tym za pośrednictwem innych projektów finansowanych przez UE,

– większe zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego na wszystkich szczeblach,

– uwzględnianie perspektywy płci we wszystkich działaniach w ramach projektu.

Cel nr 1: wzmocnienie perspektywicznych i zorientowanych na działania rezultatów polityki w ramach GFA, UN PoA i ITI

1.2. Rezultaty

– Państwa członkowskie są dobrze poinformowane o celach i środkach GFA, co pomaga im uczestniczyć w sposób lepiej przygotowany i sprzyja przedkładaniu dobrowolnych wstępnych przeglądów przed pierwszym posiedzeniem państw w sprawie GFA.

– Państwa członkowskie i odpowiednie zainteresowane strony poszerzyły wiedzę techniczną i zwiększyły zdolności w zakresie wdrażania UN PoA i ITI oraz zmian w produkcji, technologii i projektowaniu BSiL, co przyczynia się do lepszego przygotowania codwuletnich posiedzeń państw i obrad OETEG. Udział w procesach międzyrządowych dotyczących BSiL i amunicji ma charakter inkluzywny - państwa, których ta problematyka dotyczy, wraz z szerokim gronem zainteresowanych stron, są w nich reprezentowane.

1.3. Działania

1.3.1. Globalne ramy dotyczące amunicji: Regionalne posiedzenia przygotowawcze przed pierwszym posiedzeniem państw

Przed pierwszym posiedzeniem państw w sprawie GFA zaplanowanym na 2027 r. odbywa się szereg regionalnych posiedzeń przygotowawczych, aby zapewnić państwom i organizacjom regionalnym platformę do wskazania specyficznych dla poszczególnych regionów wyzwań i priorytetów w zakresie zarządzania amunicją. Szczególny nacisk zostanie położony na wsparcie przygotowań do przedłożenia dobrowolnych wstępnych przeglądów w 2026 r. Przewodniczący otrzyma sprawozdanie podsumowujące, które będzie zawierać główne punkty dyskusji posiedzeń przygotowawczych do wykorzystania w obradach. Każde posiedzenie przygotowawcze posłuży również poszerzeniu wiedzy na temat praktycznego wdrażania na szczeblu krajowym w kontekście regionalnym.

Kraje z podregionów	Centrum regionalne	Miejsce (do potwierdzenia)
Region Karaibów Ameryka Łacińska	UNLIREC	Posiedzenia wirtualne (dwa posiedzenia)
Azja Południowa Azja Południowo-Wschodnia Azja Środkowa Azja Północno-Wschodnia Region Pacyfiku	UNRCPD	Katmandu, Nepal (jedno posiedzenie)
Bliski Wschód Afryka Północna	UNRCPD i UNREC	Miejsce do ustalenia (jedno posiedzenie)
Afryka Wschodnia Afryka Południowa Afryka Zachodnia Afryka Środkowa	UNREC	Miejsca do ustalenia (dwa posiedzenia)

1.3.2. Opracowanie ukierunkowanych na działania zaleceń w celu wsparcia pierwszego posiedzenia państw w sprawie globalnych ram dotyczących amunicji w 2027 r.

Zorganizuje się serię wirtualnych posiedzeń ekspertów przy okrągłym stole, przy czym ustalenia i zalecenia każdego z nich zostaną przetłumaczone i opublikowane online, tak aby państwa mogły je uwzględnić przed swoim posiedzeniem. Sprawozdania te zostaną również przedstawione i omówione podczas regionalnych posiedzeń przygotowawczych i mogą służyć jako wkład w dyskusje państw na tematy poruszane na przyszłych spotkaniach rządowych ekspertów technicznych.

1.3.3. Wirtualne seminaria z udziałem ekspertów mające na celu utworzenie istotnych materiałów i budowanie regionalnych zdolności w odniesieniu do zmian w produkcji, technologii i projektowaniu BSiL

OETEG ds. zmian w produkcji, technologii i projektowaniu BSiL zbierze się w tych samych tygodniach, w których odbywać się będą codwuletnie posiedzenia państw w 2026 i 2028 r., a jej zadaniem będzie opracowanie uzgodnionych w drodze konsensusu zaleceń do uwzględnienia przez państwa w ramach procesu politycznego UN PoA do 2030 r. Aby odpowiedzieć na potrzeby państw i przewodniczącego w okresie między posiedzeniami, organizowane będą regionalne i globalne wirtualne seminaria dla ekspertów i dyplomatów w celu generowania wiedzy, budowania zdolności i dostarczania informacji przydatnych do opracowywania zaleceń.

1.3.4. Sponsorowanie udziału w głównych posiedzeniach międzyrządowych dotyczących BSiL i amunicji uczestników z krajów rozwijających się lub krajów poważnie dotkniętych problemem

Wiele krajów rozwijających się lub krajów poważnie dotkniętych problemem BSiL i amunicji często nie jest w stanie uczestniczyć w konferencjach w Nowym Jorku. Program sponsorowania dla wybranych krajów umożliwi bardziej zróżnicowany udział, co wzbogaci dyskusje na posiedzeniu państw GFA w 2027 r. i odpowiednio na innych posiedzeniach w ramach UN PoA.

UNODA, w tym jego ośrodki regionalne, wyłoni uczestników w oparciu o ustalone kryteria, tak aby zapewnić zróżnicowany udział. Program będzie obejmował element budowania zdolności w celu rozwijania wiedzy na tematy merytoryczne będące przedmiotem dyskusji, a także element rozwijania umiejętności uczestniczenia w procesie politycznym oraz element tworzenia sieci kontaktów w celu zbliżenia uczestników. W stosownych przypadkach można rozważyć współpracę między programem sponsorowania a oenzetowskimi stypendiami w dziedzinie BSiL i amunicji. W programie priorytetowo będzie się traktować równy, pełny i skuteczny udział kobiet.

1.3.5. Zwiększenie udziału społeczeństwa obywatelskiego w globalnych procesach międzyrządowych

Przed posiedzeniem państw GFA i przed codwuletnim posiedzeniem państw w sprawie UN PoA, w tym OETEG, IANSA opracuje materiały, w tym przewodnik dotyczący koordynacji priorytetów i strategii w zakresie zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego. Ponadto uruchomiony zostanie program sponsorowania udziału społeczeństwa obywatelskiego, w tym przedstawicieli młodzieży, w posiedzeniach.

1.4. Wyniki

i. Zorganizowanie na potrzeby GFA do sześciu (6) regionalnych posiedzeń przygotowawczych.

ii. Zorganizowanie przed posiedzeniem państw w sprawie GFA w 2027 r. do czterech (4) wirtualnych posiedzeń ekspertów przy okrągłym stole na tematy dotyczące amunicji.

iii. Zorganizowanie w okresie między posiedzeniami OETEG do ośmiu (8) globalnych i regionalnych wirtualnych seminariów z udziałem ekspertów.

iv. Sponsorowanie udziału w konferencjach politycznych maksymalnie piętnaściorga (15) uczestników i uczestniczek z państw rozwijających się lub poważnie dotkniętych problemem BSiL i amunicji.

v. Program sponsorowania i przewodnik dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego w celu zwiększenia reprezentacji i istotnego wkładu w procesy związane z UN PoA i GFA.

Cel nr 2: wspieranie koordynacji i wzmocnionego wdrażania instrumentów międzynarodowych na szczeblu krajowym, subregionalnym i regionalnym

2.2. Rezultaty

– Lepsze wdrażanie UN PoA, ITI i GFA poprzez krajową pomoc dla państw i opracowanie udoskonalonych narzędzi.

– Wzmocniona koordynacja regionalna w celu ograniczenia nielegalnej BSiL i amunicji.

2.3. Działania

2.3.1. Usprawnienie MOSAIC i wzmocnienie narzędzia oceny MOSAIC

Wiedzę na temat narzędzia oceny MOSAIC i jego użyteczność zwiększa się poprzez jego wdrożenie i szkolenia z udziałem wielu zainteresowanych stron, a także poprzez opracowanie dodatkowych kryteriów oceny i nowych funkcji komponentu oprogramowania. Repozytorium kryteriów oceny narzędzia oceny MOSAIC zostanie - w oparciu o informacje zwrotne od użytkowników - rozszerzone o dodatkowe moduły MOSAIC, co umożliwi ocenę innych istotnych obszarów kontroli BSiL. Działania te będą realizowane we współpracy z UNIDIR i państwami członkowskimi.

2.3.2. Wspieranie państw we wzmacnianiu wysiłków wdrożeniowych i współpracy w ramach UN PoA/ITI oraz globalnych ram dotyczących amunicji

W regionie Azji i Pacyfiku realizowane przez UNRCPD

– Poparcie dla deklaracji ASEAN w sprawie zwalczania przemytu broni: Z myślą o ograniczeniu nielegalnego rozprzestrzeniania broni i amunicji w państwach ASEAN zostanie zorganizowana - przy jednoczesnym wspieraniu innych odpowiednich mechanizmów regionalnych - seria subregionalnych seminariów, warsztatów i sesji roboczych, w tym spotkania tematyczne, partnerskie wymiany i wizyty, tak aby zobowiązania polityczne zawarte w deklaracji ASEAN można było przełożyć na wykonalne cele i wskaźniki. UNRCPD będzie zapewniać wytyczne w trakcie całego procesu, współpracując z odpowiednimi podmiotami regionalnymi, w tym organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i organizacjami regionalnymi, takimi jak ASEAN. Inicjatywa ta wpisywać się będzie w ramy spotkania urzędników wysokiego szczebla ASEAN w sprawie przestępczości transgranicznej i innych odpowiednich forów regionalnych, aby zapewnić synergię i integrację z istniejącymi mechanizmami. W inicjatywie wezmą udział partnerzy wykonawczy i dodatkowi darczyńcy, którzy będą wspierać ten proces, zapewniając koordynację i trwałe wsparcie w realizowaniu deklaracji ASEAN. Ponadto w działaniach tych będzie się promować synergię z innymi kluczowymi ramami, takimi jak regionalny plan działania ASEAN na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, dostosowując regionalne zobowiązania polityczne do szerszych programów działań na rzecz pokoju i bezpieczeństwa.

– Wzmocnienie roli krajowych punktów kontaktowych i mechanizmów koordynacji w ramach UN PoA i GFA: Opierając się na wcześniejszych pracach UNRCPD nad ustanowieniem mechanizmów współpracy regionalnej, takich jak społeczność krajowych punktów kontaktowych UN PoA z regionu Azji i Pacyfiku oraz mechanizm współpracy regionalnej w zakresie broni konwencjonalnej uruchomiony w 2023 r., inicjatywa ta ma na celu rozszerzenie społeczności krajowych punktów kontaktowych UN PoA na urzędników rządowych zajmujących się GFA.

– Oceny i pomoc na miejscu w maksymalnie trzech krajach: Na szczeblu krajowym udzielana będzie specjalna pomoc w celu wsparcia ram regulacyjnych, projektowania systemów kontroli BSiL i amunicji oraz zarządzania nimi, a także wsparcia operacyjnego, w zależności od zgłoszonych potrzeb. Wsparcie to mogłoby obejmować szkolenia, warsztaty, spotkania, gromadzenie danych, pomoc techniczną lub działania badawcze; wszystkie działania będą uwzględniały aspekt płci i sprzyjały włączeniu społecznemu. Inicjatywa - prowadzona w koordynacji z innymi odpowiednimi podmiotami - pomoże maksymalnie trzem państwom beneficjentom, w tym jednemu państwu z Bliskiego Wschodu; posłuży ona jako katalizator, by uzupełnić inne strumienie finansowania, w tym SALIENT, UNSCAR i dobrowolnego funduszu powierniczego Traktatu o handlu bronią, w celu wzmocnienia zdolności regionalnych i poprawy koordynacji w zakresie kontroli BSiL i zarządzania amunicją.

W Afryce realizowane przez UNREC

– Cztery działania w ramach pomocy na miejscu, w tym dwie oceny: W oparciu o zrealizowane oceny i udzieloną pomoc na miejscu w opracowywaniu krajowych planów działania dotyczących BSiL w Burundi i Gambii, UNREC będzie nadal wspierać te dwa państwa we wdrażaniu ich krajowych planów działania. UNREC rozszerzy również wsparcie na dwa dodatkowe wybrane państwa, by pomóc im wzmocnić ich krajowe zdolności w zakresie kontroli BSiL lub zarządzania amunicją. Wybrane kraje mogą otrzymać pomoc w korzystaniu z narzędzia oceny MOSAIC oraz wsparcie techniczne, a także pomoc w ukierunkowanym budowaniu zdolności, by wzmocnić wdrażanie globalnych ram w oparciu o ocenę ich potrzeb. W ramach oferowanej pomocy UNREC rozszerza swoje działania poza kontrolę BSiL, aby objąć nimi również zarządzanie amunicją i wsparcie na rzecz wdrażania GFA, w tym wsparcie w zakresie sprawozdawczości i przedkładania wstępnych przeglądów. W ramach tej pomocy promowane będzie wykorzystanie istniejących narzędzi oceny amunicji.

– Wspieranie kontynentalnej społeczności praktyków w dziedzinie kontroli BSiL i amunicji: Opierając się na kontaktach UNREC z szerokim gronem ekspertów w dziedzinie BSiL i amunicji na kontynencie afrykańskim, inicjatywa obejmie serię wirtualnych sesji dla organów krajowych, ekspertów technicznych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, środowisk akademickich, instytucji kontynentalnych i regionalnych oraz odpowiednich podmiotów ONZ. Poprzez wspieranie kontynentalnej społeczności praktyków w dziedzinie BSiL i amunicji zostanie utworzona platforma refleksji/zaangażowania, aby: (i) przyspieszyć wdrażanie międzynarodowych, kontynentalnych, regionalnych i krajowych instrumentów dotyczących zarządzania nielegalną BSiL i amunicją; (ii) dzielić się zdobytymi doświadczeniami i najlepszymi praktykami w celu skutecznego wdrażania inicjatyw w zakresie kontroli zbrojeń; oraz (iii) sformułować kluczowe zalecenia dotyczące polityki i działań w celu przeciwdziałania szybkiemu rozprzestrzenianiu BSiL i amunicji. Na przykład można przeprowadzić dyskusje na kluczowe tematy, takie jak wpływ powstających technologii na edukację w zakresie BSiL i rozbrojenia z udziałem młodzieży.

W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach realizowane przez UNLIREC

– Wspieranie opracowania planu działania ANDEAN: Opracowanie planu działania dla państw andyjskich (Boliwii, Kolumbii, Ekwadoru i Peru) w celu wsparcia wdrożenia planu działania przewidzianego w decyzji 922 w sprawie bezpieczeństwa (Plan de Acción Resolutivo de la Decisión 922 en materia de Seguridad), którą Wspólnota Andyjska przyjęła w styczniu 2024 r. Plan obejmuje m.in. wzmocnioną współpracę w zakresie zwalczania nielegalnego handlu bronią. Działania będą obejmować subregionalne seminaria, warsztaty i techniczne sesje robocze (w tym spotkania redakcyjne i tematyczne). Plan zostanie opracowany we współpracy z Departamentem Bezpieczeństwa Publicznego Organizacji Państw Amerykańskich (OPA) i Sekretariatem Wspólnoty Andyjskiej (Communidad Andina, CAN) i będzie uzupełniał działania realizowane na podstawie decyzji Rady UE (WPZiB) przyjętej w dniu 16 lipca 2025 r.

– Wzmocnienie praktyk znakowania amunicji w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach w celu wsparcia wdrażania globalnych ram dotyczących amunicji. Znakowanie amunicji w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach zostaje wzmocnione dzięki opracowaniu regionalnej publikacji dobrych praktyk, zaktualizowanym materiałom szkoleniowym oraz współpracy z organami krajowymi w celu poprawy praktyk w zakresie znakowania, w tym poprzez prowadzenie kursów w tej dziedzinie w wybranych krajach. Zdolności techniczne laboratoriów balistycznych i kryminalistycznych zwiększa się dzięki specjalistycznym szkoleniom w zakresie odtwarzania oznakowania broni. Oprócz tego krajowe wysiłki na rzecz zwalczania nielegalnego handlu bronią i amunicją oraz zakazywania takiego handlu można wspierać za pomocą ukierunkowanych kursów budowania zdolności.

2.3.3. Broszura i ukierunkowana pomoc dla społeczeństwa obywatelskiego i parlamentarzystów w maksymalnie trzech (3) krajach dotycząca skutecznego wsparcia organów krajowych we wdrażaniu UN PoA/ITI i GFA: Biorąc pod uwagę wysoko rozwiniętą wiedzę fachową niektórych krajowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego w kwestiach związanych z UN PoA/ITI i GFA, w maksymalnie trzech krajach udziela się wsparcia organizacjom pilotażowym i parlamentarzystom. Pomoc obejmuje broszurę, której celem jest upowszechnianie GFA, głównie w odpowiedzi na pytanie: "Co może zrobić społeczeństwo obywatelskie?", w tym w jaki sposób wykorzystywać materiały i narzędzia opracowane w ramach innych projektów realizowanych na podstawie decyzji Rady UE przez UNODA i inne organizacje partnerskie, a także jak wspierać sprawozdawczość krajową lub wyznaczanie celów. Pomoc będzie stanowić konkretny wkład w realizację celu nr 15 GFA.

2.4. Wyniki

i. Aktualizacja narzędzie oceny MOSAIC o dodatkowe, przyjazne dla użytkownika funkcje i kryteria w oparciu o informacje zwrotne od użytkowników.

ii. Szkolenie dotyczące narzędzia oceny MOSAIC i jego wykorzystanie przez różne zainteresowane strony (w tym, w miarę możliwości, w powiązaniu z działaniem 2.3.3).

iii. Azja i Pacyfik:

a) Opracowanie planu działania w ramach deklaracji ASEAN w sprawie zwalczania przemytu broni w Azji Południowo-Wschodniej;

b) Sesje mapowania pomocy i wirtualne warsztaty szkoleniowe dla krajowych punktów kontaktowych;

c) Opracowanie zestawu narzędzi dla krajowych punktów kontaktowych;

d) Oceny i pomoc na miejscu w maksymalnie trzech krajach.

iv. Afryka:

a) Oceny wykonane z zastosowaniem narzędzia MOSAIC w maksymalnie dwóch (2) krajach;

b) Pomoc techniczna na miejscu w maksymalnie czterech (4) państwach w celu wdrożenia UN PoA, ITI i GFA oraz promowania istniejących narzędzi;

c) Kwartalne sesje kontynentalnej społeczności praktyków w dziedzinie kontroli BSiL i amunicji - łącznie zaplanowano 12 wydarzeń online i hybrydowych.

v. Ameryka Łacińska i Karaiby:

a) Opracowanie i przyjęcie wspólnie z Organizacją Państw Amerykańskich i Sekretariatem Wspólnoty Andyjskiej planu działania dla państw andyjskich na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią palną, amunicją i materiałami wybuchowymi oraz ich rozprzestrzenianiu;

b) Przygotowanie jednego (1) dokumentu dotyczącego znakowania amunicji w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach, w którym analizuje się wyzwania regionalne, skuteczne praktyki i zamieszcza praktyczne zalecenia;

c) Przegląd i rozszerzenie kursu UNLIREC dotyczącego znakowania BSiL i związanych z nim materiałów w celu uwzględnienia dodatkowych treści dotyczących znakowania amunicji;

d) Przeprowadzenie w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach maksymalnie czterech (4) kursów/warsztatów stacjonarnych na temat znakowania amunicji lub BSiL lub na temat wzmożenia wysiłków na rzecz zwalczania nielegalnego handlu BSiL i amunicją;

e) Budowanie zdolności laboratoriów balistycznych i kryminalistycznych w regionie dzięki praktycznemu kursowi na temat odtwarzania oznakowania broni;

f) Budowanie zdolności laboratoriów balistycznych i kryminalistycznych poprzez praktyczny kurs na temat odtwarzania oznakowania broni prowadzony w co najmniej dwóch (2) krajach Ameryki Łacińskiej lub Karaibów.

vi. Broszura dla społeczeństwa obywatelskiego lub parlamentarzystów, aby wesprzeć rządy, które się o to zwrócą, we wdrażaniu UN PoA/ITI i GFA za pomocą istniejących narzędzi - inicjatywa pilotażowa w maksymalnie trzech (3) krajach.

Cel nr 3: wykorzystanie kontroli BSiL i amunicji w szerszych działaniach na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w celu skuteczniejszego zapobiegania przemocy zbrojnej oraz podtrzymywania pokoju i rozwoju.

3.2. Rezultaty

– Wzmocnienie wspólnych wysiłków na rzecz zapobiegania przemocy zbrojnej i utrzymania pokoju poprzez kontrolę BSiL i amunicji.

– Przyczynianie się do realizacji Paktu na rzecz przyszłości poprzez włączenie kontroli BSiL i zarządzania amunicją do krajowych wysiłków prewencyjnych, wysiłków na rzecz budowania pokoju i na rzecz zrównoważonego rozwoju.

– Zintensyfikowanie działań w zakresie kontroli BSiL uwzględniającej aspekt płci.

– Zacieśnienie współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i młodzieżą w celu zmniejszenia popytu na nielegalną BSiL i amunicję oraz wdrożenia UN PoA, ITI i GFA.

3.3. Działania

3.3.1. Opracowanie "pakietu wsparcia" na rzecz włączenia kontroli BSiL i zarządzania amunicją do działań prewencyjnych i działań na rzecz budowania pokoju

Opracowany zostanie pakiet wsparcia dla państw w celu włączenia kontroli BSiL i zarządzania amunicją do krajowych strategii prewencyjnych oraz działań na rzecz budowania pokoju i planów rozwoju. Pakiet będzie obejmował szereg elementów, takich jak mapowanie istniejących inicjatyw i podmiotów w dziedzinie prewencji i BSiL/amunicji; wytyczne dotyczące dobrych praktyk w zakresie wzmacniania powiązań między tymi obszarami; opracowanie przykładów celów krajowych, które można dostosować do indywidualnych potrzeb, do wykorzystania przez państwa; nowy moduł MOSAIC dotyczący zapobiegania przemocy zbrojnej (tłumaczony na co najmniej dwa języki); oraz globalną kampanię informacyjną i uświadamiającą. Materiały te, wraz z innymi odpowiednimi istniejącymi zasobami, zostaną umieszczone na specjalnej stronie internetowej poświęconej kontroli BSiL i zarządzaniu amunicją oraz utrzymaniu pokoju, która może służyć jako centrum zasobów dla państw, by wesprzeć ich wysiłki w tym zakresie.

3.3.2. Zestaw narzędzi do gromadzenia danych dotyczących BSiL i amunicji

Opracowano zestaw narzędzi dla państw i odpowiednich organizacji w celu przedstawienia dobrych praktyk i wytycznych dotyczących wskaźników i zmiennych w odniesieniu do danych związanych z BSiL i amunicją, zdezagregowanych według płci, wieku i niepełnosprawności. Zestaw narzędzi będzie również zawierał wytyczne dotyczące etycznego gromadzenia danych i prywatności oraz odniesienia do istniejących prac w tej dziedzinie, w tym prac zrealizowanych w ramach Traktatu o handlu bronią, i może być umieszczony w "centrum zasobów".

3.3.3. Opracowanie i uruchomienie wytycznych operacyjnych Afryki/UA w sprawie płci, BSiL i amunicji

UNREC i Unia Afrykańska opracują wytyczne operacyjne w sprawie płci, BSiL i amunicji. Wytyczne pomogą w praktycznym wykorzystaniu tabeli dotyczącej współpracy między UNODA a UA przyjętej w 2023 r. i wdrożą kluczowe zalecenia warsztatów UNREC w 2025 r. na temat płci i rozbrojenia, podczas których odbyły się wstępne konsultacje na temat tych wytycznych i ich zakresu. Wytyczne będą dotyczyć opracowywania polityki i programowania w zakresie BSiL z uwzględnieniem aspektu płci, wspierania pełnego, równego i skutecznego udziału kobiet w podejmowaniu decyzji dotyczących kontroli zbrojeń oraz opracowywania krajowych planów działania uwzględniających perspektywę i potrzeby związane z płcią i młodzieżą. Wytyczne będą też dotyczyć najlepszych praktyk w zakresie gromadzenia danych, monitorowania i oceny programów BSiL uwzględniających aspekt płci (w powiązaniu z działaniem 3.3.2).

3.3.4. Wspieranie nieformalnej sieci ekspertów młodzieżowych ds. BSiL i amunicji w celu promowania ich pracy na rzecz zapobiegania przemocy i wdrażania odpowiednich globalnych ram

Inicjatywa ta będzie wspierać nieformalną, kierowaną przez młodzież sieć ekspertów w dziedzinie BSiL i amunicji, umożliwiając dzielenie się wiedzą, koordynację działań oraz lepsze wyeksponowanie tworzonych przez nich dokumentów, a także ich opinii - podczas realizacji wspieranych przez ONZ działań dotyczących UN PoA, ITI i GFA, ze szczególnym uwzględnieniem wkładu w zapobieganie przemocy i utrzymanie pokoju. W miarę możliwości eksperci młodzieżowi zostaną zaproszeni do udziału w działaniach w ramach filarów I i II projektu (np. działania 1.3.1, 1.3.2, 1.3.3, 2.3.2 i 2.3.3).

3.3.5. Inicjatywa na rzecz zapobiegania obecności broni palnej w szkołach

Zwiększenie świadomości i zdolności instytucjonalnych w zakresie przeciwdziałania obecności broni palnej w szkołach w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach poprzez krajowe wirtualne seminaria, rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych lub dostosowane do potrzeb wsparcie techniczne dla państw, w tym opracowanie wytycznych dla władz szkolnych z myślą o zapobieganiu incydentom związanym z bronią palną i reagowaniu na nie.

3.3.6. Program małych dotacji dla społeczeństwa obywatelskiego

Prowadzony jest program małych dotacji dla społeczeństwa obywatelskiego, aby wspierać oparte na dowodach inicjatywy uświadamiające podejmowane przez odpowiednie organizacje społeczeństwa obywatelskiego w celu konstruktywnego zaangażowania odpowiednich organów i społeczeństwa. Niektóre małe dotacje zostaną przyznane w związku z regionalnymi posiedzeniami przygotowawczymi w sprawie amunicji (działanie 1.3.1).

3.3.7. Zaangażowanie w szersze fora ds. pokoju i bezpieczeństwa oraz rozwoju

Zaangażowanie ekspertów w inne odpowiednie fora ds. pokoju i bezpieczeństwa oraz rozwoju pomoże zwrócić uwagę na rolę, jaką kontrola BSiL i amunicji konwencjonalnej odgrywa w osiąganiu celów w zakresie pokoju i bezpieczeństwa oraz celów zrównoważonego rozwoju, w tym celu nr 5 (równość płci oraz wzmocnienie pozycji kobiet i dziewcząt) i celu nr 16 (pokojowe i inkluzywne społeczeństwa). Udział w sieciach, takich jak sieć punktów kontaktowych ds. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz kampania koalicji Pathfinders "Halving Global Violence", pozwoli UNODA wykorzystywać synergie, by promować kompleksowe podejścia do pokoju i bezpieczeństwa oraz wskazać możliwości zaangażowania szerszej społeczności, jeśli chodzi o znaczenie kontroli BSiL i amunicji dla osiągnięcia wspólnych celów.

3.4. Wyniki

i. Pakiet zasobów dotyczący włączenia kontroli BSiL i zarządzania amunicją do działań prewencyjnych i działań na rzecz budowania pokoju:

a) Mapowanie inicjatyw i podmiotów zajmujących się BSiL/amunicją oraz prewencją i budowaniem pokoju;

b) Opracowanie wytycznych dotyczących dobrych praktyk w zakresie łączenia kontroli BSiL i zarządzania amunicją z krajowymi działaniami prewencyjnymi, zgodnie z Paktem na rzecz przyszłości i "Nowym programem na rzecz pokoju" Sekretarza Generalnego;

c) Wykaz dostosowanych do indywidualnych potrzeb celów krajowych, które można wykorzystać w krajowych planach działania i strategiach dotyczących BSiL, amunicji, kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa oraz ram prewencyjnych;

d) Opracowanie modułu MOSAIC 02.10 "Kontrola broni strzeleckiej i lekkiej w kontekście zapobiegania przemocy zbrojnej", który ma zostać przetłumaczony na co najmniej dwa języki;

e) Kampania informacyjna i komunikacyjna skoncentrowana na powiązaniu kontroli BSiL i zarządzania amunicją w celu skuteczniejszej prewencji i budowania pokoju;

f) Strona internetowa (tzw. centrum zasobów) dla państw, która umożliwia dostęp do narzędzi i możliwości wsparcia, jeśli chodzi o włączenie kontroli BSiL i zarządzania amunicją do szerszych działań prewencyjnych, działań na rzecz budowania pokoju i na rzecz zrównoważonego rozwoju.

ii. Publikacja zestawu narzędzi służących usprawnieniu gromadzenia danych związanych z kontrolą BSiL i amunicji, zdezagregowanych według płci, wieku i niepełnosprawności.

iii. Publikacja wytycznych operacyjnych Afryki/Unii Afrykańskiej dotyczących płci, BSiL i amunicji.

iv. Utworzenie nieformalnej sieci młodych ludzi mających wiedzę fachową w zakresie prewencji poprzez kontrolę BSiL i amunicji.

v. Inicjatywa "Zapobieganie obecności broni palnej w szkołach" dla państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, która może obejmować wirtualne seminaria podnoszące świadomość, dostarczanie materiałów edukacyjnych lub zapewnianie wsparcia technicznego wybranemu państwu w zakresie planowania, konceptualizacji, opracowywania i realizacji wytycznych dla organów szkolnych w celu zapobiegania obecności i używaniu broni palnej w szkołach oraz reagowania na ten problem.

vi. Program dotacji mający na celu wzmocnienie pozycji odpowiednich organizacji społeczeństwa obywatelskiego, by zintensyfikować działania na szczeblu społeczności i zaangażowanie młodzieży w kontrolę BSiL i zarządzanie amunicją w społecznościach dotkniętych tym problemem.

vii. Stałe zaangażowanie w sieć krajowych punktów kontaktowych ds. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, nieformalną grupę ekspertów Rady Bezpieczeństwa ds. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz sieć działania ONZ przeciwko przemocy seksualnej w konfliktach zbrojnych, a także kampanię "Halving Global Violence" prowadzoną przez koalicję Pathfinders.

3. DZIAŁANIA INFORMACYJNE I PARTNERSTWA

W oparciu o dotychczasową współpracę między UE a UNODA oraz za pośrednictwem globalnego potencjału ONZ w zakresie zwoływania posiedzeń projekt połączy kluczowe podmioty ONZ, rządy, organizacje regionalne, społeczeństwo obywatelskie i instytucje badawcze.

Projekt będzie wspierał rozpowszechnianie informacji i wyników proponowanych działań wśród szerokiego i zróżnicowanego grona odbiorców. Ponadto w ramach wszystkich odnośnych działań podejmowane będą wysiłki popularyzatorskie poprzez wykorzystanie mediów, imprez towarzyszących i narzędzi internetowych.

UNODA i jej partnerzy wykonawczy będą wywierać trwały wpływ poprzez skuteczne podnoszenie świadomości, rzecznictwo, działania informacyjne i partnerstwa. UNODA będzie korzystać z szeregu narzędzi komunikacyjnych, w tym ze strony internetowej, nowej kampanii informacyjnej, komunikatów prasowych, biuletynu "Saving Lives", wybranych narzędzi w mediach społecznościowych, wydarzeń towarzyszących i nieformalnych briefingów. Realizacja wszystkich działań będzie na bieżąco śledzona poprzez narzędzia monitorowania i oceny, w tym ankiety dla uczestników oraz regularne organizowanie spotkań odnośnych grup roboczych.

UNODA zastosuje wszystkie odpowiednie środki, aby zapewnić właściwe wyeksponowanie wkładu Unii Europejskiej w dane działanie. Działania takie będą realizowane zgodnie z podręcznikiem "Informowanie o działaniach zewnętrznych Unii Europejskiej i ich eksponowanie" sporządzonym przez Komisję.

W trakcie realizacji projektu zapewniona zostanie koordynacja z wieloma partnerami, w tym z partnerami będącymi beneficjentami innych decyzji Rady UE. UNODA będzie promować stosowanie narzędzi technicznych do oceny, znakowania, śledzenia, zapewniania bezpieczeństwa fizycznego i zarządzania zapasami, z należytym uwzględnieniem narzędzi finansowanych lub współfinansowanych przez UE.

UNODA będzie nadal angażować się w promowanie projektu i jego rezultatów, uczestnicząc w odpowiednich sieciach, forach lub grupach, oraz będzie nadal zarządzać nieformalnym mechanizmem koordynacji dotyczącym płci i BSiL, który ustanowiono w ramach poprzedniego projektu finansowanego przez UE w 2019 r.

4. BENEFICJENCI

Projekt ten przyniesie korzyści różnym zainteresowanym stronom związanym z kontrolą broni strzeleckiej i lekkiej oraz zarządzaniem amunicją. Strony te obejmują organizacje regionalne, organy krajowe lub służby bezpieczeństwa i siły obronne, a także społeczeństwo obywatelskie działające na szczeblu krajowym i wspólnotowym w Afryce, regionie Azji i Pacyfiku, Ameryce Łacińskiej i na Karaibach oraz w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie. Ponadto projekt ten będzie również przewidywał współpracę z organami krajowymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego działającymi na rzecz prewencji i budowania pokoju, wzmacniając wzajemne wysiłki na rzecz ograniczenia przemocy zbrojnej. W ramach specjalnego ukierunkowania projektu na bardziej inkluzywne podejścia do pokoju i bezpieczeństwa beneficjentami będą również kobiety, młodzież i inne grupy zmarginalizowane.

5. CZAS REALIZACJI

Całkowity szacowany czas trwania projektu, obejmujący wszystkie działania w ramach jego trzech filarów, wyniesie 36 miesięcy.

6. SPRAWOZDAWCZOŚĆ

UNODA będzie przygotowywać regularne sprawozdania, zgodnie z wynegocjowaną umową.

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2022/1965 z dnia 17 października 2022 r. w sprawie wsparcia programu działania Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (Dz.U. L 270 z 18.10.2022, s. 67, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/1965/oj).

2 Narzędzie oceny to oprogramowanie wspierające ocenę opartą na kryteriach dobrych praktyk w obszarach, takich jak zarządzanie zapasami, znakowanie i śledzenie BSiL; zostało opracowane na podstawie unijnej decyzji Rady (WPZiB) 2022/1965.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.2565
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2025/2565 w sprawie wsparcia programu działania ONZ dotyczącego broni strzeleckiej i lekkiej we wszystkich jego aspektach oraz globalnych ram dotyczących amunicji
• Data aktu: 15/12/2025
• Data ogłoszenia: 16/12/2025
• Data wejścia w życie: 15/12/2025