uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 172 i 173, art. 175 akapit trzeci, art. 182 ust. 1, art. 183, art. 188 akapit drugi i art. 194,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 2 ,
(1) Unia stoi w obliczu ogromnych potrzeb w zakresie finansowania potrzebnego do osiągnięcia jej celów w obszarach innowacji, zielonej i cyfrowej transformacji oraz inwestycji społecznych i umiejętności, na co nakłada się konieczność zmierzenia się ze złożonym kontekstem wpływającym na konkurencyjność i bazę przemysłową Unii, charakteryzującym się zmieniającą się globalną dynamiką, powolnym wzrostem gospodarczym, przyspieszeniem zmiany klimatu i degradacji środowiska, konkurencją technologiczną i rosnącymi napięciami geopolitycznymi. W tym kontekście zwiększenie autonomii Unii, w szczególności w obszarze energii, poprzez wspieranie inwestycji, które wzmacniają system i technologie czystej energii oparte na źródłach odnawialnych, ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia zależności oraz ochrony stabilności gospodarczej i politycznej.
(2) Charakter dodatkowy i efekt dźwigni gwarancji UE stanowią podstawę zarówno Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 3 (EFIS), jak i Programu InvestEU, ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/523 4 , dzięki czemu możliwe jest w szczególności zwiększenie skali nowych i innowacyjnych technologii i przedsiębiorstw oraz zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego dla inwestorów prywatnych. Nadzór ze strony Parlamentu Europejskiego i Rady pomaga zapewnić, aby gwarancję UE wykorzystywano zgodnie z celami Programu InvestEU.
(3) W raporcie zatytułowanym "Przyszłość europejskiej konkurencyjności" (zwanym dalej "raportem Draghiego") oszacowano, że łączne dodatkowe potrzeby inwestycyjne w Europie wynoszą 750-800 mld EUR rocznie do 2030 r., z czego na samą transformację energetyczną potrzeba 450 mld EUR. Kwota ta obejmuje znaczne nakłady na zieloną i cyfrową transformację. Zapewnienie wystarczających inwestycji publicznych i prywatnych ma kluczowe znaczenie dla pobudzenia wzrostu wydajności i osiągnięcia celów Unii, wykorzystania inwestycji prywatnych w celu dekarbonizacji przemysłu, przyspieszenia w zakresie produkcji, magazynowania i wdrażania czystej energii oraz elektryfikacji, wzmocnienia połączeń międzysystemowych i sieci, rozwoju zrównoważonych modeli biznesowych opartych na obiegu zamkniętym, wspierania zrównoważonej renowacji budynków, rozwoju produkcji czystych technologii i technologii cyfrowych oraz ich rozpowszechniania we wszystkich sektorach gospodarki.
(4) Unia zmaga się z kryzysem w mieszkalnictwie, na który składają się dwie niedoskonałości rynkowe, a mianowicie niedobór przystępnych cenowo mieszkań socjalnych oraz utrzymywanie się deficytu efektywności energetycznej. Dzięki zwiększeniu gwarancji UE dostępnej w ramach segmentu polityki dotyczącego inwestycji społecznych i umiejętności w ramach Funduszu InvestEU oraz większej widoczności i dostępności wsparcia finansowego dla mieszkalnictwa Unia i partnerzy wykonawczy InvestEU mogą zapewnić znaczne wsparcie dla kluczowego priorytetu, jakim są inwestycje społeczne i umiejętności, w tym dla przystępnego cenowo mieszkalnictwa socjalnego, a jednocześnie przyczynić się do wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych.
(5) W związku z rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie Unia stoi w obliczu pilnej potrzeby znaczącego podniesienia bezpieczeństwa, rozbudowy bazy technologicznoprzemysłowej sektora obronnego oraz zwiększenia mobilności wojskowej. Dzięki zwiększeniu gwarancji UE dostępnej w ramach odpowiednich segmentów polityki Funduszu InvestEU oraz widoczności i dostępności wsparcia finansowego dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), spółek o średniej kapitalizacji i przedsiębiorstw typu startup w łańcuchu dostaw w sektorze obronnym Unia i partnerzy wykonawczy InvestEU mogą zapewnić istotne wsparcie w realizacji tego kluczowego priorytetu.
(6) Takie inicjatywy jak mechanizm gwarancji kredytów eksportowych w ramach InvestEU odgrywają ważną rolę we wspieraniu ukraińskiej gospodarki. Kluczowe znaczenie dla skuteczności tego mechanizmu ma szeroki udział europejskich agencji kredytów eksportowych.
(7) Przy przechodzeniu na zieloną gospodarkę przy jednoczesnym wzmocnieniu konkurencyjności Unii istotne są sprawnie funkcjonujące sieci i usługi transportowe. W tym względzie tam, gdzie istnieją poważne luki w finansowaniu publicznym i prywatnym, potrzebne są inwestycje w transeuropejskie sieci transportowe, aby uzupełnić brakujące połączenia oraz zmodernizować infrastrukturę transportową.
(8) Głównym narzędziem na poziomie Unii służącym do pozyskiwania finansowania publicznego i prywatnego w celu wspierania szerokiego zakresu priorytetów polityki Unii jest Fundusz InvestEU. Dzięki zdolności podziału ryzyka Fundusz InvestEU zapewnia bardzo potrzebne finansowanie za pośrednictwem kompleksowej sieci partnerów wykonawczych, obejmującej Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), inne międzynarodowe instytucje finansowe oraz krajowe banki i instytucje prorozwojowe. W przeprowadzonej w 2024 r. ocenie śródokresowej InvestEU podkreślono, że gwarancje budżetowe są z natury efektywne z punktu widzenia budżetu Unii, oraz potwierdzono, że Program InvestEU skutecznie przyczyniał się do realizacji zakładanego celu, jakim jest uruchomienie inwestycji, i ma wywrzeć znaczący wpływ na gospodarkę realną. Zatwierdzanie operacji z zakresu finansowania i inwestycji w ramach Programu InvestEU w dużym stopniu skoncentrowano jednak na początku programu, więc jeżeli nie zostaną podjęte żadne działania w celu rozwiązania tego problemu, po 2025 r. może nie być możliwości dalszego zatwierdzania niektórych produktów finansowych.
(9) Ważne jest, aby zwiększyć i jeszcze skuteczniej wykorzystywać zdolność finansową Funduszu InvestEU w połączeniu z zasobami, które zostaną udostępnione w ramach EFIS oraz innych wcześniejszych instrumentów wdrażanych przez grupę EBI, takich jak instrument dłużny CEF ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 5 oraz instrument dłużny InnovFin ustanowiony na podstawie rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1290/2013 6 i (UE) nr 1291/2013 7 . Takie połączenia mogą zmniejszyć dochody budżetowe z tych wcześniejszych instrumentów. Takie połączenia mogą jednak również umożliwić zwiększenie kwoty gwarancji dla inwestycji strategicznych w kluczowych obszarach priorytetowych Unii, które mogą doprowadzić do mobilizacji dodatkowych inwestycji w wysokości około 25 mld EUR oraz do większej dywersyfikacji ryzyka, nie zwiększając znacznie ryzyka dla budżetu Unii.
(10) Dzięki zwiększeniu gwarancji UE o 2,9 mld EUR za pomocą dodatkowych środków powracających w wysokości 1,16 mld EUR oraz środków w zakresie efektywności wdrożonych poprzez połączenie zdolności wcześniejszych instrumentów z Funduszem InvestEU, oczekuje się, że możliwe będzie uruchomienie dodatkowych inwestycji w wysokości około 55 mld EUR. Konieczne jest proporcjonalne dostosowanie wkładu finansowego grupy EBI do przydzielonego jej udziału w zwiększonej gwarancji UE. Orientacyjny podział gwarancji UE między cztery segmenty polityki Funduszu InvestEU powinien zwiększać się proporcjonalnie do wzrostu gwarancji UE. Wykorzystanie środków powracających z wcześniejszych instrumentów na potrzeby Funduszu InvestEU pozostaje bez uszczerbku dla negocjacji w sprawie wieloletnich ram finansowych na okres po 2027 r.
(11) Ważną rolę w opracowywaniu listy przyszłych projektów odgrywają usługi doradcze InvestEU. Takie usługi doradcze są szczególnie przydatne w obszarach złożonych, takich jak przystępne cenowo mieszkalnictwo socjalne i obronność. Właściwe byłoby zatem wykorzystanie 40 mln EUR środków powracających na zwiększenie kwoty udostępnionej na takie usługi. Ponadto konieczne jest wzmocnienie interakcji między różnymi komponentami Programu InvestEU, w szczególności między Centrum Doradztwa InvestEU a portalem InvestEU.
(12) Komisja szacuje kwotę rezerw wymaganą do pokrycia przyszłych strat w całym okresie życia z tytułu operacji wspieranych z Funduszu InvestEU przy poziomie ufności wynoszącym 95 % wartości narażonej na ryzyko. W ramach bieżących wysiłków na rzecz harmonizacji ram zarządzania ryzykiem w odniesieniu do gwarancji budżetowych Komisja planuje przeprowadzić przegląd metod stosowanych zarówno w polityce wewnętrznej, jak i zewnętrznej.
(13) Aby zwiększyć atrakcyjność modułu państw członkowskich w ramach Funduszu InvestEU, państwa członkowskie powinny mieć możliwość wnoszenia wkładu również w sposób w pełni finansowany, z funduszy objętych zarządzaniem dzielonym, z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 8 , lub z zasobów państwa członkowskiego, za pośrednictwem instrumentu finansowego InvestEU, w uzupełnieniu do istniejącej możliwości wniesienia wkładu na rzecz gwarancji UE. Wsparcie z instrumentu finansowego InvestEU powinno być w miarę możliwości wdrażane zgodnie z tymi samymi zasadami, które stosuje się do gwarancji UE. Dzięki instrumentowi finansowemu InvestEU państwa członkowskie spoza strefy euro mogłyby skuteczniej czerpać korzyści finansowe z Programu InvestEU w ich własnej walucie. Instrument finansowy InvestEU powinien również stanowić dodatkową zachętę do odpowiedzialnego zwiększania gotowości partnerów wykonawczych do podejmowania ryzyka, przyczyniając się tym samym do przyciągania kapitału prywatnego.
(14) Aby wykorzystać moduły w sposób komplementarny do wsparcia danej operacji z zakresu finansowania lub inwestycji, możliwe jest połączenie kwot przydzielonych do modułu państw członkowskich z zasobami w ramach modułu UE w strukturze warstwowej, z transzą pierwszej straty pokrywaną ze środków krajowych. Aby zapewnić spójność z celami Programu InvestEU, takie połączenia powinny być zgodne z zasadami unijnej wartości dodanej, uczciwej konkurencji i integralności rynku wewnętrznego oraz powinny wspierać współpracę transgraniczną w stosownych przypadkach.
(15) Zgodnie z ogólnym celem, jakim jest uproszczenie z myślą o zmniejszeniu obciążenia administracyjnego dla odbiorców końcowych, pośredników finansowych i partnerów wykonawczych, należy w odpowiednich przypadkach złagodzić wymogi sprawozdawcze, w tym wymogi dotyczące kluczowych wskaźników efektywności i monitorowania, w szczególności wymogi mające wpływ na małe przedsiębiorstwa i operacje realizowane na małą skalę. Uproszczenie to nie powinno negatywnie oddziaływać na jakość danych otrzymywanych od odbiorców końcowych, w przypadku gdy dane te nie są objęte proponowanym ograniczeniem wymogów sprawozdawczych. Bez uszczerbku dla definicji małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) do celów innych aktów Unii oraz przyszłych programów i funduszy zakres stosowania definicji MŚP do celów Programu InvestEU należy zmienić w taki sposób, aby w miarę możliwości wyeliminować jej złożoność. Szczególną uwagę należy zwrócić na przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i instytucje mikrofinansowe. Należy przypomnieć, że zasady rachunkowości ustanowione w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE 9 , w tym zasady dotyczące konsolidacji, mają zastosowanie, tym samym przyczyniając się do ochrony integralności definicji MŚP i do zapewnienia, że wsparcie unijne dociera do zamierzonych beneficjentów tego wsparcia. W przypadku gdy jest to konieczne do celów wdrożenia, bez uszczerbku dla rozporządzenia (UE) 2021/523, kryteria zawarte w uproszczonej definicji należy interpretować zgodnie z zasadami ustanowionymi w odpowiednich przepisach załącznika I do zalecenia Komisji 2003/361/WE 10 . W celu zapobieżenia obchodzeniu przepisów poprzez holdingi lub podobne struktury, konieczne jest, aby partnerzy wykonawczy lub, w przypadku produktów finansowych będących przedmiotem pośrednictwa, pośrednicy finansowi zapewniali pełną zgodność z warunkami kwalifikowalności dla MŚP, w tym poprzez weryfikację, czy odbiorcy końcowi mają status MŚP, w szczególności w drodze dokładnego obliczenia liczby pracowników i obrotów w odpowiednim obszarze działalności przedsiębiorstw, a w stosownych przypadkach w drodze właściwego stosowania zasad konsolidacji.
(16) Aby zmniejszyć obciążenie pracą partnerów wykonawczych, pośredników finansowych i odbiorców końcowych bez zmiany istotnych elementów rozporządzenia (UE) 2021/523 Komisja powinna rozważyć podjęcie dalszych nieustawodawczych środków upraszczających w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia zmieniającego, takich jak zmniejszenie częstotliwości składania sprawozdań z postępów przez partnerów wykonawczych.
(17) Ważne jest, aby procedury dotyczące pomocy państwa mające zastosowanie do operacji wspieranych w ramach Funduszu InvestEU były proporcjonalne, przewidywalne i zoptymalizowane. Ważne jest, aby Komisja w stosownych przypadkach kontynuowała analizę dostępnych środków służących uproszczeniu i przyspieszeniu ocen pomocy państwa. Ponadto zmianą rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 11 należy doprecyzować i uprościć stosowanie zasad pomocy państwa w kontekście Programu InvestEU.
(18) Należy również ograniczyć częstotliwość i zakres sprawozdań w Programie InvestEU i jego poprzedniku - EFIS.
(19) Należy zmienić rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017, (UE) 2021/695 12 i (UE)
2021/1153 13 , aby umożliwić łączenie wsparcia na podstawie tych rozporządzeń z gwarancją UE na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/523 zmienionego niniejszym rozporządzeniem.
(20) Jeżeli chodzi o rachunkowość Komisji, partnerzy wykonawczy - w odniesieniu do łączenia wsparcia - powinni być zobowiązani do przedstawienia sprawozdań finansowych poddanych badaniu zgodnie z art. 212 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2024/2509 14 , z wyraźnym określeniem kwot związanych z poszczególnymi podstawami prawnymi.
(21) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zaradzenie niedoskonałościom rynkowym mających zasięg ogólnounijny i dotyczących poszczególnych państw członkowskich oraz lukom inwestycyjnym w Unii, przyspieszenie zielonej i cyfrowej transformacji Unii, zwiększenie jej konkurencyjności i wzmocnienie bazy przemysłowej, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(22) Aby wesprzeć Parlament Europejski i Radę w wypełnianiu ich ról instytucjonalnych, niezależne końcowe sprawozdanie z oceny Programu InvestEU powinno zawierać ocenę porównawczą wyników Programu InvestEU przed wejściem i po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia zmieniającego, w tym odstępstw od niego i dostosowań regulacyjnych do niego,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Strasburgu dnia 16 grudnia 2025 r.
W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.
23.12.2025Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.
22.12.2025W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.
19.12.2025Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.
19.12.2025Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.
18.12.2025Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.
16.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2025.2005 |
| Rodzaj: | Rozporządzenie |
| Tytuł: | Rozporządzenie 2025/2005 w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2015/1017, (UE) 2021/523, (UE) 2021/695 i (UE) 2021/1153 w odniesieniu do zwiększenia efektywności gwarancji UE ustanowionej w rozporządzeniu (UE) 2021/523 oraz uproszczenia wymogów sprawozdawczych |
| Data aktu: | 16/12/2025 |
| Data ogłoszenia: | 23/12/2025 |