uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,
(1) W dniu 15 października 2012 r. Rada przyjęła decyzję 2012/642/WPZiB 1 .
(2) W dniu 24 lutego 2022 r. prezydent Federacji Rosyjskiej ogłosił operację wojskową w Ukrainie, a rosyjskie siły
zbrojne rozpoczęły atak na Ukrainę, także z terytorium Białorusi. Taki atak stanowił rażące naruszenie integralności terytorialnej, suwerenności i niezależności Ukrainy.
(3) W konkluzjach z dnia 19 lutego 2024 r. Rada stanowczo potępiła fakt, że białoruski reżim nadal wspiera Rosję w wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie, i zaapelowała do Białorusi, aby zaprzestała tych działań i przestrzegała swoich zobowiązań międzynarodowych.
(4) Ze względu na powagę sytuacji oraz w odpowiedzi na ciągły udział Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy należy wprowadzić dodatkowe środki ograniczające.
(5) W szczególności należy zakazać nabywania z Białorusi wszystkich typów uzbrojenia i materiałów z nim związanych.
(6) Aby zwiększyć skuteczność środków ograniczających nałożonych w odpowiedzi na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie, należy ograniczyć ryzyko obchodzenia tych środków poprzez wywóz pośredni za pośrednictwem państw trzecich. Niektóre towary i technologie mogą przyczynić się do wzmocnienia potencjału militarnego i technologicznego Białorusi lub do rozwoju jej sektora obronności i bezpieczeństwa, w tym w przypadkach gdy są wywożone pod pretekstem końcowego przeznaczenia do celów cywilnych. Zakaz wywozu pośredniego obejmuje wywóz produktów podlegających środkom ograniczającym, w tym za pośrednictwem państw trzecich. Jeżeli istnieje wiarygodne ryzyko, że takie produkty wywożone do państw trzecich mogą ostatecznie zostać przekierowane na Białoruś, właściwe organy powinny podjąć w odpowiednim czasie działania zapobiegawcze. W związku należy udostępnić państwom członkowskim opcjonalny mechanizm administracyjny, który umożliwia właściwym organom krajowym wymaganie uprzedniego zezwolenia na wywóz produktów, które mogą przyczynić się do wzmocnienia wojskowego i technologicznego Białorusi lub rozwoju jej sektora obrony i bezpieczeństwa, do dowolnego państwa trzeciego w przypadku, gdy eksporter został poinformowany, że są wystarczające powody, by podejrzewać, że miejsce końcowego przeznaczenia produktów może znajdować się na Białorusi lub że użytkownikami końcowymi produktów mogą być podmioty białoruskie. Środek ten nie ma na celu nałożenia nowego ograniczenia ogólnego, lecz wyposażenie państw członkowskich w skuteczne i proporcjonalne narzędzie wykrywania obchodzenia i zapobiegania ewentualnemu obchodzeniu środków ograniczających, przy jednoczesnym zapewnieniu eksporterom jednolitej interpretacji i jasności prawa. Środek ten nie powinien mieć wpływu na zakres klauzuli zakazu wywozu pośredniego. Do państw członkowskich należy decyzja, czy do przypadków, w których miejsce końcowego przeznaczenia produktów może znajdować się na Białorusi lub użytkownikami końcowymi produktów mogą być podmioty białoruskie, ma być stosowany ten środek czy też klauzula zakazu wywozu pośredniego.
(7) Należy także rozszerzyć zakaz transakcji, by obejmował obowiązujący zakaz świadczenia specjalistycznych usług w zakresie komunikatów finansowych na rzecz niektórych białoruskich instytucji kredytowych i ich białoruskich jednostek zależnych, które mają znaczenie dla białoruskiego systemu finansowego i są już objęte środkami ograniczającymi nałożonymi przez Unię. Ponadto należy dodać wyłączenia związane z funkcjonowaniem przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych Unii i państw członkowskich lub krajów partnerskich na Białorusi oraz związane z transakcjami dokonywanymi przez obywateli państwa członkowskiego mających miejsce zamieszkania na Białorusi. Należy też dodać odstępstwo w odniesieniu do transakcji, które są absolutnie niezbędne do wycofania inwestycji z Białorusi lub likwidacji działalności gospodarczej na Białorusi. Przypomina się, że unijne środki ograniczające nie mają skutków eksterytorialnych i nie są wiążące dla podmiotów zarejestrowanych na mocy prawa państw trzecich, w tym prawa białoruskiego. W związku z tym transakcje między osobami prawnymi, podmiotami lub organami zarejestrowanymi lub utworzonymi na mocy prawa państwa członkowskiego a ich jednostkami zależnymi w państwach trzecich nie stanowią naruszenia tego zakazu, w tym w przypadkach gdy w takie transakcje zaangażowane są instytucje kredytowe lub finansowe podlegające zakazowi. Wyłączenia i odstępstwo określone w art. 2y decyzji 2012/642/WPZiB pozostają bez uszczerbku dla zakazu świadczenia przez operatorów w Unii usług w zakresie komunikatów finansowych na rzecz podmiotów wymienionych w załączniku V.
(8) Należy także rozszerzyć wykaz produktów, które mogą przyczynić się do wzmocnienia potencjału wojskowego i technologicznego Białorusi lub do rozwoju jej sektora obronności i bezpieczeństwa, poprzez dodanie do tego wykazu produktów wykorzystywanych przez Rosję w wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie oraz produktów, które przyczyniają się do rozwoju lub produkcji systemów wojskowych Białorusi, w tym chemicznych prekursorów materiałów energetycznych, części zamiennych do obrabiarek, dodatkowych maszyn sterowanych komputerowo (CNC) oraz chemikaliów składowych materiałów miotających.
(9) Ponadto należy rozszerzyć wykaz towarów podlegających ograniczeniom wywozowym, które to towary mogłyby przyczynić się do zwiększenia potencjału przemysłowego Białorusi, takich jak maszyny, chemikalia, niektóre metale i tworzywa sztuczne. Aby zminimalizować ryzyko obchodzenia środków ograniczających, należy również rozszerzyć wykaz towarów i technologii objętych zakazem tranzytu przez terytorium Białorusi.
(10) Państwa członkowskie, przy należytym poszanowaniu swoich odpowiednich zobowiązań międzynarodowych, nie powinny uznawać ani wykonywać żadnego nakazu, zarządzenia, środka ochrony prawnej, wyroku sądu innego niż sąd państwa członkowskiego ani innego orzeczenia sądowego, arbitrażowego lub innej decyzji administracyjnej, wydanych w postępowaniach innych niż w państwach członkowskich, w ramach postępowania w sprawie rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem lub wynikających z takiego postępowania w związku ze środkami nałożonymi na podstawie decyzji 2012/642/WPZiB. Skuteczne wprowadzenie w życie klauzuli o braku roszczeń należy uznać za zgodne z porządkiem publicznym Unii i państw członkowskich do celów uznawania i wykonywania orzeczeń arbitrażowych lub sądowych bądź decyzji administracyjnych. W związku z tym uznanie lub wykonanie przez państwa członkowskie nakazu, zarządzenia, środka ochrony prawnej, wyroku sądu innego niż sąd państwa członkowskiego lub innego orzeczenia sądowego, arbitrażowego lub innej decyzji administracyjnej, wydanych w postępowaniach innych niż w państwach członkowskich, w ramach postępowania w sprawie rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem lub wynikającego z takiego postępowania, które mogłoby prowadzić do zaspokojenia roszczeń w związku ze środkami nałożonymi na mocy decyzji 2012/642/WPZiB, należy uznać za naruszające porządek publiczny Unii i państw członkowskich. Powinno to pozostawać bez uszczerbku dla spoczywającego na państwie członkowskim obowiązku uczestniczenia w postępowaniu wszczętym przeciwko niemu i obrony oraz żądania uznania i wykonania orzeczenia przyznającego mu zwrot kosztów.
(11) Podczas gdy zaspokojenie roszczeń związanych ze środkami ograniczającymi nałożonymi na mocy decyzji 2012/642/WPZiB jest w Unii zakazane, w tym w postępowaniach w sprawie pozasądowego rozstrzygania sporów, istnieją jednak dowody wskazujące na to, że białoruskie osoby, podmioty lub organy, bądź osoby, podmioty lub organy działające za pośrednictwem lub w imieniu jednej z tych białoruskich osób, podmiotów lub organów lub będące własnością takich osób, podmiotów lub organów lub pozostające pod ich kontrolą dążą lub mogą, nadużywając prawa, dążyć do wszczęcia i prowadzenia poza terytorium Unii postępowania w sprawie rozstrzygania sporów w związku ze środkami nałożonymi na mocy decyzji 2012/642/WPZiB lub dążą lub mogą dążyć do niezgodnego z prawem uzyskania uznawania lub wykonywania orzeczeń arbitrażowych wydawanych w toku takich stanowiących nadużycie postępowań w sprawie rozstrzygania sporów. Należy zatem umożliwić właściwym organom, lub, w stosownych przypadkach - Unii, uzyskanie odszkodowania w postępowaniu przed sądem danego państwa członkowskiego za wszelkie poniesione szkody - w tym koszty prawne i koszty poniesione w przypadku niezastosowania się do orzeczenia arbitrażowego przez drugą stronę - od tych osób, podmiotów lub organów oraz od osób, podmiotów lub organów, które są właścicielami tych osób, podmiotów lub organów lub sprawują nad nimi kontrolę, w wyniku postępowania w sprawie rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem w związku ze środkami nałożonymi na mocy decyzji 2012/642/WPZiB, pod warunkiem że skorzystano wcześniej ze wszystkich dostępnych środków prawnych we właściwej jurysdykcji. Właściwe organy powinny uzyskać odszkodowanie za takie szkody zgodnie z prawem Unii i normami zwyczajowymi prawa międzynarodowego.
(12) W przypadku gdy państwa członkowskie mają do czynienia z orzeczeniami arbitrażowymi wydanymi wobec nich w ramach postępowania w sprawie rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem w związku ze środkami nałożonymi na mocy decyzji 2012/642/WPZiB, powinny one wnieść wszelkie środki sprzeciwu dostępne im w krajowych lub zagranicznych postępowaniach dotyczących uznawania i wykonywania takich orzeczeń. Obejmuje to zgłoszenie sprzeciwu, że uznanie lub wykonanie orzeczenia byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym państwa, w którym wystąpiono o uznanie i wykonanie, zgodnie z Konwencją o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych z 1958 r.
(13) Stosowanie przepisu dotyczącego jurysdykcji koniecznej (forum necessitatis) powinno zostać rozszerzone.
(14) Należy także zmienić tytuł załącznika II, by uwzględnić wszystkie przepisy, w których zawarto odesłanie do tego załącznika.
(15) Konieczne są dalsze działania Unii w celu wdrożenia niektórych środków.
(16) Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2012/642/WPZiB,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.
19.12.2025Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.
19.12.2025Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.
18.12.2025Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.
16.12.2025Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.
15.12.2025Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.
10.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2025.1471 |
| Rodzaj: | Decyzja |
| Tytuł: | Decyzja 2025/1471 w sprawie zmiany decyzji 2012/642/WPZiB dotyczącej środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy |
| Data aktu: | 18/07/2025 |
| Data ogłoszenia: | 19/07/2025 |
| Data wejścia w życie: | 20/07/2025 |