KOMISJA EUROPEJSKA,uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,
uwzględniając art. 19 ust. 5 rozporządzenia Rady (WE) nr 428/2009 z dnia 5 maja 2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania 1 ,
a także mając na uwadze, co następuje:(1) Rozporządzenie Rady (WE) nr 428/2009 ustanawia wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania.
(2) Skuteczny, jednolity i spójny system kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania jest niezbędny do promowania bezpieczeństwa UE i bezpieczeństwa międzynarodowego oraz zapewnienia zarówno zgodności z międzynarodowymi zobowiązaniami i obowiązkami państw członkowskich i UE, zwłaszcza w odniesieniu do nierozprzestrzeniania broni, jak i promowania równych warunków działalności między unijnymi podmiotami gospodarczymi.
(3) Wspólne podejścia i praktyki dotyczące wewnętrznych programów zgodności mogą pomóc w wypracowaniu jednolitego i konsekwentnego stosowania kontroli w całej UE.
(4) Biorąc pod uwagę szybki postęp naukowy i technologiczny oraz złożoność obecnych łańcuchów dostaw, skuteczne kontrole handlu w dużej mierze zależą od świadomości eksporterów i ich aktywnych wysiłków na rzecz przestrzegania obowiązujących ograniczeń w handlu. W tym celu przedsiębiorstwa wprowadzają zazwyczaj zestaw wewnętrznych polityk i procedur, zwanych również wewnętrznym programem zgodności (ICP).
(5) Niniejsze wytyczne stanowią ramy, które pomogą eksporterom w identyfikacji ryzyka związanego z kontrolą produktów podwójnego zastosowania, zarządzaniu nim i ograniczaniu go, a także w zapewnianiu zgodności z właściwymi unijnymi i krajowymi przepisami ustawowymi i wykonawczymi.
(6) Niniejsze wytyczne stanowią również ramy umożliwiające wsparcie właściwych organów państw członkowskich w ich ocenie ryzyka, w wykonywaniu ich obowiązków dotyczących podejmowania decyzji w sprawach indywidualnych, globalnych lub krajowych generalnych zezwoleń na wywóz, w sprawach zezwoleń na usługi pośrednictwa, w sprawach tranzytu niewspólnotowych produktów podwójnego zastosowania lub w sprawach zezwoleń na transfery w obrębie Wspólnoty produktów podwójnego zastosowania wymienionych w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 428/2009.
(7) Wytyczne te powinny być niewiążące, a eksporterzy zachowują odpowiedzialność za wypełnienie swoich obowiązków wynikających z rozporządzenia, natomiast Komisja powinna zapewnić, by niniejsze wytyczne pozostały aktualne i przydatne z biegiem czasu,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:
Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 428/2009 właściwe organy i eksporterzy państw członkowskich powinni wziąć pod uwagę niewiążące wytyczne zawarte w załączniku do niniejszego zalecenia w celu wypełnienia swoich obowiązków wynikających z tego rozporządzenia.
1 Dz.U. L 134 z 29.5.2009, s. 1.
3 Do celów niniejszego dokumentu termin "przedsiębiorstwa" powinien być rozumiany w szerokim zakresie. Obejmuje on podmioty badawcze, akademickie i inne podmioty kwalifikujące się jako "eksporterzy" zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 428/2009. Niniejsze wytyczne nie zawierają (na tym etapie) konkretnych wskazówek dla poszczególnych zaangażowanych sektorów i podmiotów.
6 Zalecenie Komisji 2011/24/UE z dnia 11 stycznia 2011 r. w sprawie certyfikacji przedsiębiorstw sektora obronności na mocy art. 9 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/43/WE w sprawie uproszczenia warunków transferów produktów związanych z obronnością we Wspólnocie (Dz.U. L 11 z 15.1.2011, s. 62).
14
8 W oświadczeniu o zaangażowaniu przedsiębiorstwa można na przykład stwierdzić, że w żadnym wypadku wywóz, pośrednictwo, tranzyt lub transfer nie mogą być dokonywane wbrew przepisom ustawowym i wykonawczym obowiązującym w UE i państwach członkowskich w zakresie kontroli handlu produktami podwójnego zastosowania przez jakąkolwiek osobę działającą w imieniu przedsiębiorstwa. W celu lepszego zrozumienia konieczności kontroli wywozu, w oświadczeniu można zwięźle wyjaśnić cele tych kontroli. Można w nim również podkreślić znaczenie przestrzegania przez pracowników kontroli wywozu, tak aby pracownicy rozumieli możliwe scenariusze niezgodności, informując o ryzyku nieautoryzowanych transakcji i możliwych konsekwencjach (karnych, dotyczących reputacji, finansowych, dyscyplinarnych itp.) dla przedsiębiorstwa i zaangażowanych pracowników. Zaleca się, aby zobowiązanie kierownictwa do zachowania zgodności z przepisami było jak najprostsze.
9 Przedsiębiorstwa mogłyby również rozważyć publiczne rozpowszechnienie oświadczenia za pośrednictwem korporacyjnych stron internetowych i innych kanałów komercyjnych w celu poinformowania osób trzecich o zobowiązaniu przedsiębiorstwa do przestrzegania zasad kontroli wywozu.
10 Tzw. "wrażliwe miejsca przeznaczenia i podmioty" to nie tylko miejsca przeznaczenia objęte embargiem lub sankcjami, ale także inne miejsca przeznaczenia, do których wysyłka (niektórych) produktów podwójnego zastosowania może mieć decydujące znaczenie w określonych przypadkach, na przykład ze względu na rozprzestrzenianie BMR lub obawy dotyczące praw człowieka, zgodnie z ustaleniami właściwych organów. W odniesieniu do obaw związanych z prawami człowieka należy zauważyć, że mogą mieć zastosowanie inne rozporządzenia, np. rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/125 (Dz.U. L 30 z 31.1.2019, s. 1) wprowadzające kontrole wywozu towarów, które mogłyby być wykorzystywane do wykonywania kary śmierci lub tortur.
12 Jeżeli klient nie jest zaznajomiony z wnioskiem o oświadczenie końcowego użytkownika, należy rozważyć sporządzenie (jednostronicowego) listu uzupełniającego wyjaśniającego podstawy kontroli handlu produktami podwójnego zastosowania i wskazującego, że wymagany dokument przyspiesza proces ubiegania się o zezwolenie lub może nawet być niezbędny, aby je otrzymać.
13 Art. 4 rozporządzenia (WE) nr 428/2009.