PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 53 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego 1 ,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,
a także mając na uwadze, co następuje:(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 4 oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE 5 (zwane łącznie "nowymi ramami prawnymi") są jednymi z ważniejszych aktów ustawodawczych w dziedzinie finansów przyjętych w następstwie kryzysu finansowego w odniesieniu do rynków papierów wartościowych, pośredników inwestycyjnych i systemów obrotu. Te nowe ramy prawne, które zastępują dyrektywę 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 6 , wzmacniają ustanowione w niej przepisy.
(2) Nowe ramy prawne regulują wymogi mające zastosowanie do firm inwestycyjnych, rynków regulowanych i dostawców usług w zakresie udostępniania informacji, oraz firm z państw trzecich świadczących usługi inwestycyjne lub prowadzące działalność inwestycyjną w Unii. Harmonizują one system limitów pozycji w towarowych instrumentach pochodnych w celu poprawy przejrzystości, wspierania prawidłowej wyceny i zapobiegania nadużyciom na rynku. Wprowadzają one również zasady dotyczące handlu algorytmicznego o wysokiej częstotliwości i ulepszają nadzór nad rynkami finansowymi poprzez harmonizację kar administracyjnych. W oparciu o obecnie obowiązujące zasady nowe ramy prawne zwiększają również ochronę inwestorów poprzez wprowadzenie surowych wymogów organizacyjnych oraz wymogów w zakresie prowadzenia działalności. Państwa członkowskie mają obowiązek dokonać transpozycji dyrektywy 2014/65/UE do dnia 3 lipca 2016 r.
(3) Nowe ramy prawne nakładają na systemy obrotu i podmioty systematycznie internalizujące transakcje wymóg przekazywania właściwym organom danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych, które w jednolity sposób opisują cechy każdego instrumentu finansowego, do którego ma zastosowanie dyrektywa 2014/65/UE. Dane te są również wykorzystywane do innych celów, na przykład do obliczania progów przejrzystości i płynności oraz sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych.
(4) W celu efektywnego i zharmonizowanego gromadzenia danych Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych ("EUNGiPW") wspólnie z właściwymi organami krajowymi tworzą nową infrastrukturę do celów gromadzenia danych, system danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych (ang. Financial Instruments Reference Data System - FIRDS). FIRDS obejmie szeroką gamę instrumentów finansowych wchodzących w zakres rozporządzenia (UE) nr 600/2014 i powiąże ze sobą strumienie danych pochodzące z EUNGiPW, właściwych organów krajowych i systemów obrotu w całej Unii. Zdecydowaną większość nowych systemów informatycznych stanowiących podstawę FIRDS trzeba będzie dopiero stworzyć w oparciu o nowe parametry.
(5) Państwa członkowskie mają stosować środki transponujące dyrektywę 2014/65/UE od dnia 3 stycznia 2017 r. Jednak ze względu na ilość i złożoność danych, które muszą zostać zgromadzone i przetworzone po to, by nowe ramy prawne mogły zacząć działać, w szczególności w kwestiach zgłaszania transakcji, wyliczeń związanych z przejrzystością oraz sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych, zainteresowane strony, takie jak platformy obrotu, EUNGiPW i właściwe organy krajowe nie są w stanie zapewnić gotowości i operacyjności niezbędnej infrastruktury do celów gromadzenia danych w wyznaczonym terminie.
(6) Brak niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych wpływałby na cały zakres nowych ram prawnych. Bez danych nie byłoby można precyzyjnie określić instrumentów finansowych wchodzących w zakres nowych ram prawnych. Ponadto nie byłoby możliwe dostosowanie zasad przejrzystości przedtransakcyjnej i posttransakcyjnej, aby ustalić, które instrumenty są płynne oraz kiedy należy przyznać zwolnienie z publikacji lub jej odroczenie.
(7) W przypadku braku niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych systemy obrotu i firmy inwestycyjne nie byłyby w stanie zgłaszać właściwym organom przeprowadzonych transakcji. Bez sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych trudno byłoby wyegzekwować limity pozycji w odniesieniu do takich towarowych instrumentów pochodnych. Brak sprawozdań dotyczących pozycji ograniczałby możliwość skutecznego wykrywania przypadków naruszenia limitów pozycji. Wiele wymogów w odniesieniu do handlu algorytmicznego również jest zależnych od danych.
(8) Brak niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych również utrudniłby firmom inwestycyjnym stosowanie zasad jak najlepszego wykonania zleceń. Systemy obrotu i podmioty systematycznie internalizujące transakcje nie byłyby w stanie publikować danych dotyczących jakości realizacji transakcji w tych systemach. Firmy inwestycyjne nie otrzymywałyby ważnych danych dotyczących wykonania zleceń, które pomagają im określić najlepszy sposób wykonania zlecenia od danego klienta.
(9) Aby zagwarantować pewność prawa i w celu uniknięcia potencjalnych zakłóceń rynku, konieczne i uzasadnione jest podjęcie pilnych działań w celu odroczenia rozpoczęcia stosowania całości nowych ram prawnych, w tym wszystkich aktów delegowanych i wykonawczych przyjmowanych na ich podstawie.
(10) Proces wdrażania infrastruktury do celów gromadzenia danych obejmuje pięć etapów: wymogi dotyczące prowadzenia działalności, specyfikacje, opracowanie, testowanie i zastosowanie. Według szacunków EUNGiPW etapy te zostaną zakończone do stycznia 2018 r., pod warunkiem że do czerwca 2016 r. osiągnięta zostanie pewność prawa w odniesieniu do ostatecznych wymogów w ramach odpowiednich regulacyjnych standardów technicznych.
(11) W świetle wyjątkowych okoliczności i w celu umożliwienia EUNGiPW, właściwym organom krajowym i zainteresowanym stronom zakończenia operacyjnego wdrażania należy odroczyć datę, do której państwa członkowskie muszą rozpocząć stosowanie środków transponujących dyrektywę 2014/65/UE, oraz datę, od której uchylenie dyrektywy 2004/39/WE staje się skuteczne, o 12 miesięcy, czyli do dnia 3 stycznia 2018 r. Należy odpowiednio odroczyć sprawozdania i przeglądy. Należy także odroczyć datę, do której państwa członkowskie muszą dokonać transpozycji dyrektywy 2014/65/UE, do dnia 3 lipca 2017 r.
(12) Wyłączenie określone w art. 2 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2014/65/UE powinno objąć także podmioty niefinansowe, które są członkami lub uczestnikami rynku regulowanego lub wielostronnej platformy obrotu (MTF) lub mają bezpośredni dostęp elektroniczny do systemu obrotu w przypadku realizowania w systemie obrotu transakcji, w przypadku których można w obiektywy sposób zmierzyć, że powodują ograniczenie ryzyka bezpośrednio związanego z działalnością handlową lub działalnością samofinansującą tych podmiotów niefinansowych lub ich grup.
(13) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2014/65/UE,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
1 Opinia z dnia 29 kwietnia 2016 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym)
2 Opinia z dnia 26 maja 2016 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
3 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 7 czerwca 2016 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 17 czerwca 2016 r.
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 84).
5 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).
6 Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U. L 145 z 30.4.2004, s. 1).
* Decyzja Komisji 2001/528/WE z dnia 6 czerwca 2001 r. ustanawiająca Europejski Komitet Papierów Wartościowych (Dz.U. L 191 z 13.7.2001, s. 45).
** Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).