Dyrektywa 2016/1034 zmieniająca dyrektywę 2014/65/UE w sprawie rynków instrumentów finansowych

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2016/1034
z dnia 23 czerwca 2016 r.
zmieniająca dyrektywę 2014/65/UE w sprawie rynków instrumentów finansowych
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 53 ust. 1,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego 1 ,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 4 oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE 5 (zwane łącznie "nowymi ramami prawnymi") są jednymi z ważniejszych aktów ustawodawczych w dziedzinie finansów przyjętych w następstwie kryzysu finansowego w odniesieniu do rynków papierów wartościowych, pośredników inwestycyjnych i systemów obrotu. Te nowe ramy prawne, które zastępują dyrektywę 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 6 , wzmacniają ustanowione w niej przepisy.

(2) Nowe ramy prawne regulują wymogi mające zastosowanie do firm inwestycyjnych, rynków regulowanych i dostawców usług w zakresie udostępniania informacji, oraz firm z państw trzecich świadczących usługi inwestycyjne lub prowadzące działalność inwestycyjną w Unii. Harmonizują one system limitów pozycji w towarowych instrumentach pochodnych w celu poprawy przejrzystości, wspierania prawidłowej wyceny i zapobiegania nadużyciom na rynku. Wprowadzają one również zasady dotyczące handlu algorytmicznego o wysokiej częstotliwości i ulepszają nadzór nad rynkami finansowymi poprzez harmonizację kar administracyjnych. W oparciu o obecnie obowiązujące zasady nowe ramy prawne zwiększają również ochronę inwestorów poprzez wprowadzenie surowych wymogów organizacyjnych oraz wymogów w zakresie prowadzenia działalności. Państwa członkowskie mają obowiązek dokonać transpozycji dyrektywy 2014/65/UE do dnia 3 lipca 2016 r.

(3) Nowe ramy prawne nakładają na systemy obrotu i podmioty systematycznie internalizujące transakcje wymóg przekazywania właściwym organom danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych, które w jednolity sposób opisują cechy każdego instrumentu finansowego, do którego ma zastosowanie dyrektywa 2014/65/UE. Dane te są również wykorzystywane do innych celów, na przykład do obliczania progów przejrzystości i płynności oraz sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych.

(4) W celu efektywnego i zharmonizowanego gromadzenia danych Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych ("EUNGiPW") wspólnie z właściwymi organami krajowymi tworzą nową infrastrukturę do celów gromadzenia danych, system danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych (ang. Financial Instruments Reference Data System - FIRDS). FIRDS obejmie szeroką gamę instrumentów finansowych wchodzących w zakres rozporządzenia (UE) nr 600/2014 i powiąże ze sobą strumienie danych pochodzące z EUNGiPW, właściwych organów krajowych i systemów obrotu w całej Unii. Zdecydowaną większość nowych systemów informatycznych stanowiących podstawę FIRDS trzeba będzie dopiero stworzyć w oparciu o nowe parametry.

(5) Państwa członkowskie mają stosować środki transponujące dyrektywę 2014/65/UE od dnia 3 stycznia 2017 r. Jednak ze względu na ilość i złożoność danych, które muszą zostać zgromadzone i przetworzone po to, by nowe ramy prawne mogły zacząć działać, w szczególności w kwestiach zgłaszania transakcji, wyliczeń związanych z przejrzystością oraz sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych, zainteresowane strony, takie jak platformy obrotu, EUNGiPW i właściwe organy krajowe nie są w stanie zapewnić gotowości i operacyjności niezbędnej infrastruktury do celów gromadzenia danych w wyznaczonym terminie.

(6) Brak niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych wpływałby na cały zakres nowych ram prawnych. Bez danych nie byłoby można precyzyjnie określić instrumentów finansowych wchodzących w zakres nowych ram prawnych. Ponadto nie byłoby możliwe dostosowanie zasad przejrzystości przedtransakcyjnej i posttransakcyjnej, aby ustalić, które instrumenty są płynne oraz kiedy należy przyznać zwolnienie z publikacji lub jej odroczenie.

(7) W przypadku braku niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych systemy obrotu i firmy inwestycyjne nie byłyby w stanie zgłaszać właściwym organom przeprowadzonych transakcji. Bez sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych trudno byłoby wyegzekwować limity pozycji w odniesieniu do takich towarowych instrumentów pochodnych. Brak sprawozdań dotyczących pozycji ograniczałby możliwość skutecznego wykrywania przypadków naruszenia limitów pozycji. Wiele wymogów w odniesieniu do handlu algorytmicznego również jest zależnych od danych.

(8) Brak niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych również utrudniłby firmom inwestycyjnym stosowanie zasad jak najlepszego wykonania zleceń. Systemy obrotu i podmioty systematycznie internalizujące transakcje nie byłyby w stanie publikować danych dotyczących jakości realizacji transakcji w tych systemach. Firmy inwestycyjne nie otrzymywałyby ważnych danych dotyczących wykonania zleceń, które pomagają im określić najlepszy sposób wykonania zlecenia od danego klienta.

(9) Aby zagwarantować pewność prawa i w celu uniknięcia potencjalnych zakłóceń rynku, konieczne i uzasadnione jest podjęcie pilnych działań w celu odroczenia rozpoczęcia stosowania całości nowych ram prawnych, w tym wszystkich aktów delegowanych i wykonawczych przyjmowanych na ich podstawie.

(10) Proces wdrażania infrastruktury do celów gromadzenia danych obejmuje pięć etapów: wymogi dotyczące prowadzenia działalności, specyfikacje, opracowanie, testowanie i zastosowanie. Według szacunków EUNGiPW etapy te zostaną zakończone do stycznia 2018 r., pod warunkiem że do czerwca 2016 r. osiągnięta zostanie pewność prawa w odniesieniu do ostatecznych wymogów w ramach odpowiednich regulacyjnych standardów technicznych.

(11) W świetle wyjątkowych okoliczności i w celu umożliwienia EUNGiPW, właściwym organom krajowym i zainteresowanym stronom zakończenia operacyjnego wdrażania należy odroczyć datę, do której państwa członkowskie muszą rozpocząć stosowanie środków transponujących dyrektywę 2014/65/UE, oraz datę, od której uchylenie dyrektywy 2004/39/WE staje się skuteczne, o 12 miesięcy, czyli do dnia 3 stycznia 2018 r. Należy odpowiednio odroczyć sprawozdania i przeglądy. Należy także odroczyć datę, do której państwa członkowskie muszą dokonać transpozycji dyrektywy 2014/65/UE, do dnia 3 lipca 2017 r.

(12) Wyłączenie określone w art. 2 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2014/65/UE powinno objąć także podmioty niefinansowe, które są członkami lub uczestnikami rynku regulowanego lub wielostronnej platformy obrotu (MTF) lub mają bezpośredni dostęp elektroniczny do systemu obrotu w przypadku realizowania w systemie obrotu transakcji, w przypadku których można w obiektywy sposób zmierzyć, że powodują ograniczenie ryzyka bezpośrednio związanego z działalnością handlową lub działalnością samofinansującą tych podmiotów niefinansowych lub ich grup.

(13) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2014/65/UE,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1

W dyrektywie 2014/65/UE wprowadza się następujące zmiany:

1)
art. 2 ust. 1 lit. d) ppkt (ii) otrzymuje brzmienie:

"(ii) są członkami lub uczestnikami rynku regulowanego lub MTF, z jednej strony, lub mają bezpośredni dostęp elektroniczny do systemu obrotu, z drugiej strony, z wyjątkiem podmiotów niefinansowych realizujących w systemie obrotu transakcje, w przypadku których można w obiektywy sposób zmierzyć, że powodują ograniczenie ryzyka bezpośrednio związanego z działalnością handlową lub działalnością samofinansującą tych podmiotów niefinansowych lub ich grup;";

2)
art. 25 ust. 4 lit. a) akapit drugi otrzymuje brzmienie:

"Do celów niniejszej litery rynek państwa trzeciego uznaje się za równorzędny w stosunku do rynku regulowanego w przypadku spełnienia wymogów i dopełnienia procedur określonych w akapitach trzecim i czwartym.

Na wniosek właściwego organu państwa członkowskiego Komisja przyjmuje decyzje o równoważności zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 89a ust. 2, stwierdzając, czy ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają zgodność rynku regulowanego, który uzyskał zezwolenie, w tym państwie trzecim z prawnie wiążącymi wymogami, które są - do celów stosowania niniejszej litery - równoważne wymogom wynikającym z rozporządzenia (UE) nr 596/2014, z tytułu III niniejszej dyrektywy, z tytułu II rozporządzenia (UE) nr 600/2014 oraz z dyrektywy 2004/109/WE, i które podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim. Właściwy organ wyjaśnia, dlaczego uważa, że ramy prawne i nadzorcze danego państwa trzeciego należy uznać za równoważne, i przekazuje odpowiednie informacje w tym celu.

Ramy prawne i nadzorcze takiego państwa trzeciego można uznać za równoważne, jeżeli spełniają co najmniej następujące warunki:

(i) rynki podlegają obowiązkowi uzyskania zezwolenia oraz stałemu skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu przepisów;

(ii) w odniesieniu do rynków istnieją jasne i przejrzyste przepisy dotyczące dopuszczania papierów wartościowych do obrotu, tak aby takie papiery wartościowe mogły być przedmiotem uczciwego, zgodnego z przepisami i efektywnego handlu oraz aby podlegały swobodnemu obrotowi;

(iii) emitenci papierów wartościowych podlegają okresowym i stałym wymogom informacyjnym zapewniającym wysoki poziom ochrony inwestorów; oraz

(iv) przejrzystość i wiarygodność rynku są zapewnione przez zapobieganie nadużyciom rynkowym w postaci wykorzystywania informacji wewnętrznych i manipulacji na rynku.";

3)
w art. 69 ust. 2 akapit drugi datę "3 lipca 2016 r." zastępuje się datą "3 lipca 2017 r.";
4)
w art. 70 ust. 1 akapit trzeci datę "3 lipca 2016 r." zastępuje się datą "3 lipca 2017 r.";
5)
dodaje się artykuł w brzmieniu:

"Artykuł 89a

Procedura komitetowa

1. Komisję wspiera Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony decyzją Komisji 2001/528/WE * . Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 ** .

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011."

6)
w art. 90 wprowadza się następujące zmiany:
a)
w ust. 1 datę "3 marca 2019 r." zastępuje się datą "3 marca 2020 r.";
b)
w ust. 2 datę "3 września 2018 r." zastępuje się datą "3 września 2019 r.", a datę "3 września 2020 r." zastępuje się datą "3 września 2021 r.";
c)
w ust. 4 datę "1 stycznia 2018 r." zastępuje się datą "1 stycznia 2019 r.";
7)
w art. 93 ust. 1 datę "3 lipca 2016 r." zastępuje się datą "3 lipca 2017 r.", datę "3 stycznia 2017 r." zastępuje się datą "3 stycznia 2018 r.", a datę "3 września 2018 r." zastępuje się datą "3 września 2019 r.";
8)
w art. 94 datę "3 stycznia 2017 r." zastępuje się datą "3 stycznia 2018 r.";
9)
w art. 95 ust. 1 datę "3 lipca 2020 r." zastępuje się datą "3 stycznia 2021 r.", a datę "3 stycznia 2017 r." zastępuje się datą "3 stycznia 2018 r.".
Artykuł  2

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł  3

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich

Sporządzono w Brukseli dnia 23 czerwca 2016 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

W imieniu Rady

M. SCHULZ

A.G. KOENDERS

Przewodniczący

Przewodniczący

1 Opinia z dnia 29 kwietnia 2016 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym)
2 Opinia z dnia 26 maja 2016 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
3 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 7 czerwca 2016 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 17 czerwca 2016 r.
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 84).
5 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).
6 Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U. L 145 z 30.4.2004, s. 1).
* Decyzja Komisji 2001/528/WE z dnia 6 czerwca 2001 r. ustanawiająca Europejski Komitet Papierów Wartościowych (Dz.U. L 191 z 13.7.2001, s. 45).
** Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024