Wytyczne EBC/2003/7 (2003/381/WE) w sprawie wymagań w zakresie sprawozdawczości statystycznej Europejskiego Banku Centralnego w dziedzinie statystyki bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz segregacji rezerw międzynarodowych

WYTYCZNE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO
z dnia 2 maja 2003 r.
w sprawie wymagań w zakresie sprawozdawczości statystycznej Europejskiego Banku Centralnego w dziedzinie statystyki bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz segregacji rezerw międzynarodowych

(EBC/2003/7)

(2003/381/WE)

(Dz.U.UE L z dnia 28 maja 2003 r.)

RADA ZARZĄDZAJĄCA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO,

uwzględniając Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, w szczególności jego art. 5.1, art. 12.1 i art. 14.3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W celu spełniania swoich zadań Europejski System Banków Centralnych (ESBC) wymaga wyczerpujących oraz rzetelnych statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, jak też segregacji rezerw międzynarodowych, wskazujących główne pozycje wpływające na warunki pieniężne i rynki walutowe w strefie euro.

(2) Artykuł 5.1 zdanie pierwsze Statutu zobowiązuje Europejski Bank Centralny (EBC), wspomagany przez krajowe banki centralne (KBC), do zbierania od właściwych władz innych niż KBC albo bezpośrednio od podmiotów gospodarczych informacji statystycznych niezbędnych do podjęcia przez EBC zadań ESBC. Art. 5.1 zdanie drugie stanowi, że do tych celów EBC współpracuje z instytucjami lub organami Wspólnoty oraz z właściwymi władzami Państw Członkowskich lub państw trzecich i organizacjami międzynarodowymi. Art. 5.2 stanowi, iż KBC wykonują, w możliwie najszerszym zakresie, zadania opisane w art. 5.1.

(3) Informacje niezbędne do spełnienia wymogów EBC w dziedzinie statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej mogą być zbierane i/lub kompilowane przez właściwe władze, inne niż KBC. Dlatego niektóre z zadań, które mają być podjęte na podstawie niniejszych wytycznych, wymagają współpracy między EBC lub KBC i takimi właściwymi władzami, zgodnie z art. 5.1 Statutu. Art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 2533/98 z dnia 23 listopada 1998 r. dotyczącego zbierania informacji statystycznych przez Europejski Bank Centralny(1) zobowiązuje Państwa Członkowskie do zorganizowania ich statystyki oraz do pełnej współpracy z ESBC w celu zapewnienia wykonania obowiązków wynikających z art. 5 Statutu.

(4) Część niezbędnych informacji statystycznych dotyczy rachunku finansowego bilansu płatniczego oraz dotyczącego go dochodu i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, za które Eurosystem jest głównie odpowiedzialny. W celu umożliwienia KBC wykonywania obowiązku wspomagania EBC w tym zakresie należy zapewnić im niezbędną fachową wiedzę w dziedzinie statystyki, w szczególności w odniesieniu do pojęć, metodologii i gromadzenia danych, kompilacji, analizy i przekazu. W Irlandii zbieraniem i kompilowaniem odpowiednich informacji statystycznych zajmuje się Central Statistics Office (CSO). W celu spełnienia wymagań statystycznych EBC - Central Bank of Ireland i CSO muszą współpracować ze sobą, jak określono w zaleceniu EBC/2003/8 w sprawie wymagań sprawozdawczości statystycznej Europejskiego Banku Centralnego w dziedzinie bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz segregacji rezerw międzynarodowych(2). We Włoszech instytucją odpowiedzialną za zbieranie i kompilowanie odpowiednich informacji statystycznych jest Ufficio Italiano dei Cambi wspólnie z Banca d'Italia.

(5) Od chwili przyjęcia wytycznych EBC/2000/4 z dnia 11 maja 2000 r. w sprawie wymagań sprawozdawczości statystycznej Europejskiego Banku Centralnego w dziedzinie statystyk bilansu płatniczego, segregacji rezerw międzynarodowych i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej(3) wymiana informacji statystycznych w ramach ESBC znacząco się rozwinęła. Niezbędne jest zatem zastąpienie wytycznych EBC/2000/4 niniejszymi wytycznymi.

(6) Jak wskazano w rozporządzeniu (WE) nr 2533/98, w początkowym okresie istnienia obszaru jednej waluty efektywność pod względem kosztów może, z powodu istniejących ograniczeń dotyczących systemów zbierania informacji, wiązać się z koniecznością spełnienia wymagań sprawozdawczych EBC za pomocą procedur przejściowych. Oznacza to w szczególności, że w przypadku rachunku dochodów z inwestycji portfelowych i rachunku inwestycji portfelowych bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej dane dotyczące transgranicznych transakcji lub pozycji strefy euro mogą być kompilowane przy wykorzystaniu wszystkich transakcji lub pozycji między rezydentami strefy euro a rezydentami innych krajów. Ponadto, uwzględniając nieodłączne trudności z prawidłową identyfikacją transgranicznych przepływów inwestycji portfelowych i zapasów oraz związanych z nimi przepływów dochodów, opracowano wspólne podejścia do zbierania tych informacji w całej strefie euro, które zostaną zrealizowane w nadchodzących latach. Systemy zbierania danych dotyczących inwestycji portfelowych powinny odpowiadać wspólnej normie, ustanowionej w załączniku VI najpóźniej do dnia 1 stycznia 2005 r.

(7) Sprawozdawczość w zakresie danych dotyczących transakcji i pozycji w odniesieniu do aktywów i/lub pasywów rezydentów strefy euro względem rezydentów innych Państwach Członkowskich strefy euro jest niezbędna do spełnienia wymagań statystycznych EBC w dziedzinie inwestycji portfelowych (i powiązanych dochodów). Dane są wykorzystywane do kompilowania zagregowanych transakcji i pozycji strefy euro w zakresie pasywów odnoszących się do inwestycji portfelowych i sald debetowych odnoszących się do dochodów z inwestycji portfelowych. Jest to zgodne z wymaganiami krajowymi lub ustaloną praktyką.

(8) Scentralizowana baza danych o papierach wartościowych (CSDB), która w przyszłości będzie wykorzystywana do wielu różnych celów statystycznych (kompilacja i opracowywanie) i niestatystycznych (analizy gospodarcze dotyczące stabilności finansowej lub operacji finansowych), zostanie udostępniona KBC. Zawarte w niej dane będą udostępniane właściwym władzom, innym niż KBC, z zastrzeżeniem wszelkich ograniczeń prawnych. W znacznej mierze ułatwi to przedstawianie przez nie wymaganych danych w zakresie kompilacji statystyk dotyczących inwestycji portfelowych w odniesieniu do transakcji i pozycji strefy euro. W szczególności gdy system CSDB zacznie działać, powinno być możliwe dokładne rejestrowanie podziału sektorowego transakcji i pozycji w odniesieniu do pasywów transakcji portfelowych w bilansie płatniczym i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej strefy euro.

(9) Struktura oceny jakości statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz segregacji rezerw międzynarodowych strefy euro powinna być określona, w najszerszym możliwym zakresie, zgodnie z "Data Quality Assessment Framework" opracowanymi przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW). KBC powinny oceniać, tam gdzie jest to stosowne, współpracując z właściwymi władzami, jakość danych, które przekazują. Kryteria oceny jakości danych obejmują m.in. aktualność, dokładność, wiarygodność, jak również spójność wewnętrzną i zewnętrzną oraz rzetelność (przez okres ograniczony do "stabilności", co oznacza, że niezbędne zmiany mają ograniczony wpływ).

(10) Przekazywanie przez KBC poufnych informacji statystycznych EBC dokonywane jest w zakresie oraz w stopniu szczegółowości niezbędnym do wykonywania zadań ESBC. W przypadku gdy źródłem informacji statystycznych oznaczonych jako poufne są właściwe władze, inne niż KBC, korzystanie przez EBC z takich informacji powinno ograniczać się do wykonywania zadań statystycznych związanych z ESBC.

(11) Niezbędne jest ustanowienie procedury wprowadzania zmian technicznych w załącznikach do niniejszych wytycznych w skuteczny sposób, pod warunkiem że takie zmiany nie zmienią podstawowej struktury pojęciowej oraz nie wpłyną na obciążenia sprawozdawcze jednostek sprawozdawczych w Państwach Członkowskich. Przy stosowaniu tej procedury uwzględniane będą uwagi Komitetu ds. Danych Statystycznych ESBC. KBC mogą proponować takie zmiany techniczne w załącznikach do niniejszych wytycznych poprzez Komitet ds. Danych Statystycznych.

(12) Zgodnie z art. 12.1 i art. 14.3 Statutu wytyczne EBC stanowią integralną część prawa wspólnotowego,

PRZYJMUJE NINIEJSZE WYTYCZNE:

Artykuł  1

Definicje

Do celów niniejszych wytycznych:

– "uczestniczące Państwo Członkowskie" oznacza Państwo Członkowskie, które przyjęło jedną walutę zgodnie z Traktatem,

– pojęcie "rezydent" ma to samo znaczenie jak określone w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 2533/98,

– "strefa euro" oznacza terytorium gospodarcze uczestniczących Państw Członkowskich i EBC. Terytoria należące do Państw Członkowskich strefy euro lub z nimi stowarzyszone określono w tabeli 5 załącznika III,

– "Eurosystem" oznacza KBC uczestniczących Państw Członkowskich i EBC,

– "transakcja transgraniczna" oznacza każdą transakcję, która tworzy lub umarza w całości lub w części należności lub zadłużenia, jak również każdą transakcję, z której wynika przeniesienie prawa do przedmiotu między rezydentami strefy euro i rezydentami spoza strefy euro.

"Pozycje transgraniczne" oznaczają sumę roszczeń finansowych wobec rezydentów spoza strefy euro oraz zobowiązań finansowych należnych im. Pozycje transgraniczne obejmują również i) grunty, inne aktywa materialne niewytworzone oraz inne nieruchomości fizycznie znajdujące się poza strefą euro i będące własnością rezydentów strefy euro i/lub znajdujące się w strefie euro i będące własnością rezydentów spoza strefy euro, jak też ii) złoto monetarne i specjalne prawa ciągnienia (SDR) stanowiące własność rezydentów strefy euro.

Jednakże w zakresie niezbędnym do kompilacji rachunku inwestycji portfelowych i rachunków dochodów z inwestycji portfelowych w ramach statystyk bilansu płatniczego, a także rachunki inwestycji portfelowych w ramach statystyk międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, obejmujących strefę euro, pojęcia "pozycje transgraniczne" i "transakcje transgraniczne" obejmują również pozycje i transakcje w odniesieniu do aktywów i/lub pasywów rezydentów strefy euro wobec rezydentów innych Państw Członkowskich strefy euro,

– "aktywa rezerwowe" oznaczają bardzo płynne, zbywalne i ściągalne roszczenia, posiadane przez Eurosystem względem rezydentów spoza strefy euro i określone w walutach innych niż euro, a także złoto, pozycje rezerwowe w MFW i zasoby SDR,

– "inne aktywa w walutach obcych" oznaczają i) roszczenia posiadane przez Eurosystem wobec rezydentów strefy euro, określone w walutach innych niż euro; oraz ii) roszczenia posiadane przez Eurosystem wobec rezydentów spoza strefy euro, określone w walutach innych niż euro, które nie spełniają kryteriów płynności, zbywalności i ściągalności w odniesieniu do aktywów rezerwowych,

– "pasywa związane z rezerwami" oznaczają wcześniej ustalone i warunkowe krótkoterminowe odpływy netto Eurosystemu, podobne do aktywów rezerwowych i innych aktywów Eurosystemu w walutach obcych,

– "bilans płatniczy" oznacza sprawozdanie statystyczne, które przedstawia, w stosownym podziale, transakcje transgraniczne dla okresu podlegającego przeglądowi,

– "segregacja rezerw międzynarodowych" oznacza sprawozdanie statystyczne, które przedstawia, w stosownym podziale, sumę aktywów rezerwowych, innych aktywów w walutach obcych i pasywów związanych z rezerwami Eurosystemu w dniu odniesienia,

– "międzynarodowa pozycja inwestycyjna" oznacza roczny bilans, który przedstawia, w stosownym podziale, sumę transgranicznych aktywów i pasywów finansowych w dniu odniesienia.

Artykuł  2

Obowiązki statystyczne KBC

1.
KBC udostępniają EBC dane dotyczące transakcji transgranicznych, sum aktywów rezerwowych, innych aktywów w walutach obcych, pasywów związanych z rezerwami i pozycji transgranicznych, niezbędne do umożliwienia EBC skompilowania zagregowanych statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz segregacji rezerw międzynarodowych dla strefy euro.
2.
Danym towarzyszą łatwo dostępne informacje dotyczące pojedynczych zdarzeń o istotnym znaczeniu oraz dotyczące przyczyn zmiany, gdy skala zmiany danych wskutek takich pojedynczych zdarzeń o istotnym znaczeniu oraz przez zmiany jest znacząca lub na wniosek EBC.
3.
Wymagane dane są udostępniane EBC, jak określono w załącznikach I, II i III, które odpowiadają aktualnym standardom międzynarodowym, w tym przede wszystkim piątemu wydaniu Instrukcji dotyczącej bilansu płatniczego MFW. Wymagane dane dotyczące transakcji i pozycji dotyczących pasywów inwestycji portfelowych emitentów będących rezydentami strefy euro, ujęte w podziale sektorowym, jak określono w sekcjach 1.1, 1.2 i 3 załącznika I oraz w tabelach 1, 2 i 4 załącznika II, są udostępnione od dnia 1 lipca 2005 r.; jeżeli system CSDB nie zostanie uruchomiony do dnia 31 marca 2004 r., to termin wynosi 15 miesięcy od daty powiadomienia Rady Zarządzającej przez Komitet ds. Danych Statystycznych o tym, że system uruchomiono.
4.
Wymagane dane dotyczące bilansu płatniczego są udostępniane miesięcznie i kwartalnie. Wymagane dane dotyczące segregacji rezerw międzynarodowych są udostępniane na koniec miesiąca, do którego dane się odnoszą. Wymagane dane dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej są udostępniane na koniec roku, do którego dane się odnoszą.
5.
Od dnia 1 stycznia 2005 r. systemy gromadzenia danych dotyczących inwestycji portfelowych odpowiadają modelowi, który jest uznany za "dopuszczalny" według tabeli określonej w załączniku VI. Jeżeli KBC nie są w stanie dotrzymać tego terminu, to do końca czerwca 2003 r. ustanowią, w porozumieniu z EBC, harmonogram w celu spełnienia wspólnej normy.
Artykuł  3

Aktualność

1.
Dane dotyczące miesięcznego bilansu płatniczego strefy euro są udostępniane EBC w terminie do końca urzędowania w trzydziestym dniu roboczym po końcu miesiąca, do którego dane się odnoszą.
2.
Kwartalny szczegółowy podział bilansu płatniczego strefy euro jest udostępniany EBC w terminie trzech miesięcy od końca kwartału, do którego dane się odnoszą.
3.
Dane dotyczące segregacji rezerw międzynarodowych są udostępniane EBC w terminie trzech tygodni od końca miesiąca, do którego dane się odnoszą.
4.
Dane dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej są udostępniane EBC w terminie dziewięciu miesięcy od końca roku, do którego dane się odnoszą.
5.
Zmiany dotyczące bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej strefy euro są udostępniane EBC zgodnie z harmonogramem określonym w załączniku IV.
6.
Gromadzenie tych danych na szczeblu krajowym jest organizowane z uwzględnieniem dotrzymania tych terminów.
Artykuł  4

Współpraca z właściwymi władzami, innymi niż KBC

1.
W przypadku gdy źródłami części lub całości danych opisanych w art. 2 są właściwe władze, inne niż KBC, KBC ustanawiają stosowne formy współpracy z tymi władzami w celu zapewnienia stałej struktury przekazywania danych, spełniającej wymagania standardów EBC, w szczególności dotyczące jakości danych, jak też wszelkie inne wymagania EBC określone w niniejszych wytycznych, chyba że taki sam skutek został już osiągnięty za pomocą ustawodawstwa krajowego.
2.
W odniesieniu do rachunku finansowego bilansu płatniczego, dotyczącego go dochodu i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, KBC są odpowiedzialne za zapewnienie, aby pojęcia, metodologia i gromadzenie danych, kompilacja, analiza i przekaz w tych dziedzinach były utrzymane i rozwijane.
3.
W przypadku gdy źródłem informacji statystycznych oznaczonych jako poufne są właściwe władze, inne niż KBC, informacje takie są wykorzystywane przez EBC wyłącznie do wykonywania zadań statystycznych związanych z ESBC, chyba że jednostka sprawozdawcza lub inna osoba prawna lub fizyczna, podmiot lub oddział, który przekazał informacje, zakładając, że można go zidentyfikować, udzielił wyraźnej zgody na wykorzystanie takich informacji do innych celów.
Artykuł  5

Standard przekazywania informacji

Wymagane informacje statystyczne są udostępniane EBC w formie spełniającej wymagania określone w załączniku IV.

Artykuł  6

Jakość informacji statystycznych

1.
Bez uszczerbku dla zadań EBC w zakresie monitorowania, ustanowionych w załączniku V, KBC zapewniają, tam gdzie jest to właściwe, we współpracy z właściwymi władzami, innymi niż KBC, wymienionymi w art. 4, monitorowanie i ocenę jakości informacji statystycznych udostępnionych EBC. EBC w podobny sposób ocenia dane odnoszące się do bilansu płatniczego strefy euro, statystyki międzynarodowej pozycji inwestycyjnej i rezerw międzynarodowych. Ocena jest przeprowadzana bez zbędnej zwłoki. Zarząd EBC corocznie składa Radzie Zarządzającej sprawozdanie w sprawie jakości danych.
2.
Monitorowanie jakości informacji statystycznych przez EBC może obejmować badanie zmian dokonywanych w tych danych: po pierwsze - aby uwzględnić najnowszą ocenę informacji statystycznych, tym samym podnosząc jakość, po drugie - w celu zapewnienia w możliwie najszerszym zakresie spójności odpowiednich pozycji bilansu płatniczego w odniesieniu do każdej z różnych częstotliwości.
Artykuł  7

Uproszczona procedura dokonywania zmian

Uwzględniając uwagi Komitetu ds. Danych Statystycznych, Zarząd EBC jest uprawniony do dokonywania zmian technicznych w załącznikach do niniejszych wytycznych, pod warunkiem że takie zmiany nie zmieniają podstawowej struktury pojęciowej oraz nie wpływają na obciążenia sprawozdawcze jednostek sprawozdawczych w Państwach Członkowskich.

Artykuł  8

Uchylenie

Wytyczne EBC/2000/4 tracą moc.

Artykuł  9

Przepisy końcowe

1.
Niniejsze wytyczne skierowane są do KBC uczestniczących Państw Członkowskich.
2.
Niniejsze wytyczne wchodzą w życie z dniem 1 czerwca 2003 r.
3.
Niniejsze wytyczne zostają opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono we Frankfurcie nad Menem, dnia 2 maja 2003 r.

W imieniu Rady Zarządzającej EBC
Willem F. DUISENBERG

______

(1) Dz.U. L 318 z 27.11.1998, str. 8.

(2) Dz.U. C 126 z 28.5.2003.

(3) Dz.U. L 168 z 23.6.2001, str. 25.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I

WYMAGANIA STATYSTYCZNE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

1. Statystyki bilansu płatniczego

Europejski Bank Centralny (EBC) wymaga przedkładania statystyk bilansu płatniczego w dwóch częstotliwościach: miesięcznej i kwartalnej, w odniesieniu do odpowiednich kalendarzowych okresów odniesienia. Dane roczne są kompilowane poprzez dodawanie danych kwartalnych przedstawionych przez Państwa Członkowskie w odniesieniu do odpowiedniego roku. Statystyki bilansu płatniczego powinny być w możliwie najszerszym zakresie spójne z innymi statystykami udostępnianymi do celów prowadzenia polityki pieniężnej.

1.1. Miesięczne statystyki bilansu płatniczego

Cel

Celem miesięcznego bilansu płatniczego strefy euro jest przedstawienie głównych pozycji wpływających na warunki pieniężne i rynki walutowe (patrz tabela 1 załącznika II).

Wymagania

Istotne jest, aby dane były odpowiednie do wykorzystania w obliczaniu bilansu płatniczego strefy euro.

W związku z krótkim terminem przekazywania miesięcznych danych dotyczących bilansu płatniczego, ich wysoce zagregowanym charakterem oraz ich wykorzystaniem do celów polityki pieniężnej i operacji walutowych EBC zezwala na pewne odstępstwo od międzynarodowych standardów (patrz art. 2 ust. 3 niniejszych wytycznych), gdy jest to nieuniknione. Rejestrowanie w pełni narastająco lub w odniesieniu do poszczególnych transakcji nie jest wymagane. W porozumieniu z EBC krajowe banki centralne (KBC) mogą przekazywać dane dotyczące rachunku bieżącego i rachunku finansowego zgodnie z zasadą rozrachunkową. W przypadku gdy konieczne jest dotrzymanie terminu, EBC dopuszcza szacunki lub dane wstępne.

Wymaganiem w odniesieniu do każdej ogólnej kategorii transakcji są aktywa i pasywa (lub salda kredytowe i salda debetowe dla pozycji rachunku bieżącego). Zasadniczo zobowiązuje to KBC, w odniesieniu do transakcji zewnętrznych, do rozróżnienia między transakcjami z rezydentami innych Państw Członkowskich strefy euro a transakcjami poza strefą euro. KBC dokonują tego w spójny sposób.

Gdy skład członków strefy euro zmienia się, KBC są zobowiązane do wprowadzenia tej zmiany do określenia składu strefy euro od dnia, w którym zmiana w członkostwie staje się skuteczna. Od KBC strefy euro w jej poprzednim składzie oraz KBC nowego(-ych) uczestniczącego(-ych) Państwa (Państw) Członkowskiego(-ich) wymagane są najlepsze szacunki dotyczące danych historycznych obejmujących rozszerzoną strefę euro.

W celu umożliwienia istotnej comiesięcznej agregacji danych odnoszących się do strefy euro w odniesieniu do inwestycji portfelowych wymagane jest rozróżnienie między transakcjami w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów strefy euro a transakcjami w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro. Statystyki dotyczące transakcji netto w zakresie aktywów inwestycji portfelowych strefy euro są kompilowane poprzez agregację przedstawionych transakcji netto w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro. Statystyki dotyczące transakcji netto w zakresie pasywów inwestycji portfelowych strefy euro są kompilowane poprzez konsolidację transakcji netto w zakresie łącznych pasywów krajowych i transakcji netto w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych i nabytych przez rezydentów strefy euro.

Analogiczne wymaganie sprawozdawcze i metoda kompilacji w odniesieniu do danych zagregowanych jest stosowane do dochodów z inwestycji portfelowych.

W celu kompilowania prezentacji bilansu płatniczego w ujęciu monetarnym KBC są zobowiązane do przedkładania danych w podziale na sektory instytucjonalne. W odniesieniu do miesięcznego bilansu płatniczego podział sektorowy wygląda następująco:

- w odniesieniu do inwestycji bezpośrednich: i) MIF (z wyłączeniem banków centralnych); oraz ii) instytucje niebędące MIF,

- w odniesieniu do aktywów inwestycji portfelowych: i) władze monetarne; ii) MIF (z wyłączeniem banków centralnych); oraz iii) instytucje niebędące MIF,

- w odniesieniu do innych inwestycji: i) władze monetarne; ii) MIF (z wyłączeniem banków centralnych); iii) władze publiczne; oraz iv) inne sektory.

W celu kompilowania podziału sektorowego bilansu płatniczego, umożliwiając opracowanie prezentacji w ujęciu monetarnym, KBC są zobowiązane do przekazania, od daty określonej w art. 2 ust. 5 niniejszych wytycznych, danych dotyczących transakcji netto w zakresie papierów wartościowych inwestycji portfelowych, wyemitowanych przez rezydentów strefy euro, w podziale na sektory instytucjonalne, do których należą poszczególni emitenci. Ponadto pasywa inwestycji portfelowych obejmują podział na sektory instytucjonalne emitentów krajowych.

Statystyki transakcji netto w zakresie pasywów inwestycji portfelowych strefy euro w podziale na sektory są następnie kompilowane poprzez konsolidację łącznych krajowych pasywów netto odpowiednich sektorów i odpowiednich transakcji netto w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych i nabytych przez rezydentów strefy euro.

1.2. Kwartalne statystyki bilansu płatniczego

Cel

Celem kwartalnego bilansu płatniczego strefy euro jest zapewnienie bardziej szczegółowych informacji, aby umożliwić dalszą analizę transakcji zewnętrznych. Statystyki te stanowią znaczący wkład w opracowywane rachunki finansowe oraz we wspólną publikację bilansu płatniczego dla UE/strefy euro we współpracy z Komisją Wspólnot Europejskich (Eurostat).

Wymagania

Statystyki kwartalnych bilansów płatniczych odpowiadają w możliwie najszerszym zakresie międzynarodowym standardom (patrz art. 2 ust. 3 niniejszych wytycznych). Wymagany podział statystyk kwartalnych bilansów płatniczych jest przedstawiony w tabeli 2 załącznika II. Zharmonizowane pojęcia i definicje wykorzystane w rachunku obrotów kapitałowych i rachunku transakcji finansowych są określone w załączniku III.

Podział kwartalnego rachunku bieżącego jest podobny do podziału wymaganego w odniesieniu do danych miesięcznych. Jednakże w odniesieniu do dochodów wymagany jest bardziej szczegółowy podział kwartalny.

W rachunku finansowym EBC stosuje uproszczoną wersję wymagań piątego wydania Instrukcji dotyczących bilansu płatniczego (BPM5) Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) w odniesieniu do pozycji "inne inwestycje". Uproszczenie to obejmuje zniesienie rozróżnienia między pożyczkami a lokatami po obu stronach bilansu oraz zniesienie podziału według wymagalności. Występuje również zmiana sposobu przedstawienia podziału (tj. pierwszeństwo przysługuje sektorowi). Ten podział sektorowy jest zgodny, ale nie identyczny z podziałem BPM5, w którym pierwszeństwo przysługuje instrumentom.

KBC są zobowiązane do rozróżniania w kwartalnych statystykach bilansu płatniczego między transakcjami z uczestniczącymi Państwami Członkowskimi a wszystkimi innymi transakcjami zewnętrznymi. W przypadku danych miesięcznych wymagane jest rozróżnienie między transakcjami w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów strefy euro a transakcjami w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro w odniesieniu do danych kwartalnych w dziedzinie inwestycji portfelowych. Statystyki dotyczące transakcji netto w zakresie aktywów inwestycji portfelowych strefy euro są kompilowane poprzez agregację przedstawionych transakcji netto w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro. Transakcje netto w zakresie pasywów inwestycji portfelowych strefy euro są kompilowane poprzez konsolidację transakcji netto w zakresie łącznych pasywów krajowych i transakcji netto w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych i nabytych przez rezydentów strefy euro.

Analogiczne wymaganie sprawozdawcze i metoda kompilacji w odniesieniu do danych zagregowanych są stosowane do dochodów z inwestycji portfelowych.

W odniesieniu do inwestycji bezpośrednich KBC są zobowiązane do składania co kwartał podziału sektorowego "MIF (z wyłączeniem banków centralnych)/instytucje niebędące MIF". W odniesieniu do "aktywów inwestycji portfelowych" i "innych inwestycji" podział sprawozdań według sektorów instytucjonalnych jest zgodny ze standardowymi elementami MFW, obejmując i) władze monetarne, ii) MIF (z wyłączeniem banków centralnych), iii) rząd ogólny oraz iv) inne sektory.

W odniesieniu do kompilowania statystyk dotyczących transakcji netto w zakresie pasywów inwestycji portfelowych strefy euro w rozbiciu na sektory emitentów będących rezydentami strefy euro wymagania w odniesieniu do danych kwartalnych są podobne do tych dotyczących miesięcznych bilansów płatniczych.

W odniesieniu do bilansu płatniczego strefy euro dane dotyczące przewidywanych dochodów z inwestycji są wymagane kwartalnie. Zgodnie z systemem rachunków narodowych BPM5 zaleca, aby odsetki były naliczane narastająco. Wymaganie to wywiera wpływ zarówno na rachunek bieżący (dochody z inwestycji), jak i na rachunek finansowy.

2. Segregacja rezerw międzynarodowych

Cel

Celem segregacji rezerw międzynarodowych jest opracowanie miesięcznego sprawozdania dotyczącego aktywów rezerwowych, innych aktywów w walutach obcych i pasywów związanych z rezerwami, które są w posiadaniu KBC i EBC, po przedstawieniu wspólnej segregacji MFW/Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BRM) dotyczącego "Rezerw Międzynarodowych i Płynności Walutowej". Informacje te stanowią uzupełnienie danych dotyczących aktywów rezerwowych zawartych w statystykach bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej strefy euro.

Wymagania

Aktywa rezerwowe strefy euro są bardzo płynne, zbywalne i ściągalne, posiadane przez EBC (rezerwy zgromadzone) i KBC (rezerwy niezgromadzone) wobec rezydentów spoza strefy euro, określone w walutach obcych (tj. w walutach innych niż euro), jak również w złocie, pozycjach rezerwowych w MFW i portfelach SDR. Mogą one obejmować pozycje instrumentów w zakresie finansowych instrumentów pochodnych. Aktywa rezerwowe są kompilowane w ujęciu brutto, bez żadnego kompensowania pozycji dotyczących pasywów związanych z rezerwami. Podział danych wymagany od KBC jest przedstawiony w załączniku II tabela 3 sekcja I.A.

Aktywa Eurosystemu określone w walutach obcych, które nie odpowiadają tej definicji, mianowicie i) roszczenia wobec rezydentów strefy euro; oraz ii) roszczenia wobec rezydentów spoza strefy euro, które nie spełniają kryteriów płynności, zbywalności i ściągalności, są uwzględnione pod pozycją "inne aktywa w walutach obcych" segregacji rezerw międzynarodowych (załącznik II tabela 3 sekcja I.B).

Roszczenia wobec nierezydentów określone w euro oraz salda w walutach obcych posiadane przez rządy uczestniczących Państw Członkowskich nie są uznawane za aktywa rezerwowe; kwoty takie są zapisywane jako "inne inwestycje", jeżeli stanowią roszczenia wobec rezydentów spoza strefy euro.

Ponadto informacje dotyczące wcześniej ustalonych, warunkowych i krótkoterminowych odpływów netto Eurosystemu, powiązane z aktywami rezerwowymi i innymi aktywami Eurosystemu w walutach obcych, tak zwane "aktywa związane z rezerwami", mają być przedstawiane zgodnie z załącznikiem II tabela 3 sekcje II-IV.

3. Statystyki międzynarodowej pozycji inwestycyjnej

Cel

Celem międzynarodowej pozycji inwestycyjnej jest opracowanie rocznego sprawozdania dotyczącego zewnętrznych aktywów i pasywów strefy euro jako całości, w odniesieniu do analizy polityki pieniężnej i rynków walutowych. Te informacje statystyczne mogą również być pomocne przy kompilacji przepływów bilansów płatniczych.

Wymagania

EBC wymaga statystyk międzynarodowej pozycji inwestycyjnej w odniesieniu do stanów zapasów na koniec roku kalendarzowego.

Dane dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej odpowiadają w możliwie najszerszym zakresie międzynarodowym standardom (patrz art. 2 ust. 3 niniejszych wytycznych). EBC kompiluje międzynarodową pozycję inwestycyjną w odniesieniu do strefy euro jako całości. Podział międzynarodowej pozycji inwestycyjnej w odniesieniu do całej strefy euro jest przedstawiony w załączniku II tabela 4.

EBC może wymagać kwartalnego przedkładania pozycji o szczególnym znaczeniu dla prowadzenia polityki pieniężnej, w szczególności tych pozycji w ramach rachunku "inne inwestycje", które są aktualnie przekazywane BRM do celów jego statystyk w zakresie bankowości międzynarodowej.

Międzynarodowa pozycja inwestycyjna przedstawia zapasy finansowe na koniec okresu odniesienia, wycenione w oparciu o ceny obowiązujące na koniec okresu. Zmiany w wartości zapasów mogą być spowodowane przez następujące czynniki. Po pierwsze, część zmian wartości w okresie odniesienia jest spowodowana transakcjami finansowymi, które zostały dokonane i uwzględnione w bilansie płatniczym. Po drugie, część zmian pozycji na koniec i na początek danego okresu jest spowodowana przez zmiany cen wykazanych aktywów i pasywów finansowych. Po trzecie, w przypadku gdy zapasy są określone w walutach innych niż jednostka rozliczeniowa wykorzystana w odniesieniu do międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, zmiany w kursach walutowych względem innych walut również wpłyną na wartości. Wreszcie każdą inną zmianę, która nie jest spowodowana powyższymi czynnikami, uznaje się za skutek "innych korekt".

Prawidłowe uzgodnienie przepływów i zapasów finansowych strefy euro wymaga zmian wartości w związku ze zmianami cen, kursów walut i z innymi korektami.

Ujęcie międzynarodowej pozycji inwestycyjnej powinno być w możliwie największym stopniu zbieżne z ujęciem kwartalnych przepływów na bilansie płatniczym. Pojęcia, definicje i podziały są zgodne z tymi wykorzystanymi w odniesieniu do kwartalnych przepływów na bilansie płatniczym. Dane dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej powinny być w możliwie najszerszym zakresie spójne z innymi statystykami, takimi jak statystyki pieniężne i bankowe, rachunki finansowe i rachunki narodowe.

W odniesieniu do miesięcznych i kwartalnych bilansów płatniczych KBC są zobowiązane do rozróżniania w swoich statystykach międzynarodowej pozycji inwestycyjnej między portfelami papierów wartościowych wobec uczestniczących Państw Członkowskich a wszystkimi innymi pozycjami zewnętrznymi. W rachunkach inwestycji portfelowych jest wymagane rozróżnienie między portfelami papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów strefy euro a portfelami papierów wartościowych, które zostały wyemitowane przez rezydentów spoza strefy euro. Statystyki dotyczące aktywów netto w inwestycjach portfelowych strefy euro są kompilowane poprzez agregację przedstawionych aktywów netto w zakresie papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro. Statystyki dotyczące pasywów netto w inwestycjach portfelowych strefy euro są kompilowane poprzez konsolidację łącznych pasywów krajowych netto oraz portfeli (netto) papierów wartościowych wyemitowanych i nabytych przez rezydentów strefy euro.

KBC są zobowiązane do składania rocznych portfeli papierów wartościowych według takiego samego podziału sektorowego na "inwestycje bezpośrednie", "aktywa inwestycji portfelowych" i "inne inwestycje" jak w odniesieniu do kwartalnych przepływów bilansów płatniczych.

W odniesieniu do KBC kompilujących podział sektorowy pasywów netto w inwestycjach portfelowych strefy euro wymagania nałożone na KBC odnoszące się do danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej są takie same jak w odniesieniu do przepływów bilansu płatniczego, z zastrzeżeniem przepisów art. 2 ust. 5 niniejszych wytycznych.

Aktywa i pasywa inwestycji portfelowych w ramach międzynarodowej pozycji inwestycyjnej są kompilowane wyłącznie na podstawie danych dotyczących zapasów.

ZAŁĄCZNIK  II

WYMAGANE PODZIAŁY

Tabela 1

Miesięczne pozycje bilansu płatniczego strefy euro

Saldo kredytowe Saldo debetowe Netto
I. Rachunek bieżący
Towary zewn. zewn. zewn.
Usługi zewn. zewn. zewn.
Dochód
Wynagrodzenia

pracowników

zewn. zewn. zewn.
Dochód z inwestycji
- inwestycje

bezpośrednie

zewn. zewn. zewn.
- inwestycje portfelowe zewn. krajowe
- inne inwestycje zewn. zewn. zewn.
Transfery bieżące zewn. zewn. zewn.
II. Rachunek obrotów

kapitałowych

zewn. zewn. zewn.
Aktywa netto Pasywa netto Netto
III. Rachunek transakcji

finansowych

Inwestycje bezpośrednie zewn.
Zagraniczne zewn.
- Kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Przychody

reinwestowane

zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Inny kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
W gospodarce objętej

sprawozdaniem

zewn.
- Kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Przychody

reinwestowane

zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Inny kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
Inwestycje portfelowe zewn.(1)/wewn.(1) krajowe(2)
Papiery wartościowe

dające udział w

kapitale

zewn.(1)/wewn.(1) krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) -
ii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) krajowe(2)
iii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
Dłużne papiery

wartościowe

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
- Obligacje i skrypty

dłużne

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) -
ii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
- Instrumenty rynku

pieniężnego

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) -
ii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
Finansowe instrumenty

pochodne

krajowe
Inne inwestycje zewn. zewn. zewn.
Władze monetarne zewn. zewn.
Rząd ogólny zewn. zewn.
MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn. zewn.
- długoterminowe zewn. zewn.
- krótkoterminowe zewn. zewn.
Inne sektory zewn. zewn.
Aktywa rezerwowe zewn.
"zewn." oznacza transakcje z rezydentami spoza strefy euro (w zakresie

aktywów inwestycji portfelowych i dotyczącego ich dochodu odnosi

się to do siedziby emitenta).

"wewn." oznacza transakcje między poszczególnymi Państwami Członkowskimi

strefy euro.

"krajowe" oznacza wszystkie transakcje transgraniczne rezydentów

uczestniczącego Państwa Członkowskiego (używane tylko w

odniesieniu do pasywów rachunków inwestycji portfelowych i salda

netto rachunku finansowych instrumentów pochodnych).

(1) Podział według posiadaczy będących rezydentami strefy euro.

(2) Podział według krajowych rezydentów będących emitentami.

(3) Podział według emitentów będących rezydentami strefy euro.

Tabela 2

Kwartalny bilans płatniczy strefy euro

Saldo kredytowe Saldo debetowe Netto
I. Rachunek bieżący
Towary zewn. zewn. zewn.
Usługi zewn. zewn. zewn.
Dochód
Wynagrodzenia

pracowników

zewn. zewn. zewn.
Dochód z inwestycji
- Inwestycje

bezpośrednie

zewn. zewn. zewn.
- Dochód z kapitału zewn. zewn. zewn.
- Dochód z

wierzytelności

(odsetki)

zewn. zewn. zewn.
- Inwestycje portfelowe zewn. krajowe
- Dochód z kapitału

(dywidendy)

zewn. krajowe
- Dochód z

wierzytelności

(odsetki)

zewn. krajowe
- Obligacje i

skrypty dłużne

zewn. krajowe
- Instrumenty rynku

pieniężnego

zewn. krajowe
- Inne inwestycje zewn. zewn. zewn.
Transfery bieżące zewn. zewn. zewn.
II. Rachunek obrotów

kapitałowych

zewn. zewn. zewn.
Aktywa netto Pasywa netto Netto
III. Rachunek transakcji

finansowych

Inwestycje bezpośrednie zewn.
Zagraniczne zewn.
- Kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Przychody

reinwestowane

zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Inny kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
W gospodarce objętej

sprawozdaniem

zewn.
- Kapitał zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Przychody

reinwestowane

zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn
- Inny kapitał. zewn.
i) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
Inwestycje portfelowe zewn.(1)/wewn.(1) krajowe(2)
Papiery wartościowe

dające udział w

kapitale

zewn.(1)/wewn.(1) krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) -
ii) Rząd ogólny zewn.(1)/wewn.(3) -
iii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iv) Inne sektory zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
Dłużne papiery

wartościowe

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
- Obligacje i skrypty

dłużne

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
ii) Rząd ogólny (1)zewn./wewn.(3) Krajowe(2)
iii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iv) Inne sektory (1)zewn./wewn.(3) Krajowe(2)
- Instrumenty rynku

pieniężnego

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
ii) Rząd ogólny zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iv) Inne sektory zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
Finansowe instrumenty

pochodne

krajowe
i) Władze monetarne krajowe
ii) Rząd ogólny krajowe
iii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

krajowe
iv) Inne sektory krajowe
Inne inwestycje zewn. zewn. zewn.
i) Władze monetarne zewn. zewn.
- Pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- Inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
ii) Rząd ogólny zewn. zewn.
- Kredyty handlowe zewn. zewn.
- Pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn zewn.
- Inne

aktywa/pasywa.

zewn. zewn.
iii) MIF (z

wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn. zewn.
- Pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- Inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
iv) Inne sektory zewn. zewn.
- Kredyty handlowe zewn. zewn.
- Pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- Inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
Aktywa rezerwowe zewn.
Złoto monetarne zewn.
Specjalne prawa

ciągnienia

zewn.
Pozycja rezerwowa w

Międzynarodowym

Funduszu Walutowym

(MFW)

zewn.
Dewizy zewn.
- Dewizy i lokaty zewn.
- U władz monetarnych zewn.
- W MIF (z

wyłączeniem banków

centralnych)

zewn.
- Papiery wartościowe zewn.
- Kapitały zewn.
- Obligacje i

skrypty dłużne

zewn.
- Instrumenty rynku

pieniężnego

zewn.
- Finansowe

instrumenty

pochodne

zewn.
Inne

roszczenia/należności

zewn.
"zewn." oznacza transakcje z rezydentami spoza strefy euro (w zakresie

aktywów inwestycji portfelowych i dotyczącego ich dochodu odnosi

się to do siedziby emitenta).

"wewn." oznacza transakcje między poszczególnymi Państwami Członkowskimi

strefy euro.

"krajowe" oznacza wszystkie transakcje transgraniczne rezydentów

uczestniczącego Państwa Członkowskiego (używane tylko w

odniesieniu do pasywów rachunków inwestycji portfelowych i salda

netto rachunku finansowych instrumentów pochodnych).

(1) Podział według posiadaczy będących rezydentami strefy euro.

(2) Podział według krajowych rezydentów będących emitentami.

(3) Podział według emitentów będących rezydentami strefy euro.

Tabela 3

Miesięczne rezerwy międzynarodowe Eurosystemu; pasywa związane z rezerwami strefy euro

I. Oficjalne aktywa rezerwowe i inne aktywa w walutach obcych (szacunkowa wartość rynkowa)

A. Oficjalne aktywa rezerwowe

1. rezerwy w walutach obcych (w wymienialnych walutach obcych)

a) papiery wartościowe, przy czym:

– siedziba emitenta znajduje się w strefie euro

b) łączne dewizy i lokaty

i) w innych krajowych bankach centralnych, w Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BRM) i MFW

ii) w bankach z siedzibą w strefie euro i znajdujących się za granicą

iii) w bankach z siedzibą poza strefą euro i znajdujących się poza strefą euro

2. pozycja rezerwowa MFW

3. SDR

4. złoto (w tym lokaty w złocie i swapy na złocie)

5. inne aktywa rezerwowe

a) finansowe instrumenty pochodne

b) pożyczki dla nierezydentów niebędących bankami

c) inne

B. Inne aktywa w walutach obcych

a) papiery wartościowe nieuwzględnione w oficjalnych aktywach rezerwowych

b) lokaty nieuwzględnione w oficjalnych aktywach rezerwowych

c) pożyczki nieuwzględnione w oficjalnych aktywach rezerwowych

d) finansowe instrumenty pochodne nieuwzględnione w oficjalnych aktywach rezerwowych

e) złoto nieuwzględnione w oficjalnych aktywach rezerwowych

f) inne

II. Wcześniej ustalone krótkoterminowe odpływy netto na aktywach w walutach obcych (wartość nominalna)

Suma Podział według wymagalności (wymagalność częściowa, tam gdzie ma to zastosowanie)
Do 1 miesiąca Powyżej 1 miesiąca oraz do 3 miesięcy Powyżej 3 miesięcy oraz do 1 roku
1. Pożyczki, papiery

wartościowe i lokaty w

walutach obcych

— wydatki (-) kwota główna

odsetki

— wpływy (+) kwota główna

odsetki

2. Zagregowane krótkie i długie

pozycje w zakresie

kontraktów terminowych i

futures na walutach obcych w

odniesieniu do waluty krajowej

(w tym także składnik

terminowy transakcji

walutowych typu swap)

(a) Pozycje nadwyżki

sprzedaży (-)

(b) Pozycje nadwyżki portfela

(+)

3. Inne (określić)

— wydatki związane z repo (-)

— przypływy związane z repo

odwrotnym (+)

— kredyty handlowe (-)

— kredyty handlowe (+)

— inne zobowiązania (-)

— inne należności (+)

III. Warunkowe, krótkoterminowe odpływy netto w odniesieniu do aktywów w walutach obcych (wartość nominalna)

Suma Podział według wymagalności

(wymagalność częściowa, tamgdzie ma to zastosowanie)

Do 1 miesiąca Powyżej 1 miesiąca oraz do 3 miesięcy Powyżej 3 miesięcy oraz do 1 roku
1. Zobowiązania warunkowe w

walutach obcych

(a) Gwarancje zabezpieczające

dotyczące zadłużenia,

którego termin płatności

przypada w ciągu 1 roku

(b) Inne zobowiązania

warunkowe

2. Papiery wartościowe

denominowane w walutach

obcych ze składnikiem opcji

(obligacje mogące funkcjonować

w postaci opcji sprzedaży)

3.1. Niewykorzystane, bezwarunkowe

linie kredytowe udostępnione

przez:

(a) inne krajowe władze

monetarne, BRM, MFW i

inne rganizacje

międzynarodowe

— inne krajowe władze

monetarne (+)

— BRM(+)

— MFW(+)

(b) banki i inne instytucje

finansowe z siedzibami w

kraju

(c) banki i inne instytucje

finansowe z siedzibami

poza krajem składającym

sprawozdania (+)

3.2. Niepodjęte, bezwarunkowe

linie kredytowe udostępnione:

(a) inne krajowe władze

monetarne, BRM, MFW i

inne organizacje

międzynarodowe

— innym krajowym władzom

monetarnym (-)

— BRM(-)

— MFW(-)

(b) bankom i innym

instytucjom finansowym z

siedzibami w kraju

składającym sprawozdania

(-)

(c) bankom i innym

instytucjom finansowym z

siedzibami poza krajem

składającym sprawozdania

(-)

4. Zagregowane krótkie i długie

pozycje opcji w walutach

obcych w odniesieniu do

waluty krajowej

(a) Krótkie pozycje

(i) Zakupione opcje

kupna

(ii) Zrealizowane opcje

sprzedaży

(b) Długie pozycje

(i) Zakupione opcje

kupna

(ii) Zrealizowane opcje

sprzedaży

Pro memoria: Opcje w pieniądzu

(1) Przy aktualnych kursach

walutowych

(a) Krótka pozycja

(b) Długa pozycja

(2) + 5 % (amortyzacja 5 %)

(a) Krótka pozycja

(b) Długa pozycja

(3) - 5 % (aprecjacja 5 %)

(a) Krótka pozycja

(b) Długa pozycja

(4) +10% (amortyzacja 10 %)

(a) Krótka pozycja

(b) Długa pozycja

(5) -10%(aprecjacja 10%)

(a) Krótka pozycja

(b) Długa pozycja

(6) Inne (określić)

(a) Krótka pozycja

(b) Długa pozycja

IV. Pozycje memoriałowe

1. Mają być przedstawione zgodnie ze standardową okresowością i punktualnością:

a) krótkoterminowe zadłużenie w walucie krajowej, indeksowane z kursami walutowymi

b) instrumenty finansowe określone w walutach obcych i rozliczane w inny sposób (np. w walucie krajowej)

– transakcje kasowe, w których przedmiot transakcji nie podlega dostarczeniu

i) krótkie pozycje

ii) długie pozycje

– inne instrumenty

c) aktywa zastawione

– uwzględnione w aktywach rezerwowych

– uwzględnione w innych aktywach w walutach obcych

d) papiery wartościowe pożyczone i objęte transakcjami repo

– pożyczone lub objęte repo, uwzględnione w sekcji I

– pożyczone lub objęte repo, ale nieuwzględnione w sekcji I

– pożyczone lub nabyte, uwzględnione w sekcji I

– pożyczone lub nabyte, nieuwzględnione w sekcji I

e) aktywa w postaci finansowych instrumentów pochodnych (netto, na zasadzie odniesienia do rynku)

– transakcje terminowe

– futures

– swapy

– opcje

– inne

f) pochodne instrumenty finansowe (umowy na przyszłą dostawę, terminowe transakcje giełdowe lub opcje) o wymagalności częściowej powyżej jednego roku, podlegające płatnościom zysków z tytułu umów otwartych

– zagregowane krótkie i długie pozycje w zakresie transakcji terminowych i futures w walutach obcych w odniesieniu do waluty krajowej (w tym także składnik terminowy transakcji walutowych typu swap)

i) krótkie pozycje

ii) długie pozycje

– zagregowane krótkie i długie pozycje w walutach obcych w odniesieniu do waluty krajowej

i) krótkie pozycje

– zakupione opcje kupna

– zrealizowane opcje sprzedaży

ii) długie pozycje

– zrealizowane terminowe transakcje giełdowe

– zaksięgowane oferty emisyjne

2. Ujawniane z mniejszą częstotliwością (np. raz do roku):

a) skład walutowy rezerw (według grup walut)

– waluty w koszyku SDR

– waluty nieuwzględnione w koszyku SDR

Tabela 4

Roczna międzynarodowa pozycja inwestycyjna strefy euro

Aktywa Pasywa Netto
I. Inwestycje

bezpośrednie

zewn.
Zagraniczne zewn.
- Kapitał i

Przychody

reinwestowane

zewn.
i) MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące

MIF

zewn.
- Inny kapitał zewn.
i) MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
W gospodarce objętej

sprawozdaniem

zewn.
- Kapitał i Przychody

reinwestowane

zewn.
i) MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
- Inny kapitał zewn.
i) MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn.
ii) Instytucje

niebędące MIF

zewn.
II. Inwestycje portfelowe
Papiery wartościowe

dające udział w kapitale

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) -
ii) Rząd ogólny zewn.(1)/wewn.(3) -
iii) MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iv) Inne sektory zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
Dłużne papiery

wartościowe

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
- Obligacje i skrypty

dłużne

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
ii) Rząd ogólny zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iii) MIF (z wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iv) Inne sektory zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
- Instrumenty rynku

pieniężnego

zewn.(1)/wewn.(1) Krajowe(2)
i) Władze monetarne zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
ii) Rząd ogólny zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iii) MIF (z wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
iv) Inne sektory zewn.(1)/wewn.(3) Krajowe(2)
III. Finansowe instrumenty

pochodne

zewn. zewn. zewn.
i) Władze monetarne zewn. zewn. zewn.
ii) Rząd ogólny zewn. zewn. zewn.
iii) MIF (z wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn. zewn. zewn.
iv) Inne sektory zewn. zewn. zewn.
IV. Inne inwestycje zewn. zewn. zewn.
i) Władze monetarne zewn. zewn.
- pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
ii) Rząd ogólny zewn. zewn.
- kredyty handlowe zewn. zewn.
- pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
iii) MIF (z wyłączeniem

banków

centralnych)

zewn. zewn.
- pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
iv) Inne sektory zewn. zewn.
- kredyty handlowe zewn. zewn.
- pożyczki/dewizy

i lokaty

zewn. zewn.
- inne

aktywa/pasywa

zewn. zewn.
V. Aktywa rezerwowe zewn.
Złoto monetarne zewn.
Specjalne prawa

ciągnienia

zewn.
Pozycja rezerwowa w MFW zewn.
Waluty obce zewn.
- Waluty i lokaty zewn
- u władz monetarnych zewn.
- w MIF (z wyłączeniem

banków centralnych)

zewn.
- Papiery wartościowe zewn.
- kapitaly zewn.
- obligacje i skrypty

dłużne

zewn.
- instrumenty rynku

pieniężnego

zewn.
- finansowe instrumenty

pochodne

zewn.
Inne należności zewn.
"zewn." oznacza transakcje z rezydentami spoza strefy euro (w zakresie

aktywów inwestycji portfelowych i dotyczącego ich dochodu odnosi

się to do siedziby emitenta).

"wewn." oznacza transakcje między poszczególnymi Państwami Członkowskimi

strefy euro.

"krajowe" oznacza wszystkie transakcje transgraniczne rezydentów

uczestniczącego Państwa Członkowskiego (używane tylko w

odniesieniu do pasywów rachunków inwestycji portfelowych i salda

netto rachunku finansowych instrumentów pochodnych).

(1) Podział według posiadaczy będących rezydentami strefy euro.

(2) Podział według krajowych rezydentów będących emitentami.

(3) Podział według emitentów będących rezydentami strefy euro.

ZAŁĄCZNIK  III

POJĘCIA I DEFINICJE, KTÓRE MAJĄ BYĆ WYKORZYSTANE W STATYSTYKACH BILANSU PŁATNICZEGO I MIĘDZYNARODOWEJ POZYCJI INWESTYCYJNEJ ORAZ W SEGREGACJI REZERW MIĘDZYNARODOWYCH

W celu opracowania konstruktywnych zagregowanych statystyk zewnętrznych dotyczących strefy euro określono pojęcia i definicje w dziedzinie statystyk bilansu płatniczego (rachunki: dochodów, obrotów kapitałowych i transakcji finansowych), statystyk międzynarodowej pozycji inwestycyjnej i segregacji rezerw międzynarodowych. Te pojęcia i definicje opierają się na tak zwanym Implementation Package (lipiec 1996) i dodatkowych dokumentach zatwierdzonych przez Radę Zarządzającą Europejskiego Banku Centralnego (EBC). Aktualne standardy międzynarodowe, takie jak piąte wydanie Instrukcji dotyczącej Bilansu Płatniczego (BPM5) Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) i segregacja MFW/Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BRM) dotycząca rezerw międzynarodowych i płynności walutowej, zostały wykorzystane jako odniesienie przy formułowaniu tych pojęć i definicji. Najważniejsze propozycje w zakresie harmonizacji wymieniono poniżej zgodnie z uwagami metodologicznymi EBC dotyczącymi "Balance of payments and international investment position of the euro area (including reserves)", opublikowanymi na stronie internetowej EBC: http://www.ecb.int. Dalsze wskazówki znajdują się w rozdziałach 2 i 3 publikacji EBC "European Union balance of payments/international investment position statistical methods" ("Księga BP"), która jest poddawana corocznemu przeglądowi oraz jest dostępna zarówno na stronie internetowej, jak i w formie wydruku.

1. Pojęcia i definicje wybranych terminów

1.1. Dochód z inwestycji (patrz również sekcja 3.4 Księgi BP)

Dochód z inwestycji obejmuje dochód uzyskany z tytułu posiadania przez rezydenta strefy euro aktywów finansowych ze strefy spoza euro (saldo kredytowe) i, symetrycznie, dochód uzyskany z tytułu posiadania przez rezydenta spoza strefy euro aktywów finansowych ze strefy euro (saldo debetowe). W przypadku gdy możliwe jest rozróżnienie, zyski i straty z tytułu zasobów (kapitałowych) są sklasyfikowane nie jako dochód z inwestycji, lecz jako zmiany w wartości inwestycji spowodowane ruchami cen rynkowych.

Dochód z inwestycji obejmuje dochód wygenerowany przez inwestycje bezpośrednie, inwestycje portfelowe i inne inwestycje, jak również przez aktywa rezerwowe Eurosystemu. Jednakże w rachunku finansowym przepływy netto związane z instrumentami pochodnymi stóp procentowych są wpisywane pod "finansowe instrumenty pochodne". Przychody reinwestowane są wpisane pod "dochód z inwestycji bezpośrednich". Są one określone jako przynależna inwestorowi część łącznych skonsolidowanych zysków wypracowanych przez przedsiębiorstwo uczestniczące w inwestycji bezpośredniej w danym okresie odniesienia (po uwzględnieniu podatków, odsetek i amortyzacji), pomniejszona o dywidendy przypadające do zapłaty w okresie odniesienia, nawet jeżeli dywidendy te odnoszą się do zysków wypracowanych w poprzednich okresach.

Wymagania dotyczące danych miesięcznych w zakresie miesięcznych i kwartalnych bilansów płatniczych są prawie identyczne ze Składnikami Standardowymi MFW, określonymi w BPM5. Podstawowa różnica polega na tym, że EBC nie wymaga podziału dochodu z kapitałowych inwestycji bezpośrednich na zysk rozdzielony i zysk nierozdzielony.

Dochód z tytułu odsetek jest zapisywany narastająco (nie jest to wymagane w odniesieniu do danych miesięcznych). Dywidendy są zapisywane na dzień, w którym przypadają do zapłaty. Z kolei przychody reinwestowane są zapisywane w okresie, w którym zostały wypracowane.

1.2. Rachunek obrotów kapitałowych (patrz również sekcja 3.6 Księgi BP)

Rachunek obrotów kapitałowych obejmuje transfery kapitału oraz nabycie/zbycie aktywów niefinansowych niewytworzonych przemysłowo. Transfery bieżące mają być zapisywane w rachunku bieżącym. Transfery kapitału obejmują i) transfery własności aktywów trwałych; ii) transfery środków finansowych powiązanych z lub uwarunkowanych nabyciem lub zbyciem aktywów trwałych; oraz iii) anulowanie zobowiązań przez wierzycieli bez otrzymania jakiejkolwiek zapłaty w zamian. Transfery kapitału mogą być pieniężne lub niepieniężne (takie jak darowanie długu). W praktyce rozróżnienie między transferami bieżącymi a transferami kapitału polega na sposobie wykorzystania transferu przez kraj otrzymujący. Nabycie/zbycie aktywów niefinansowych niewytworzonych przemysłowo obejmuje głównie wartości niematerialne i prawne, takie jak patenty, najem czy inne umowy przenoszalne. Pod tą pozycją rachunku obrotów kapitałowych zapisuje się jedynie zakup/sprzedaż takich aktywów, a nie ich użytkowanie.

Chociaż składniki standardowe rachunku obrotów kapitałowych MFW składają się z podziału sektorowego na pozycje "rząd ogólny" i "inne sektory" (z dalszym podziałem), EBC kompiluje jedynie zryczałtowany rachunek obrotów kapitałowych, bez żadnego podziału.

1.3. Inwestycje bezpośrednie (patrz również sekcja 3.7 Księgi BP)

Inwestycje bezpośrednie są kategorią inwestycji międzynarodowych, która odzwierciedla cel podmiotu rezydującego w jednej gospodarce, polegający na uzyskaniu trwałego udziału w przedsiębiorstwie zlokalizowanym w innej gospodarce. Zgodnie ze standardami międzynarodowymi (MFW) "kryterium 10 % własności" jest stosowane w celu ustalenia, czy istnieje stosunek inwestycji bezpośredniej, tj. trwały udział w przypadku bilansu płatniczego/międzynarodowej pozycji inwestycyjnej strefy euro. W oparciu o to kryterium stosunek inwestycji bezpośredniej może istnieć między kilkoma przedsiębiorstwami powiązanymi, niezależnie od tego, czy powiązanie dotyczy jednego łańcucha, czy też kilku łańcuchów. Może ono obejmować jednostki zależne, jednostki zależne jednostek zależnych i spółki powiązane przedsiębiorstwa uczestniczącego w inwestycji bezpośredniej. Po ustaleniu, że istnieje inwestycja bezpośrednia, wszelkie późniejsze przepływy finansowe oraz portfele papierów wartościowych posiadane przez podmioty są zapisywane jak transakcje/pozycje inwestycji bezpośredniej(1).

Stosownie do standardów MFW i wytycznych Eurostat/OECD stosunki inwestycji bezpośrednich strefy euro są zapisywane z zastosowaniem zasady kierunkowości, co oznacza, że transakcje finansowe między bezpośrednim inwestorem będącym rezydentem strefy euro a przedsiębiorstwami spoza strefy euro uczestniczącymi w inwestycji bezpośredniej są klasyfikowane jako "zagraniczne inwestycje bezpośrednie". Symetrycznie, transakcje finansowe między rezydentnymi przedsiębiorstwami uczestniczącymi w inwestycji bezpośredniej i bezpośrednimi inwestorami spoza strefy euro są klasyfikowane w rubryce "inwestycja bezpośrednia w gospodarce raportującej" bilansu płatniczego strefy euro.

Składnikami inwestycji bezpośrednich są: kapitał własny, przychody reinwestowane i "inny kapitał", powiązany z różnymi wewnątrzzakładowymi operacjami dotyczącymi zadłużenia. Kapitał własny obejmuje kapitał w oddziałach, jak również całość udziałów w jednostkach zależnych i spółkach powiązanych. Przychody reinwestowane składają się z zapisu potrącającego do części dochodów inwestora bezpośredniego, która nie została podzielona jako dywidenda przez jednostki zależne lub spółki powiązane, oraz z dochodów oddziałów nieprzekazanych inwestorowi bezpośredniemu, które zapisuje się w rubryce "dochód z inwestycji". Z kolei składnik "inny kapitał" obejmuje wszystkie operacje finansowe między spółkami powiązanymi (zaciąganie i udzielanie pożyczek) - w tym także papiery wartościowe i kredyty dostawców (np. kredyty handlowe) - między inwestorami bezpośrednimi i jednostkami zależnymi, oddziałami i spółkami powiązanymi.

Odnośnie do wyceny zapasów związanych z inwestycjami bezpośrednimi, podejściem zalecanym w skali międzynarodowej jest stosowanie cen rynkowych. Jednakże z uwagi na trudności o charakterze praktycznym, kompilatorzy aktualnie używają wartości księgowych opartych na wielkości funduszy własnych odnośnych przedsiębiorstw. Kryteria wyceny zapasów związanych z inwestycjami bezpośrednimi w międzynarodowej pozycji inwestycyjnej strefy euro to cena giełdowa dla przedsiębiorstw notowanych oraz, dla przedsiębiorstw nienotowanych na giełdzie, wielkość funduszy własnych (tj. wartości księgowe), wyliczana na podstawie wspólnej definicji składającej się z poniższych pozycji księgowych:

i) kapitał wpłacony w całości (z wyłączeniem akcji własnych oraz z uwzględnieniem ażio emisyjnego);

ii) wszystkie rodzaje rezerw (w tym także dotacje inwestycyjne, jeżeli wytyczne księgowe traktują je jako rezerwy spółki); oraz

iii) zyski niepodzielone po uwzględnieniu strat (w tym także wyniki za bieżący rok).

1.4. Inwestycje portfelowe (patrz również sekcja 3.8 Księgi BP)

Rachunek inwestycji portfelowych strefy euro obejmuje i) kapitałowe papiery wartościowe; oraz ii) dłużne papiery wartościowe w postaci obligacji i skryptów dłużnych oraz instrumentów rynku pieniężnego, chyba że są one zaklasyfikowane albo jako inwestycje bezpośrednie, albo jako aktywa rezerwowe. Finansowe instrumenty pochodne, jak również umowy odkupu i operacje pożyczkowe pod zastaw papierów wartościowych są wyłączone z inwestycji portfelowych.

Pozycja "kapitałowe papiery wartościowe" obejmuje wszystkie instrumenty będące roszczeniami wobec wartości końcowej przedsiębiorstw zarejestrowanych po zaspokojeniu roszczeń wszystkich wierzycieli. Akcje, udziały, akcje lub udziały preferencyjne, jak również świadectwa udziałowe i podobne dokumenty oznaczają własność kapitału. Ta pozycja obejmuje także transakcje/pakiety akcji instytucji prowadzących inwestycje zbiorowe, np. funduszy inwestycyjnych.

Obligacje i skrypty dłużne są papierami wartościowymi wyemitowanymi z początkowym terminem wymagalności powyżej jednego roku, które z reguły dają posiadaczowi i) bezwarunkowe prawo do stałego dochodu pieniężnego lub umownie określonego zmiennego dochodu finansowego (płatności odsetek są niezależne od dochodów dłużnika); oraz ii) bezwarunkowe prawo do otrzymywania stałej sumy z tytułu spłaty kwoty głównej, w określonym terminie lub terminach.

W odróżnieniu od obligacji i skryptów dłużnych instrumenty rynku pieniężnego są papierami wartościowymi wyemitowanymi z początkowym terminem wymagalności jednego roku lub krótszym. Na ogół dają one posiadaczowi bezwarunkowe prawo do otrzymywania stałej, określony kwoty pieniężnej w ściśle określonym terminie. Te instrumenty są z reguły zbywane, z dyskontem, na zorganizowanych rynkach; dyskonto zależy od stopy procentowej i czasu pozostałego do wymagalności.

Raport Grupy Roboczej ds. Systemów Gromadzenia Danych Dotyczących Inwestycji Portfelowych został opublikowany przez EBC w czerwcu 2002 r. Przeprowadzono dogłębną analizę potrzeby wprowadzenia oraz potencjalnych korzyści wynikających ze środków mających na celu harmonizację systemów gromadzenia danych o inwestycjach portfelowych. Zawarto pewne ustalenia służące określeniu odpowiednich ("idealnych", "dobrych" lub "dopuszczalnych") i, odwrotnie, nieodpowiednich ("niedopuszczalnych") modeli gromadzenia danych oraz ocenie ich zalet (w szczególności raportowanie o poszczególnych papierach wartościowych) i kosztów w ujęciu jakościowym. Uczestniczące Państwa Członkowskie uzgodniły przyjęcie odpowiedniego systemu gromadzenia danych od dnia 1 stycznia 2005 r., przy czym jedno z nich zgłosiło zastrzeżenie (dotyczące harmonogramu gromadzenia danych o zapasach).

Rejestrowanie transakcji z zakresu inwestycji portfelowych w bilansie płatniczym strefy euro odbywa się wtedy, gdy wierzyciele lub dłużnicy strefy euro wpiszą roszczenia lub pasywa do swych ksiąg. Transakcje są rejestrowane według otrzymanej lub zapłaconej ceny rzeczywistej, pomniejszonej o prowizję i pozycje kosztowe. Tak więc w przypadku papierów wartościowych z kuponami uwzględnia się odsetki narosłe od czasu ostatniej płatności odsetek, natomiast dla papierów wartościowych wyemitowanych z dyskontem - odsetki narosłe od czasu uwzględnienia emisji. Uwzględnienie odsetek narosłych jest niezbędne dla rachunku finansowego kwartalnego bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej; zachęca się do stosowania takiego samego podejścia w miesięcznym bilansie płatniczym; te zapisy w kwartalnym (i miesięcznym) rachunku finansowym bilansach płatniczych nie wymagają zapisów potrącających w odnośnym rachunku dochodów.

1.5. Finansowe instrumenty pochodne (patrz również sekcja 3.9 Księgi BP)

Finansowe instrumenty pochodne są instrumentami finansowymi powiązanymi ze ściśle określonym instrumentem finansowym, wskaźnikiem lub towarem, poprzez który można samoistnie obracać ściśle określonym ryzykiem finansowym na rynkach finansowych. Transakcje dotyczące finansowych instrumentów pochodnych traktuje się bardziej jako oddzielne transakcje niż integralną składową wartości transakcji podstawowych, z którymi mogą być powiązane.

Transakcje i pozycje dotyczące opcji, transakcji terminowych, swapów, umów na przyszłą dostawę walut obcych, kredytowych instrumentów pochodnych oraz instrumentów pochodnych wbudowanych w inne instrumenty są zapisywane w bilansie płatniczym, rezerwach międzynarodowych i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej. Kierując się względami praktyczności, nie odróżnia się instrumentów pochodnych wbudowanych w inne instrumenty od podstawowego instrumentu, z którym są powiązane.

Przepływy netto powiązane z odsetkowymi instrumentami pochodnymi są zapisywane jako finansowe instrumenty pochodne, nie jako dochód z inwestycji, stosownie do ostatniej umowy międzynarodowej. Klasyfikacja ściśle określonych kredytowych instrumentów pochodnych powinna być rozstrzygana na zasadzie jednostkowych przypadków.

Płatności wstępnych depozytów zabezpieczających są traktowane jako zmiany w lokatach i powinny być zapisywane, jeżeli możliwe jest ich określenie, w rubryce "inne inwestycje". Podejście do płatności zysków z tytułu umów otwartych zależy od formy tego zysku: zyski z tytułu umów otwartych o charakterze opcji są traktowane z zasady jako zmiany w lokatach i powinny być zapisywane, jeżeli możliwe jest ich określenie, w rubryce "inne inwestycje". Płatności zysków z tytułu umów otwartych o charakterze transakcji terminowych są traktowane z zasady jako transakcje w zakresie instrumentów pochodnych i powinny być zapisywane w rubryce "finansowe instrumenty pochodne".

Dla opcji zapisuje się pełną premię (tj. cenę zakupu/sprzedaży opcji i dorozumianą opłatę manipulacyjną).

Wycena finansowych instrumentów pochodnych jest prowadzona na zasadzie odniesienia do rynku.

Zapisywanie transakcji w zakresie finansowych instrumentów pochodnych odbywa się wtedy, gdy wierzyciele i dłużnicy strefy euro wpiszą roszczenia lub pasywa do swych ksiąg. Z uwagi na problemy praktyczne związane z oddzielaniem przepływów aktywów i pasywów dla niektórych instrumentów pochodnych wszystkie transakcje dotyczące finansowych instrumentów pochodnych są zapisywane w bilansie płatniczym strefy euro jako wartości netto. Pozycje aktywów i pasywów finansowych instrumentów pochodnych są zapisywane w statystykach międzynarodowej pozycji inwestycyjnej jako wartości brutto, z wyłączeniem finansowych instrumentów pochodnych należących do kategorii aktywów rezerwowych, które są zapisywane jako wartości netto.

1.6. Inne inwestycje (patrz również sekcja 3.10 Księgi BP)

Inne inwestycje są zdefiniowane jako kategoria pozostała, która obejmuje wszystkie transakcje nieuwzględnione w kategoriach inwestycji bezpośrednich, inwestycji portfelowych, finansowych instrumentów pochodnych lub aktywów rezerwowych.

Inne inwestycje obejmują kredyty handlowe, pożyczki/dewizy i lokaty oraz inne aktywa/inne pasywa, a ponadto zapisy potrącające dla przewidywanych dochodów z instrumentów sklasyfikowanych jako "inne inwestycje".

Kredyty handlowe składają się z roszczeń lub pasywów wynikających z bezpośredniej prolongaty kredytu przez dostawców lub nabywców ze strefy euro, odpowiednio dla transakcji dotyczących towarów i usług oraz przedpłat z tytułu produkcji w toku (lub produkcji, która ma być podjęta) związanej z takimi transakcjami.

Pożyczki/dewizy i lokaty składają się z transakcji/portfeli dotyczących następujących instrumentów finansowych: pożyczek, tj. aktywów finansowych powstałych wskutek bezpośredniego pożyczania środków finansowych przez wierzyciela (pożyczkodawcę) na rzecz dłużnika (pożyczkobiorcy) na drodze porozumienia, w myśl którego pożyczkodawca albo nie otrzymuje żadnego zabezpieczenia, albo otrzymuje niezbywalny dokument lub instrument, operacje o charakterze umowy odkupu, dewizy i lokaty. Obejmuje to, między innymi, pożyczki mające na celu finansowanie handlu, inne pożyczki i zaliczki (w tym także hipoteki) i leasing finansowy.

Wszystkie operacje o charakterze umów odkupu, tj. operacje odsprzedaży/odkupu i operacje pożyczkowe pod zastaw papierów wartościowych, są traktowane w bilansie płatniczym/międzynarodowej pozycji pożyczkowej strefy euro jako pożyczki dodatkowe, nie zaś jako prosty zakup/sprzedaż papierów wartościowych, i są zapisywane w rubryce "inne inwestycje" w sektorze strefy euro rezydenta, który przeprowadza operację. Takie podejście, które jest ponadto zgodne z praktyką księgową banków i innych korporacji finansowych, ma na celu zapewnienie lepszego odzwierciedlenia gospodarczej racji bytu tych instrumentów finansowych.

Inne aktywa/inne pasywa obejmują wszystkie pozycje inne niż kredyty handlowe, pożyczki, dewizy i lokaty.

Sektor "Eurosystem" strefy euro w "innych inwestycjach" uwzględnia pozycje netto Eurosystemu w krajowych bankach centralnych (KBC) nieuczestniczących Państw Członkowskich związanych z funkcjonowaniem systemu TARGET. Te wewnętrzne salda/rachunki Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC), określane w euro, są podobne do przepływów na rachunkach nostro/vostro Monetarnych Instytucji Finansowych (MIF) i tym samym podlegają raportowaniu do EBC na zasadzie netto jako pasywa.

Zasady "przeniesienia prawa własności", "dnia obrachunkowego" i "terminu płatności" są w całości zgodne ze standardami MFW.

W porównaniu ze standardowymi składnikami BPM5, prezentacja kategorii "inne inwestycje" bilansu płatniczego strefy euro jest uproszczona poprzez pominięcie rozróżnienia między pożyczkami i lokatami po obu stronach bilansu oraz pominięcie analizy w rozbiciu według wymagalności dla kwartalnych statystyk bilansu płatniczego. Występuje także zmiana sposobu prezentacji analizy (tj. pierwszeństwo przysługuje sektorowi). Ta analiza sektorowa jest zgodna, ale nie identyczna z analizą BPM5, w której pierwszeństwo przysługuje instrumentom. Dla danych dotyczących miesięcznego bilansu płatniczego wymagane jest rozróżnienie między przepływami krótkoterminowymi i długoterminowymi w sektorze MFW.

1.7. Aktywa rezerwowe (patrz również sekcja 3.11 Księgi BP)

Aktywa rezerwowe strefy euro składają się z aktywów rezerwowych Eurosystemu, tj. z aktywów rezerwowych EBC i KBC.

Aktywa rezerwowe muszą i) znajdować się pod skuteczną kontrolą właściwych władz monetarnych Eurosystemu lub KBC; oraz ii) być zbywalnymi i wypłacalnymi roszczeniami o bardzo wysokiej płynności, posiadanymi przez Eurosystem względem rezydentów spoza strefy euro, określonymi w walutach innych niż euro, bądź złotem, pozycjami rezerwowymi w MFW lub specjalnymi prawami ciągnienia (SPC).

Ta definicja w sposób jednoznaczny wyłącza możliwość traktowania roszczeń walutowych względem rezydentów strefy euro, jak również roszczeń w euro względem nierezydentów strefy euro, jako aktywów rezerwowych zarówno na szczeblu krajowym, jak i na szczeblu strefy euro. W podobny sposób pozycje walutowe rządów centralnych i/lub Skarbu Państwa nie są objęte definicją aktywów rezerwowych dla strefy euro, zgodnie z uregulowaniami instytucjonalnymi zawartymi w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

Aktywami rezerwowymi EBC są te aktywa, które zostały zgromadzone stosownie do art. 30 Statutu ESBC i tym samym są traktowane jako znajdujące się pod bezpośrednią i skuteczną kontrolą EBC. Dopóki nie dojdzie do żadnego dalszego przeniesienia własności, aktywa rezerwowe zatrzymane przez NBC znajdują się pod ich bezpośrednią i skuteczną kontrolą, i są traktowane jako aktywa rezerwowe poszczególnych NBC.

Prezentacja transakcji Eurosystemu w zakresie rezerw międzynarodowych zawiera łączną sumę dla transakcji miesięcznych. Dodatkowe informacje dotyczące Eurosystemu, odnoszące się do transakcji w złocie, portfeli SPC i pozycji rezerwowej w MFW, są dostępne kwartalnie po standardowych składnikach BPM5. Przedstawiana jest oddzielna kategoria dla finansowych instrumentów pochodnych, zgodnie z najnowszymi zaleceniami MFW w tej dziedzinie.

Rezerwy Eurosystemu są kompilowane na zasadzie brutto, bez żadnych potrąceń pasywów związanych z rezerwami (z wyłączeniem tych aktywów rezerwowych zawartych w podkategorii "finansowe instrumenty pochodne", które są zapisywane na zasadzie netto).

Wycena opiera się na cenach rynkowych poprzez zastosowanie i) dla transakcji, cen rynkowych obowiązujących w czasie dokonania transakcji; oraz ii) dla portfeli papierów wartościowych, średniorynkowych kursów zamknięcia na koniec odnośnego okresu. Kursy walutowe obowiązujące na rynku w czasie dokonania transakcji oraz średniorynkowe kursy zamknięcia na koniec odnośnego okresu są stosowane do przeliczania, odpowiednio, transakcji i portfeli aktywów określonych w walutach obcych na euro.

Dochód z aktywów rezerwowych jest zapisywany w sposób nieodróżnialny w pozycji "inne inwestycje" rachunku dochodów z inwestycji, wraz z dochodami z tytułu odsetek od rezerwowych portfeli dłużnych papierów wartościowych, zgodnie z zasadą memoriałową oraz przynajmniej raz na kwartał.

Pogląd, iż rezerwy używalne mogą być ważniejszym wskaźnikiem zdolności danego kraju do wywiązania się ze swych zobowiązań walutowych niż rezerwy brutto wykazane w statystykach bilansu płatniczego i międzynarodowego pozycji inwestycyjnej, zyskał szerszą akceptację i został przyjęty przez MFW w Standardzie Rozpowszechniania Danych Specjalnych. W celu obliczenia rezerw używalnych dane dotyczące rezerw brutto muszą być uzupełnione o informacje na temat innych aktywów w walutach obcych i pasywów związanych z rezerwami. W konsekwencji miesięczne dane dotyczące aktywów rezerwowych (brutto) Eurosystemu są uzupełniane o informacje na temat innych aktywów w walutach obcych i wcześniej ustalonych, warunkowych i krótkoterminowych obciążeń aktywów rezerwowych brutto, klasyfikowanych według wymagalności końcowej. Dodatkowo wymagane jest rozróżnienie walutowe między aktywami rezerwowymi brutto określonymi w walutach SPC (łącznie) oraz innymi walutami (łącznie) w odstępie kwartalnym.

Odnośnie do ściśle określonych pozycji portfele złota monetarnego winny pozostać niezmienione dla wszystkich odwrotnych transakcji w złocie (swapy, umowy odkupu, pożyczki i lokaty). Umowy odkupu papierów wartościowych określonych w walutach obcych powodują wzrost łącznej sumy aktywów rezerwowych KBC pożyczającego gotówkę, gdyż papiery wartościowe objęte umowami odkupu pozostają w dalszym ciągu w bilansie; w przypadku umów odkupu odwrotnego, władze monetarne pożyczające gotówkę nie zapisują jakiejkolwiek zmiany w sumie łącznej aktywów rezerwowych, jeżeli nierezydentny kontrahent jest instytucją finansową lub władzami monetarnymi, a to z uwagi na fakt, że roszczenie względem pożyczającego gotówkę jest traktowane wówczas jako element aktywów rezerwowych.

Tabela 5

Terytoria wchodzące w skład Państw Członkowskich strefy euro lub kraje stowarzyszone z nimi

Terytoria wchodzące w skład strefy euro:
- Helgoland: Niemcy,
- Baleary, Wyspy Kanaryjskie, Ceuta i Melilla: Hiszpania,
- Monako, francuskie departamenty zamorskie (Gujana, Gwadelupa, Martynika i

Réunion), Saint Pierre i Miquelon, Majotta: Francja,

- Madera, Azory: Portugalia,
- Wyspy Åland: Finlandia.
Terytoria stowarzyszone z Państwami Członkowskimi strefy euro, do uwzględnienia w Reszcie Świata (RŚ):
- Büsingen (nie Niemcy),
- Andora (ani Hiszpania, ani Francja),
- Antyle niderlandzkie i Aruba (nie Niderlandy),
- francuskie terytoria zamorskie (Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia oraz

Wyspy Wallis iFutuna) (nie Francja),

- San Marino i Watykan (nie Włochy).

2. Metody wdrażania dla podziału geograficznego

Trudności z kompilacją statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej przedstawionych w rozbiciu geograficznym rozwiązuje się za pomocą podejścia stopniowego. To podejście przewiduje trzy etapy spełniania wymogów dotyczących danych, z których każdy następny jest trudniejszy od poprzedniego. Pozycje "inwestycje portfelowe", "dochód z inwestycji portfelowych" i "finansowe instrumenty pochodne" są szczególnie istotne.

2.1. Podejście ogólne (do stosowania dla wszystkich rachunków bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej - z uwzględnieniem wyjątków wyszczególnionych poniżej)

Etap 1:

Metoda kompilacji na szczeblu strefy euro: dodanie łącznych krajowych transakcji/pozycji netto.

Wdrażanie od 1999 r. dla międzynarodowych pozycji inwestycyjnych.

Etap 2:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: oddzielne dodanie transakcji/pozycji z nierezydentami dla sald kredytowych i sald debetowych lub aktywów netto i pasywów netto (bilans płatniczy)/aktywa i pasywa (międzynarodowa pozycja inwestycyjna).

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: oddzielne określanie transakcji/pozycji między rezydentami strefy euro i rezydentami spoza strefy euro.

Wdrażanie od stycznia 1999 r. dla bilansów płatniczych.

Wdrażanie od końca września 2002 r. dla międzynarodowej pozycji inwestycyjnej.

Etap 3:

Metoda kompilacji na szczeblu euro i wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: podobne jak dla etapu 2, z dodaniem analizy w rozbiciu geograficznym (patrz tabela 6) w transakcjach/pozycjach spoza strefy euro. Etap 3 jest niezbędny tylko dla kwartalnych statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej.

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: oddzielne określanie transakcji/pozycji między rezydentami strefy euro i rezydentami krajów znajdujących się w uzgodnionym wykazie krajów/regionów - odpowiedników, zawartym w tabeli 6.

Termin wdrożenia kwartalnego bilansu płatniczego: koniec czerwca 2004 r. - dane dotyczące pierwszego kwartału 2003 r.

Termin wdrożenia międzynarodowej pozycji inwestycyjnej: koniec września 2004 r. - dane na koniec 2002 r. i na koniec 2003 r.

2.2. Rachunek inwestycji portfelowych

Etap 1:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: dodanie łącznych krajowych transakcji/pozycji netto dotyczących inwestycji portfelowych.

Wdrażanie od 1999 r. dla międzynarodowych pozycji inwestycyjnych.

Etap 2:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: dodanie transakcji/pozycji netto dotyczących papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro dla aktywów inwestycji portfelowych. Konsolidacja transakcji/pozycji netto w łącznych krajowych pasywach i transakcji/pozycji w papierach wartościowych wyemitowanych i zakupionych przez rezydentów strefy euro dla pasywów inwestycji portfelowych.

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: transakcje/pozycje dotyczące aktywów inwestycji portfelowych w rozbiciu na transakcje/pozycje w papierach wartościowych strefy euro wyemitowanych przez rezydentów strefy euro oraz na inne papiery wartościowe. Aby osiągnąć ten cel, konieczna jest identyfikacja emitenta (dłużnika) papierów wartościowych w celu ustalenia, czy emitent jest rezydentem strefy euro, czy nierezydentem. Dla transakcji/pozycji w zakresie pasywów inwestycji portfelowych wymagane są jedynie krajowe łączne wartości netto.

Pozycje inwestycji portfelowych w ramach międzynarodowej pozycji inwestycyjnej są kompilowane wyłącznie na podstawie danych dotyczących zapasów, związanych z końcowo-rocznymi saldami portfeli kapitałów i krótkoterminowych oraz długoterminowych dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów spoza strefy euro, wykorzystując przy tym fakt, że wymagania odnośnie do danych ustanowione przez EBC są w całości zgodne z uczestnictwem w Skoordynowanym Badaniu Inwestycji Portfelowych MFW.

Wdrażanie od stycznia 1999 r. dla transakcji w zakresie inwestycji portfelowych.

Wdrażanie od końca września 2002 r. dla zapasów inwestycji portfelowych.

Etap 3:

Metoda kompilacji na szczeblu euro i wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: podobne jak dla etapu 2, z dodaniem analizy w rozbiciu geograficznym (patrz tabela 6) w transakcjach/pozycjach strefy spoza euro po stronie aktywów. Żadna analiza w rozbiciu geograficznym na transakcje/pozycje strefy spoza euro nie jest wymagana dla strony pasywów. Etap 3 jest niezbędny tylko dla kwartalnych statystyk transakcji i rocznych statystyk pozycji.

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: oddzielne określanie aktywów w transakcjach/pozycjach dotyczących inwestycji portfelowych między rezydentami strefy euro i rezydentami krajów znajdujących się w uzgodnionym wykazie krajów/regionów - odpowiedników, zawartym w tabeli 6.

Termin wdrożenia kwartalnych transakcji dotyczących inwestycji portfelowych: koniec czerwca 2004 r. - dane dotyczące pierwszego kwartału 2003 r.

Termin wdrożenia pozycji inwestycji portfelowych (tylko strona aktywów): koniec września 2004 r. - dane na koniec 2002 r. i na koniec 2003 r.

2.3. Rachunek dochodów z inwestycji portfelowych

Etap 1:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: dodanie krajowych łącznych transakcji netto z zakresu dochodów inwestycyjnych.

Etap 2:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: dodanie dochodowych transakcji na saldzie kredytowym pochodzących z aktywów inwestycji portfelowych wyemitowanych przez nierezydentów. Konsolidacja dochodowych transakcji na saldzie debetowym pochodzących z łącznych krajowych pasywów netto i transakcji na saldzie kredytowym pochodzących z papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów strefy euro.

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: analiza transakcji na saldzie kredytowym w dochodzie z inwestycji portfelowych w rozbiciu na transakcje pochodzące z papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów strefy euro oraz z papierów wartościowych wyemitowanych przez rezydentów innych krajów. Aby to osiągnąć, konieczna jest identyfikacja emitenta (dłużnika) papierów wartościowych w celu ustalenia, czy emitent jest rezydentem strefy euro, czy nierezydentem. Dla transakcji na saldzie debetowym pochodzących z pasywów inwestycji portfelowych wymagane są jedynie krajowe wartości łączne.

Wdrażanie od stycznia 2000 r.

Etap 3:

Metoda kompilacji na szczeblu euro i wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: podobne jak dla etapu 2, z dodaniem analizy w rozbiciu geograficznym dla transakcji na saldzie kredytowym w strefie spoza euro. Żadna analiza w rozbiciu geograficznym na transakcje dochodowe strefy spoza euro nie jest wymagana dla salda debetowego. Etap 3 jest niezbędny tylko dla kwartalnych statystyk bilansu płatniczego.

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: oddzielne określanie kredytów w transakcjach dochodowych inwestycji portfelowych między rezydentami strefy euro i rezydentami krajów znajdujących się w uzgodnionym wykazie krajów/regionów - odpowiedników, zawartym w tabeli 6.

Termin wdrożenia kwartalnych transakcji dochodowych inwestycji portfelowych: koniec czerwca 2004 r. - dane dotyczące pierwszego kwartału 2003 r.

2.4. Rachunek finansowych instrumentów pochodnych

Transakcje

Etap 1:

Wymagania dla transakcji w zakresie finansowych instrumentów pochodnych z odpowiednikami strefy spoza euro dotyczą tylko prezentacji netto tej pozycji.

Metoda kompilacji na szczeblu euro: dodanie krajowych łącznych transakcji netto w zakresie finansowych instrumentów pochodnych.

Pozycje

Etap 1:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: dodanie krajowych łącznych pozycji netto dotyczących finansowych instrumentów pochodnych.

Wdrażanie od 1999 r.

Etap 2:

Metoda kompilacji na szczeblu euro: oddzielne dodanie pozycji netto dotyczących finansowych instrumentów pochodnych z nierezydentami po stronie aktywów i pasywów.

Wymagania odnośnie do danych na szczeblu NBC: oddzielne określanie pozycji między rezydentami strefy euro a pozycjami z rezydentami spoza strefy euro, w odnośnych przypadkach zgodnie z definicją lokalizacji rynku lub w odniesieniu do odpowiednika dla pozagiełdowych finansowych instrumentów pochodnych.

Wdrażanie od końca września 2002 r.

Etap 3:

Analiza w rozbiciu geograficznym w pozycjach strefy spoza euro w zakresie finansowych instrumentów pochodnych nie jest wymagana.

Tabela 6

Analizy geograficzne EBC dla danych dotyczących kwartalnych przepływów bilansu płatniczego oraz rocznej międzynarodowej pozycji inwestycyjnej

- Dania
- Szwecja
- Zjednoczone Królestwo
- Instytucje Unii Europejskiej
- "Kraje przystępujące" (tj. Cypr, Republika Czeska, Estonia, Węgry, Łotwa,

Litwa, Malta, Polska, Słowacja i Słowenia)(2)

- Szwajcaria
- Kanada
- Stany Zjednoczone Ameryki
- Japonia
- Ośrodki oddalone od brzegu(3)
- Organizacje międzynarodowe(3)(4)
- Reszta świata (tj. kraje i organizacje spoza strefy euro, nieznajdujące

się w wykazie)(5)

3. Klasyfikacja według sektora instytucjonalnego w zagregowanych danych dla strefy euro (patrz również sekcja 3.1.6 Księgi BP)

Rozbicie sektorowe zagregowanych danych dla strefy euro obejmuje władze monetarne, władze publiczne, MIF i inne sektory strefy euro.

Władze monetarne

Sektor "władze monetarne" statystyk strefy euro składa się z Eurosystemu.

Władze publiczne

Sektor "władze publiczne" statystyk strefy euro jest zgodny z definicją tego sektora podaną w SNA 93 i ESA 95, w związku z czym składa się z następujących jednostek:

- rządy centralne,

- rządy stanowe/regionalne,

- samorządy lokalne,

- fundusze ubezpieczeń społecznych.

MIF z wyłączeniem władz monetarnych

Sektor "MIF z wyłączeniem władz monetarnych" jest zgodny z sektorem MIF dla statystyk pieniężnych i bankowych (z wyłączeniem władz monetarnych). Obejmuje on:

i) instytucje kredytowe według definicji prawa wspólnotowego, tj. przedsiębiorstwa, których działalność polega na przyjmowaniu lokat lub innych podlegających zwrotowi środków finansowych od ogółu społeczeństwa (w tym także przychodów pochodzących ze sprzedaży obligacji bankowych na rzecz ogółu społeczeństwa) oraz na udzielaniu kredytów na własny rachunek; oraz

ii) wszystkie inne rezydentne instytucje finansowe, których działalność polega na przyjmowaniu lokat i/lub bliskich substytutów lokat od podmiotów innych niż MIF, a także - na własny rachunek (przynajmniej w kategoriach gospodarczych) - na udzielaniu kredytów i/lub inwestowaniu w papierach wartościowych.

Inne sektory

Kategoria "inne sektory" statystyk strefy euro składa się z szeregu różnych jednostek instytucjonalnych, przede wszystkim z:

i) innych instytucji finansowych nieuwzględnionych w definicji MIF, takich jak instytucje prowadzące inwestycje zbiorowe nieuznawane za fundusze rynku pieniężnego, instytucje prowadzące inwestycje w zakresie nieruchomości, osoby prowadzące obrót papierami wartościowymi, instytucje zajmujące się udzielaniem kredytów hipotecznych, korporacje ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne i pomocnicze instytucje finansowe; oraz

ii) instytucji niefinansowych, takich jak publiczne i prywatne przedsiębiorstwa niefinansowe, instytucje nienastawione na przynoszenie dochodu, które obsługują gospodarstwa domowe, i gospodarstwa domowe.

Instytucje niebędące MIF

Kategoria "sektor instytucji niebędących MIF" statystyk strefy euro składa się z sektorów: i) "władze publiczne" i ii) "inne sektory".

Tabela 7

Wykaz ośrodków oddalonych od brzegu dla analizy geograficznej EBC dotyczącej kwartalnych przepływów bilansu płatniczego i danych z zakresu rocznej międzynarodowej pozycji inwestycyjnej

Kody ISO Eurostat + OECD Ośrodki finansowe oddalone od brzegu
AD Andora
AG Antigua i Barbuda
AI Anguilla
AN Antyle Niderlandzkie
BB Barbados
BH Bahrajn
BM Bermudy
BS Bahamy
BZ Belize
CK Wyspy Cooka
DEM Dominika
GD Grenada
GG Guernsey
GI Gibraltar
HK Hongkong
IM Man
JE Jersey
JM Jamajka
KN Saint Kitts i Nevis
KY Kajmany
LB Liban
LC Saint Lucia
LI Liechtenstein
LR Liberia
MH Wyspy Marshalla
MS Montserrat
MV Malediwy
NR Nauru
NU Niue
PA Panama
PH Filipiny
SG Singapur
TC Wyspy Turks i Caicos
VC Saint Vincent i Grenadyny
VG Brytyjskie Wyspy Dziewicze
VI Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych
VU Vanuatu
WS Samoa

Tabela 8

Wykaz organizacji międzynarodowych(6)dla analizy geograficznej EBC dotyczącej kwartalnych przepływów bilansu płatniczego i danych z zakresu rocznej międzynarodowej pozycji inwestycyjnej

1. Instytucje Unii Europejskiej
1.1. Główne instytucje, organy i organizmy Unii Europejskiej (z

wyłączeniem EBC)

EBI (Europejski Bank Inwestycyjny)
KE (Komisja Europejska)
EFR (Europejski Fundusz Rozwoju)
EFI (Europejski Fundusz Inwestycyjny)
1.2. Inne instytucje, organy i organizmy Unii Europejskiej objęte ogólnym

budżetem

Parlament Europejski
Rada Unii Europejskiej
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Obrachunkowy
Komitet Ekonomiczno-Społeczny
Komitet Regionów
2. Organizacje międzynarodowe
2.1. Międzynarodowe organizacje monetarne
MFW (Międzynarodowy Fundusz Walutowy)
BRM (Bank Rozrachunków Międzynarodowych)
2.2. Międzynarodowe organizacje niemonetarne
2.2.1. Główne organizacje Narodów Zjednoczonych
WTO (Światowa Organizacja Handlu)
IBRD (Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju)
IDA (Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju)
2.2.2. Inne organizacje Narodów Zjednoczonych
Unesco (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i

Kultury)

FAO (Organizacja Wyżywienia i Rolnictwa)
WHO (Światowa Organizacja Zdrowia)
IFAD (Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa)
IFC (Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe)
MIGA (Agencja Międzynarodowych Gwarancji Inwestycyjnych)
UNICEF (Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom)
UNHCR (Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców)
UNRWA (Agencja Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom

Palestyńskim)

IAEA (Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej)
ILO (Międzynarodowa Organizacja Pracy)
ITU (Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna)
2.2.3. Inne główne organizacje, organy i organizmy międzynarodowe (z

wyłączeniem EBC)

OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju)
IADB (Międzyamerykański Bank Rozwoju)
AfDB (Afrykański Bank Rozwoju)
AsDB (Azjatycki Bank Rozwoju)
EBRD (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju)
IIC (Międzyamerykańska Korporacja Inwestycyjna)
NIB (Nordycki Bank Inwestycyjny)
IBEC (Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej)
IIB (Międzynarodowy Bank Inwestycyjny)
CDB (Karaibski Bank Rozwoju)
AMF (Arabski Fundusz Walutowy)
BADEA (Banque arabe pour le développement économique en Afrique)
CASDB (Bank Rozwoju Państw Afryki Środkowej)
Afrykański Fundusz Rozwoju
Azjatycki Fundusz Rozwoju
Fonds spécial unifié de développement
CABEI (Bank Integracji Gospodarczej Ameryki Środkowej)
ADC (Andyjska Korporacja Rozwoju)
2.2.4. Inne organizacje międzynarodowe
NATO (Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego)
Rada Europy
ICRC (Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża)
ESA (Europejska Agencja Kosmiczna)
EPO (Europejski Urząd Patentowy)
EUROCONTROL (Europejska Organizacja ds. Bezpieczeństwa Nawigacji

Lotniczej)

EUTELSAT (Europejska Organizacja Łączności Satelitarnej)
INTELSAT (Międzynarodowa Organizacja Łączności Satelitarnej)
EBU/UER (Europejska Unia Radiofoniczna/Union européenne de radio-

télévision)

EUMETSAT (Europejska Organizacja Eksploatacji Satelitów

Meteorologicznych)

ESO (European Southern Observatory)
ECMWF (Europejskie Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody)
EMBL (Europejskie Laboratorium Biologii Molekularnej)
CERN (Europejska Organizacja ds. Badań Jądrowych)
IOM (Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji)

______

(1) Wyjątki dotyczą transakcji/pozycji w zakresie finansowych instrumentów pochodnych między przedsiębiorstwami powiązanymi, dla których na szczeblu strefy euro uzgodniono zapisy przede wszystkim w kategorii "finansowe instrumenty pochodne", nie zaś w kategorii "inwestycje bezpośrednie/inne kapitały".

(2) Kraje wyszczególniono w nawiasach wyłącznie w celu przedstawienia składu tej specyficznej grupy; nie jest wymagana analiza w rozbiciu na te kraje.

(3) Tylko dla wybranych pozycji rachunku finansowego bilansu płatniczego, powiązanych rachunków dochodów i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej. Patrz tabela 7.

(4) Poza Unią Europejską. Patrz tabela 8. Organizacje wyszczególniono wyłącznie w celu przedstawienia składu tej specyficznej grupy; nie jest wymagana analiza w rozbiciu na te kraje.

(5) Obliczona jako końcowa (kwoty między sumą każdego tytułu pozycji bilansu płatniczego/międzynarodowej pozycji inwestycyjnej i kwotami odpowiadającymi wyżej wymienionym odpowiednikom).

(6) Na podstawie wademekum BP Komisji Europejskiej (Eurostat).

ZAŁĄCZNIK  IV

PRZEKAZYWANIE DANYCH DO EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

Krajowe banki centralne (KBC) korzystają z rozwiązania zapewnionego przez Europejski System Banków Centralnych (ESBC), opierającego się na sieci telekomunikacyjnej "ESCB-Net", do elektronicznego przekazywania informacji statystycznych wymaganych przez Europejski Bank Centralny (EBC). Wszystkie wymiany danych w obrębie ESBC wykorzystują ten sam koncepcyjny model danych. Format komunikatów statystycznych opracowany dla tej elektronicznej wymiany informacji statystycznych to format "GESMES/TS". Niniejszy wymóg nie stanowi przeszkody w stosowaniu innych technik przekazywania informacji statystycznych do EBC jako uzgodnionych rozwiązań na wypadek sytuacji awaryjnych.

KBC stosują się do zaleceń wyszczególnionych poniżej w celu zapewnienia, żeby system przekazywania danych funkcjonował w sposób zadowalający.

- Kompletność: KBC raportują wszystkie wymagane klucze szeregów. Brak kluczy szeregów lub raportowanie kluczy nieobjętych wykazem jest traktowane jako raportowanie niekompletne. Jeżeli brakuje danej obserwacji, to takie pominięcie jest rejestrowane za pomocą odpowiadającego znacznika stanu obserwacji. Ponadto, jeżeli wprowadzane są korekty jedynie do podzbioru kluczy szeregów, to zasady walidacji stosuje się dla całego bilansu płatniczego.

- Konwencja znaków: przekazywanie danych przez KBC do EBC oraz do Komisji Europejskiej (Eurostat) odbywa się zgodnie z jednolitą konwencją znaków dla wszystkich danych objętych raportowaniem. W myśl tej konwencji salda kredytowe i salda debetowe w rachunku bieżącym i rachunku kapitałowym muszą być raportowane ze znakiem plus, podczas gdy salda netto wylicza się i raportuje jako saldo kredytowe minus saldo debetowe. W rachunku finansowym zmniejszenia aktywów netto/zwiększenia pasywów netto muszą być raportowane ze znakiem plus, podczas gdy zwiększenia aktywów netto/zmniejszenia pasywów netto raportuje się ze znakiem minus. Salda netto wylicza się i raportuje jako zmiany netto w aktywach plus zmiany w pasywach netto.

Podczas przekazywania danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej pozycje netto wylicza się i raportuje jako pozycje aktywów minus pozycja pasywów.

- Tożsamość księgowa danych: zasady walidacji, które są rozprowadzane i dostępne na żądanie, muszą być wdrożone przez KBC, zanim dane zostaną przekazane do EBC.

Każdorazowo w razie wprowadzenia zmian KBC mogą przesłać zaktualizowany zbiór danych do EBC. Każdą zmianę przekazuje się jak niżej:

- zmiany dotyczące danych miesięcznych są udostępniane wraz z przedłożeniem i) odpowiednich danych kwartalnych; ii) odpowiednich skorygowanych danych kwartalnych; iii) danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej dla odnośnego roku; oraz iv) skorygowanych danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej dla odnośnego roku;

- zmiany dotyczące danych kwartalnych są udostępniane wraz z przedłożeniem i) danych za kolejny kwartał; ii) danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej za odnośny rok; oraz iii) skorygowanych danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej za odnośny rok;

- zmiany dla danych dotyczących rocznej międzynarodowej pozycji inwestycyjnej są udostępniane wraz z przedłożeniem danych za lata następne.

Zmiany dla danych dotyczących miesięcznych i kwartalnych bilansów płatniczych odnoszących się do pełnych okresów rocznych są udostępniane EBC przez NBC wraz z przedłożeniem danych dotyczących międzynarodowej pozycji inwestycyjnej za rok, do którego dane się odnoszą.

ZAŁĄCZNIK  V

MONITOROWANIE METOD KOMPILACJI STATYSTYCZNYCH

Europejski Bank Centralny (EBC) monitoruje metody kompilacji używanych do raportowania statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, jak również pojęcia i definicje stosowane regularnie przez uczestniczące Państwa Członkowskie. Monitorowanie jest wykonywane w połączeniu z aktualizacją publikacji EBC zatytułowanej "Metody statystyczne dla bilansu płatniczego /międzynarodowej pozycji inwestycyjnej Unii Europejskiej" (Księga BP) oraz przy użyciu sześciomiesięcznego okresu rewizyjnego. Obydwa dokumenty są przeznaczone nie tylko do zadań z zakresu monitorowania, ale również do informowania kompilatorów bilansu płatniczego strefy euro o rozwoju wydarzeń w innych Państwach Członkowskich strefy euro.

Księga BP zawiera informacje o strukturze statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej dla wszystkich Państw Członkowskich. Przedstawia szczegółowe opisy metod kompilacji danych oraz używanych koncepcji i definicji, a ponadto zawiera informacje dotyczące odstępstw od uzgodnionych definicji dla statystyk bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej w Państwach Członkowskich.

Księga BP jest aktualizowana corocznie w ścisłej współpracy z Państwami Członkowskimi.

Rewizja sześciomiesięczna jest przeprowadzana w celu uzupełnienia tej aktualizacji.

ZAŁĄCZNIK  VI

GROMADZENIE DANYCH W DZIEDZINIE INWESTYCJI PORTFELOWYCH

Uwzględniając nieodłączne trudności z prawidłową identyfikacją przepływów i zapasów inwestycji portfelowych, uznano, że zachodzi konieczność opracowania wspólnych podejść do gromadzenia informacji tego rodzaju dla całej strefy euro(1).

Systemy gromadzenia danych o inwestycjach portfelowych odpowiadają modelowi sklasyfikowanemu w poniższej tabeli, przynajmniej jako "dopuszczalny":

1) Przepływy miesięczne [s-b-s] + zapasy miesięczne

[s-b-s]

idealny
2a) Przepływy miesięczne [s-b-s] + zapasy kwartalne

[s-b-s]

dobry
2b) Przepływy miesięczne [s-b-s] + zapasy roczne [s-b-s]
3) Zapasy kwartalne [s-b-s] + przepływy miesięczne

[agg.]

dopuszczalny
4) Zapasy miesięczne [agg.] + przepływy miesięczne

[agg.]

5) Zapasy miesięczne [s-b-s] + pochodne przepływy

miesięczne [s-b-s]

6) Zapasy roczne [s-b-s] + przepływy miesięczne

[agg.]

7) Zapasy kwartalne [agg.] + przepływy miesięczne

[agg.]

8) Pochodne zapasy roczne [s-b-s] + przepływy

miesięczne [s-b-s]

niedopuszczalny
9) Zapasy kwartalne [s-b-s] + pochodne przepływy

miesięczne [s-b-s] + szacunkowe przepływy

miesięczne [agg.]

10) Zapasy roczne [s-b-s] + przepływy kwartalne

[agg.] + szacunkowe przepływy miesięczne

[agg.]

11) Zapasy kwartalne [agg.] + przepływy

kwartalne [agg.] + szacunkowe przepływy

miesięczne [agg.]

12) Pochodne zapasy roczne [agg.] + przepływy

miesięczne [agg.]

Uwagi:

"s-b-s" = gromadzenie danych o poszczególnych papierach

wartościowych.

"agg." = gromadzenie danych na zasadzie agregacji.

"zapasy pochodne" = kumulacja przepływów.

"przepływy pochodne" = jako różnica w zapasach (korygowana dla kursów

walutowych i zmian cen).

"przepływy szacunkowe" = podzielone według miesięcy, szacowane na

podstawie przepływów kwartalnych.

______

(1) Patrz również raport Grupy Roboczej EBC ds. Systemów Gromadzenia Danych Dotyczących Inwestycji Portfelowych, raport końcowy, czerwiec 2002 r., opublikowany na witrynie internetowej EBC: http://www.ecb.int.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2003.131.20

Rodzaj: Wytyczne
Tytuł: Wytyczne EBC/2003/7 (2003/381/WE) w sprawie wymagań w zakresie sprawozdawczości statystycznej Europejskiego Banku Centralnego w dziedzinie statystyki bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz segregacji rezerw międzynarodowych
Data aktu: 02/05/2003
Data ogłoszenia: 28/05/2003
Data wejścia w życie: 01/06/2003