Sprawa C-158/21, Puig Gordi i in.: Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 31 stycznia 2023 r. - postępowanie karne przeciwko Lluísowi Puigowi Gordiemu i in.

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 31 stycznia 2023 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo -Hiszpania) - postępowanie karne przeciwko
Lluísowi Puigowi Gordiemu i in.
(Sprawa C-158/21, Puig Gordi i in.) 1

[Odesłanie prejudycjalne - Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości - Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych - Europejski nakaz aresztowania - Decyzja ramowa 2002/584/WSiSW - Procedura przekazywania osób między państwami członkowskimi - Przesłanki wykonania - Właściwość wydającego nakaz organu sądowego - Artykuł 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Prawo do sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy - Możliwość wydania nowego europejskiego nakazu aresztowania dotyczącego tej samej osoby]

Język postępowania: hiszpański

(2023/C 94/02)

(Dz.U.UE C z dnia 13 marca 2023 r.)

Sąd odsyłający

Tribunal Supremo

Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej

Lluís Puig Gordi, Carles Puigdemont Casamajó, Antoni Comín Oliveres, Clara Ponsatí Obiols, Meritxell Serret Aleu, Marta Rovira Vergés, Anna Gabriel Sabaté

Przy udziale: Ministerio Fiscal, Abogacía del Estado, Partido político VOX

Sentencja

1) Decyzję ramową Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi, zmienioną decyzją ramową Rady 2009/299/WSiSW z dnia 26 lutego 2009 r.,

należy interpretować w ten sposób, że:

wykonujący nakaz organ sądowy nie jest uprawniony do odmowy wykonania europejskiego nakazu aresztowania w oparciu o podstawę odmowy wykonania wynikającą nie z decyzji ramowej 2002/584 ze zmianami, lecz jedynie z prawa państwa członkowskiego wykonującego nakaz. Natomiast wspomniany organ sądowy może stosować przepis krajowy przewidujący, że odmawia się wykonania europejskiego nakazu aresztowania, jeżeli wykonanie to prowadziłoby do naruszenia prawa podstawowego ustanowionego w prawie Unii, pod warunkiem że zakres tego przepisu nie wykracza poza zakres art. 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584 ze zmianami zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

2) Artykuł 1 ust. 1 i 2 oraz art. 6 ust. 1 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299,

należy interpretować w ten sposób, że:

wykonujący nakaz organ sądowy nie może sprawdzać, czy europejski nakaz aresztowania został wydany przez organ sądowy właściwy w tym celu, i odmówić wykonania tego europejskiego nakazu aresztowania, jeżeli uzna, że tak nie jest.

3) Artykuł 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299, w związku z art. 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

należy interpretować w ten sposób, że:

wykonujący nakaz organ sądowy, który powinien podjąć decyzję w przedmiocie przekazania osoby wskazanej w europejskim nakazie aresztowania, nie może odmówić wykonania tego nakazu na tej podstawie, że w następstwie przekazania tej osoby do państwa członkowskiego wydającego nakaz będzie ona narażona na ryzyko osądzenia przez sąd nieposiadający właściwości w tym zakresie, chyba że:

- po pierwsze, ów organ sądowy posiada obiektywne, wiarygodne, dokładne i należycie zaktualizowane informacje świadczące o istnieniu systemowych lub ogólnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu sądownictwa wydającego nakaz państwa członkowskiego lub nieprawidłowości wpływających na ochronę sądową obiektywnie możliwej do zidentyfikowania grupy osób, do której należy zainteresowany, w kontekście wymogu sądu ustanowionego na mocy ustawy, które to nieprawidłowości oznaczają, że zainteresowane jednostki są generalnie pozbawione w tym państwie członkowskim skutecznego środka prawnego umożliwiającego kontrolę właściwości sądu karnego, który ma orzekać w ich sprawie, oraz

- po drugie, wspomniany organ sądowy stwierdzi, że w szczególnych okolicznościach danej sprawy istnieją poważne i sprawdzone podstawy, by uznać - biorąc pod uwagę w szczególności przedstawione przez osobę wskazaną w tym europejskim nakazie aresztowania informacje dotyczące jej sytuacji osobistej, charakteru przestępstwa, w odniesieniu do którego toczy się wobec niej postępowanie karne, kontekstu faktycznego, w który wpisuje się ten europejski nakaz aresztowania, lub każdej innej istotnej okoliczności - że sąd, który prawdopodobnie będzie orzekał w postępowaniu prowadzonym przeciwko tej osobie w państwie członkowskim wydającym nakaz, w sposób oczywisty nie ma właściwości w tym zakresie.

Okoliczność, że zainteresowana osoba mogła powołać się przed sądami wydającego nakaz państwa członkowskiego na swoje prawa podstawowe w celu zakwestionowania właściwości wydającego nakaz organu sądowego oraz dotyczącego jej europejskiego nakazu aresztowania, nie ma w tym względzie decydującego znaczenia.

4) Artykuł 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299, w związku z art. 47 akapit drugi karty praw podstawowych

należy interpretować w ten sposób, że:

w sytuacji, w której osoba wskazana w europejskim nakazie aresztowania podnosi, iż w następstwie przekazania jej do wydającego nakaz państwa członkowskiego będzie narażona na ryzyko osądzenia przez sąd nieposiadający właściwości w tym zakresie, istnienie sprawozdania Grupy Roboczej ds. Arbitralnych Zatrzymań niedotyczącego bezpośrednio sytuacji tej osoby nie może samo w sobie uzasadniać odmowy wykonania tego europejskiego nakazu aresztowania przez wykonujący nakaz organ sądowy, lecz takie sprawozdanie, pośród innych informacji, może natomiast zostać uwzględnione przez ten organ sądowy, w celu dokonania oceny istnienia systemowych lub ogólnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu sądownictwa tego państwa członkowskiego lub nieprawidłowości mających wpływ na ochronę sądową obiektywnie możliwej do zidentyfikowania grupy osób, do której należy ta osoba.

5) Artykuł 15 ust. 2 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299,

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie temu, by wykonujący nakaz organ sądowy odmówił, bez zwrócenia się do wydającego nakaz organu sądowego o informacje uzupełniające, wykonania europejskiego nakazu aresztowania na tej podstawie, że osoba wskazana w tym nakazie może w następstwie przekazania jej do wydającego nakaz państwa członkowskiego zostać osądzona przez sąd nieposiadający właściwości w tym zakresie.

6) Decyzję ramową 2002/584, zmienioną decyzją ramową 2009/299,

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi ona na przeszkodzie wydaniu kilku kolejnych europejskich nakazów aresztowania przeciwko osobie, której dotyczy nakaz, w celu uzyskania jej przekazania przez państwo członkowskie po odmowie wykonania przez to państwo członkowskie pierwszego europejskiego nakazu aresztowania dotyczącego tej osoby, o ile wykonanie nowego europejskiego nakazu aresztowania nie prowadziłoby do naruszenia art. 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584 ze zmianami, a wydanie tego nowego europejskiego nakazu aresztowania ma charakter proporcjonalny.

1 Dz.U. C 217 z 7.6.2021.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.94.2

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawa C-158/21, Puig Gordi i in.: Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 31 stycznia 2023 r. - postępowanie karne przeciwko Lluísowi Puigowi Gordiemu i in.
Data aktu: 31/01/2023
Data ogłoszenia: 13/03/2023