W dniu 25 listopada 2022 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał od Rady Unii Europejskiej wniosek o wydanie opinii w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie ustanowienia mechanizmu korekty rynku w celu ochrony obywateli i gospodarki przed nadmiernie wysokimi cenami 1 (zwanego dalej "proponowanym rozporządzeniem").
Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 127 ust. 4 oraz art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ponieważ projekt rozporządzenia zawiera postanowienia mające wpływ na EBC oraz na przyczynianie się Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC) do należytego wykonywania przez organy właściwe polityk w odniesieniu do stabilność systemu finansowego, zgodnie z art. 127 ust. 5 Traktatu oraz art. 3 ust. 3 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwanego dalej "Statutem ESBC"). Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.
Uwagi ogólne
EBC przyjmuje do wiadomości proponowane rozporządzenie i jego cel, jakim jest ustanowienie tymczasowego mechanizmu korekty rynku, i uznaje poważne wyzwania, jakie nadmiernie wysokie ceny energii stwarzają dla obywateli UE i gospodarki Unii.
Proponowane rozporządzenie ustanawia mechanizm korekty rynku transakcji związanych z gazem ziemnym na rynku instrumentów pochodnych TTF o najbliższym terminie wygaśnięcia, który jest uruchamiany w przypadku spełnienia dwóch warunków ("zdarzenie uruchamiające mechanizm korekty rynku"). Proponowane rozporządzenie stanowi, że Europejska Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) jest odpowiedzialna za monitorowanie, czy warunki te są spełnione, a w przypadku stwierdzenia wystąpienia zdarzenia uruchamiającego mechanizm korekty rynku niezwłocznie publikuje zawiadomienie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ("zawiadomienie o korekcie rynku") oraz informuje o takim zdarzeniu Komisję Europejską, Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) i EBC. Proponowane rozporządzenie przewiduje również zawieszenie przez Komisję mechanizmu korekty rynku w dowolnym momencie w przypadku wystąpienia niezamierzonych zakłóceń na rynku lub oczywistego ryzyka wystąpienia takich zakłóceń, mających negatywny wpływ na bezpieczeństwo dostaw, przepływy wewnątrzunijne lub stabilność finansową ("decyzja o zawieszeniu").
EBC przyznaje, że mechanizmy mające na celu ograniczenie skrajnych poziomów cen i zmienności na hurtowych rynkach gazu mogą co do zasady zmniejszyć szereg zagrożeń dla stabilności finansowej, w tym ryzyko uwidocznione w okresach wysokich i niestabilnych cen gazu w 2022 r. EBC uważa jednak, że obecna struktura proponowanego mechanizmu korekty rynku może w pewnych okolicznościach zagrozić stabilności finansowej w strefie euro. Obecna struktura mechanizmu
Uwagi szczegółowe
1. Rola EBC
1.1 Proponowane rozporządzenie przewiduje kilka przypadków, w których EBC jest zobowiązany lub może odgrywać rolę w dostarczaniu Komisji opinii, sprawozdań, monitorowania i pomocy w wykonywaniu jej zadań na mocy proponowanego rozporządzenia.
Po pierwsze, w odniesieniu do uruchomienia mechanizmu korekty rynku, jeżeli na podstawie wyników monitorowania przez ACER istnieją konkretne przesłanki wskazujące na to, że wkrótce nastąpi korekta rynku, Komisja, aby móc szybko zawiesić uruchomienie mechanizmu korekty rynku, musi zwrócić się o opinię do EBC, ESMA oraz, w stosownych przypadkach, do ENTSO gazu i Grupy Koordynacyjnej ds. Gazu ustanowionych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 w 2 sprawie wpływu ewentualnego zdarzenia uruchamiającego mechanizm korekty rynku na bezpieczeństwo dostaw, przepływy wewnątrzunijne i stabilność finansową 3 .
Po drugie, w przypadku zdarzenia uruchamiającego mechanizm korekty rynku, Komisja musi bez zbędnej zwłoki zwrócić się do EBC o sporządzenie sprawozdania na temat ryzyka niezamierzonych zakłóceń dla stabilności i prawidłowego funkcjonowania rynków instrumentów pochodnych w zakresie energii 4 .
Po trzecie, w odniesieniu do zawieszenia mechanizmu korekty rynku, proponowane rozporządzenie zobowiązuje ESMA, EBC, ACER, Grupę Koordynacyjną ds. Gazu i ENTSO gazu do stałego monitorowania wpływu limitu cenowego na rynki i bezpieczeństwo dostaw 5 .
Po czwarte, rozważając, czy przyjąć decyzję o zawieszeniu, Komisja musi wziąć pod uwagę, czy dalsze uruchamianie mechanizmu korekty rynku ma wpływ na stabilność i prawidłowe funkcjonowanie rynków instrumentów pochodnych w zakresie energii, w szczególności na podstawie sprawozdania ESMA na temat wpływu uruchomienia mechanizmu korekty rynku oraz na podstawie opinii EBC, o którą zwróciła się w tym celu Komisja. Opinia EBC musi zostać wydana nie później niż w ciągu 48 godzin, a w pilnych przypadkach w tym samym dniu, na wniosek Komisji 6 .
Po piąte, ACER, EBC, ESMA, Grupa Koordynacyjna ds. Gazu i ENTSO gazu są zobowiązane do wspierania Komisji w wykonywaniu jej zadań ustanowionych w proponowanym rozporządzeniu 7 .
Ponadto przed przedłożeniem Radzie wniosku w sprawie przeglądu warunków uruchomienia mechanizmu Komisja powinna skonsultować się z EBC 8 .
1.2 EBC przypomina, że - zgodnie z art. 127 ust. 5 TFUE i art. 3 ust. 3 Statutu ESBC - ESBC ma obowiązek przyczyniać się do sprawnego prowadzenia polityk przez właściwe organy w zakresie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i stabilności systemu finansowego. Ponadto zgodnie z art. 25 ust. 1 Statutu ESBC EBC jest uprawniony do wyrażania opinii i udzielania konsultacji Radzie, Komisji i właściwym organom państw członkowskich w sprawie zakresu i stosowania ustawodawstwa Unii odnoszącego się do nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i do stabilności systemu finansowego. W tym kontekście i zgodnie z zasadą lojalnej współpracy, o której mowa w art. 13 ust. 2 TUE, EBC jest gotów, w granicach uprawnień przyznanych mu w traktatach, wspierać Komisję w wykonywaniu jej zadań ustanowionych w proponowanym rozporządzeniu. EBC jest również świadomy znaczenia i trudności przedmiotu proponowanego rozporządzenia oraz jego potencjalnego wpływu na rynki finansowe.
1.3 EBC uważa jednak, że odniesienia do roli EBC w zakresie przedstawiania opinii, sprawozdań, monitorowania i pomocy Komisji w wykonywaniu jej zadań na mocy proponowanego rozporządzenia powinny zostać doprecyzowane, aby dokładnie odzwierciedlić zadania i niezależność EBC wynikające z Traktatów oraz jasny podział wiedzy technicznej i obowiązków na mocy prawa Unii 9 . Po pierwsze, takie doprecyzowanie jest konieczne, aby zagwarantować, że proponowane rozporządzenie, które ma zostać przyjęte na podstawie art. 122 ust. 1 TFUE jako jego podstawy prawnej, nie powierza EBC nowych zadań. Powierzenie EBC nowych zadań lub obowiązków może nastąpić jedynie w szczególnych i ograniczonych przypadkach wymienionych w Traktatach, na przykład zgodnie z art. 127 ust. 6 TFUE, i z zastrzeżeniem ograniczeń określonych w tych postanowieniach 10 . Po drugie, takie doprecyzowanie jest konieczne, aby odzwierciedlić role przewidziane w prawie Unii dla innych organów i podmiotów, które mogą mieć większe znaczenie dla przedmiotu proponowanego rozporządzenia. Na przykład ESMA jest odpowiedzialna m.in. za przyczynianie się do integralności, przejrzystości, efektywności i prawidłowego funkcjonowania rynków finansowych 11 . Po trzecie, wyjaśnienie roli EBC na mocy proponowanego rozporządzenia pozwoliłoby uniknąć zbyt sformalizowanego zaangażowania EBC i ułatwiłoby skuteczniejszą współpracę w napiętych ramach czasowych. I wreszcie, takie doprecyzowanie jest bardziej zgodne z zadaniem powierzonym ESBC na mocy art. 127 ust. 5 TFUE oraz art. 3 ust. 3 Statutu ESBC a polegającym na przyczynianiu się do należytego wykonywania przez właściwe organy polityk w zakresie stabilności systemu finansowego.
W przypadku gdy EBC zaleca zmianę projektu rozporządzenia, szczegółowe propozycje zmian wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym. Roboczy dokument techniczny jest dostępny w języku angielskim na stronie internetowej EUR-Lex.
Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 2 grudnia 2022 r.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2023.41.14 |
| Rodzaj: | Opinia |
| Tytuł: | Opinia Europejskiego Banku Centralnego z dnia 2 grudnia 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie ustanowienia mechanizmu korekty rynku w celu ochrony obywateli i gospodarki przed nadmiernie wysokimi cenami (CON/2022/44) |
| Data aktu: | 02/12/2022 |
| Data ogłoszenia: | 03/02/2023 |