Sprawozdanie końcowe urzędnika przeprowadzającego spotkanie wyjaśniające w sprawie COMP/C.38.620 - Nadtlenek wodoru i nadboran(opracowane zgodnie z art. 15 i 16 decyzji Komisji 2001/462/WE, EWWiS z dnia 23 maja 2001 r. w sprawie zakresu uprawnień urzędników przeprowadzających spotkania wyjaśniające w niektórych postępowaniach z zakresu konkurencji - Dz.U. L 162 z 19 czerwca 2001, str. 21)
(2006/C 303/20)
(Dz.U.UE L z dnia 13 grudnia 2006 r.)
Projekt decyzji w wyżej wymienionej sprawie skłania do następujących uwag:
Dochodzenie Komisji dotyczące możliwego naruszenia art. 81 ust. 1 traktatu WE i art. 53 porozumienia EOG w sektorze nadtlenku wodoru i nadboranu zostało wszczęte w następstwie otrzymania wniosku w sprawie zwolnienia z grzywny, przedłożonego na podstawie zawiadomienia Komisji z 2002 r. w sprawie nienakładania lub obniżania grzywien w sprawach kartelowych ("zawiadomienie w sprawie łagodzenia sankcji").
Procedura pisemna
W dniu 26 stycznia 2005 r. przyjęto pisemne zgłoszenie zastrzeżeń i skierowano je do osiemnastu stron uwzględnionych w pierwszej kolejności jako uczestniczące w kartelu lub jako biorące na siebie odpowiedzialność za takie uczestnictwo. Stronami tymi są przedsiębiorstwa:
Akzo Nobel N.V. i jego spółki zależne Akzo Nobel Chemicals Holding AB i EKA Chemicals AB; Degussa AG; Edison SpA; FMC Corporation i jego spółka zależna FMC Foret SA; Kemira OYJ; L'Air Liquide SA i jego spółka zależna Chemoxal SA; Snia SpA i jego spółka zależna Caffaro SpA; Solvay SA/NV i jego spółka zależna Finnish Peroxides OY/AB; Solvay Solexis SpA (dawniej Ausimont SpA); Total SA i jego spółki zależne Elf Aquitaine SA i Arkema SA.
Adresatom pisemnego zgłoszenia zastrzeżeń przedstawiono do wglądu akta sprawy w formie elektronicznej na płycie CD-ROM. Z treścią ustnych oświadczeń, złożonych w ramach zawiadomienia w sprawie łagodzenia sankcji, można było zapoznać się tylko w pomieszczeniach Komisji. Żadnemu z przedsiębiorstw, do których skierowane było pisemne zgłoszenie zastrzeżeń, nie pozwolono na skopiowanie tych dokumentów, ale umożliwiono im sporządzanie notatek i/lub nieoficjalnych stenogramów. Przedsiębiorstwom, do których było skierowane pisemne zgłoszenie zastrzeżeń, zezwolono również na przeczytanie stenogramów dokonanych przez Komisję, ale nie zezwolono na ich skopiowanie.
Kilka ze stron domagało się odroczenia terminu przekazania odpowiedzi na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń. W kilku przypadkach wyraziłem zgodę na takie odroczenie z uzasadnionych względów. Wszystkie strony udzieliły odpowiedzi w wyznaczonych terminach.
Konkretny wniosek o udostępnienie akt sprawy:
Air Liquide/Chemoxal wyraziły niezadowolenie z zasad udostępniania treści oświadczeń ustnych, z którymi można było zapoznać się jedynie w pomieszczeniach Komisji, i domagały się kopii zarejestrowanych oświadczeń i ich stenogramów.
Uznałem, że wniosek ten nie był uzasadniony z następujących powodów: i) stenogramy są dokumentami wewnętrznymi Komisji i zgodnie z orzecznictwem Komisja nie ma obowiązku ich udostępniania stronom, oraz ii) zarejestrowane oświadczenia ustne są udostępniane, ale sposób ich udostępniania przez Komisję nie podlega szczególnym zasadom. Udostępniając te dokumenty w swoich pomieszczeniach Komisja w pełni przestrzega prawa stron do obrony, jednocześnie nie dopuszczając do tego, aby jej program łagodzenia sankcji kolidował z procedurami mającymi zastosowanie w pewnych krajach, w szczególności niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Poszczególni adresaci złożyli wnioski o dodatkowe udostępnienie akt sprawy. Niektóre dokumenty dołączone do akt Komisji zostały bowiem uznane za poufne, chociaż ich udostępnienie nie mogło poważnie i nieodwracalnie zaszkodzić tym, którzy je przekazali. Dyrekcja generalna postąpiła zgodnie z moją radą, aby udostępnić im dokumenty, a wszystkie strony, z wyjątkiem Solvay i Solexis, uznały to rozwiązanie za zadawalające.
Solexis i Solvay zwróciły się z wnioskiem o udostępnienie pewnej liczby miesięcznych sprawozdań sektorowych sporządzonych przez Degussę. Sprawozdania te zostały sporządzone w okresie, w którym trwało naruszanie przepisów, i zawierają ocenę Degussy dotyczącą struktury rynku i tendencji na nim występujących, ostatnich zmian cen i reakcji konkurentów oraz przedstawiają jej własne krótkoterminowe strategie. Na mój wniosek wszystkie sprawozdania z lat 1996-1999 (włącznie) zostały przekazane Solvay i Solexis, ale przedsiębiorstwa te domagały się, aby udostępniono im również wszystkie sprawozdania z okresu od 1 stycznia 2000 r. do czerwca 2001 r. W decyzji, którą podjąłem na mocy art. 8 decyzji w sprawie zakresu uprawnień urzędników przeprowadzających spotkania wyjaśniające, uznałem, że należy im przekazać opublikowaną wersję tych sprawozdań. Sprawozdania te z zasady były traktowane jako poufne, ze względu na reguły dostępu do akt, ale zawierały informacje, które mogły być przydatne do ich obrony. Opisywano w nich w szczególności zachowanie przedsiębiorstw na rynku i sygnalizowano pewne przypadki, w których wydawało się, że przedsiębiorstwa nie uwzględniały rzekomo niezgodnych z prawem przedmiotowych umów. Mogły być one zatem uznane za dokumenty oczyszczające je z zarzutów, nawet jeśli tylko częściowo. Mimo to uznałem, że najważniejsze informacje zawarte w tej drugiej serii sprawozdań mają jedynie bardzo ograniczone znaczenie dla prawa do obrony stron, które wystąpiły z wnioskiem, i że z racji swojego poufnego charakteru nie powinny być udostępnione.
Udostępnienie odpowiedzi na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń
Solvay wystąpił z wnioskiem o udostępnienie odpowiedzi pozostałych stron na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń. Uznałem ten wniosek za nieuzasadniony. Z utrwalonego orzecznictwa wynika (wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 15 marca 2000 r. w sprawach połączonych T-25/95 i innych, Cimenteries, pkt 380 i kolejne), że Komisja nie jest zobowiązana do przekazywania wszystkim stronom odpowiedzi na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń. Jednakże z tego samego orzecznictwa wynika, że jeśli Komisja znajduje w odpowiedzi jednej ze stron informacje o charakterze obciążającym, które następnie wykorzystuje przeciwko drugiej stronie, jest ona zobowiązana do przekazania tych informacji i wyznaczenia tej drugiej stronie stosownego terminu na przedstawienie uwag. Tak też postąpiono w tym przypadku - informacje obciążające przedsiębiorstwa FMC Corp. i FMC Foret zawarte w odpowiedziach Solvay i Degussy zostały podane do wiadomości stron, aby te mogły wypowiedzieć się na ich temat.
Procedura ustna
Wszystkie strony brały udział w spotkaniu wyjaśniającym, które odbyło się w dniach 28 i 29 czerwca 2005 r. i na którym miała między nimi miejsce bardzo ożywiona wymiana zdań.
Związek między projektem decyzji i wstępną oceną umieszczoną w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń
Mając na uwadze uzasadnienie, jakie strony przedstawiły Komisji, i elementy faktyczne, które przedstawiły w odpowiedziach na piśmie oraz podczas spotkania wyjaśniającego, zakres naruszenia przepisów został w znacznym stopniu ograniczony.
Produkty, których dotyczył kartel
Nadwęglan sodu został usunięty, zatem projekt decyzji obejmuje jedynie nadtlenek wodoru i nadboranu.
Popełnione naruszenia przepisów oraz czas ich trwania na podstawie przedstawionych dowodów
– Uznano, że Air Liquide i Chemoxal mogły korzystać z przedawnienia w odniesieniu do wymierzanych im grzywien, ponieważ ich udział w kartelu mógł zostać potwierdzony tylko w okresie do 31 grudnia 1997 r. i wobec powyższego nie można było im wymierzyć żadnej grzywny, jeśli naruszenia przepisów zaprzestano przed dniem 25 marca 1998 r.
– Na ogół informacje o charakterze obciążającym, które opierały się na jednym zarzucie, były kwestionowane przez dane przedsiębiorstwo i nie potwierdzały ich inne dowody, nie zostały uwzględnione, przy czym ciężar dowodu spoczywał na Komisji. W związku z tym czas, w którym miało miejsce naruszenie przepisów, był w przypadku FMC i FMC Foret bardzo ograniczony, a w przypadku Caffaro skrócony.
– Projekt decyzji zawiera jednak pewne fakty opierające się jedynie na pojedynczych oświadczeniach, ale niekwestionowane przez strony, do których się odnoszą. Fakty te są wiarygodne w ogólnym kontekście, w jakim zostały wykorzystane. W tych okolicznościach uważam, że podejście to nie jest sprzeczne z przestrzeganiem prawa do obrony, nawet jeśli pewne informacje o charakterze obciążającym opierają się na pojedynczym zarzucie.
Moim zdaniem projekt końcowej decyzji uwzględnia jedynie zastrzeżenia, odnośnie do których strony miały możliwość przedstawienia swoich stanowisk, a ich prawo do złożenia wyjaśnień zostało zachowane.
Bruksela, dnia 20 kwietnia 2006 r.
Serge DURANDE
