Rozporządzenie 1251/70 dotyczące prawa pracowników do pozostania na terytorium Państwa Członkowskiego po ustaniu zatrudnienia w tym państwie

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (EWG) NR 1251/70
z dnia 29 czerwca 1970 r.
dotyczące prawa pracowników do pozostania na terytorium Państwa Członkowskiego po ustaniu zatrudnienia w tym państwie

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności art. 48 ust. 2 lit. d) tego Traktatu i art. 2 Protokołu dotyczącego Wielkiego Księstwa Luksemburga,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(1),

a także mając na uwadze, co następuje:

rozporządzenie Rady (EWG) nr 1612/68 z dnia 15 października 1968 r.(2) i dyrektywa Rady nr 68/360/EWG z dnia 15 października 1968 r.(3) umożliwiły zapewnienie swobodnego przepływu pracowników w wyniku zastosowania stopniowo realizowanej serii środków; prawo pobytu, nabyte przez pracowników czynnie zatrudnionych, ma jako swoje następstwo przyznane tym pracownikom przez Traktat prawo do pozostania na terytorium Państwa Członkowskiego po ustaniu zatrudnienia w tym państwie; należy ustalić warunki wykonywania tego prawa;

wymienione rozporządzenie i dyrektywa Rady zawierają odpowiednie postanowienia dotyczące prawa pracowników do zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego dla celów zatrudnienia; prawo do pozostania, o którym mowa w artykule 48 ust. 3 lit. d) Traktatu, jest interpretowane jako prawo pracownika do zamieszkiwania na terytorium Państwa Członkowskiego, gdy zaprzestanie on wykonywania pracy w tym państwie;

przepływ siły roboczej wewnątrz Wspólnoty wymaga, by pracownicy mieli możliwość podejmowania pracy kolejno w kilku Państwach Członkowskich, jednocześnie nie będąc w trudniejszej sytuacji;

w pierwszej kolejności należy zagwarantować pracownikowi przebywającemu na terytorium Państwa Członkowskiego prawo do pozostania na tym terytorium po ustaniu zatrudnienia w tym Państwie na skutek osiągnięcia wieku emerytalnego lub trwałej niezdolności do pracy; takie prawo należy również zagwarantować pracownikowi, który, po pewnym okresie zatrudnienia i pobytu na terytorium jednego Państwa Członkowskiego, pracuje na terytorium innego Państwa Członkowskiego jako pracownik najemny, utrzymując nadal swoje miejsce zamieszkania na terytorium pierwszego Państwa;

określając warunki nabycia prawa do pozostania, należy wziąć pod uwagę przyczyny, które spowodowały zakończenie zatrudnienia na terytorium określonego Państwa Członkowskiego, a w szczególności różnicę pomiędzy wiekiem emerytalnym, zwykłym i przewidywalnym końcem okresu pracy zawodowej oraz niezdolnością do pracy, która prowadzi do przedwczesnego i nieprzewidywalnego zaprzestania działalności; należy zachować specjalne warunki, gdy zaprzestanie działalności wynika z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej lub gdy współmałżonek pracownika jest lub był obywatelem danego Państwa Członkowskiego;

pracownik, który osiągnął koniec okresu pracy zawodowej, powinien mieć dostatecznie dużo czasu na podjęcie decyzji, gdzie pragnie osiedlić się na dalszy okres;

wykonywanie prawa do pozostania przez pracownika pociąga za sobą rozszerzenie tego prawa na członków jego rodziny; w przypadku śmierci pracownika w czasie okresu pracy zawodowej musi zostać uznane również prawo pobytu członków jego rodziny i w tym celu muszą zostać ustalone warunki specjalne;

osoby, do których stosuje się prawo do pozostania, muszą być traktowane jednakowo w stosunku do pracowników krajowych, którzy zaprzestali aktywności zawodowej,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

Postanowienia niniejszego rozporządzenia stosuje się do obywateli jednego Państwa Członkowskiego, którzy byli zatrudnieni jako pracownicy najemni na terytorium innego Państwa Członkowskiego, jak również do członków ich rodzin, o których mowa w artykule 10 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1612/68 w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty.

Artykuł  2

1. Prawo do pozostania na stałe na terytorium Państwa Członkowskiego przysługuje:

a) pracownikowi, który w momencie zaprzestania pracy osiągnął wiek ustalony przez przepisy prawne tego Państwa Członkowskiego jako uprawniający do pobierania emerytury i który był zatrudniony przez co najmniej dwanaście ostatnich miesięcy oraz przebywał w nim nieprzerwanie przez ponad trzy lata;

b) pracownikowi, który, przebywając nieprzerwanie na terytorium tego państwa przez ponad dwa lata, zaprzestał wykonywania pracy z powodu trwałej niezdolności do pracy. Jeśli taka niezdolność wynika z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, co uprawnia daną osobę do otrzymywania renty wypłacanej w całości lub częściowo przez organy danego państwa, nie nakłada się wymogu długości okresu pobytu;

c) pracownik, który po trzyletnim nieprzerwanym okresie zatrudnienia i pobytu na terytorium tego państwa podejmuje pracę na terytorium innego Państwa Członkowskiego, utrzymując swoje miejsce zamieszkania na terytorium pierwszego państwa, do którego z reguły wraca codziennie lub przynajmniej raz w tygodniu.

Okresy zatrudnienia zakończone w ten sposób na terytorium innego Państwa Członkowskiego są uznawane dla celów nabycia uprawnień przewidzianych w lit. a) i b) tak, jakby były zakończone na terytorium państwa zamieszkania.

2. Warunków dotyczących okresu pobytu i zatrudnienia ustalonych w ust. 1 lit. a) i warunku okresu pobytu ustalonego w ust. 1 lit. b) nie stosuje się, jeśli współmałżonek pracownika jest obywatelem danego Państwa Członkowskiego lub utracił obywatelstwo tego państwa w wyniku zawarcia małżeństwa z tym pracownikiem.

Artykuł  3
1.
Członkowie rodziny pracownika wymienieni w art. 1 niniejszego rozporządzenia, którzy zamieszkują wraz z nim na terytorium Państwa Członkowskiego, mają prawo do pozostania w nim na stałe, jeśli pracownik uzyskał prawo do pozostania zgodnie z art. 2, nawet po jego śmierci.
2.
Jeśli jednak pracownik zmarł w okresie zatrudnienia, przed uzyskaniem prawa do pozostania na terytorium danego państwa, to członkowie jego rodziny mają prawo do pozostania w nim na stałe pod warunkiem, że:

– pracownik przebywał w momencie swojej śmierci na terytorium tego państwa nieprzerwanie od co najmniej dwóch lat lub

– jego śmierć była spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową lub

– współmałżonek pozostały przy życiu jest obywatelem państwa miejsca zamieszkania lub utracił obywatelstwo tego państwa w wyniku zawarcia małżeństwa z tym pracownikiem.

Artykuł  4
1.
Ciągłość pobytu przewidziana w art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 2 może być udokumentowana w sposób przyjęty w danym państwie zamieszkania. Na ciągłość tę nie mają wpływu czasowe nieobecności nie przekraczające łącznie trzech miesięcy w ciągu jednego roku ani nieobecności dłuższe wynikające z obowiązku odbywania służby wojskowej.
2.
Okresy przymusowego bezrobocia, wiarygodnie stwierdzone przez właściwy urząd zatrudnienia, i nieobecności wynikające z choroby lub wypadku są traktowane jako okresy pobytu w rozumieniu art. 2 ust. 1.
Artykuł  5
1.
Osoba, której przysługuje prawo do pozostania, ma prawo do wykonania go w ciągu dwóch lat od nabycia tego prawa zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a) i b) oraz art. 3. W tym okresie osoba ta może opuścić terytorium Państwa Członkowskiego nie naruszając tego prawa.
2.
W celu skorzystania z prawa do pozostania na korzystającym nie ciąży obowiązek dopełnienia jakichkolwiek formalności.
Artykuł  6

1. Osoby korzystające z niniejszego rozporządzenia mają prawo do otrzymania karty pobytu:

a) wydanej i przedłużanej bezpłatnie lub za opłatą nie wyższą niż należności i opłaty za wydanie lub przedłużenie dowodu osobistego, wymagane od obywateli danego Państwa Członkowskiego;

b) ważnej na całym terytorium Państwa Członkowskiego, w którym została wydana;

c) zachowującej ważność przez okres co najmniej pięć lat i automatycznie przedłużanej.

2. Przerwa w pobycie na terytorium danego Państwa Członkowskiego trwająca nie dłużej niż sześć kolejnych miesięcy nie narusza ważności karty pobytu.

Artykuł  7

Prawo do równego traktowania, ustanowione na mocy rozporządzenia Rady (EWG) nr 1612/68, przysługuje także do osobom korzystającym z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  8
1.
Niniejsze rozporządzenie nie narusza przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państwa Członkowskiego, które byłyby bardziej korzystne dla obywateli innych Państw Członkowskich.
2.
Państwa Członkowskie popierają readmisję pracowników, którzy opuścili ich terytorium po długotrwałym okresie pobytu i którzy byli w nim zatrudnieni, a którzy pragną tam powrócić, jeśli osiągnęli oni wiek emerytalny lub też w przypadku ich trwałej niezdolności do pracy.
Artykuł  9
1.
Komisja może, uwzględniając rozwój sytuacji demograficznej w Wielkim Księstwie Luksemburga, na wniosek tego państwa, ustanowić warunki inne niż przewidziane w niniejszym rozporządzeniu dla wykonania prawa do pozostania na terytorium Luksemburga.
2.
W terminie dwóch miesięcy od otrzymania wniosku zawierającego wszystkie odpowiednie szczegóły, Komisja podejmuje decyzję, podając uzasadnienie.

Komisja notyfikuje tę decyzję Wielkiemu Księstwu Luksemburga oraz informuje o niej pozostałe Państwa Członkowskie.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 29 czerwca 1970 r.

W imieniu Komisji
Jean REY
Przewodniczący

______

(1) Dz.U. C 65 z 5.6.1970, str. 16.

(2) Dz.U. L 257 z 19.10.1968, str. 2.

(3) Dz.U. L 257 z 19.10.1968, str. 13.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.1970.142.24

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Rozporządzenie 1251/70 dotyczące prawa pracowników do pozostania na terytorium Państwa Członkowskiego po ustaniu zatrudnienia w tym państwie
Data aktu: 29/06/1970
Data ogłoszenia: 30/06/1970
Data wejścia w życie: 20/07/1970, 01/05/2004