Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 260/2012 i (UE) 2021/1230 w odniesieniu do poleceń przelewu natychmiastowego w euro (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD https://edps.europa.eu)

Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 260/2012 i (UE) 2021/1230 w odniesieniu do poleceń przelewu natychmiastowego w euro
(2023/C 60/10)

(Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD https://edps.europa.eu)

26 października 2022 r. Komisja Europejska wydała wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 260/2012 i (UE) 2021/1230 w odniesieniu do poleceń przelewu natychmiastowego w euro 1 .

Celem wniosku jest poprawa niskiego poziomu wykorzystania poleceń przelewu natychmiastowego w euro, aby umożliwić czerpanie z nich korzyści, w tym zwiększenie wydajności dla konsumentów, akceptantów, użytkowników korporacyjnych, dostawców usług płatniczych i spółek z branży technologii finansowych, a także administracji publicznej, w tym organów podatkowych. Drugim celem jest rozszerzenie środków płatniczych w punktach interakcji, w szczególności w odniesieniu do transakcji transgranicznych. Na koniec 2021 r. jedynie 11 % poleceń przelewu w euro przesyłanych w UE stanowiły płatności natychmiastowe, chociaż struktura płatności natychmiastowych w euro już istnieje, m.in. w ramach schematu poleceń przelewu natychmiastowego w jednolitym obszarze płatności w euro (SEPA) z 2017 r.

Spośród problemów, których dotyczy wniosek, dwa mają szczególne znaczenie dla ochrony danych: aby rozwiać obawy płatników dotyczące bezpieczeństwa płatności natychmiastowych, we wniosku zobowiązano dostawców usług płatniczych do weryfikacji zgodności identyfikatora rachunku płatniczego i nazwy odbiorcy płatności podanych przez płatnika zanim płatnik zatwierdzi płatność. W przypadku braku zgodności dostawca usług płatniczych powiadamia płatnika o wszelkich wykrytych rozbieżnościach oraz o stopniu takich rozbieżności. EIOD z zadowoleniem przyjmuje wniosek, a w szczególności proponowaną weryfikację zgodności, która dałaby płatnikom możliwość porównania ich danych z odpowiedziami systemu i podjęcia świadomych decyzji, czy zatwierdzenie płatności jest bezpieczne. W przypadku gdy takie zabezpieczenie nie jest potrzebne, wniosek przewiduje możliwość rezygnacji z niego przez płatników, dzięki czemu zmniejsza się zakres przetwarzania danych osobowych.

Przy obecnych przepisach wysoki odsetek odrzuconych płatności natychmiastowych jest spowodowany błędną identyfikacją osób biorących udział w przelewach natychmiastowych jako osób umieszczonych na unijnych listach sankcyjnych. We wniosku przewidziano wymóg kontroli dotyczącej sankcji w formie bardzo częstych weryfikacji klientów pod kątem unijnej listy sankcyjnej, a nie w odniesieniu do każdej pojedynczej transakcji, aby uniknąć wyników fałszywie dodatnich. EIOD z zadowoleniem przyjmuje fakt, że we wniosku ukierunkowuje się praktykę w stronę okresowej weryfikacji, która może być stosowana z należytą starannością, tak aby uniknąć wyników fałszywie dodatnich i tak aby osoby, których dane dotyczą, nie doświadczały nieuzasadnionych odmów płatności.

EIOD nie ma żadnych uwag dotyczących pozostałych przepisów wniosku.

1. WPROWADZENIE

1. 26 października 2022 r. Komisja Europejska wydała wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 260/2012 i (UE) 2021/1230 w odniesieniu do poleceń przelewu natychmiastowego w euro.

2. Celem wniosku jest poprawa niskiego poziomu wykorzystania poleceń przelewu natychmiastowego w euro, aby umożliwić czerpanie z nich korzyści, w tym zwiększenie wydajności dla konsumentów, akceptantów, użytkowników korporacyjnych, dostawców usług płatniczych i spółek z branży technologii finansowych, a także administracji publicznej, w tym organów podatkowych. Drugim celem jest rozszerzenie środków płatniczych w punktach interakcji, w szczególności w odniesieniu do transakcji transgranicznych.

3. Dwa akty prawne UE w dziedzinie płatności - dyrektywa z 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego (PSD2) 2  oraz rozporządzenie w sprawie płatności transgranicznych w Unii 3  - mają już zastosowanie do płatności natychmiastowych i będą nadal obowiązywać po wejściu w życie omawianego wniosku. Komisja zdecydowała jednak, aby to rozporządzenie w sprawie SEPA 4  zawierało nowe przepisy, ponieważ ustanowiono w nim wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do wszystkich poleceń przelewu w euro, a płatności natychmiastowe w euro stanowią nową kategorię poleceń przelewu w euro.

4. Niniejszą opinię EIOD wydano w odpowiedzi na konsultacje przeprowadzone przez Komisję Europejską 27 października 2022 r. zgodnie z art. 42 ust. 1 EUDPR 5 . Europejski Inspektor Ochrony Danych z zadowoleniem przyjmuje odniesienie się do tych konsultacji w motywie 23 wniosku.

5. PODSUMOWANIE

17. W związku z powyższym EIOD z zadowoleniem przyjmuje przewidziane we wniosku środki mające na celu weryfikację danych odbiorcy płatności i powstrzymanie się od weryfikacji użytkowników usług płatniczych podczas polecenia przelewu natychmiastowego.

18. Regularna weryfikacja kompensacyjna z unijną listą sankcyjną, niezależnie od konkretnej transakcji, nie budzi żadnych obaw.

Bruksela, 19 grudnia 2022 r.

1 COM(2022) 546 final.
2 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35)..
3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1230 z dnia 14 lipca 2021 r. w sprawie płatności transgranicznych w Unii (Dz.U. L 274 z 30.7.2021, s. 20).
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiające wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 924/2009 (Dz.U. L 94 z 30.3.2012, s. 22).
5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.60.12

Rodzaj: Informacja
Tytuł: Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 260/2012 i (UE) 2021/1230 w odniesieniu do poleceń przelewu natychmiastowego w euro (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD https://edps.europa.eu)
Data aktu: 17/02/2023
Data ogłoszenia: 17/02/2023