Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 listopada 2018 r. w sprawie cyfryzacji na rzecz rozwoju: ograniczenie ubóstwa za pomocą technologii (2018/2083(INI)).

Cyfryzacja na rzecz rozwoju: ograniczenie ubóstwa za pomocą technologii

P8_TA(2018)0448

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 listopada 2018 r. w sprawie cyfryzacji na rzecz rozwoju: ograniczenie ubóstwa za pomocą technologii (2018/2083(INI))

(2020/C 363/04)

(Dz.U.UE C z dnia 28 października 2020 r.)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 208, 209, 210, 211 i 214 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
uwzględniając szczyt Organizacji Narodów Zjednoczonych na temat zrównoważonego rozwoju i dokument końcowy przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 25 września 2015 r. pt. "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030", jak również 17 celów zrównoważonego rozwoju,
uwzględniając Europejski konsensus w sprawie rozwoju: "Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość" 1 , przyjęty w maju 2017 r.,
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. zatytułowany "Handel z korzyścią dla wszystkich - W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej" (COM(2015)0497),
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 2 maja 2017 r. pt. "Cyfryzacja na rzecz rozwoju: uwzględnianie technologii i usług cyfrowych w unijnej polityce rozwojowej (SWD(2017)0157),
uwzględniając strategię jednolitego rynku cyfrowego dla Europy, przyjętą w maju 2015 r.,
uwzględniając Europejski plan inwestycji zewnętrznych,
uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z wdrażania strategii polityki handlowej "Handel z korzyścią dla wszystkich - Kształtowanie nowoczesnej polityki handlowej w celu wykorzystania możliwości płynących z globalizacji" (COM(2017)0491),
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2017 r. "W kierunku aktu o jednolitym rynku cyfrowym" 2 ,
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 grudnia 2015 r. w sprawie przygotowań do Światowego Szczytu Humanitarnego: wyzwania i szanse w zakresie pomocy humanitarnej 3 ,
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 maja 2014 r. zatytułowany "Większa rola sektora prywatnego w osiąganiu trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu w krajach rozwijających się" (COM(2014)0263),
uwzględniając konkluzje Rady z listopada 2017 r. w sprawie cyfryzacji na rzecz rozwoju,
uwzględniając 11. konferencję ministerialną WTO, która odbyła się w Buenos Aires (Argentyna) w dniach 1013 grudnia 2017 r.,
uwzględniając inicjatywy Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego wspierające kraje rozwijające się (ITU-D),
uwzględniając Umowę o technologii informacyjnej Światowej Organizacji Handlu (ITA),
uwzględniając deklarację ministerialną złożoną w 2016 r. w Cancun przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w sprawie gospodarki cyfrowej,
uwzględniając wspólną deklarację ministrów ds. technologii informacyjno-komunikacyjnych grupy G7 na posiedzeniu w Takamatsu (Japonia) w dniach 29 i 30 kwietnia 2016 r.,
uwzględniając inicjatywę Konferencji Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD) pt. "Handel elektroniczny z korzyścią dla wszystkich",
uwzględniając konwencję o prawach osób niepełnosprawnych oraz załączony do niej protokół fakultatywny (A/RES/61/106),
uwzględniając art. 52 Regulaminu,
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A8-0338/2018),
A.
mając na uwadze, że w konsensusie europejskim w sprawie rozwoju z 2017 r. podkreśla się znaczenie technologii i usług informacyjno-komunikacyjnych jako czynników umożliwiających zrównoważony rozwój i wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu;
B.
mając na uwadze, że strategia Komisji w sprawie cyfryzacji na rzecz rozwoju (D4D) obejmuje wzrost gospodarczy i prawa człowieka, zdrowie, edukację, rolnictwo i bezpieczeństwo żywnościowe, podstawową infrastrukturę, gospodarkę wodną i infrastrukturę sanitarną, zarządzanie, ochronę socjalną, a także cele przekrojowe w zakresie płci i środowiska;
C.
mając na uwadze, że technologie cyfrowe oferują możliwość zapewnienia zrównoważonego charakteru i ochrony środowiska; mając jednak na uwadze, że do produkcji sprzętu cyfrowego używa się niektórych rzadkich metali o niewielkich możliwościach recyklingu i ograniczonych dostępnych rezerwach, a odpady elektroniczne i elektryczne stanowią wyzwanie środowiskowe i zdrowotne; mając na uwadze, że według wspólnego badania Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) i Interpolu 4  zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (WEEE) stanowi jeden z głównych obszarów przestępczości przeciwko środowisku naturalnemu;
D.
mając na uwadze, że według zaktualizowanej wersji bazy danych Banku Światowego "Identification for Development Global Dataset (ID4D)") z 2017 r. szacuje się, że 1,1 mld ludzi na całym świecie nie jest w stanie oficjalnie potwierdzić swojej tożsamości, w tym rejestracji urodzenia, przy czym 78 % tych osób mieszka w Afryce Subsaharyjskiej i w Azji; mając na uwadze, że stanowi to główną przeszkodę w realizacji celu zrównoważonego rozwoju 16.9, ale także w byciu podmiotem w środowisku cyfrowym i w czerpaniu z niego korzyści;
E.
mając na uwadze, że technologie cyfrowe są wyraźnie wymienione w pięciu celach należących do celów zrównoważonego rozwoju (cel 4 dotyczący edukacji, cel 5 dotyczący równości płci, cel 8 dotyczący godnej pracy i wzrostu gospodarczego, cel 9 dotyczący infrastruktury, uprzemysłowienia i innowacji oraz cel 17 dotyczący partnerstw);
F.
mając na uwadze, że w celach zrównoważonego rozwoju podkreślono, iż zapewnienie mieszkańcom krajów najsłabiej rozwiniętych powszechnego i przystępnego cenowo dostępu do internetu do 2020 r. będzie miało zasadnicze znaczenie dla wspierania rozwoju, ponieważ rozwój gospodarki cyfrowej może stymulować godziwe zatrudnienie i wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu, wielkość eksportu i jego dywersyfikację;
G.
mając na uwadze, że według UNCTAD cyfryzacja w coraz większym stopniu prowadzi do powstawania monopoli i stwarza nowe wyzwania dla polityki antymonopolowej i polityki konkurencji zarówno w krajach rozwijających się, jak i w krajach rozwiniętych 5 ;
H.
mając na uwadze, że podczas ogólnego przeglądu wdrażania wyników Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego 6  Zgromadzenie Ogólne ONZ zobowiązało się wykorzystać potencjał technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu osiągnięcia celów Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i innych celów rozwoju uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym, zauważając, że technologie informacyjno-komunikacyjne mogą przyspieszyć postępy we wszystkich 17 celach zrównoważonego rozwoju;
I.
mając na uwadze, że łączność pozostaje wyzwaniem i problemem leżącym u podstaw różnego rodzaju przepaści cyfrowej zarówno w zakresie dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych, jak i korzystania z nich;
J.
mając na uwadze, że tempo rozwoju gospodarki cyfrowej oraz znaczne braki, jakie występują w gospodarce cyfrowej krajów rozwijających się w zakresie rozwoju bezpiecznej polityki krajowej, regulacji i ochrony konsumentów, wskazują na pilną potrzebę działań w zakresie budowania zdolności i wsparcia technicznego dla krajów rozwijających się, a zwłaszcza dla krajów najsłabiej rozwiniętych;
K.
mając na uwadze, że znajomość technologii cyfrowych i umiejętności w tym zakresie mają kluczowe znaczenie dla rozwoju społecznego i osobistego oraz postępu, a także dla promowania przedsiębiorczości i budowania silnej gospodarki cyfrowej;
L.
mając na uwadze, że cyfryzacja powinna również pomóc w poprawie niesienia pomocy humanitarnej i odporności, zapobiegania ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i wsparcia przejściowego łączącego pomoc humanitarną ze wsparciem na rzecz rozwoju w warunkach niestabilnej sytuacji i konfliktów;
M.
mając na uwadze, że ponad połowa ludności na świecie nadal pozostaje poza internetem, a postęp w dążeniu do osiągnięcia celu zrównoważonego rozwoju 9 dotyczącego znacznego zwiększenia dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych, a także dążenia do zapewnienia powszechnego i przystępnego cenowo dostępu do internetu w krajach najsłabiej rozwiniętych do 2020 r. są powolne;
N.
mając na uwadze, że na całym świecie występuje ogromny wzrost usług łączności mobilnej, a liczba użytkowników łączności mobilnej przekracza obecnie liczbę osób mających dostęp do energii elektrycznej, urządzeń sanitarnych lub czystej wody;
O.
mając na uwadze, że innowacje humanitarne muszą być zgodne z zasadami humanitarnymi (humanitaryzm, neutralność, bezstronność i niezależność) oraz z zasadą godności;
P.
mając na uwadze, że innowacje humanitarne muszą być prowadzone w celu propagowania praw, godności i zdolności ludności otrzymującej pomoc, a wszyscy członkowie społeczności dotkniętej kryzysem powinni mieć możliwość korzystania z innowacji bez dyskryminacyjnych barier w korzystaniu z nich;
Q.
mając na uwadze, że należy wykorzystywać analizę ryzyka i ograniczanie ryzyka w celu zapobiegania nieumyślnym szkodom, w tym szkodom naruszającym prywatność i bezpieczeństwo danych oraz wpływającym na lokalne gospodarki;
R.
mając na uwadze, że eksperymenty, projekty pilotażowe i próby muszą być prowadzone zgodnie z uznanymi międzynarodowo normami etycznymi;

Potrzeba wsparcia cyfryzacji w krajach rozwijających się

1.
z zadowoleniem przyjmuje strategię Komisji w sprawie cyfryzacji na rzecz rozwoju (D4D), w zakresie, w jakim włącza ona technologie cyfrowe w główny nurt unijnej polityki rozwoju, co powinno mieć na celu przyczynianie się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; podkreśla, jak ważne jest wzmocnienie cyfryzacji koncentrującej się na celach zrównoważonego rozwoju; przypomina, że rewolucja cyfrowa stawia społeczeństwa przed szeregiem nowych wyzwań, wiążących się zarówno z ryzykiem, jak i możliwościami;
2.
przypomina, że technologie i usługi cyfrowe mają ogromny potencjał w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju, pod warunkiem że zostaną podjęte działania w celu rozwiązania problemu negatywnych skutków technologii, takich jak automatyzacja miejsc pracy wpływająca na szanse na zatrudnienie, wykluczenie cyfrowe i nierówność cyfrowa, bezpieczeństwo cybernetyczne, ochrona danych i kwestie regulacyjne; przypomina, że każda strategia cyfrowa musi być w pełni zgodna z Agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i przyczyniać się do jej realizacji, w szczególności zaś do realizacji celu 4 dotyczącego edukacji wysokiej jakości, celu 5 dotyczącego zapewnienia równości płci i wzmocnienia pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt, celu 8 dotyczącego godnej pracy i wzrostu gospodarczego oraz celu 9 dotyczącego przemysłu, innowacji i infrastruktury; przypomina, że jeżeli cele zrównoważonego rozwoju mają zostać osiągnięte do 2030 r., potrzebne jest wzmocnione partnerstwo globalne, krajowe, regionalne i lokalne między podmiotami rządowymi, naukowymi, gospodarczymi i podmiotami społeczeństwa obywatelskiego;
3.
zwraca uwagę, że pomimo wzrostu rozpowszechnienia internetu wiele krajów rozwijających się i gospodarek wschodzących pozostaje w tyle pod względem korzystania z cyfryzacji, wiele osób nadal nie ma dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych, a między poszczególnymi krajami oraz między obszarami miejskimi i wiejskimi istnieją duże różnice; przypomina, że technologia cyfrowa jest narzędziem, a nie celem, i uważa, że w związku z ograniczeniami finansowymi należy priorytetowo traktować najbardziej skuteczne sposoby osiągania celów zrównoważonego rozwoju, a w niektórych krajach, nawet jeśli cyfryzacja może być przydatna, nadal konieczne jest zapewnienie zaspokojenia podstawowych potrzeb ludzkich, zwłaszcza w zakresie dostępu do żywności, energii, wody, urządzeń sanitarnych, edukacji i opieki zdrowotnej, co podkreślono w sprawozdaniu ONZ w sprawie celów zrównoważonego rozwoju z 2017 r.; uważa jednak, że warunki rozwoju cyfrowego muszą być spełnione na etapie projektowania infrastruktury, nawet jeśli jej wdrożenie następuje na późniejszym etapie;
4.
podkreśla, że wszelkie strategie w zakresie handlu elektronicznego muszą być w pełni zgodne z zasadą spójności polityki na rzecz rozwoju, która ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że dostęp do łączności internetowej i elektronicznych metod płatności, które są wiarygodne i zgodne z normami międzynarodowymi, z przepisami dotyczącymi ochrony konsumentów towarów i usług online, prawami własności intelektualnej, zasadami w zakresie ochrony danych osobowych oraz przepisami podatkowymi i celnymi właściwymi dla handlu elektronicznego mają kluczowe znaczenie dla umożliwienia handlu cyfrowego, zrównoważonego rozwoju i wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu; zwraca w związku z tym uwagę na potencjał umowy o ułatwieniach w handlu w zakresie wspierania inicjatyw cyfrowych w krajach rozwijających się na rzecz ułatwienia handlu transgranicznego;
5.
wzywa do opracowania planu działania na rzecz innowacji technicznych w zakresie pomocy humanitarnej, aby zapewnić przestrzeganie zasad prawnych i etycznych określonych w dokumentach takich jak nowy konsensus europejski w sprawie rozwoju - "Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość" i "Przekształcamy nasz świat: program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030";
6.
podkreśla, że wszystkie aspekty innowacji humanitarnych powinny podlegać ocenie i monitorowaniu, w tym ocenie pierwotnych i wtórnych skutków procesu innowacji; podkreśla, że przed rozpoczęciem projektów w zakresie innowacji humanitarnych i cyfryzacji należy przeprowadzić przegląd etyczny i analizę ryzyka i w stosownych przypadkach włączyć ekspertów zewnętrznych lub ekspertów stron trzecich;
7.
wzywa do wdrożenia w działaniach zewnętrznych UE zasad zawartych w strategii jednolitego rynku cyfrowego dla Europy poprzez wspieranie ram regulacyjnych partnerów UE;
8.
wzywa do zapewnienia w ramach wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021-2027 wystarczających środków finansowych, aby umożliwić racjonalizację technologii cyfrowych we wszystkich obszarach polityki rozwoju;
9.
zauważa, że wprowadzenie technologii cyfrowej w krajach rozwijających się często wykracza poza tworzenie instytucji państwowych, regulacji prawnych oraz innych mechanizmów, które mogłyby pomóc w radzeniu sobie z pojawiającymi się wyzwaniami, w szczególności dotyczącymi bezpieczeństwa cybernetycznego; podkreśla znaczenie pogłębienia współpracy między naukowcami i innowatorami na szczeblu międzyregionalnym oraz zachęcania do prowadzenia badań i podejmowania działań na rzecz rozwoju, które wspierają postęp naukowy oraz transfer technologii i wiedzy fachowej; apeluje, aby w przyszłej umowie po wygaśnięciu umowy z Kotonu wyraźnie uwzględniano cyfryzację jako czynnik umożliwiający zrównoważony rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu, zgodnie z wytycznymi negocjacyjnymi;
10.
wzywa do podejmowania dalszych wspólnych działań w ramach współpracy w dziedzinie infrastruktury cyfrowej, ponieważ powinno to stać się jednym z kluczowych działań w ramach partnerstwa UE z organizacjami regionalnymi, w szczególności z Unią Afrykańską; podkreśla znaczenie pomocy technicznej i przekazywania wiedzy fachowej instytucjom opracowującym politykę cyfrową na szczeblu krajowym, regionalnym i kontynentalnym;
11.
wzywa do włączenia cyfryzacji do krajowych strategii rozwoju państw członkowskich;
12.
apeluje o bardziej skoordynowany i całościowy międzysektorowy wysiłek ze strony społeczności międzynarodowej, w tym podmiotów niepaństwowych, takich jak przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, trzeciego sektora, przedsiębiorstw prywatnych i środowisk akademickich, w celu zagwarantowania, że przejście na bardziej cyfrową gospodarkę nie pozostawi nikogo w tyle i przyczyni się do osiągnięcia celów agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju, zagwarantowania dostępu do technologii i usług cyfrowych wszystkim podmiotom gospodarczym i obywatelom oraz uniknięcia nadmiaru różnych podejść, co prowadziłoby do niekompatybilności, powielania lub luk w przepisach; wzywa do poprawy powiązań politycznych między UE, państwami członkowskimi i innymi właściwymi podmiotami w celu zwiększenia koordynacji, komplementarności i tworzenia synergii;
13.
podkreśla, że technologia, sztuczna inteligencja i automatyka już zastępują niektóre miejsca pracy wymagające niskich i średnich kwalifikacji; wzywa Komisję do promowania cyfryzacji skoncentrowanej na celach zrównoważonego rozwoju i podkreśla, że finansowana przez państwo podstawowa ochrona socjalna jest niezbędna do rozwiązania problemu niektórych negatywnych skutków nowych technologii, aby przezwyciężyć zmiany na światowych rynkach pracy i w międzynarodowym podziale pracy, dotykające szczególnie nisko wykwalifikowanych pracowników w krajach rozwijających się;
14.
wzywa sektor prywatny do odpowiedzialnego przyczyniania się do cyfryzacji na rzecz rozwoju poprzez technologie i innowacje, wiedzę fachową, inwestycje, zarządzanie ryzykiem, zrównoważone modele biznesowe i wzrost, które to elementy powinny obejmować zapobieganie, ograniczanie, naprawę, recykling i ponowne wykorzystanie surowców;
15.
ubolewa nad faktem, że mniej niż połowa wszystkich krajów rozwijających się posiada przepisy o ochronie danych i zachęca UE, aby, opierając się na swoim doświadczeniu i przepisach prawnych, które uznawane są na szczeblu międzynarodowym za wzór w tej dziedzinie, zapewniła właściwym organom wsparcie techniczne przy opracowywaniu takich przepisów; podkreśla konieczność uwzględnienia kosztów, jakie mogą się pojawić w związku z ujednoliceniem takich przepisów, w szczególności dla MŚP; zauważa, że z uwagi na transgraniczny charakter technologii cyfrowych przepisy o ochronie danych nie powinny nazbyt odbiegać od siebie, ponieważ powodowałoby to niespójności;
16.
wzywa wszystkie zainteresowane strony do gromadzenia, przetwarzania, analizowania i rozpowszechniania danych i statystyk na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i światowym w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony danych zgodnie z odpowiednimi normami i instrumentami międzynarodowymi, a także w celu realizacji celów agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030; zauważa, że dzięki terminowemu i dokładnemu gromadzeniu danych możliwe jest prawidłowe monitorowanie na etapie wdrażania, dostosowanie polityki i interwencji w razie potrzeby, a także dokonanie oceny otrzymanych wyników i ich wpływu; przypomina jednak, że podczas gdy "rewolucja w zakresie danych" sprawia, że wytwarzanie i analizowanie danych pochodzących z wielu różnych źródeł jest łatwiejsze, szybsze i tańsze, wiąże się to z ogromnymi wyzwaniami w zakresie bezpieczeństwa i ochrony prywatności; podkreśla w związku z tym, że innowacje w zakresie gromadzenia danych w krajach rozwijających się nie powinny zastępować oficjalnych statystyk, lecz je uzupełniać;
17.
ubolewa nad utrzymującą się w poszczególnych krajach przepaścią cyfrową ze względu na płeć, lokalizację, wiek, dochody, pochodzenie etniczne, stan zdrowia lub niepełnosprawność i inne czynniki o charakterze dyskryminacyjnym; podkreśla w związku z tym, że międzynarodowa współpraca na rzecz rozwoju powinna prowadzić do zwiększenia awansu społecznego i włączenia społecznego osób znajdujących się w niekorzystnej lub trudnej sytuacji, przy jednoczesnym promowaniu odpowiedzialnego korzystania z narzędzi cyfrowych i odpowiedniej wiedzy na temat możliwych zagrożeń; wzywa do wspierania innowacji dostosowanych do lokalnych potrzeb i przechodzenia na gospodarkę opartą na wiedzy;
18.
wzywa w związku z tym do zwiększenia wysiłków na rzecz rozwiązania problemów wykluczenia cyfrowego poprzez kształcenie i szkolenie w zakresie podstawowych umiejętności cyfrowych, a także inicjatywy mające na celu ułatwienie właściwego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz stosowania narzędzi cyfrowych przy wdrażaniu metod opartych na uczestnictwie, stosownie do wieku, sytuacji osobistej i pochodzenia, w tym również z uwzględnieniem osób starszych i niepełnosprawnych; zauważa, że międzynarodowa współpraca na rzecz rozwoju mogłaby wykorzystywać technologie cyfrowe na rzecz lepszej integracji grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, pod warunkiem że grupy te będą miały dostęp do technologii cyfrowych; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy takie jak Afrykański Tydzień Kodowania, które przyczyniają się do wzmocnienia pozycji młodego pokolenia w Afryce poprzez promowanie umiejętności cyfrowych; podkreśla znaczenie e-uczenia się i nauczania na odległość w docieraniu do obszarów oddalonych i osób w każdym wieku;
19.
wzywa do wprowadzenia umiejętności cyfrowych do programów nauczania na wszystkich poziomach kształcenia, od szkół podstawowych po uczelnie wyższe, w krajach rozwijających się z myślą o nabywaniu umiejętności potrzebnych do poprawy dostępu do informacji; uważa jednak, że narzędzia informacyjno-komunikacyjne i nowe technologie nie powinny zastępować rzeczywistych nauczycieli i szkół, lecz powinny być wykorzystywane jako sposób na poprawę dostępu do edukacji i poprawę jej jakości; podkreśla, że nowe technologie są kluczowym narzędziem w upowszechnianiu wiedzy, szkoleniu nauczycieli i zarządzaniu placówkami; podkreśla również potrzebę wzmocnienia lokalnych ośrodków szkoleniowych (w tym szkół programowania) w celu szkolenia programistów i zachęcania do tworzenia rozwiązań cyfrowych i aplikacji odpowiadających lokalnym potrzebom i rzeczywistemu zapotrzebowaniu;
20.
podkreśla, że zmniejszenie przepaści cyfrowej wymaga wdrożenia infrastruktury odpowiedniej pod względem zasięgu o wysokiej jakości, przystępności cenowej, niezawodności i bezpieczeństwa, a także zapewnienia dostępu do niej, zwłaszcza na obszarach wiejskich i odległych; zauważa, że głównymi przyczynami utrudniającymi łączność są ubóstwo i brak podstawowych usług, a także słabo rozwinięte sieci naziemne, brak sprzyjającej polityki publicznej i sprzyjających ram regulacyjnych, wysokie opodatkowanie produktów i usług cyfrowych, niska konkurencja rynkowa i brak sieci energetycznej;
21.
wyraża zaniepokojenie w związku z uzależnieniem technologicznym od niewielkiej liczby operatorów, a w szczególności od GAFA (Google, Apple, Facebooka i Amazon), i wzywa do opracowania rozwiązań alternatywnych w celu promowania konkurencji; zauważa, że cel ten mógłby być realizowany na zasadzie partnerstwa między UE a Afryką;
22.
przypomina, że kraje rozwijające się nie są odporne na ataki cybernetyczne i zwraca uwagę na ryzyko zakłócenia stabilności gospodarczej, politycznej i demokratycznej w przypadku braku gwarancji bezpieczeństwa cyfrowego; wzywa wszystkie zainteresowane strony w połączonym cyfrowo świecie do podjęcia aktywnej odpowiedzialności poprzez przyjęcie praktycznych środków służących promowaniu większej świadomości i wiedzy w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego; w tym celu zwraca uwagę na znaczenie rozwoju kapitału ludzkiego na wszystkich poziomach w celu ograniczenia zagrożeń dla bezpieczeństwa cybernetycznego poprzez szkolenia, kształcenie i podnoszenie świadomości, a także ustanowienie odpowiednich przepisów karnych i ponadnarodowych ram zwalczania cyberprzestępczości, a także aktywne uczestnictwo w forach międzynarodowych, takich jak Światowe Forum OECD ds. Bezpieczeństwa Cyfrowego (OECD);
23.
przypomina o potencjale cyfryzacji w zakresie zmniejszenia nierówności w integracji społecznej, dostępu do informacji i ograniczenia marginalizacji gospodarczej na obszarach oddalonych;

Cyfryzacja: narzędzie zrównoważonego rozwoju

24.
z zadowoleniem przyjmuje plan inwestycji zewnętrznych UE, który promuje inwestycje w innowacyjne rozwiązania cyfrowe na rzecz lokalnych potrzeb, włączenia społecznego pod względem finansowym i tworzenia godnych miejsc pracy; zwraca uwagę, że cyfryzacja stwarza istotne możliwości inwestycyjne, i że w związku z tym łączenie instrumentów finansowych w oparciu o współpracę z europejskimi i międzynarodowymi instytucjami finansowymi oraz sektorem prywatnym stanowiłoby ważne narzędzie służące pozyskiwaniu środków finansowych;
25.
wzywa Komisję do uruchomienia nowych inicjatyw, ze szczególnym naciskiem na rozwój infrastruktury cyfrowej, promowanie e-rządzenia i umiejętności cyfrowych, wzmacnianie gospodarki cyfrowej i wspieranie ekosystemów nowych przedsiębiorstw ukierunkowanych na realizację celów zrównoważonego rozwoju, w tym możliwości finansowania dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP) w celu umożliwienia im interakcji cyfrowej z przedsiębiorstwami wielonarodowymi oraz dostępu do globalnych łańcuchów wartości;
26.
wzywa Komisję do dalszego uwzględniania technologii i usług cyfrowych w unijnej polityce rozwoju, zgodnie m.in. z agendą cyfryzacji na rzecz rozwoju; podkreśla potrzebę promowania korzystania z technologii cyfrowych w określonych obszarach polityki, w tym w dziedzinie e-rządzenia, rolnictwa, edukacji, gospodarki wodnej, zdrowia i energii;
27.
wzywa Komisję do zwiększenia inwestycji w infrastrukturę cyfrową w krajach rozwijających się, aby zlikwidować znaczącą przepaść cyfrową w sposób skuteczny i oparty na zasadach;
28.
przypomina, że MMŚP w krajach rozwijających się stanowią większość przedsiębiorstw i zatrudniają większość pracowników sektora produkcji i usług; przypomina, że ułatwianie prowadzenia dobrze uregulowanego transgranicznego handlu elektronicznego może mieć bezpośredni wpływ na poprawę warunków życia, wspieranie wyższych standardów życia oraz pobudzanie zatrudnienia i rozwoju gospodarczego; potwierdza wkład, jaki takie wysiłki mogą wnieść w dziedzinie równość płci, ponieważ duża liczba tych przedsiębiorstw jest własnością kobiet i jest przez nie prowadzona; podkreśla potrzebę ograniczenia prawnych, administracyjnych i społecznych barier dla przedsiębiorczości, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet; wzywa do tego, by cyfryzacja służyła również promowaniu edukacji i budowania potencjału przedsiębiorczości w krajach rozwijających się, a jednocześnie stwarzała korzystne warunki dla przedsiębiorstw typu startup i przedsiębiorstw innowacyjnych;
29.
podkreśla potrzebę zahamowania handlu minerałami, których eksploatacja służy do finansowania konfliktów zbrojnych lub odbywa się przy pomocy pracy przymusowej; przypomina, że koltan jest podstawowym surowcem stosowanym do produkcji wielu urządzeń elektronicznych (np. smartfonów) oraz że wojna domowa, która ogarnęła region Wielkich Jezior Afrykańskich i której przyczyną była eksploatacja i wydobycie koltanu oraz nielegalny handel tym surowcem, doprowadziła, w szczególności w Demokratycznej Republice Konga, do śmierci ponad 8 mln osób; wzywa do położenia kresu wykorzystywaniu dzieci w kopalniach koltanu oraz nielegalnemu handlowi tym surowcem, tak aby jego wydobywanie i wprowadzanie do obrotu odbywało się w akceptowalny sposób i przynosiło korzyści miejscowej ludności;
30.
podkreśla, że rolnictwo jako największy sektor gospodarki afrykańskiej może potencjalnie czerpać korzyści z technologii cyfrowych; podkreśla, że platformy cyfrowe mogą być wykorzystywane w krajach rozwijających się do informowania rolników o cenach rynkowych i kontaktowania ich z potencjalnymi nabywcami, a także do dostarczania praktycznych informacji na temat metod uprawy i tendencji rynkowych, informacji meteorologicznych oraz ostrzeżeń i porad dotyczących chorób roślin i zwierząt; podkreśla jednak, że w związku postępującym przekształcaniem się rolnictwa w rolnictwo oparte na wiedzy i zaawansowanych technologiach rolnictwo cyfrowe może również mieć ogromny destrukcyjny wpływ społeczny i środowiskowy w krajach rozwijających się, ponieważ dostęp do najnowszych technologii może pozostać ograniczony do dużych i zmechanizowanych gospodarstw rolnych produkujących na eksport i specjalizujących się w uprawach komercyjnych, podczas gdy ograniczona wiedza i umiejętności mogą prowadzić do jeszcze większej marginalizacji małych gospodarstw rolnych w krajach rozwijających się;
31.
podkreśla, że finansowanie UE na rzecz rolnictwa w krajach rozwijających się musi być zgodne z transformacyjnym charakterem agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i porozumienia klimatycznego z Paryża, a w związku z tym z wnioskami zawartymi w międzynarodowej ocenie wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD) oraz z zaleceniami specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do pożywienia; podkreśla, że oznacza to uznanie wielofunkcyjności rolnictwa i szybkie przejście od upraw monokulturowych opartych na intensywnym stosowaniu środków chemicznych w kierunku zróżnicowanego i zrównoważonego rolnictwa bazującego na agroekologicznych praktykach rolniczych i wzmacniającego lokalne systemy żywnościowe i małe gospodarstwa rolne;
32.
zwraca uwagę, że narzędzia informacyjno-komunikacyjne mogą być wykorzystywane do rozpowszechniania informacji, które mogą mieć kluczowe znaczenie zarówno w przypadku klęsk żywiołowych, jak i w sytuacjach nadzwyczajnych o charakterze technologicznym, oraz w warunkach niestabilnej sytuacji i konfliktów; podkreśla, że technologie cyfrowe mogą umożliwić społecznościom o niskich dochodach i innym najbardziej narażonym społecznościom dostęp do podstawowych usług wysokiej jakości (takich jak opieka zdrowotna, edukacja, woda, infrastruktura sanitarna i energia elektryczna), a także do pomocy humanitarnej i innych usług publicznych i prywatnych; podkreśla znaczenie przeciwdziałania dezinformacji w internecie (fałszywe informacje) i podkreśla potrzebę opracowania specjalnych programów skupiających się na umiejętności korzystania z mediów jako narzędzia do stawienia czoła tym wyzwaniom;
33.
podkreśla, że innowacje technologiczne w dziedzinie pomocy humanitarnej mają priorytetowe znaczenie, zwłaszcza w kontekście przymusowych przesiedleń, w celu przyczynienia się do zrównoważonych rozwiązań, które zapewniają stabilność i godność życia ludzkiego i mogą ułatwiać powiązanie pomocy humanitarnej z pomocą rozwojową; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy globalne na rzecz ułatwiania innowacji humanitarnych, takie jak światowy sojusz na rzecz innowacji humanitarnych (ang. Global Alliance for Humanitarian Innovation - GAHI), Fundusz na rzecz Innowacji Humanitarnych (ang. Humanitarian Innovation Fund - HIF) i "Global Pulse" pod egidą ONZ, oraz wzywa UE do promowania otwartych danych i do zdecydowanego wspierania globalnych społeczności twórców opracowujących oprogramowanie i projektantów, którzy tworzą praktyczną otwartą technologię z myślą o rozwiązaniu międzynarodowych problemów rozwojowych i humanitarnych;
34.
podkreśla, że technologie cyfrowe, takie jak usługi SMS i aplikacje dla telefonów komórkowych, mogą oferować nowe, przystępne cenowo narzędzia przepływu ważnych informacji, które mogłyby być wykorzystywane przez osoby ubogie lub odizolowane i osoby niepełnosprawne; zwraca uwagę na potencjał technologii telefonii komórkowej, której zaletami mogą być między innymi niższe koszty dostępu ze względu na zwiększenie zasięgu sieci, przyjazność dla użytkownika oraz malejące koszty połączeń i wiadomości tekstowych; przypomina jednak, że telefony komórkowe stwarzają zagrożenie dla zdrowia i środowiska, zwłaszcza ze względu na wydobycie zasobów mineralnych oraz wzrost ilości odpadów elektronicznych i elektrycznych; podkreśla, że cyfryzacja może wzmocnić lub osłabić demokrację oraz wzywa UE do należytego uwzględnienia tego zagrożenia w celu kontrolowania niewłaściwego stosowania technologii cyfrowych podczas promowania wykorzystania innowacji technologicznych w ramach pomocy rozwojowej, a także do promowania zarządzania internetem;
35.
podkreśla znaczenie tworzenia zrównoważonego ekosystemu dla gospodarki cyfrowej w celu ograniczenia wpływu na środowisko związane z cyfryzacją poprzez rozwój efektywnego wykorzystania zasobów zarówno w sektorze cyfrowym, jak i w sektorze energetycznym, zwłaszcza poprzez priorytetowe traktowanie gospodarki o obiegu zamkniętym; wzywa do ustanowienia europejskiego planu inwestycji zewnętrznych w celu wspierania odpowiedzialności producenta, w szczególności poprzez wspieranie MŚP, które opracowują możliwości ponownego wykorzystywania, napraw i renowacji, oraz wprowadzają systemy zwrotu do swojej działalności gospodarczej w celu usunięcia niebezpiecznych składników stosowanych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym; apeluje o podnoszenie świadomości konsumentów na temat wpływu urządzeń elektronicznych na środowisko oraz o skuteczne zajęcie się kwestią odpowiedzialności przedsiębiorstw w produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego; podkreśla również potrzebę wspierania działań prowadzących do gromadzenia danych statystycznych na temat zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz konieczność wspierania krajowych strategii politycznych w tej dziedzinie w krajach rozwijających się, aby pomóc w ograniczeniu powstawania odpadów elektrycznych i elektronicznych, zapobiegać nielegalnemu pozbywaniu się i niewłaściwemu przetwarzaniu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, promować recykling oraz tworzyć miejsca pracy w sektorze napraw i recyklingu;
36.
przyznaje, że technologie cyfrowe zapewniają sektorowi energetycznemu innowacyjne narzędzia do optymalizacji wykorzystania zasobów; przypomina jednak, że technologie cyfrowe pozostawiają istotny ślad ekologiczny, gdyż prowadzą do zużywania zasobów energetycznych (szacuje się, że emisje CO2, których źródłem są technologie cyfrowe, stanowią 25 % całkowitej emisji) i metali (takich jak srebro, kobalt, miedź i tantal), co podważa ich zrównoważony charakter w perspektywie długoterminowej; ponownie wskazuje na potrzebę zmiany modeli produkcji i konsumpcji w celu przeciwdziałania zmianie klimatu;
37.
dostrzega potencjalną rolę technologii cyfrowej w promowaniu demokracji i udziału obywateli w procesach podejmowania decyzji;
38.
podkreśla znaczenie tworzenia i wdrażania publicznych cyfrowych platform informacyjnych, dzięki którym obywatele mieliby więcej możliwości uzyskiwania wyczerpujących informacji o przysługujących im prawach i usługach, jakie państwo udostępnia swoim obywatelom;
39.
podkreśla, że aplikacje administracji elektronicznej przyczyniają się do szybszego i tańszego udostępniania usług publicznych, poprawy spójności i zadowolenia obywateli, ułatwienia zaangażowania i działalności społeczeństwa obywatelskiego oraz zwiększenia przejrzystości, a tym samym wnoszą istotny wkład w promowanie demokratyzacji i walkę z korupcją; podkreśla kluczową rolę technologii i cyfryzacji w skutecznej polityce fiskalnej i administracji w związku z tym, że umożliwiają one skuteczną mobilizację zasobów krajowych oraz walkę z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania; podkreśla, że konieczne jest stworzenie bezpiecznych tożsamości cyfrowych, ponieważ mogłoby to pomóc określić liczbę osób potrzebujących pewnych podstawowych usług;
40.
wzywa do wykorzystywania możliwości stwarzanych przez technologię cyfrową jako środka służącego uzyskaniu poprawy w zakresie rejestracji dzieci w rejestrach urodzeń, zgonów i małżeństw; podkreśla, że według szacunków UNICEF-u w samej Afryce Subsaharyjskiej 95 mln dzieci nie zostało zarejestrowanych po urodzeniu 7 , a przez to nie posiada aktu urodzenia oraz że fakt ten uniemożliwia prawne uznanie tych dzieci, a zatem nie istnieją one z punktu widzenia społecznego od momentu urodzenia i później jako osoby dorosłe, co zniekształca dane demograficzne krajów i ma poważne konsekwencje dla oceny potrzeb ludności, w szczególności w zakresie dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej;
41.
uznaje centralną rolę technologii cyfrowej w zarządzaniu usługami zdrowotnymi, reagowaniu na sytuacje nadzwyczajne w przypadku epidemii, w upowszechnianiu kampanii na rzecz zdrowia publicznego, publicznym dostępie do opieki zdrowotnej, szkoleniach dla pracowników służby zdrowia, wspieraniu i promowaniu podstawowych badań naukowych oraz w rozwoju usług informacyjnych w zakresie zdrowia i e-zdrowia; wzywa w związku z tym decydentów do wprowadzenia odpowiednich ram politycznych i regulacyjnych w celu zwiększenia skali projektów w zakresie e-zdrowia; zwraca się do Komisji o zapewnienie niezbędnych środków finansowych w tym zakresie;
42.
z zadowoleniem przyjmuje program internetowy "Akademia DEVCO", który umożliwia szkolenie osób z krajów partnerskich UE w trybie online; wzywa do dalszego rozwijania programów szkoleniowych dla przywódców lokalnych oraz do ustanowienia procedur ubiegania się o dotacje UE, tak aby partnerzy ci mogli uzyskać jaśniejszy obraz oczekiwań, celów i warunków, a tym samym zwiększyć szanse na uzyskanie akceptacji dla swoich projektów; podkreśla, że takie inicjatywy, o ile będą łatwo dostępne, skuteczne i przydatne, będą miały pozytywny wpływ na wykorzystanie otrzymanej pomocy i na wizerunek UE wśród jej partnerów;

o

o o

43.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz ESDZ.
1 Dz.U. C 210 z 30.6.2017, s. 1.
2 Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 22.
3 Dz.U. C 399 z 24.11.2017, s. 106.
4 Badanie UNEP-INTERPOL pt. "The Rise of Environmental Crime: a growing Threat to Natural Resources, Peace, Development and Security" [Wzrost przestępczości przeciwko środowisku naturalnemu - rosnące zagrożenie dla zasobów naturalnych, pokoju, bezpieczeństwa i rozwoju] (2016).
5 UNCTAD, "Współpraca cyfrowa Południa z Południem na rzecz industrializacji - program integracji regionalnej" (2017).
6 Zgromadzenie Ogólne ONZ, GA/RES/70/125.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024