Proces integracji Kosowa z Unią Europejską (2014/2950(RSP)).

Proces integracji Kosowa z Unią Europejską

P8_TA(2015)0066

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie procesu integracji Kosowa z Unią Europejską (2014/2950(RSP))

(2016/C 316/08)

(Dz.U.UE C z dnia 30 sierpnia 2016 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej,

- uwzględniając Pierwsze porozumienie w sprawie zasad regulujących normalizację stosunków podpisane przez premierów Hashima Thaçiego i Ivicę Dačicia w dniu 19 kwietnia 2013 r. oraz plan jego realizacji z dnia 22 maja 2013 r.,

- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 28 czerwca 2013 r., w których przyjęto decyzję upoważniającą do rozpoczęcia negocjacji w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską a Kosowem,

- uwzględniając decyzję Rady z dnia 22 października 2012 r. w sprawie upoważnienia Komisji do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy ramowej z Kosowem w sprawie uczestnictwa w programach unijnych,

- uwzględniając sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ dotyczące bieżącej działalności Misji Tymczasowej Administracji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kosowie i odnośnych wydarzeń, w tym ostatnie sprawozdanie z dnia 31 października 2014 r.,

- uwzględniając decyzję Rady 2014/349/WPZiB z dnia 12 czerwca 2014 r. zmieniającą wspólne działanie 2008/124/ WPZiB w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie, EULEX KOSOWO,

- uwzględniając wnioski z posiedzenia Rady ds. Ogólnych z dnia 7 grudnia 2009 r., 14 grudnia 2010 r. i 5 grudnia 2011 r., w których podkreślono i potwierdzono, że Kosowo powinno również - bez względu na stanowisko państw członkowskich dotyczące jego statusu - odnieść korzyści z przyszłego docelowego złagodzenia wymogów wizowych po spełnieniu przez ten kraj wszystkich warunków,

- uwzględniając rozpoczęcie w styczniu 2012 r. dialogu wizowego, plan działania dotyczący liberalizacji reżimu wizowego z czerwca 2012 r. oraz drugie sprawozdanie Komisji z dnia 24 lipca 2014 r. w sprawie postępów poczynionych przez Kosowo w realizacji wymogów planu działania dotyczącego liberalizacji reżimu wizowego (COM (2014)0488),

- uwzględniając trzecie posiedzenie w ramach usystematyzowanego dialogu na temat praworządności, które odbyło się dnia 16 stycznia 2014 r.,

- uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999), opinię doradczą Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie kwestii zgodności jednostronnej deklaracji niepodległości Kosowa z prawem międzynarodowym oraz rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 64/298 z dnia 9 września 2010 r., w której uznano treść opinii MTS i z zadowoleniem przyjęto gotowość UE do ułatwienia dialogu między Belgradem a Prisztiną,

- uwzględniając decyzję Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 11 czerwca 2014 r. o przyznaniu Kosowu członkostwa w Komisji Weneckiej Rady Europy; uwzględniając wyznaczenie dwóch ekspertów z Kosowa do Komisji Weneckiej we wrześniu 2014 r.,

- uwzględniając wspólne oświadczenia wydane na posiedzeniach międzyparlamentarnych PE-Kosowo w dniach 28- 29 maja 2008 r., 6-7 kwietnia 2009 r., 22-23 czerwca 2010 r., 20 maja 2011 r., 14-15 marca 2012 r. oraz 30- 31 października 2013 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 października 2013 r. dotyczący strategii rozszerzenia i najważniejszych wyzwań w latach 2013-2014 (COM(2013)0700),

- uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie rozszerzenia UE oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia,

- uwzględniając swoje poprzednie rezolucje,

- uwzględniając pracę stałej sprawozdawczyni Komisji Spraw Zagranicznych ds. Kosowa Ulrike Lunacek,

- uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że niepodległość Kosowa uznało 110 ze 193 państw członkowskich ONZ, w tym 23 z 28 państw członkowskich UE;

B. mając na uwadze, że negocjacje w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między UE a Kosowem zakończyły się w maju 2014 r., a układ został parafowany w lipcu 2014 r.;

C. mając na uwadze, że każdy (potencjalny) kraj kandydujący będzie oceniany na podstawie własnych osiągnięć, a harmonogram akcesji zależy od tempa i jakości niezbędnych reform;

D. mając na uwadze, że unijna misja obserwacji wyborów uznała, że przedterminowe wybory parlamentarne przeprowadzone w dniach 25 maja i 8 czerwca 2014 r. były przejrzyste i dobrze zorganizowane oraz stanowiły konsolidację postępów poczynionych w wyborach samorządowych w 2013 r.; mając na uwadze, że posiedzenie inauguracyjne Zgromadzenia Kosowa odbyło się dopiero 8 grudnia 2014 r., a głosowanie nad składem rządu przeprowadzono dnia 9 grudnia 2014 r.;

E. mając na uwadze, że postępy w realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) wymagają między innymi gotowości do przeanalizowania dotychczasowych wyników i wyciągnięcia odpowiednich wniosków na podstawie dostrzeżonych problemów, w tym w zakresie zarządzania misjami w terenie; mając na uwadze, że misja EULEX to największa wysłana misja, która działa od ponad sześciu lat;

1. z zadowoleniem przyjmuje zakończenie sześciomiesięcznego impasu politycznego, który nastąpił po wyborach, oraz powołanie Zgromadzenia i mianowanie nowego rządu; jest zaniepokojony powołaniem kontrowersyjnych osób, których dotychczasowa działalność może być krytykowana; ubolewa nad tym, że w nowym rządzie przewidziano nadmierną liczbę ministrów i wiceministrów, co będzie miało skutki dla budżetu, oraz nad tym, że wśród ministrów znalazło się niewiele kobiet; zauważa, że zwiększenie liczby kobiet wśród ministrów może stanowić zachętę do postępu dla całego społeczeństwa; podkreśla, że najpilniejszym zadaniem nowego rządu jest przystąpienie do niezbędnych reform z determinacją i zaangażowaniem; podkreśla, że osiągnięcia przywódców politycznych Kosowa można najlepiej zmierzyć konkretnymi wynikami, jakie ich działania przyniosą obywatelom tego kraju oraz partnerom europejskim i międzynarodowym; zachęca wyłonionych w wyborach przedstawicieli mniejszości serbskiej w Kosowie do objęcia obowiązków w ramach nowego koalicyjnego rządu w Prisztinie;

2. zachęca nowy rząd do kontynuacji proeuropejskiej polityki i podkreśla, że rząd ten zajął się energicznie - m.in. wprowadzając odpowiednie prawodawstwo - szeregiem priorytetowych kwestii, takich jak wzmocnienie i wspieranie praworządności, określenie modelu wymiaru sprawiedliwości w oparciu o zasadę jego niezależności, profesjonalizmu i skuteczności oraz systematyczne i skuteczne zwalczanie korupcji i przestępczości zorganizowanej na wszystkich szczeblach; wzywa władze, by systematycznie i skutecznie zwalczały bezrobocie, wspierały strukturalne reformy gospodarcze i zrównoważony rozwój poprzez ustanowienie ram regulacyjnych i zachęt dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także przeprowadziły konieczną reformę systemu zabezpieczenia społecznego w celu zaradzenia utrzymującej się wysokiej stopie ubóstwa, w tym niedopuszczalnemu poziomowi ubóstwa dzieci; podkreśla fakt, że kluczowe jest wdrożenie reform; podkreśla, że powołanie i działanie specjalnego sądu oraz współpraca z nim powinno stanowić priorytet i pomoże Kosowu rozwiązać i przezwyciężyć problemy zakorzenione w przeszłości; podkreśla, że w planach dotyczących prawodawstwa i polityki należy w sposób realistyczny ująć wymagane zasoby, a także zaleca, by plany te były wdrażane w bardziej przejrzysty sposób;

3. podkreśla potrzebę wzmocnienia roli nadzorczej Zgromadzenia, a szczególnie Komitetu Integracji Europejskiej w procesie integracji Kosowa; wzywa Zgromadzenie do niezwłocznego przyjęcia nowego regulaminu zgodnego z najlepszymi praktykami europejskimi i uwzględniającego kwestię równości płci;

4. podkreśla potrzebę nasilenia działań w celu zwalczenia grup przestępczych umożliwiających nielegalną migrację; ponadto podkreśla, że rozwój społeczno-gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy są niezbędne do położenia kresu nielegalnej imigracji oraz przywrócenia obywatelom wiary i nadziei, że mogą zbudować swoją przyszłość we własnym kraju; nalega na konieczność zajęcia się przyczynami nielegalnej migracji z użyciem wszystkich instrumentów politycznych i pomocniczych UE;

5. z zadowoleniem przyjmuje stopniowe wzmacnianie organizacji społeczeństwa obywatelskiego - zwłaszcza tych, które zajmują się prawami kobiet i osób LGBTI - oraz poprawę koordynacji między nimi; podkreśla również potrzebę znalezienia rozwiązania problemu ataków i gróźb pod adresem obrońców praw osób LGBTI; wzywa władze Kosowa, by rozbudowały mechanizmy konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim, które dotychczas odbywały się na zasadzie ad hoc, w szczególności zapewniając wszelkie niezbędne środki Wspólnemu Komitetowi Doradczemu; jest zdania, że aby zapewnić otwartość i przejrzystość działań rządu, należy włączyć w konsultacje legislacyjne przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego; wzywa także społeczność darczyńców - zwłaszcza UE - by w dalszym ciągu włączała w swój proces programowania społeczeństwo obywatelskie oraz konsultowała się z nim;

6. odnotowuje pewne postępy w dziedzinie ustawodawstwa dotyczącego wymiaru sprawiedliwości i jego organizacji, a w szczególności dostosowanie struktur do nowego mandatu misji EULEX oraz mieszanych zespołów; zauważa jednak, że poważne obawy wzbudza nadal kwestia niezależności, rozliczalności, bezstronności i skuteczności sędziów i prokuratorów oraz działalność Rady Sądownictwa Kosowa, więziennictwo i ogólna wydajność sektora praworządności; podkreśla, że należy dołożyć dalszych starań, by przygotować pełne przekazanie odpowiedzialności misji EULEX władzom Kosowa; wzywa władze polityczne, aby jasno wyraziły pełne poparcie dla niezależności sędziów i prokuratorów, którzy nadal są narażeni na naciski w celu wywarcia wpływu na trwające śledztwa i postępowania sądowe;

7. wyraża zaniepokojenie z powodu braku wyraźnych postępów w zwalczaniu korupcji i przestępczości zorganizowanej na wysokim szczeblu, co stanowi znaczną przeszkodę w rozwoju demokratycznym i społeczno-gospodarczym Kosowa; podkreśla, że konieczny jest jasny sygnał ze strony rządu, że Kosowo systematycznie zwalcza korupcję na wszystkich szczeblach i przestępczość zorganizowaną; wzywa do dalszych działań, by przeciąć wszelkie możliwe powiązania między przestępczością zorganizowaną a administracją publiczną; ponadto jest zaniepokojony powszechnym zjawiskiem nielegalnego posiadania broni palnej oraz wzywa rząd Kosowa do skutecznego wdrożenia istniejących programów zbiórki tej broni, w szczególności krajowej strategii oraz planu działania w sprawie kontroli i zbiórki broni strzeleckiej i lekkiej na lata 2013-2016; wzywa Kosowo do współpracy z unijną grupą ekspertów ds. nielegalnego handlu bronią oraz do współpracy z krajami sąsiednimi przy podejmowaniu środków zapobiegawczych, a ponadto wzywa UE, by udzieliła Kosowu wszelkiego wsparcia technicznego niezbędnego do tego celu;

8. z zadowoleniem przyjmuje udział Kosowa w koalicji na rzecz zwalczania terroryzmu, zmiany w kosowskim prawie karnym, których celem jest rozprawienie się z zagranicznymi bojownikami, oraz działania podjęte przez władze w celu pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które zajmują się rekrutacją młodych ludzi do grup ekstremistycznych; jest zaniepokojony doniesieniami o rosnącej radykalizacji młodych ludzi w Kosowie, których część przyłącza się do bojówek terrorystycznych w Syrii i Iraku; wzywa UE, by pomogła przy rozwiązywaniu problemów społecznych, które są po części przyczyną, dla której radykalne grupy są w stanie rekrutować młodych ludzi w Kosowie;

9. wskazuje, że jednym z priorytetów nowego rządu jest utworzenie sił zbrojnych Kosowa, które będą działały zgodnie z konstytucją i całkowicie podlegały cywilnej kontroli; uznaje, że zasada obrony terytorialnej stanowi aspekt suwerenności państwowej, apeluje jednak, by te siły zbrojne były kompatybilne z UE, oraz uważa, że należy raczej skierować wysiłki na zwiększenie zasobów kosowskiej policji z myślą o natychmiastowej poprawie skuteczności jej działań;

10. odnotowuje brak postępów we wdrażaniu strategicznych ram dotyczących reformy administracji publicznej i odnośnego planu działania; wzywa Kosowo do uzupełnienia ram prawnych dotyczących służby publicznej, tak aby zapewnić odpolitycznienie służby i wprowadzić oceny wyników;

11. wzywa władze, aby szybko przyjęły kompleksowe przepisy antydyskryminacyjne oraz skoncentrowały się także na środkach zapobiegawczych i kampaniach informacyjnych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że pierwsza Parada Równości odbyła się w dniu 17 maja 2014 r., a także utworzenie grupy doradczo-koordynacyjnej ds. praw społeczności LGBT;

12. z zadowoleniem przyjmuje postępy w dziedzinie praw kobiet i równouprawnienia płci, takie jak zmiana w przepisach polegająca na uznawaniu ofiar przemocy związanej z konfliktem, np. gwałtu wojennego; podkreśla, że nadal istnieje wiele problemów, zwłaszcza w dziedzinie przemocy domowej i przemocy na tle płciowym, praw własności i reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych;

13. wzywa do podjęcia działań w celu zdecydowanego stawienia czoła wyzwaniom i problemom dotyczącym przemocy domowej i przemocy na tle płciowym; podkreśla konieczność gromadzenia kompleksowych danych na temat zakresu tego zjawiska;

14. wzywa władze Kosowa, by przyjęły skuteczne i kompleksowe ramy prawne i instytucjonalne w dziedzinie mediów oraz by przede wszystkim skuteczniej wdrożyły istniejące przepisy, tak aby zagwarantować wolność wypowiedzi; jest wciąż zaniepokojony atakami na dziennikarzy i groźbami pod ich adresem, a także brakiem przejrzystości w mediach; przypomina o znaczeniu wolności i niezależności mediów, która należy do podstawowych wartości UE oraz stanowi fundament każdej demokracji, przyczyniając się do wzmocnienia praworządności; wzywa władze, by - po przeprowadzeniu dogłębnych i szerokich konsultacji publicznych - jak najszybciej uzupełniły systemowe luki w przepisach, tak aby zagwarantować wolność mediów, zwłaszcza pod względem przejrzystości własności mediów oraz w odniesieniu do kwestii zniesławienia, a także by zadbały o niezależność i zrównoważony przekaz nadawców publicznych oraz unikały jakiejkolwiek ingerencji politycznej; zachęca władze Kosowa do podejmowania dalszych działań, by zapobiegać mowie nienawiści, groźbom i nawoływaniu do przemocy oraz zwalczać te zjawiska;

15. przypomina, że mimo pewnych postępów wdrożenie przepisów dotyczących ochrony mniejszości etnicznych i praw kulturalnych w Kosowie wciąż stanowi problem; podkreśla potrzebę nieustannego podejmowania poważnych wysiłków na rzecz pełnego wdrożenia przepisów gwarantujących prawa mniejszości etnicznych, tak aby unikać bezpośredniej i pośredniej dyskryminacji; zwraca uwagę, że zwłaszcza społeczności romska, egipska i aszkalska wciąż napotykają problemy w sferze społeczno-gospodarczej, edukacji i opiece zdrowotnej; oczekuje na wprowadzenie przez nowy rząd nowych przepisów mających na celu poprawę sytuacji Romów, Egipcjan i Aszkali, zwłaszcza dzięki zapewnieniu jednakowej ochrony bezpieczeństwa i zdrowia; podkreśla, że należy ułatwić powrót Romom, Egipcjanom i Aszkalom; zaleca, by prawa Gorańców w regionach Gora i Župa były zawarte w prawie i zapewniane w praktyce;

16. wzywa władze na szczeblu krajowym i lokalnym, aby w pełni wdrażały dostosowane prawodawstwo, przyczyniając się w ten sposób do dalszego rozwoju pełnoprawnego społeczeństwa wieloetnicznego, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii edukacji i zatrudnienia; zaleca podejmowanie praktycznych środków, by w coraz większym stopniu włączać przedstawicieli mniejszości etnicznych w skład krajowych i lokalnych organów rządowych;

17. przypomina władzom Kosowa o ich odpowiedzialności za poszanowanie i ochronę serbskich, a także wszystkich innych, pomników kulturowych i religijnych, które stanowią wspólne europejskie dziedzictwo kulturowe i historyczne; z zadowoleniem przyjmuje starania podejmowane w tym zakresie;

18. wzywa rząd Kosowa, by zwrócił się do Komisji Weneckiej Rady Europy, której członkiem Kosowo zostało w czerwcu ubiegłego roku, o opinię i wsparcie przy opracowywaniu nowego prawodawstwa;

19. z zadowoleniem przyjmuje parafowanie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu w lipcu 2014 r., który prowadzi do pogłębienia dialogu politycznego, zacieśnienia integracji handlowej i nowych form współpracy; wzywa Radę, by jak najszybciej - najpóźniej w połowie 2015 r. - przyjęła decyzję o podpisaniu i zawarciu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, gdyż będzie on stanowił silną zachętę do wprowadzenia i instytucjonalizacji reform oraz umożliwi zacieśnienie stosunków między Kosowem a krajami sąsiednimi i przyczyni się do stabilizacji całego regionu; ponadto wzywa Radę do przyjęcia decyzji o podpisaniu i zawarciu umowy ramowej w sprawie udziału Kosowa w programach unijnych, która zacieśni współpracę między Kosowem a UE w różnych sektorach, oraz jest zdania, że programy te powinny się koncentrować na konkretnych obszarach, które odpowiadają zobowiązaniom podjętym przez Kosowo na drodze do integracji europejskiej, a ich wdrażanie powinno nastąpić przy zachowaniu przejrzystości i bez zbędnej zwłoki;

20. zachęca pozostałe pięć państw członkowskich do podjęcia działań w kierunku uznania Kosowa; podkreśla, że ułatwiłoby to dalszą normalizację stosunków między Belgradem a Prisztiną; wzywa wszystkie państwa członkowskie UE do dołożenia wszelkich starań w celu ułatwienia stosunków gospodarczych, międzyludzkich, społecznych i politycznych między ich obywatelami a obywatelami Kosowa;

21. wyraża uznanie dla pracy specjalnej dochodzeniowej grupy zadaniowej, która w swoich wynikach z dochodzenia opublikowanych w lipcu 2014 r. przedstawiła przekonujące dowody przeciwko niektórym byłym przywódcom UÇK, ale nie przeciwko całej UÇK; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że do rządu Holandii wpłynął wniosek w sprawie powołania specjalnego sądu, który działałby w kosowskim systemie sądowniczym, jednak miałby siedzibę w Holandii, a także fakt, że holenderski rząd przyjął ten wniosek; wzywa Zgromadzenie Kosowa, by jak najszybciej przyjęło konieczny pakiet legislacyjny; ponadto wzywa władze Kosowa do dalszej współpracy ze specjalną dochodzeniową grupą zadaniową;

22. z zadowoleniem przyjmuje postępy Kosowa w tworzeniu własnej jednostki ds. ochrony świadków oraz wprowadzaniu odpowiednich ram prawnych i administracyjnych, a także postępy w zawieraniu porozumień o współpracy z państwami członkowskimi UE; podkreśla jednak, że potrzebne jest dodatkowe wsparcie, by ułatwić przeniesienie przyszłych świadków do krajów trzecich;

23. jest poważnie zaniepokojony ostatnimi zarzutami dotyczącymi korupcji w misji EULEX; jest zdania, że EULEX odgrywał i wciąż powinien oraz może odgrywać istotną rolę w Kosowie, dlatego z zadowoleniem przyjmuje natychmiastową reakcję wiceprzewodniczącej/wysokiej przedstawiciel Federiki Mogherini polegającą na wyznaczeniu niezależnego eksperta, który przeprowadzi szczegółowe dochodzenie w sprawie tych zarzutów; wzywa do pełnej przejrzystości tego dochodzenia i apeluje do wszystkich odnośnych podmiotów, by w pełni współpracowały w celu jego szybkiego zakończenia; podkreśla, że należy zbadać, czy ekspert ten może przeprowadzić kompleksowe dochodzenie obejmujące wszystkie aspekty tej sprawy; jest zaniepokojony zaginięciem sensytywnych dokumentów dotyczących zarzutów korupcji w ramach misji EULEX; wzywa do przeprowadzenia dogłębnego i kompleksowego śledztwa; podkreśla, ze kwestią najwyższej wagi jest przywrócenie wiarygodności UE w Kosowie i za granicą oraz wyciągnięcie wniosków z myślą o przyszłych misjach; zwraca uwagę, że zarówno Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i OLAF postanowiły wszcząć niezależne dochodzenia w sprawie domniemanych nadużyć w misji EULEX, oraz wzywa wszystkich śledczych, by skutecznie koordynowali swoje działania i wymieniali się informacjami; uważa jednak, że konieczna jest kompleksowa i dogłębna analiza w celu oceny ogólnej skuteczności misji EULEX i efektów jej pracy, będąca aktualizacją sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego opublikowanego w październiku 2012 r.;

24. wzywa EULEX do wykonywania mandatu ze wzmożonym wysiłkiem; podkreśla ogromne znaczenie całkowitej przejrzystości i rozliczalności oraz zwiększonej skuteczności prac tej misji, a także przedstawiania bardziej konkretnych wyników na wysokim szczeblu oraz regularnego i wyczerpującego informowania o działalności misji i decyzjach podejmowanych w jej ramach; podkreśla istotną rolę EULEX w docieraniu do władz lokalnych i zachęcaniu ich do realizacji podjętych przez nie zobowiązań na rzecz reform w zakresie praworządności, przejmowania odpowiedzialności oraz wprowadzenia poprawek legislacyjnych dotyczących przeniesionych postępowań sądowych; apeluje do władz Kosowa o dalsze przestrzeganie mandatu misji EULEX oraz o wspieranie jej mandatu wykonawczego;

25. odnotowuje postępy Kosowa w realizacji wymogów planu działania dotyczącego liberalizacji reżimu wizowego; wzywa władze do dalszych wysiłków oraz do potwierdzenia zobowiązania do wdrażania zaleceń, w tym do przyjęcia pozostałych czterech aktów prawnych; wzywa Komisję, by dołożyła wszelkich starań na rzecz przyspieszenia liberalizacji reżimu wizowego dla Kosowa, które jest ostatnim krajem w tym regionie objętym obowiązkiem wizowym; wyraża silne zaniepokojenie faktem, że w ostatnim czasie znaczna liczba obywateli - w tym Romów, Aszkali i Albańczyków - wyjechała z Kosowa do krajów UE; wzywa władze w Prisztinie, by skutecznie zwalczały siatki przestępcze, które biorą udział w handlu ludźmi, a także by jasno wyjaśniły opinii publicznej przy pomocy biura Unii Europejskiej w Prisztinie, że istnieją niewielkie szanse, iż wnioski o azyl zostaną przyjęte; podkreśla potrzebę wyeliminowania podstawowych przyczyn opuszczania Kosowa przez jego obywateli, w tym poprzez inwestowanie w wysokiej jakości edukację, zwłaszcza w przypadku mniejszości i marginalizowanych społeczności;

26. wzywa władze serbskie i kosowskie do wprowadzenia porozumień o współpracy, tak aby podjąć zdecydowane kroki przeciwko siatkom przestępczym, które kontrolują, wykorzystują i przemycają nielegalnych migrantów z Kosowa do niektórych państw członkowskich przez terytorium Serbii, i rozwiązać te siatki;

27. wzywa władze Kosowa, by przyjęły nową strategię i plan działania w sprawie praw dzieci, podkreślając znaczenie inwestowania w edukację, zdrowie i odżywianie, zwłaszcza w przypadku mniejszości i marginalizowanych społeczności; podkreśla znaczenie ustawy o ochronie dzieci dla wprowadzenia dobrze działającego systemu ochrony dzieci; podkreśla znaczenie zwiększenia odpowiedzialności instytucji na szczeblu centralnym i lokalnym w celu monitorowania wdrażania praw dzieci;

28. z zaniepokojeniem odnotowuje wysokie wskaźniki bezrobocia, zwłaszcza wśród młodzieży, a także dyskryminację ze względu na płeć na rynku pracy; zauważa, że postępy w kwestii praw własności pozostają niewielkie, co stanowi przeszkodę dla długoterminowego wzrostu gospodarczego; zwraca uwagę na znaczny spadek bezpośrednich inwestycji zagranicznych w trzecim kwartale 2014 r.; wzywa rząd Kosowa do poprawy otoczenia biznesowego, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, oraz do stworzenia bezpiecznego środowiska, które przyciągnie więcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych, przynosząc korzyści wszystkim mieszkańcom Kosowa; wzywa Komisję, by udzielała wsparcia młodym przedsiębiorcom w ramach funduszu IPA, w tym poprzez ułatwianie kontaktów z przedsiębiorcami z państw członkowskich UE;

29. z zaniepokojeniem zauważa, że stopień wdrożenia prawa pracy oraz ustawy o strajkach pozostaje niezadowalający; odnotowuje, że stopa bezrobocia w Kosowie wynosi ok. 30 % i szczególnie wpływa na uczestnictwo kobiet w rynku pracy;

30. ubolewa, że po wydarzeniach związanych z wyborami w Kosowie i Serbii tempo negocjacji na wysokim szczeblu między tymi krajami uległo spowolnieniu; z zadowoleniem przyjmuje wznowienie rozmów między Belgradem a Prisztiną w Brukseli w dniu 9 lutego 2015 r.; zwraca jednak uwagę, że kontynuowano rozmowy techniczne oraz dokonano pewnych postępów, np. dotyczących swobody przemieszczania się; ubolewa, że większość porozumień podpisanych przez obie strony nie została w pełni wdrożona, oraz wzywa Serbię i Kosowo do pełnego wdrożenia osiągniętych już porozumień ze wznowioną determinacją; podkreśla, że ważne jest, by wyjaśnić opinii publicznej znaczenie i konsekwencje tych porozumień; podkreśla, ze rozwój dobrosąsiedzkich stosunków może służyć interesom obu krajów;

31. podkreśla, jak ważne jest, by Kosowo jak najszybciej otrzymało własny międzynarodowy kod telefoniczny, co pomoże nadać temu krajowi dodatkową międzynarodową widoczność;

32. z ogromnym zadowoleniem przyjmuje ratyfikację decyzji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, by w pełni uznać Krajowy Komitet Olimpijski Kosowa, i wzywa inne federacje sportowe do podjęcia odpowiednich działań, umożliwiając kosowskim sportowcom udział w europejskich i międzynarodowych zawodach jako reprezentantów swojego kraju;

33. podkreśla, że przyłączenie się do międzynarodowych i regionalnych organizacji oraz mechanizmów powinno być priorytetem dla Kosowa; apeluje, by Kosowo uzyskało pełne członkostwo w organizacjach regionalnych, międzynarodowych agencjach i innych organach, takich jak Rada Europy, oraz w instytucjach kulturalnych i instytucjach dziedzictwa kulturowego, a także w europejskich i międzynarodowych organizacjach medialnych, tak aby kosowscy artyści mogli uczestniczyć we wszystkich międzynarodowych wydarzeniach kulturalnych, w tym w Konkursie Piosenki Eurowizji; w związku z tym przypomina, że należy przestrzegać porozumienia osiągniętego w sprawie współpracy regionalnej;

34. wzywa kosowskie organy ścigania i policję, by aktywnie współpracowały ze swoimi odpowiednikami w UE z myślą o poprawie koordynacji działań na rzecz zwalczania terroryzmu oraz w zwalczaniu nielegalnego handlu narkotykami i ludźmi, oraz podkreśla w związku z tym znaczenie pełnego członkostwa Kosowa w Europolu i Interpolu;

35. odnotowuje pewne postępy na północy kraju, zwłaszcza dzięki wyborowi burmistrzów w wyborach w całym Kosowie oraz zwiększonej liczbie projektów finansowanych przez UE na północy kraju; podkreśla jednak, że należy powołać stowarzyszenie gmin serbskich, dzięki któremu tworzenie równoległych struktur okaże się coraz bardziej zbędne; jednocześnie zauważa, że potrzebne będą dalsze stałe wysiłki, aby zbliżyć do siebie albańską i serbską wspólnotę etniczną; wzywa do znalezienia wspólnego rozwiązania problemu mostu w Mitrowicy, który obecnie utrudnia swobodny przepływ osób;

36. przypomina o potrzebie pełnej przejrzystości w przekazywaniu wyników dialogu Belgrad-Prisztina oraz o konieczności zaangażowania parlamentów i społeczeństwa obywatelskiego w proces realizacji;

37. wzywa władze serbskie do zapewnienia pełnej pomocy w repatriacji ciał zaginionych Kosowian, które odnaleziono w Serbii, oraz do prowadzenia dalszych poszukiwań na zidentyfikowanych obszarach lub obszarach domniemanych masowych grobów, w których prawdopodobnie pochowane są zaginione osoby;

38. popiera dalsze ściganie zbrodni wojennych na szczeblu krajowym, wskazując na znaczenie ścigania gwałtów wojennych;

39. wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel i państwa członkowskie do przedłużenia mandatu Specjalnego Przedstawiciela UE w Kosowie na okres po 28 lutego 2015 r.;

40. z zaniepokojeniem zauważa, że wybuch w elektrowni Kosowo A w dniu 6 czerwca 2014 r. obnażył słabość systemu, i ponownie apeluje o zamknięcie tej elektrowni do 2017 r.; jest przekonany, że rząd Kosowa powinien opracować jasną i realną politykę energetyczną, która będzie miała zasadnicze znaczenie dla rozwoju gospodarczego tego kraju; podkreśla, ze należy wspierać efektywność energetyczną i przeprowadzać analizy potrzeb energetycznych przed uruchamianiem nowych elektrowni;

41. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki zmierzające do dywersyfikacji źródeł energii i rozwoju odnawialnych źródeł energii, a w szczególności rozpoczęcie prac budowalnych przy trzech nowych elektrowniach wodnych; podkreśla w związku z tym, że ważne jest, by przyjąć i w pełni stosować unijne normy środowiskowe; ponownie przypomina władzom o konieczności nieustannego przestrzegania norm środowiskowych podczas opracowywania strategii rozwoju kraju;

42. wyraża zaniepokojenie z powodu znacznej ilości odpadów radioaktywnych w formie stałej i płynnej, które wciąż znajdują się w gminach na terenie Kosowa bez odpowiedniej ochrony; wzywa Komisję do zapewnienia wsparcia władzom kosowskim oraz do ścisłej współpracy z nimi w celu znalezienia trwałego rozwiązania tego problemu;

43. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych oraz rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Kosowa.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2016.316.68
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Proces integracji Kosowa z Unią Europejską (2014/2950(RSP)).
• Data aktu: 11/03/2015
• Data ogłoszenia: 30/08/2016