Szczyt Ziemi Rio+20.

A.

mając na uwadze, że choć od szczytów w Rio w 1992 r. i w Johannesburgu w 2002 r. zaszły pewne pozytywne zmiany w kierunku zrównoważonego rozwoju, wciąż utrzymują się znaczne niedociągnięcia w dziedzinie wdrażania postanowień oraz piętrzą się wyzwania, a wiele zobowiązań podjętych przez społeczność międzynarodową nie zostało jeszcze w pełni wypełnionych;

B.

mając na uwadze, że szczyt Rio+20 będzie miał trzy cele: odnowienie zobowiązań politycznych w zakresie zrównoważonego rozwoju, ocenę poczynionych postępów i zniwelowanie wciąż istniejących niedociągnięć w zakresie realizacji wniosków z najważniejszych szczytów dotyczących zrównoważonego rozwoju oraz sprostanie nowym i pojawiającym się wyzwaniom;

C.

mając na uwadze, że należy wzmocnić synergię pomiędzy trzema konwencjami z Rio: w sprawie różnorodności biologicznej (KRB), zmian klimatu (UNFCCCC) oraz pustynnienia (UNCCD);

D.

mając na uwadze, że aż 1,4 miliarda ludzi wciąż żyje w skrajnym ubóstwie, z czego połowa mieszka w Afryce Subsaharyjskiej; oraz mając na uwadze, że 1/6 populacji na świecie cierpi z powodu niedożywienia, podczas gdy wzrasta brak bezpieczeństwa żywnościowego, a bezrobocie i niepełne zatrudnienie wciąż dotyka znaczną część ludności w krajach rozwijających się; mając ponadto na uwadze, że 70 % osób żyjących za mniej niż 1 dolara dziennie to kobiety;

E.

mając na uwadze, że zmiany klimatu poważnie zagrażają osiągnięciu przez wiele krajów rozwijających się milenijnych celów rozwoju oraz celów w zakresie zmniejszenia ubóstwa, poszanowania praw człowieka i bezpieczeństwa;

F.

mając na uwadze, że szacuje się, iż liczba ludności na świecie wzrośnie do co najmniej 9 miliardów w 2050 r., co doprowadzi do jeszcze większego popytu na ograniczone zasoby naturalne oraz na możliwości w zakresie utylizacji odpadów;

G.

mając na uwadze, że wciąż wzrastające zapotrzebowanie na wodę, ziemię i lasy doprowadziło do coraz większego wyczerpywania się i degradacji tych zasobów oraz że nadal w alarmującym tempie postępuje utrata różnorodności biologicznej, przełowienie, degradacja ekosystemów i wylesianie;

H.

mając na uwadze, że wciąż wzrasta poziom emisji gazów cieplarnianych na świecie;

I.

mając na uwadze, że oceany, które odgrywają bardzo ważną rolę w globalnych procesach klimatycznych, zwłaszcza pod względem pochłaniania dwutlenku węgla, są ważnym źródłem energii, ekosystemem bardzo bogatym pod względem różnorodności biologicznej i ważnym kanałem transportowym, a także zapewniają trwałe źródło utrzymania i niezbędne środki do życia, w tym żywność, leki i wodę słodką; mając ponadto na uwadze, że m.in. zmiany klimatu, niezrównoważone praktyki połowowe oraz postępujące niszczenie ekosystemów, siedlisk i gatunków morskich zagrażają zdolności oceanów do dalszego wypełniania tych zadań;

J.

mając na uwadze, że 80 % obszarów połowowych na świecie jest wyeksploatowanych lub eksploatowanych zbyt intensywnie, a mniej więcej 20 % populacji na świecie jest bezpośrednio zależne od rybołówstwa, które jest dla niej najważniejszym źródłem białka;

K.

mając na uwadze, że katastrofy ekologiczne wpływają na zwiększenie liczby przesiedleńców, oraz mając na uwadze, że na szczeblu międzynarodowym należy określić status uchodźcy klimatycznego i ekologicznego;

L.

mając na uwadze, że kobiety i dzieci są szczególnie podatne na skutki zmian klimatu, szczególnie w krajach rozwijających się i krajach najsłabiej rozwiniętych oraz że znaczna liczba kobiet wciąż żyje na marginesie społeczeństwa i pada ofiarą dyskryminacji;

M.

mając na uwadze, że wyzwania, przed którymi stoimy, nie są kwestiami sui generis, lecz są wzajemnie powiązane i od siebie zależne, oraz mając na uwadze, że szczyt Rio+20 jest jedynym wielostronnym forum zajmującym się wszystkimi trzema filarami zrównoważonego rozwoju, a co za tym idzie, gwarantuje całościowe podejście do problemu;

N.

mając na uwadze, że koncepcja Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska przewidująca podejście "potrójnej spirali" mogłaby stanowić dobrą podstawę do rozpoczęcia dyskusji,

O.

mając na uwadze, że dostępne są niedrogie rozwiązania stanowiące odpowiedź na różnorodne wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem; oraz mając na uwadze, że np. zwrot z inwestycji w utrzymywanie różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemu może być aż stukrotny;

P.

mając na uwadze, że powszechnie uznaje się ograniczoną przydatność PKB jako wskaźnika dobrobytu i rozwoju społeczeństwa;

Q.

mając na uwadze, że należy propagować zrównoważoną konsumpcję i produkcję;

R.

mając na uwadze, że należy propagować zdrowe, bezpieczne, sprawiedliwe społeczeństwo sprzyjające włączeniu społecznemu i szanujące prawa podstawowe oraz różnorodność kulturową, tworzące równe szanse i zwalczające wszelkie formy dyskryminacji;

S.

mając na uwadze, że dobre zarządzanie ekologiczne wykracza poza porozumienia instytucjonalne, obejmując przejrzystość, odpowiedzialność i zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego; mając na uwadze, że w 10 zasadzie deklaracji z Rio potwierdzono, iż kwestie związane ze środowiskiem naturalnym najlepiej rozwiązywać przy zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych obywateli i podkreślono potrzebę udostępniania informacji dotyczących środowiska, prawo do udziału w procesach decyzyjnych oraz skuteczny dostęp do postępowania sądowego i administracyjnego;

T.

mając na uwadze, że radykalne zmiany sytuacji geopolitycznej, które zaszły w ciągu ostatnich dwudziestu lat i dzięki którym część krajów rozwijających się stała się ważnymi podmiotami gospodarczymi i politycznymi, doprowadziły do nowego układu sił i wpływów, co pociągnęło za sobą przyjmowanie nowych ról i nowych obowiązków;

U.

mając na uwadze, że stanowiska negocjacyjne należy przekazać ONZ przed rozpoczęciem negocjacji na początku 2012 r., nie później niż 1 listopada 2011 r.;

1.

z zadowoleniem przyjmuje podjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w rezolucji nr 64/236 decyzję w sprawie zwołania konferencji ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju na najwyższym możliwym szczeblu w Rio de Janeiro w czerwcu 2012 r., co daje przywódcom światowym jedyną w swoim rodzaju możliwość określenia planu działania na rzecz zrównoważonego rozwoju na kolejne 10 lat, przy jednoczesnym potwierdzeniu konieczności zachowania światowej solidarności; wzywa kraje do oddelegowania na tę konferencje głów państw i szefów rządów;

2.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany "Rio+20: w kierunku gospodarki ekologicznej i lepszego zarządzania", wyraża jednak przekonanie, że skupiając się na gospodarce ekologicznej i sektorze prywatnym, nie należy zaniedbywać potrzeby umocnienia pozycji obywateli i promowania dobrego zarządzania ekologicznego wychodzącego poza ustalenia instytucjonalne; podkreśla, że przy wdrażaniu zasady 10 z Rio UE może podzielić się ważnymi doświadczeniami w tym zakresie;

3.

wzywa Komisję i Radę do zadbania o przekazanie ONZ stanowczego i jednolitego stanowiska UE przed 1 listopada 2011 r. jako wkładu w negocjacje mające się rozpocząć na początku 2012 r.;

4.

podkreśla, że zrównoważony rozwój musi stanowić podstawę wszystkich procesów i strategii politycznych UE, jeśli UE ma zachować spójność wewnętrzną oraz spójność w odniesieniu do swoich aspiracji międzynarodowych;

5.

podkreśla, że szczyt Rio+20 stanowi kluczową okazję do wzmocnienia zaangażowania politycznego na rzecz zrównoważonego rozwoju na świecie oraz partnerstwa między krajami uprzemysłowionymi i rozwijającymi się;

6.

podkreśla istotną potrzebę przyspieszenia i nadania większej dynamiki wdrażaniu strategii politycznych w zakresie zrównoważonego rozwoju i międzynarodowego zarządzania nimi, co w obecnej chwili zachodzi zbyt wolno;

7.

wzywa Komisję i Radę do zadbania o to, by szczyt Rio+20 zaowocował nie tylko oświadczeniami dobrej woli, lecz również doprowadził do podjęcia wymiernych działań oraz określenia sprawdzalnych celów i sposobów oceny ich realizacji niezbędnych, by osiągnąć synergię między elementami wpływającymi na zrównoważony rozwój;

8.

w kwestii wagi przykładanej do zagadnienia "gospodarki ekologicznej", będącego jednym z dwóch głównych tematów szczytu, nalega na to, aby pod pojęciem "gospodarki ekologicznej" rozumiano całą gospodarkę funkcjonującą w sposób zrównoważony w odniesieniu do różnorodności biologicznej, zachowywania funkcji ekosystemu, ochrony klimatu i wykorzystywania zasobów naturalnych; podkreśla, że większą uwagę należy zwrócić na kapitał ludzki, środowiskowy i przyrodniczy oraz że zrównoważony rozwój to coś więcej niż tylko gospodarka ekologiczna;

9.

podkreśla, że podczas szczytu Rio+20 należy skoncentrować się na wzmocnieniu powiązań między programami dotyczącymi środowiska naturalnego, gospodarki i społeczeństwa, odejść zaś od postrzegania tych dziedzin jako trzy niezależne filary na rzecz spójniejszego podejścia opartego na wzajemnych powiązaniach;

10.

jest zdania, że reakcja mająca na celu sprostanie przyszłym wyzwaniom nie hamuje wzrostu, lecz raczej propaguje zrównoważony rozwój i gospodarkę ekologiczną, które zapewniają możliwości wszystkim krajom, niezależnie od ich poziomu rozwoju i struktury gospodarki;

11.

podkreśla potrzebę sprostania nowym i pojawiającym się wyzwaniom, takim jak niedobór zasobów i jego rola w konfliktach;

12.

podkreśla, że sprawiedliwość jest podstawą dla dokonania niezbędnej zmiany paradygmatu, która powinna mieć zasięg globalny, co jednocześnie pozwoli krajom słabiej i najsłabiej rozwiniętym - z pomocą krajów rozwiniętych - skorzystać z niestandardowych modeli rozwoju i osiągnąć wyższy status pod względem dobrobytu społecznego, a także sprawiedliwości wewnątrzpaństwowej i sprawiedliwości międzypokoleniowej;

13.

podkreśla, że podczas szczytu Rio+20 należy określić konkretne cele oraz sposoby oceny i monitorowania ich realizacji, a także wzywa do przyjęcia w tym celu harmonogramu działań na rzecz ekologizacji gospodarki;

14.

podkreśla, że w celu przejścia do gospodarki ekologicznej w kontekście zwalczania ubóstwa konieczne jest połączenie ochrony środowiska z prawami człowieka oraz uwzględnienie następujących trzech powiązanych ze sobą wymiarów polityki:

15.

podkreśla potrzebę uwzględnienia zasady wspólnego acz zróżnicowanego podejścia, zasady ostrożności, zasady "zanieczyszczający płaci" oraz rozszerzonej odpowiedzialności producentów, by promować sprawiedliwy podział odpowiedzialności w kontekście zrównoważonego rozwoju na świecie; podkreśla, że strategie polityczne w zakresie ekologicznego rozwoju powinny mieć na celu osiągnięcie optymalnych rozwiązań przez pobudzanie przedsiębiorczości, konkurencyjności i innowacyjności we wszystkich sektorach oraz przez koncentrowanie się na obszarach, w których wprowadzane usprawnienia są najskuteczniejsze pod względem ekonomicznym i środowiskowym;

16.

podkreśla, że w ramach gospodarki ekologicznej należy koncentrować się na oddzielaniu działalności gospodarczej od wykorzystywania zasobów i degradacji środowiska;

17.

wzywa Komisję i Radę, aby zapewniły, że podczas szczytu Rio+20 zostaną podjęte próby znalezienia rozwiązania kwestii utrzymujących się i coraz powszechniejszych na świecie i w poszczególnych krajach nierówności kapitałowych związanych z obecnie przyjętym modelem gospodarczym;

18.

ponownie wyraża przekonanie, że najbezpieczniejsze, najpraktyczniejsze i najłatwiej dostępne rozwiązania dla powiązanych problemów dotyczących zmian klimatu, utraty różnorodności biologicznej i pustynnienia obejmują ochronę naturalnych ekosystemów i ich rozszerzanie;

19.

podkreśla, że podczas szczytu Rio+20 należy przedyskutować zintegrowane podejście do wielorakich wyzwań, takich jak zwalczanie ubóstwa, zdrowie, żywność, zatrudnienie, równouprawnienie płci, zmiany klimatu i dostawy energii; podkreśla, że problemów tych nie da się rozwiązać w oderwaniu i że nie istnieje żadne szybkie, uniwersalne rozwiązanie, co jeszcze uwypukla znaczenie współpracy; w związku z tym podkreśla ogromną rolę, jaką zdrowe i naturalne ekosystemy odgrywają w osiąganiu milenijnych celów rozwoju;

20.

wzywa uczestników szczytu Rio+20, aby dążyli do szybkich postępów w zapewnianiu skuteczności obowiązujących już międzynarodowych ram prawnych z zakresu ochrony środowiska przez zachęcanie państw do przyłączenia się do już istniejących międzynarodowych instrumentów, a państw sygnatariuszy do ich szybkiego ratyfikowania;

Działania w zakresie zasobów i kapitału naturalnego

21.

podkreśla, że przejście do gospodarki ekologicznej wymaga natychmiastowych działań w odniesieniu do ochrony ekosystemów, skutecznego i zrównoważonego zarządzania zasobami i kapitałem naturalnym przy jednoczesnej popularyzacji ich zrównoważonej eksploatacji i produkcji, a także podkreśla potrzebę realizowania obecnych inicjatyw w zakresie budowania potencjału;

22.

ponownie podkreśla, że ciesząca się poparciem Komisji koncepcja ekologicznej gospodarki nie doprowadzi automatycznie do dobrobytu wśród ubogich oraz do osiągnięcia milenijnych celów rozwoju, jeżeli nie będzie odpowiedniego zarządzania gospodarką, skutecznego i zrównoważonego zarządzania kapitałem przyrodniczym i równych praw dostępu do dystrybuowanych dóbr, zagwarantowanego obywatelom i przyszłym pokoleniom;

23.

podkreśla potrzebę stworzenia i wdrożenia planów na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji oraz utrzymywania skutków wykorzystywania zasobów naturalnych w bezpiecznych ekologicznych przedziałach;

24.

podkreśla, że uczciwy i równy dostęp do zasobów oraz ich dystrybucja zarówno obecnie, jak i dla przyszłych pokoleń to kluczowy warunek wstępny rozwoju i zwalczania ubóstwa oraz że kraje rozwijające się, a także władze regionalne i lokalne powinny mieć możliwość czerpania korzyści ze swoich zasobów naturalnych w najbardziej zrównoważony sposób, który w jak największym stopniu sprzyja włączeniu społecznemu; podkreśla, że podstawowe znaczenie ma to, aby dążyły do tego wszystkie państwa, co pozwoli na zrównoważony rozwój społeczny; podkreśla, że zmiany klimatu najbardziej uderzą w kraje najbiedniejsze i najbiedniejsze warstwy społeczeństwa na świecie, które w związku z tym potrzebują wsparcia, by przystosować się do tych zmian, a zwłaszcza by uwzględnić potrzeby i wiedzę kobiet i słabszych grup społecznych;

25.

podkreśla znaczenie oceny rzeczywistej wartości zasobów, kapitału naturalnego i usług ekosystemowych, przy jednoczesnym unikaniu uprzedmiotawiania systemów naturalnych, oraz wzywa do określenia procesów odpowiedzialności za kapitał naturalny i ich uwzględnienia w strukturach odpowiedzialności gospodarczej i procesach podejmowania decyzji;

26.

uważa, że kraje uprzemysłowione mają obowiązek m.in. wspierania krajów rozwijających się w ich dążeniu do rozwoju oraz umożliwienia im uczenia się na błędach krajów uprzemysłowionych i unikania tych samych błędów dotyczących zasobów naturalnych i niezrównoważonej ścieżki rozwoju;

27.

podkreśla, że wydobywanie i wykorzystywanie surowców ma znaczny wpływ na środowisko i społeczności lokalne; apeluje do Komisji o włączenie koncepcji internalizacji kosztów zewnętrznych dla środowiska i społeczności w ramy dyskusji i negocjacji prowadzonych na szczycie Rio+20;

28.

podkreśla palącą potrzebę zajęcia się problemem wyczerpujących się zasobów, takich jak surowce naturalne, ich zrównoważonego wykorzystania i możliwości recyclingu, jak również poprawy w zakresie badań nad technologiami sprzyjającymi racjonalnemu wykorzystywaniu zasobów, dostępu do takich technologii i ich upowszechniania;

Woda

29.

podkreśla, że podczas szczytu Rio+20 należy odnowić podjęte wcześniej zobowiązania w zakresie promowania ochrony zasobów wodnych i zrównoważonej gospodarki wodnej jako dobra publicznego; wyraża przekonanie, że tworzenie międzynarodowych partnerstw w tym zakresie mogłoby przyczynić się do osiągnięcia tego celu, w szczególności za pomocą programów dostosowania się do zmian klimatu ukierunkowanych na gromadzenie wody deszczowej;

30.

podkreśla, że w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z dnia 28 lipca 2010 r. uznano dostęp do wody pitnej za jedno z praw człowieka i wzywa do szczególnej ochrony wody, która jest wyjątkowo podatna na zmiany klimatu, które mogą mieć wpływ na zmniejszenie ilości i obniżenie jakości dostępnej wody, w szczególności wody pitnej;

31.

wzywa uczestników szczytu Rio + 20 do zagwarantowania poszanowania praw człowieka do wody i systemu sanitarnego na całym świecie;

32.

podkreśla znaczenie zintegrowanego gospodarowania wodami w dorzeczach oraz wzywa do wzmocnienia strategii politycznych zmierzających do poprawy dostępu do wody, okresu jej magazynowania w zbiornikach retencyjnych, jej jakości i wydajności wykorzystania, a także ponadgranicznej współpracy w dorzeczach;

Ekosystemy morskie i oceany

33.

podkreśla potrzebę poprawy zarządzania ekosystemami morskimi i oceanami, morską różnorodnością biologiczną oraz wzmocnienia ich ochrony oraz wyraża przekonanie, że - poza ochroną klimatu i różnorodności biologicznej - morza i oceany powinny stać się jednym z podstawowych filarów ram prawnych z Rio;

34.

zachęca uczestników szczytu Rio+20 do rozpoczęcia negocjacji w celu przyjęcia międzynarodowych instrumentów prawnych służących do:

35.

wzywa do szybkiego ustanowienia światowego systemu monitorowania ekosystemów morskich, aby śledzić zachodzące w nich zmiany i stan zasobów rybnych;

36.

wyraża przekonanie, że należy podjąć stanowcze zobowiązanie w zakresie zrównoważonego zarządzania rybołówstwem, a mianowicie poprzez: zrównoważone programy połowowe, odnowienie zaangażowania politycznego we wdrożenie międzynarodowych porozumień w sprawie ochrony i zrównoważonego gospodarowania żywymi zasobami morza, uzgodnienie procedury przeglądu postępów we wdrażaniu tych porozumień, tak aby dopilnować wydawania zezwoleń na dalsze połowy tylko wówczas, gdy są one prowadzone zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami, a także wzmocnienie regionalnych organizacji zarządzana rybołówstwem i wprowadzenie sprawdzonych rozwiązań praktycznych w odniesieniu do instytucji, przejrzystości i odpowiedzialności, nadzoru i mechanizmów egzekwowania prawa;

37.

szczególnie podkreśla potrzebę zastosowania zasady ostrożności i podejścia ekosystemowego do każdej działalności mającej wpływ na środowisko życia;

Energia

38.

wskazuje na coraz uboższe zasoby energii z tradycyjnych źródeł kopalnych, takie jak ropa naftowa, gaz ziemny czy węgiel, i ponownie podkreśla ich wpływ na efekt cieplarniany, podczas gdy niekonwencjonalne źródła muszą zostać poddane ocenie skutków dla środowiska i produktywności;

39.

w celu wsparcia przejścia na produkcję energii bez emisji dwutlenku węgla w skali światowej ostrzega przed poszukiwaniem i eksploatacją przybrzeżnych złóż ropy naftowej na obszarach o wysokim poziomie zagrożenia dla środowiska, np. Arktyce, a także sprzeciwia się wydobywaniu ropy z piasków roponośnych i łupków bitumicznych;

40.

podkreśla, że przejście ku gospodarce ekologicznej wymaga radykalnej reformy sektora energetycznego, by upowszechniać odnawialne źródła energii i racjonalne wykorzystanie energii, a także powszechnego dostępu do energii, w tym dla osób ubogich, oraz sprzyjania elektryfikacji, szczególnie w krajach najsłabiej rozwiniętych; podkreśla potrzebę opracowania technologii w dziedzinie odnawialnych źródeł energii oraz transferu technologii i wiedzy (między różnymi sektorami), w szczególności w celu wspierania wykorzystywania odnawialnych źródeł energii na niewielką i lokalną skalę, by nie ograniczać prawa tych krajów do rozwoju;

41.

wzywa do określenia światowych celów oraz działań pozwalających zwiększyć wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych i poprawić racjonalne wykorzystanie energii na świecie;

42.

wyraża przekonanie, że energia ze źródeł odnawialnych oraz racjonalne wykorzystywanie energii mogą wpłynąć na ograniczanie skutków zmian klimatu, przyczynić się do rozwoju społecznogospodarczego, zwiększyć bezpieczeństwo dostaw oraz wywrzeć korzystny wpływ na środowisko naturalne i zdrowie;

43.

wzywa uczestników szczytu Rio+20 do zapewnienia zrównoważonego charakteru biopaliw i bioenergii oraz podkreśla w tym zakresie, że należy w pełni zadbać o poszanowanie praw człowieka i ochronę środowiska;

44.

uważa, że krótkie okresy stosowane w obecnej metodologii obliczania emisji gazów cieplarnianych w zmianie użytkowania gruntów i leśnictwie ujemnie wpływają na osiągnięcia w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych; wzywa do zmiany tej metodologii w celu zabezpieczenia zdolności adaptacyjnej naturalnych ekosystemów;

45.

uważa, że zewnętrzne koszty dostaw energii winny mieć odzwierciedlenie w jej cenach;

46.

przypomina, mając na uwadze katastrofę w Fukushimie" o absolutnej konieczności zagwarantowania najwyższego poziomu bezpieczeństwa jądrowego na terenie UE, a także propagowania wymogów w tej dziedzinie na arenie międzynarodowej;

Rolnictwo i bezpieczeństwo żywnościowe

47.

podkreśla, że dostęp do odpowiednich zasobów zdrowej żywności jest podstawowym prawem człowieka, i w związku z tym wzywa do zdecydowanych i skoordynowanych działań przeciwko podstawowym przyczynom głodu, za które odpowiedzialny jest człowiek, oraz zapewnienia niezależności żywnościowej w krajach rozwijających się;

48.

podkreśla palącą potrzebę upowszechniania zrównoważonego, ekologicznego rolnictwa na małą skalę w kontekście zwalczania ubóstwa, uznając jednocześnie, że istnieją już odpowiednie wielofunkcyjne systemy rolne o niskim wpływie, stosujące konwencjonalne uprawy nasion, oraz że należy je promować;

49.

uważa, że sektor żywego inwentarza stanowi kluczowy element ekologicznej gospodarki, stosowanie humanitarnych i zrównoważonych praktyk w hodowli zwierząt ma decydujące znaczenie, a poprawa i zabezpieczenie środków do życia odgrywa ważną rolę w ograniczaniu wpływu zmian klimatycznych, zwłaszcza w krajach rozwijających się i na obszarach wiejskich;

50.

podziela pogląd Komisji, że należy wzmacniać wdrażanie istniejących już inicjatywy na rzecz popularyzacji zrównoważonego rolnictwa, które opierają się na wielostronnych działaniach (takich jak FAO), działaniach krajowych, regionalnych i lokalnych (np. rolnictwo ekologiczne, wydajne energetycznie szklarnie, trwałe schronienia dla zwierząt, rolnictwo precyzyjne, neutralna pod względem emisji dwutlenku węgla działalność rolnicza, fermentacja biomasy i obornika), jak również działaniach biznesowych, oraz że należy ponadto podejmować nowe inicjatywy i nawiązywać partnerstwa w ramach ustaleń w zakresie zarządzania przyjętych przez Komitet ds. Bezpieczeństwa Żywnościowego, by przyczynić się do większego zrównoważenia konsumpcji i produkcji żywności, kształtować odporność społeczną i ograniczać głód;

51.

apeluje o podjęcie działań na skalę światową w celu zapewnienia większej przejrzystości na rynkach towarowych oraz położenia kresu spekulacjom finansowym, które przyczyniają się do znacznej zmienności cen żywności i do wywoływania kolejnych światowych kryzysów żywnościowych, przez przyjęcie zaleceń specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do pożywienia; z niepokojem zauważa światowe tendencje w zakresie nabywania na dużą skalę gruntów w krajach rozwijających się przed duże przedsiębiorstwa zagraniczne; podkreśla potrzebę zahamowania tego trendu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe i chronić prawa drobnych właścicieli i ludności tubylczej;

52.

wyraża ubolewanie w związku z wolnym postępem w negocjacjach i zobowiązaniach związanych z konwencją Narodów Zjednoczonych w sprawie zwalczania pustynnienia (UNCCD); wyraża przekonanie, że gleba jest wyczerpującym się zasobem oraz że degradacja gruntów i zmiany sposobu ich wykorzystania wymagają podjęcia działań na skalę światową, i wzywa do przyjęcia konkretnych skutecznych środków i do kontroli, zwłaszcza w odniesieniu do produkcji biopaliw;

53.

podkreśla szczególne znaczenie pełnego wykorzystywania potencjału i zabezpieczania praw własności małych, lokalnych producentów i gospodarstw rodzinnych, którzy odpowiadają za większość dostaw żywności na świecie i potrzebują specjalnego wsparcia w zakresie produkcji i dostępu do rynku;

54.

podkreśla potrzebę stosowania badań i innowacji w dziedzinie rolnictwa w celu wspierania rozwiązań opartych na zrównoważonym rozwoju, np. rolnictwie precyzyjnym, które ogranicza konieczność nawadniania oraz stosowania środków ochrony roślin;

55.

w pełni zgadza się z zaleceniami FAO, IFAD, MFW, OECD, WFP, Banku Światowego, WTO, IFPRI i grupy zadaniowej wysokiego szczebla ds. światowego kryzysu bezpieczeństwa żywnościowego ONZ dla państw G20 do uchylenia przepisów w ramach obecnych krajowych strategii politycznych, które zezwalają na korzystanie z biopaliw lub na ich produkcję bądź przewidują jej dotowanie do czasu wprowadzenia gwarancji eliminujących zagrożenia dla produkcji żywności, różnorodności biologicznej i ochrony klimatu;

Lasy

56.

podkreśla, że wylesianie i degradacja lasów powodują trudno odwracalne szkody środowiskowe i społeczne, np. trwałe zaburzenia stosunków wodnych, stepowienie i pustynnienie, zmianę klimatu oraz zanik różnorodności biologicznej, ubóstwo na obszarach wiejskich, a także konflikty o ziemię, dostęp do surowców, prawa i korzyści, których całkowite koszty gospodarcze znacznie przekraczają nakłady na działania zapobiegawcze i naprawcze; uważa, że celem szczytu Rio+20 powinno być zapewnienie partycypacyjnego zarządzania lasem, sprawiedliwego i równego podziału zysków, zrównoważonego wykorzystania lasów oraz ich ochrony w skali światowej;

57.

podkreśla potrzebę promowania zrównoważonej gospodarki leśnej i zwalczania wylesiania, m.in. przez zamykanie rynków dla drzewa ścinanego nielegalnie lub w sposób niezrównoważony; podkreśla potrzebę tworzenia partnerstw z rządami, społecznościami lokalnymi i rdzennymi, społeczeństwem obywatelskim i sektorem prywatnym, by osiągnąć ten cel;

58.

podkreśla potrzebę wywiązania się ze zobowiązań z Nagoi co najmniej w połowie i, jeśli to możliwe, obniżenia do poziomu bliskiego zeru wskaźnika zanikania siedlisk przyrodniczych, w tym lasów, do 2020 r.;

59.

wyraża przekonanie, że stworzenie mechanizmu REDD+ w ramach UNFCCC, tj. ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, winno gwarantować poszanowanie ogólnych założeń i celów w zakresie ochrony lasów i zaangażowanie w ich realizację i że przykładowo należy stworzyć odpowiednią infrastrukturę do naziemnej i satelitarnej obserwacji, aby ustalić, czy jeszcze zachowane obszary leśne wychwytują dwutlenek węgla, oraz poszanowanie praw człowieka i innych stosownych przepisów Konwencji o różnorodności biologicznej; wzywa w związku z tym do większej przejrzystości w przydzielaniu funduszy i do dokładniejszego nadzoru; podkreśla, że oprócz łagodzenia skutków zmiany klimatu projekt mechanizmu REDD+ powinien przynieść znaczące korzyści w zakresie różnorodności biologicznej i istotnych usług ekosystemowych oraz powinien przyczyniać się do ugruntowania praw i poprawy warunków życia ludzi zależnych od lasów, zwłaszcza rdzennych i lokalnych społeczności;

60.

wyraża zaniepokojenie z powodu nowych przepisów w dziedzinie leśnictwa, które ma zatwierdzić brazylijski senat i które przyczynią się do zintensyfikowania wylesiania brazylijskiej Amazonii, a tym samym będą przeszkodą dla międzynarodowych starań na rzecz złagodzenia skutków zmiany klimatu;

61.

wzywa Brazylię, państwo będące gospodarzem szczytu, do podjęcia zdecydowanego zobowiązania dotyczącego ochrony dżungli amazońskiej i wstrzymania stosowania sankcji karnych wobec przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz ochrony środowiska;

62.

wzywa Komisję do udostępnienia przed szczytem Rio+20 badania oceniającego wpływ konsumpcji produktów żywnościowych i nieżywnościowych w UE na wylesianie; domaga się, aby badanie to oceniało również wpływ istniejących strategii politycznych i przepisów UE na to zjawisko oraz aby zawierało wstępne założenia nowych inicjatyw politycznych na rzecz przeciwdziałania stwierdzonym oddziaływaniom;

Chemikalia i substancje niebezpieczne

63.

popiera pogląd Komisji, że nadszedł czas, by stworzyć bardziej solidny i spójny system międzynarodowy w zakresie zarządzania wykorzystaniem chemikaliów i substancji niebezpiecznych, oraz że podczas szczytu Rio+20 należy podjąć działania prowadzące do osiągnięcia tego celu, i domaga się, aby przepisy UE dotyczące REACH stały się modelem przyjętym przez jak najwięcej państw;

Gospodarowanie odpadami

64.

podkreśla fakt, że właściwe gospodarowanie odpadami nie tylko ogranicza wpływ na środowisko naturalne, lecz również stanowi źródło materiałów poddanych recyklingowi i przeznaczonych do ponownego wykorzystania oraz pozwala na tworzenie nowych miejsc pracy;

65.

podkreśla, że istnieje wiele surowców, które mogłyby być ponownie wykorzystane lub poddane recyklingowi, a są obecnie składowane, spalane lub mają negatywny wpływ na środowisko i społeczności lokalne; podkreśla, że należy dołożyć starań na rzecz poddawania tych surowców recyklingowi, tak aby zwiększyć ich wartość dodaną dla lokalnych społeczeństw przez tworzenie miejsc pracy i innowacje oraz aby recykling i ponowne wykorzystanie surowców zapobiegały niszczeniu siedlisk przyrodniczych i lokalnych społeczeństw;

Tworzenie warunków stymulujących rynki i inwestowanie w kapitał ludzki

66.

podkreśla potrzebę uwzględnienia różnorodności biologicznej, usług ekosystemowych i zasobów naturalnych w rachunkach krajowych oraz wszystkich planach i strategiach dotyczących rozwoju i eliminacji ubóstwa;

Dotowanie działań szkodliwych dla środowiska

67.

podkreśla palącą potrzebę zajęcia się dotacjami na działania szkodliwe dla środowiska oraz opracowania i wdrożenia korzystnych środków zachęcających do zachowania różnorodności biologicznej i czerpania z niej korzyści;

68.

w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje poświęcanie większej uwagi ekologizacji wspólnej polityki rolnej we wnioskach dotyczących jej reformy;

69.

apeluje o to, by podczas szczytu Rio+20 kraje uczestniczące w obradach zainicjowały szereg skoordynowanych działań ukierunkowanych na identyfikację i stopniowe zaprzestanie do 2020 r. udzielania dotacji na działania szkodliwe dla środowiska zgodnie ze zobowiązaniami podjętymi w Nagoi;

Instrumenty regulacyjne i rynkowe

70.

podkreśla, że korzystanie z instrumentów regulacyjnych zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, oraz z instrumentów rynkowych odegra kluczową rolę w ogólnym zrównoważonym rozwoju naszego społeczeństwa; w tym kontekście podkreśla pilny charakter odpowiedzenia na wpływ sektora międzynarodowego transportu morskiego i lotniczego na klimat oraz uwypukla przykład UE i jej cele 20-20-20, jak i jej postępową politykę w zakresie środowiska naturalnego i ogólne normy;

71.

podkreśla, że potrzebne są jasne i wiarygodne kompleksowe ramy regulacyjne, aby umożliwić przeniesienie nacisku z przesłanek ekonomicznych na skuteczną, odpowiedzialną i ekologiczną gospodarkę;

72.

wzywa do wprowadzenia podatku od transakcji finansowych na szczeblu międzynarodowym;

73.

podkreśla, że reformy fiskalne przewidujące przeniesienie obciążeń podatkowych z pracy na wykorzystywanie zasobów naturalnych i zanieczyszczanie środowiska może wywrzeć korzystny wpływ zarówno na zatrudnienie, jak i na środowisko naturalne, ponieważ przeniesienie to zwiększy atrakcyjność skutecznego gospodarowania zasobami, recyklingu oraz ponownego wykorzystania i w ten sposób stworzy lepsze warunki dla tworzenia miejsc pracy;

74.

wzywa Komisję Europejską, by upowszechniała uwzględnianie aspektów środowiskowych w międzynarodowych negocjacjach handlowych;

Finansowanie

75.

podkreśla, że przejście w kierunku światowej gospodarki ekologicznej będzie wymagać inwestycji finansowych na dużą skalę; podkreśla, że wyłącznie publiczne zasoby finansowe nie wystarczą oraz że finansowanie publiczne będzie musiało katalizować i stymulować znacznie większe inwestycje po stronie sektora prywatnego; podkreśla potrzebę propagowania innowacji i nowych technologii również poprzez zwiększenie dostępu do funduszy;

76.

zachęca, by podczas szczytu Rio+20 zalecić reformę istniejących strategii finansowania i utworzyć nowe systemy finansowania publiczno-prywatnego oraz ustanowić konieczne partnerstwa;

77.

wyraża przekonanie, że kraje rozwijające się potrzebują stabilnych, długofalowych ram wsparcia finansowego, budowania potencjału i transferu technologii, by promować zrównoważony wzrost, co pozwoli im odejść od rozwoju wymagającego znacznego zużycia energii i znacznych emisji dwutlenku węgla, która to droga stała się w przeszłości udziałem krajów uprzemysłowionych;

78.

wzywa uczestników szczytu Rio+20 do wzmocnienia środków i zwiększenia dostępnych zasobów przeznaczanych na zmniejszenie zagrożeń dla środowiska na świecie oraz na mechanizmy ograniczania zagrożeń wynikających z katastrof;

79.

podkreśla, że oficjalna pomoc na rzecz rozwoju (ODA) winna być lepiej nadzorowana, w tym jeżeli chodzi o wykorzystanie alternatywnych środków w zakresie zobowiązań rozwojowych, takich jak pomoc OECD programowana dla kraju czy wskaźnik zaangażowania w rozwój, aby zapewnić zgodność z wielostronnymi porozumieniami w zakresie ochrony środowiska i zwiększyć wkład w osiągnięcie milenijnych celów rozwoju oraz rozszerzenie zakresu założeń gospodarki ekologicznej;

80.

uważa za istotne, by kraje najbiedniejsze miały dostęp do innowacyjnych form finansowania, by zniwelować istniejącą przepaść kapitałową;

81.

wzywa do monitorowania wpływu finansowania na równowagę płci, aby zapewnić finansowanie uwzględniające aspekty związane z płcią;

Zwiększenie roli obywateli

82.

uważa za szczególnie istotne, by kontynuować szersze angażowanie obywateli w zarządzanie środowiskiem naturalnym, oraz wzywa do postępów w ramach szczytu Rio+20 w zakresie zapewniania skutecznego wdrażania zasady 10 z Rio na świecie; wyraża przekonanie, że UE może wnieść wkład w międzynarodową dyskusję, dzieląc się ważnymi doświadczeniami zdobytymi podczas ponaddziesięcioletniego wdrażania konwencji z Aarhus;

83.

wzywa do rozszerzenia postanowień konwencji z Aarhus poza zakres EKG ONZ w drodze uchwalenia światowej konwencji lub umożliwienia przystąpienia do konwencji z Aarhus stronom spoza EKG ONZ;

84.

zaleca kompleksowe podejście do poszanowania zasad w zakresie praw człowieka podczas wdrażania strategii politycznych na rzecz zrównoważonego rozwoju i podkreśla potrzebę zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony dla narodów, które są najbardziej dotknięte zmianą klimatu;

85.

podkreśla, że każdy instrument regulacyjny jest skuteczny tylko wówczas, gdy towarzyszy mu działalność informacyjna i edukacyjna; ponadto jest zdania, że największe znaczenie ma zmiana wartości i postępowania w podejściach oddolnych, i zdecydowanie wzywa do podejmowania inicjatyw mobilizujących ludzi młodych jako następne pokolenie, które będzie odczuwało skutki naszych działań;

Szkolenia

86.

podkreśla potrzebę wspierania we wszystkich krajach programów edukacyjnych i szkoleniowych, przeznaczonych w szczególności dla ludzi młodych; jest przekonany, że propagowanie nowych umiejętności pomoże w tworzeniu miejsc pracy na światowym rynku i wywoła wiele pozytywnych skutków na szczeblu społecznym;

87.

podkreśla znaczenie badań, rozwoju i innowacji oraz potrzebę współpracy naukowej i współpracy w dziedzinie technologii;

88.

przyznaje, że innowacje technologiczne, ocena i transfer technologii mają zasadnicze znaczenie pozwalające sprostać wyzwaniom środowiskowym, gospodarczym oraz społecznym; podkreśla jednak również, że rozwój technologii nie może być jedynym rozwiązaniem na problemy środowiska naturalnego lub na problem ubóstwa;

89.

podkreśla, że innowacje to coś więcej niż rozwój technologii - innowacje społeczne niosą ze sobą nowe i skuteczne rozwiązania stanowiące odpowiedź dla pilnych potrzeb społecznych, opracowywane przez indywidualne osoby lub organizacje kierujące się interesem społecznym, niekoniecznie zaś komercyjnym; podkreśla ponadto, że innowacje społeczne umożliwiają wszystkim obywatelom, niezależnie od pełnionej funkcji, lepsze ukształtowanie bezpośredniego otoczenia i środowiska w miejscu pracy, a tym samym wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego w skali światowej i stwarzają możliwość uczestnictwa w ochronie i zrównoważonym wykorzystywaniu zasobów naturalnych;

90.

wyraża sprzeciw wobec propozycji dotyczących geoinżynierii na dużą skalę;

91.

podkreśla, że ochrona wiedzy, innowacji i praktyk tubylczych i lokalnych społeczności stanowi zasadniczą część postanowień pierwszego szczytu w Rio, zapewniających sprawdzone, bezpieczne i elastyczne metody obchodzenia się ze środowiskiem;

92.

podkreśla, że wprowadzenie nowych i wschodzących technologii nie może przekreślić celów w zakresie sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju oraz zwalczania ubóstwa; podkreśla, że technologie mogą mieć różnoraki wpływ na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę, a bez odpowiedniego nadzoru niektóre technologie mogą prowadzić do niezrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych (takich jak woda, grunty czy biomasa), nasilania się ubóstwa i innych negatywnych skutków społecznych;

93.

w związku z tym popiera strategiczny plan z Bali na rzecz wspierania technologii i kształtowania potencjału w zakresie technologii związanej ze środowiskiem naturalnym, jak również cele w zakresie oceny i transferu technologii ekologicznych oraz apeluje o utworzenie w ramach ONZ systemu monitorowania, oceny i dostarczania informacji o nowych technologiach istotnych dla wdrożenia szerszej koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz propagowania zrównoważonego rozwoju produktów i procesów we wszystkich dziedzinach;

Pomiar postępów

94.

wzywa do przeprowadzenia pilnych badań w celu opracowania nowego zestawu wskaźników mierzących postępy w dążeniu do sprawiedliwości i zrównoważonego rozwoju;

95.

podkreśla, że szczyt Rio+20 winien pozwolić na opracowanie alternatywnego modelu mierzenia wzrostu i dobrobytu "niezależnie od PKB", bazującego na takich inicjatywach jak międzynarodowy system zintegrowanej rachunkowości środowiskowej i gospodarczej (SEEA), wskaźnik rozwoju społecznego i projekt "Pomiaru postępu w społeczeństwie" OECD; podkreśla, iż należy analizować szeroko pojęte postępy, uwzględniając wymiar gospodarczy, środowiskowy i społeczny; apeluje o przyjęcie klarownych i wymiernych wskaźników, które uwzględniają zmiany klimatu, różnorodność biologiczną, skuteczne gospodarowanie zasobami i włączenie społeczne;

96.

wzywa do przeprowadzenia szeroko zakrojonej debaty w sprawie uwzględnienia tych wskaźników na szczeblu międzynarodowym w powszechnie stosowanych procedurach oceny postępu w sferze prywatnej i publicznej;

97.

wzywa do uznania zasady zachowania poziomu ochrony również w kontekście ochrony środowiska i praw podstawowych;

Lepsza administracja i zaangażowanie sektora prywatnego

98.

podkreśla palącą potrzebę poprawy zarządzania w zakresie zrównoważonego rozwoju;

99.

wyraża pogląd, że należy wzmocnić Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) w ramach ONZ, np. w drodze przekształcenia UNEP w wyspecjalizowaną agencję ONZ (taką jak MOP), ponieważ przyniosłoby to najbardziej wymierne skutki i pozwoliłoby na poprawę międzynarodowego zarządzania środowiskiem naturalnym oraz stanowiłoby postęp na drodze do zrównoważonego rozwoju na świecie, jednak odnosi się w tym kontekście do wszystkich możliwości wskazanych w wyniku procesu Helsinki-Nairobi;

100.

wzywa do powołania pod auspicjami Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP) wyspecjalizowanego zespołu naukowców, zorganizowanego na wzór Międzynarodowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, którego zadaniem byłoby przeprowadzanie międzysektorowej analizy i oceny najnowszych informacji naukowych, technicznych i społecznoekonomicznych z całego świata, istotnych z punktu widzenia różnorodności biologicznej i zrównoważonego rozwoju;

101.

ponawia swoją propozycję powołania międzynarodowego trybunału ochrony środowiska, tak by międzynarodowe przepisy w dziedzinie ochrony środowiska miały bardziej wiążący charakter i aby można było je egzekwować, lub przynajmniej organu międzynarodowego, np. rzecznika praw obywatelskich z uprawnieniami mediacyjnymi;

102.

apeluje o to, by podczas szczytu Rio+20 podjąć się realizacji strategii na rzecz zwiększenia spójności między różnorodnymi wielostronnymi porozumieniami w zakresie środowiska; w związku z tym podkreśla potrzebę przyjęcia skoordynowanego podejścia w ramach trzech konwencji z Rio dotyczących różnorodności biologicznej, zmian klimatu i pustynnienia, jako że są one ze sobą nierozerwalnie związane, są stosowane w tych samych ekosystemach i stanowią odpowiedź na powiązane problemy;

103.

podkreśla potrzebę angażowania światowych, krajowych i lokalnych podmiotów w proces wdrażania postanowień;

104.

podkreśla potrzebę zwiększenia zaangażowania ministrów finansów, ministrów gospodarki, ministrów rozwoju, ministrów ochrony środowiska i innych urzędników w strategie polityczne na rzecz zrównoważonego rozwoju;

105.

apeluje o to, by podczas szczytu Rio+20 zwiększyć zaangażowanie kluczowych podmiotów, w tym sektora prywatnego, podkreśla, że kluczową rolę powinni odgrywać przedsiębiorcy i społeczeństwo obywatelskie, w szczególności organizacje pozarządowe, ruchy społeczne i rdzenne społeczności;

106.

podkreśla znaczenie współpracy przedsiębiorców i społeczeństwa obywatelskiego w krajach rozwijających się i rozwiniętych w celu wypracowania wymiernych wyników;

107.

podkreśla znaczenie zaangażowania obywateli, wzywa do poszerzania wiedzy i szerszego informowania w zakresie zrównoważonej konsumpcji oraz wprowadzania i stymulowania zachęt, tak by zmienić wartości i zachowania oraz ułatwić podejmowanie odpowiedzialnych decyzji zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom;

108.

podkreśla potrzebę podjęcia działań prowadzących do zmiany postępowania w kierunku modelu zrównoważonej konsumpcji;

109.

podkreśla, że wszystkim najważniejszym podmiotom należy zapewnić pełny, otwarty i sprawiedliwy dostęp do wszystkich negocjacji, posiedzeń między obradami i posiedzeń przygotowawczych do szczytu Rio+20;

110.

wyraża przekonanie, że przedstawiciele Parlamentu powinni odgrywać aktywną rolę w związku z konferencją; najlepiej byłoby, gdyby Parlament Europejski był oficjalnie zaangażowany w konferencję, miał taki sam status jak delegacja Komisji lub co najmniej taki sam status, jakim cieszył się podczas innych konferencji,

*

* *

111.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Sekretarzowi Generalnemu ONZ.