Podwyższenie świadczeń emerytalno-rentowych od dnia 1 lipca 1989 r.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 15 czerwca 1989 r.
w sprawie podwyższenia świadczeń emerytalno-rentowych od dnia 1 lipca 1989 r.

Na podstawie art. 67 i art. 74 ust. 6 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270, z 1986 r. Nr 1, poz. 1 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192), w związku z art. 19 pkt 1 ustawy z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145, z 1986 r. Nr 42, poz. 202 i z 1989 r. Nr 35, poz. 190), w związku z art. 3 ust. 2 pkt 3 dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135 i z 1989 r. Nr 35, poz. 190), w związku z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. Nr 5, poz. 32 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192) i w związku z art. 39 ustawy z dnia 28 kwietnia 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin (Dz. U. Nr 23, poz. 99 i z 1985 r. Nr 20, poz. 85) oraz na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 29, poz. 139, z 1984 r. Nr 52, poz. 270, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 190), art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 46, poz. 210, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 38, poz. 181 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192), art. 62 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 13, poz. 68), art. 47 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192), art. 37 pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146 oraz z 1989 r. Nr 32, poz. 169 i Nr 35, poz. 190), art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 147, z 1986 r. Nr 42, poz. 202 i z 1989 r. Nr 32, poz. 169) oraz w związku z art. 18 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133 i Nr 35, poz. 190) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Emerytury, renty inwalidzkie i renty rodzinne, zwane dalej "świadczeniami", przysługujące na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270, z 1986 r. Nr 1, poz. 1 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192), przyznane do dnia 30 czerwca 1989 r., podlegają podwyższeniu od dnia 1 lipca 1989 r. na zasadach określonych w § 2.
2.
Przy ustalaniu roku przyznania świadczenia stosuje się odpowiednio przepis art. 122 ust. 5 ustawy, o której mowa w ust. 1.
§  2. 1
 
1.
Podstawę wymiaru świadczeń określonych w § 1 podwyższa się z dniem 1 lipca 1989 r. o 120% - nie więcej jednak niż o kwotę 159.000 zł.
2.
Podwyższenia świadczeń dokonuje się przy zastosowaniu współczynnika waloryzacyjnego, z wyjątkiem świadczeń określonych w § 3 pkt 2.
3.
Jeżeli kwota podwyżki świadczenia, obliczona w myśl ust. 1 i 2, byłaby niższa od kwoty obejmującej podwyżkę świadczenia wynikającą ze zwiększenia podstawy wymiaru o 81,4%, nie więcej jednak niż o 108.000 zł, oraz dodatki z tytułu wzrostu cen podstawowych artykułów żywnościowych w wysokości 17.600 zł - kwota podwyżki ulega uzupełnieniu do tej kwoty.
4.
Uzupełnienie, o którym mowa w ust. 3, zwiększa podstawę wymiaru emerytury lub renty przy odpowiednim zastosowaniu współczynnika waloryzacyjnego.
§  3.
Na zasadach określonych w § 1 i 2 podwyższeniu podlegają także świadczenia przysługujące na podstawie:
1)
ustawy z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145, z 1986 r. Nr 42, poz. 202 i z 1989 r. Nr 35, poz. 190),
2)
ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 13, poz. 68), jeżeli świadczenia te były obliczone od wynagrodzenia lub uposażenia przysługującego żołnierzowi zawodowemu w odpowiednim stopniu wojskowym i według stanowiska typowego dla tego stopnia,
3)
ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192),
4)
ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146 oraz z 1989 r. Nr 32, poz. 169 i Nr 35, poz. 190),
5)
dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135 i z 1989 r. Nr 35, poz. 190),
6)
ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 147, z 1986 r. Nr 42, poz. 202 i z 1989 r. Nr 32, poz. 169),
7)
ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. Nr 5, poz. 32 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192),
8)
ustawy z dnia 28 kwietnia 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin (Dz. U. Nr 23, poz. 99 i z 1985 r. Nr 20, poz. 85).
§  4. 2
Ryczałtowe podstawy wymiaru świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 i art. 25 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 13, poz. 68), zwiększa się od dnia 1 lipca 1989 r. odpowiednio do kwot 140.000 zł i 175.000 zł.
§  5. 3
(skreślony).
§  6.
1.
Na poczet należności z tytułu podwyższenia świadczeń zgodnie z § 2 i 4 oraz z tytułu podwyższenia najniższej emerytury i renty, o którym mowa w § 10, organy rentowe Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Ministerstwa Transportu, Żeglugi i Łączności wypłacą w czerwcu 1989 r. zaliczki w kwocie 30.000 zł, z uwzględnieniem ust. 2-6.
2.
Osobie pobierającej więcej niż jedno świadczenie wypłaca się jedną zaliczkę.
3.
Zaliczek nie wypłaca się do świadczeń polskich wypłacanych za granicą.
4.
Osobie, której wypłaca się niepełne świadczenie, zaliczka przysługuje w wysokości obliczonej proporcjonalnie do wysokości wypłacanego świadczenia, z uwzględnieniem ust. 6.
5.
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio w przypadku wypłacania jednego świadczenia więcej niż jednej uprawnionej osobie.
6.
Osobie pobierającej emeryturę lub rentę w niepełnej wysokości oraz świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej zaliczkę wypłaca się w wysokości 50% kwoty wymienionej w ust. 1.
§  7.
1.
Zaliczkę na zasadach określonych w § 6, z zastrzeżeniem ust. 2, wypłaca się do emerytur i rent inwalidzkich przysługujących na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133 i Nr 35, poz. 190) na poczet podwyżki emerytury (renty inwalidzkiej) w podstawowej wysokości, wynikającej z podwyżki najniższej emerytury pracowniczej (§ 10).
2.
Do rent rodzinnych i okresowych rent inwalidzkich przysługujących na podstawie ustawy, o której mowa w ust. 1, wypłaca się zaliczkę w kwocie 27.000 zł.
§  8.
1.
Emerytury i renty inwalidzkie, przysługujące na podstawie ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 29, poz. 139, z 1984 r. Nr 52, poz. 270, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i z 1989 r. Nr 35, poz. 190) i ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 46, poz. 210, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 38, poz. 181 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192) - żołnierzom zawodowym oraz funkcjonariuszom Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej zwolnionym ze służby do dnia 31 grudnia 1988 r., podlegają podwyższeniu od dnia 1 lipca 1989 r. na zasadach określonych w ust. 2.
2.
Podstawę wymiaru emerytur i rent określonych w ust. 1 podwyższa się o taki procent, o jaki wzrosło przeciętne miesięczne uposażenie żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej w pierwszym półroczu 1989 r. w porównaniu z przeciętnym miesięcznym uposażeniem żołnierzy i funkcjonariuszy osiągniętym w 1988 r., nie więcej jednak niż o 250% kwoty wzrostu tego uposażenia.
3.
Ministrowie Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych ustalą, w terminie do dnia 10 lipca 1989 r., odpowiednio dla żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej, procent wzrostu przeciętnego miesięcznego uposażenia w pierwszym półroczu 1989 r. w porównaniu z przeciętnym miesięcznym uposażeniem żołnierzy i funkcjonariuszy osiągniętym w 1988 r. z równoczesnym określeniem kwoty maksymalnego wzrostu podstawy wymiaru świadczeń, stosownie do ust. 2.
4.
Wojskowe i milicyjne organy emerytalne dokonają podwyższenia świadczeń w myśl ust. 1-3 w terminie do dnia 31 lipca 1989 r., z potrąceniem zaliczki wypłaconej na podstawie ust. 5.
5.
Na zasadach określonych w § 6 organy rentowe Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wypłacą w czerwcu 1989 r. zaliczki na poczet należności z tytułu podwyższenia emerytur i rent zgodnie z ust. 1.
6.
Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do rent rodzinnych po żołnierzach zawodowych oraz funkcjonariuszach Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej zmarłych do dnia 31 grudnia 1988 r., a także po zmarłych emerytach i rencistach wojskowych i milicyjnych zwolnionych ze służby do dnia 31 grudnia 1988 r.
§  9.
1. 4
Właściwe organy rentowe dokonają podwyższenia świadczeń w myśl § 2, 4 i 10 oraz wypłacą wyrównanie za okres od dnia 1 lipca 1989 r., po potrąceniu kwot zaliczek, we wrześniu i w październiku 1989 r.
2.
Wypłata zaliczki, a także podwyższenie świadczeń i wypłata wyrównania następuje z urzędu, z tym że w razie zawieszenia prawa do świadczeń, podwyższenie świadczeń następuje przy wznowieniu ich wypłaty.
§  9a. 5
 
1.
Świadczenia przysługujące na podstawie ustawy, o której mowa w § 1, oraz na podstawie przepisów wymienionych w § 3, przyznane w okresie po dniu 30 czerwca 1989 r. zwiększa się według zasad określonych w ust. 2 i 3, z zastrzeżeniem ust. 4.
2. 6
Przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń, o których mowa w ust. 1, wynagrodzenie osiągnięte w miesiącach poprzedzających dzień 1 października 1989 r. podwyższa się o 120%, nie więcej jednak niż o 159.000 zł.
3.
Podwyższenie świadczeń, o których mowa w ust. 1, następuje z urzędu, z tym że w razie zawieszenia prawa do świadczeń, podwyższenie świadczeń następuje przy wznowieniu ich wypłaty.
4.
Przepisy ust. 1-3 nie mają zastosowania do świadczeń ustalanych w myśl § 5 ust. 1-3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 marca 1984 r. w sprawie okresów zatrudnienia za granicą i zasad udzielania świadczeń emerytalno-rentowych z tytułu tego zatrudnienia (Dz. U. Nr 17, poz. 81, z 1986 r. Nr 28, poz. 136 i z 1988 r. Nr 21, poz. 147).
§  10.
W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie najniższych emerytur i rent (Dz. U. Nr 8, poz. 44, z 1986 r. Nr 2, poz. 12, z 1987 r. Nr 40, poz. 232, z 1988 r. Nr 33, poz. 251 i z 1989 r. Nr 4, poz. 26) § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Kwoty najniższych emerytur i rent inwalidzkich oraz rent rodzinnych od dnia 1 lipca 1989 r. wynoszą:

1) 40.000 zł miesięcznie - emerytura, renta rodzinna, renta inwalidzka I i II grupy oraz renta inwalidzka III grupy dla inwalidów, którzy osiągnęli wiek: 55 lat kobieta i 60 lat mężczyzna,

2) 33.000 zł miesięcznie - renta inwalidzka III grupy dla inwalidów, którzy nie osiągnęli wieku określonego w pkt 1."

§  11.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1989 r. (Dz.U.89.50.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.
2 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1989 r. (Dz.U.89.50.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.
3 § 5 skreślony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1989 r. (Dz.U.89.50.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.
4 § 9 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1989 r. (Dz.U.89.50.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.
5 § 9a:

- dodany przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1989 r. (Dz.U.89.50.291) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.

- z dniem 1 stycznia 1990 r. zwiększenia wynagrodzeń, o którym mowa w § 9a nin. rozporządzenia nie stosuje się przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytur i rent, poza wypadkami określonymi w § 7 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418), zgodnie z § 7 ust. 4 rozporządzenia zmieniającego.

6 § 9a ust. 2 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 12 stycznia 1990 r. (Dz.U.90.3.17) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 stycznia 1990 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024