Uchwalanie i wykonywanie budżetu państwa.

DEKRET
z dnia 17 grudnia 1952 r.
o uchwalaniu i wykonywaniu budżetu państwa.

Rozdział  I.

Przepisy ogólne.

Art.  1.
1.
Budżet państwa określa dochody według ich podstawowych źródeł oraz wydatki według podstawowych kierunków działalności państwa z wyodrębnieniem:
1)
dochodów i wydatków budżetu centralnego,
2)
dochodów i wydatków zbiorczych budżetów województw (m. st. Warszawy i m. Łodzi),
3)
planu zrównoważenia budżetów terenowych.
2.
Plan zrównoważenia budżetów terenowych określa wysokość udziałów w dochodach budżetu centralnego i dotacji z tego budżetu dla poszczególnych zbiorczych budżetów województw (m. st. Warszawy i m. Łodzi).
Art.  2.

Zbiorcze budżety województw, powiatów i miast podzielonych na dzielnice określają dochody według ich głównych źródeł oraz wydatki według ich głównych kierunków, z wyodrębnieniem:

1)
dochodów i wydatków jednostkowego budżetu wojewódzkiego, powiatowego bądź miejskiego,
2)
dochodów i wydatków budżetów zbiorczych bądź jednostkowych bezpośrednio niższego stopnia,
3)
planu zrównoważenia budżetów wymienionych w pkt 2.
Art.  3.

Jednostkowy budżet terenowy określa szczegółowo dochody i wydatki rady narodowej z wymienieniem organów właściwych do pobierania dochodów i dokonywania wydatków.

Art.  4.

Układ wykonawczy budżetu centralnego określa szczegółowo dochody i wydatki budżetu centralnego oraz wymienia organy właściwe do pobierania dochodów i dokonywania wydatków.

Art.  5.
1.
Preliminarze dochodów i preliminarze wydatków określają szczegółowo w ramach układu wykonawczego budżetu centralnego lub w ramach jednostkowych budżetów terenowych dochody bądź wydatki jednostek, których pełne dochody i wydatki włączone są do budżetu.
2.
Bilanse dochodów i wydatków określają zadania finansowe jednostek organizacyjnych działających według zasad rozrachunku gospodarczego wraz z rozliczeniami tych jednostek z budżetem centralnym i z poszczególnymi budżetami terenowymi.
Art.  6.

Okresem budżetowym jest rok kalendarzowy.

Rozdział  II.

Opracowanie projektu budżetu państwa.

Art.  7.
1.
Rada Ministrów określa zasady opracowania projektu budżetu państwa, a w szczególności zasady przedkładania materiałów dotyczących dochodów i wydatków zbiorczych budżetów województw (m. st. Warszawy i m. Łodzi).
2.
Minister Finansów wydaje szczegółowe przepisy dotyczące opracowania projektu budżetu państwa.
Art.  8.
1.
Minister Finansów sporządza projekt budżetu państwa i przedkłada go Radzie Ministrów.
2.
Rada Ministrów uchwala corocznie projekt budżetu państwa po przedłożeniu przez Państwową Komisję Planowania Gospodarczego opinii o projekcie i przedstawia go Sejmowi.

Rozdział  III.

Uchwalanie budżetu państwa.

Art.  9.
1.
Zgodnie z art. 19 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Sejm uchwala corocznie budżet państwa.
2. 1
Rady narodowe uchwalają budżety terenowe przed uchwaleniem przez Sejm budżetu Państwa.
Art.  10.

Minister Finansów ustala w granicach określonych w budżecie centralnym układ wykonawczy budżetu centralnego.

Art.  11.
1.
Wydziały finansowe prezydiów rad narodowych sporządzają projekty jednostkowych i zbiorczych budżetów terenowych i przedkładają je swoim prezydiom.
2.
Prezydia rad narodowych uchwalają projekty budżetów terenowych po wysłuchaniu opinii terenowych komisji planowania gospodarczego.
3. 2
Projekty budżetów miast nie stanowiących powiatów oraz projekty budżetów osiedli i gromad sporządzają i uchwalają prezydia rad narodowych tych miast i osiedli oraz gromadzkich rad narodowych.
4.
Prezydia rad narodowych wnoszą projekty budżetów terenowych na sesje swoich rad narodowych.
5.
Projekty budżetów terenowych są rozpatrywane przez właściwe komisje rad narodowych.
Art.  12. 3

(skreślony).

Art.  13.
1. 4
Budżety terenowe uchwalone przez powiatowe, miejskie i dzielnicowe rady narodowe oraz rady narodowe osiedli podlegają rozpatrzeniu przez wydziały finansowe prezydiów rad narodowych wyższego stopnia pod względem zgodności budżetu:
1)
z przepisami prawa,
2)
z założeniami narodowego planu gospodarczego oraz
3)
z kwotami dochodów i wydatków, ustalonymi w budżecie zbiorczym.
2.
Budżety uchwalone przez wojewódzkie rady narodowe (Rady Narodowe m. st. Warszawy i m. Łodzi) są rozpatrywane przez Ministra Finansów.
3.
W przypadku stwierdzenia niezgodności budżetu z zasadami ustalonymi w ust. 1:
1)
wydział finansowy wystąpi do swego prezydium rady narodowej o zawieszenie wykonania uchwały budżetowej rady narodowej niższego stopnia w całości lub w części i o przedłożenie sprawy do rozstrzygnięcia radzie narodowej,
2)
Minister Finansów wystąpi do Rady Ministrów o zawieszenie w całości lub w części wykonania uchwały budżetowej wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) i o przedłożenie sprawy do rozstrzygnięcia Radzie Państwa.
Art.  13a. 5

1.
Prezydium gromadzkiej rady narodowej przedkłada uchwalony przez gromadzką radę narodową budżet gromady prezydium powiatowej rady narodowej do zatwierdzenia.
2.
Prezydium powiatowej rady narodowej zatwierdza budżet gromady po szczegółowym rozpatrzeniu go w obecności przedstawicieli prezydium gromadzkiej rady narodowej.
Art.  14.
1.
Rady narodowe mogą uchwalać budżety dodatkowe w granicach ponadplanowych dochodów uzyskanych dzięki gospodarności i inicjatywie tych rad.
2.
Wydatki budżetów dodatkowych przeznaczone są na dodatkowe zaspokojenie potrzeb terenowych.
Art.  15.
1. 6
Rada Ministrów określi zasady i tryb uchwalania rozpatrywania i zatwierdzania budżetów terenowych jak również terenowych budżetów dodatkowych.
2.
Rada Ministrów może poszczególne uprawnienia wynikające z ust. 1 przekazać Ministrowi Finansów.

Rozdział  IV.

Wykonywanie budżetu państwa.

Art.  16.
1.
Wydatki budżetowe mogą być dokonywane w granicach ustalonych w budżecie i tylko na cele szczegółowo określone.
2.
Przy wykonywaniu budżetu państwa należy ponadto stosować zasady:
1)
pełnego i terminowego wykonywania zadań narodowego planu gospodarczego,
2)
pełnego i terminowego realizowania wszystkich dochodów,
3)
dokonywania wydatków tylko w miarę realizacji odpowiadających im zadań oraz w sposób najbardziej gospodarny.
Art.  17.

Rada Ministrów czuwa nad wykonywaniem budżetu państwa.

Art.  18.

Minister Finansów wykonuje budżet centralny i nadzoruje wykonywanie budżetów terenowych, a w szczególności:

1)
otwiera kredyty budżetowe naczelnym organom administracji państwowej i innym urzędom centralnym,
2)
nadzoruje rozliczenia jednostek organizacyjnych działających według zasad rozrachunku gospodarczego z budżetem centralnym oraz czuwa nad rozliczeniami takich jednostek z budżetami terenowymi,
3)
kontroluje wykonywanie budżetów terenowych,
4)
zabezpiecza zachowanie dyscypliny budżetowej przez wszystkie organy administracji państwowej oraz instytucje i przedsiębiorstwa finansowane z budżetu państwa,
5)
wykonuje inne czynności przewidziane w dekrecie niniejszym i w przepisach na jego podstawie wydanych.
Art.  19.

Prezydia rad narodowych kierują wykonywaniem swych budżetów i czuwają nad wykonywaniem budżetów terenowych niższego stopnia.

Art.  20.
1.
Wydziały finansowe prezydiów rad narodowych wykonują jednostkowe budżety swych rad narodowych i nadzorują wykonywanie budżetów terenowych niższego stopnia, a w szczególności:
1)
otwierają kredyty budżetowe poszczególnym wydziałom prezydiów rad narodowych i organom równorzędnym,
2)
nadzorują rozliczenia jednostek organizacyjnych działających według zasad rozrachunku gospodarczego z budżetem terenowym i kontrolują rozliczenia takich jednostek z budżetami terenowymi niższego stopnia,
3)
kontrolują wykonywanie budżetów terenowych niższego stopnia,
4)
zabezpieczają zachowanie dyscypliny budżetowej przez wszystkie organy administracji państwowej oraz instytucje i przedsiębiorstwa finansowane z budżetu ich rady narodowej i z budżetów terenowych niższego stopnia,
5)
wykonują inne czynności przewidziane w przepisach wydanych na podstawie niniejszego dekretu.
2. 7
Prezydia rad narodowych miast nie stanowiących powiatów, osiedli oraz gromadzkich rad narodowych wykonują budżety tych miast, osiedli i gromad.
Art.  21.
1. 8
Naczelne organy administracji państwowej i inne urzędy centralne, wydziały prezydiów rad narodowych i organy równorzędne, jak również prezydia rad narodowych miast nie stanowiących powiatów i rad narodowych osiedli wykonują swoje preliminarze dochodów, preliminarze wydatków, bilanse dochodów i wydatków, jak również inne preliminarze przewidziane w przepisach wydanych na podstawie niniejszego dekretu.
2.
Organy wymienione w ust. 1 nadzorują wykonywanie preliminarzy i bilansów dochodów i wydatków (ust. 1) przez podporządkowane im organy prezydiów rad narodowych.
3.
Organy wymienione w ust. 1 mogą w przypadkach określonych przez Radę Ministrów przekazać wykonywanie preliminarzy oraz bilansów dochodów i wydatków podległym jednostkom organizacyjnym.
Art.  22.

Kasowe wykonywanie budżetu centralnego i budżetów terenowych należy do Narodowego Banku Polskiego.

Art.  23.
1.
Budżet centralny i budżety terenowe są wykonywane na podstawie kwartalnych planów wykonywania budżetu.
2.
Kwartalne plany wykonywania budżetu centralnego uchwala Rada Ministrów.
3.
Kwartalne plany wykonywania budżetów terenowych uchwalają prezydia rad narodowych.
Art.  24.

Do czasu uchwalenia przez Sejm budżetu państwa oraz do czasu uchwalenia przez rady narodowe budżetów terenowych podstawą pobierania dochodów i dokonywania wydatków są kwartalne plany ustalone na zasadach i w trybie przewidzianych dla uchwalania kwartalnych planów wykonywania budżetu.

Art.  25.

Wydatki nie przewidziane w budżecie państwa pokrywane będą z rezerwy budżetu centralnego na podstawie uchwał Prezydium Rządu.

Art.  26.
1.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach wydatki nie przewidziane w budżecie państwa mogą być dokonywane w granicach dodatkowych kredytów uchwalonych przez Radę Ministrów.
2.
Rada Ministrów uchwala kredyty dodatkowe w ramach nadwyżki budżetu państwa.
Art.  27. 9

Wydatki nie przewidziane w budżetach terenowych mogą być na zasadach określonych przez Radę Ministrów pokrywane z rezerwy jednostkowego budżetu wojewódzkiego (m. st. Warszawy i m. Łodzi) lub jednostkowego budżetu powiatowego (miasta stanowiącego powiat) - na podstawie uchwały prezydium właściwej rady narodowej.

Art.  28.
1.
Prezydia rad narodowych uchwalają kredyty dodatkowe, jeżeli na skutek powierzenia im przez Radę Ministrów lub prezydia rad narodowych wyższego stopnia dodatkowych zadań konieczne jest powiększenie globalnej kwoty wydatków danego budżetu terenowego.
2.
Przy zleceniu nowych zadań powodujących uchwalenie kredytów dodatkowych Rada Ministrów lub prezydium rady narodowej wyższego stopnia określają źródła pokrycia dodatkowych kredytów.
Art.  29.
1.
Prezydia rad narodowych mogą w ramach dochodów, których rodzaj określi Rada Ministrów, dokonywać wydatków nie przewidzianych w budżecie lub w kwotach przekraczających uchwalone w odpowiednim budżecie kredyty.
2.
Rada Ministrów określi również rodzaje wydatków, których dokonywanie będzie dozwolone na podstawie przepisu ust. 1.
Art.  30.

Minister Finansów lub prezydium rady narodowej wyższego stopnia może w związku z przeniesieniem wykonywania poszczególnych zadań między różnymi budżetami terenowymi lub między budżetami terenowymi a budżetem centralnym zwiększać lub zmniejszać dochody i wydatki w już uchwalonych budżetach.

Art.  31.
1.
Minister Finansów może zmniejszyć przypadające zbiorczym budżetom województw (m. st. Warszawy i m. Łodzi) udziały w dochodach budżetu centralnego i dotacje przekazywane z tego budżetu w przypadku, gdy:
1)
w budżetach terenowych pominięto poszczególne źródła własnych dochodów,
2)
na skutek zmiany przepisów prawnych budżety terenowe otrzymały w ciągu roku nowe źródła dochodów własnych,
3)
budżetom terenowym przyznano inny rodzaj dochodów wyrównawczych (art. 1 ust. 2).
2.
Prezydia rad narodowych wykonują uprawnienia określone w ust. 1 w stosunku do budżetów terenowych niższego stopnia.
Art.  32.
1.
Rada Ministrów określi szczegółowe przepisy o wykonywaniu budżetu państwa, a w szczególności:
1)
ustali rodzaje dochodów i wydatków, które wchodzą do budżetu państwa tylko wynikami,
2)
określi zasady i tryb ustalania kwartalnych planów wykonywania budżetu centralnego i budżetów terenowych,
3)
wyda przepisy dotyczące trybu dokonywania zmian w obrębie budżetu centralnego i poszczególnych budżetów terenowych.
2. 10
Rada Ministrów przy określaniu szczegółowych przepisów o wykonywaniu budżetów gromad może uregulować odmiennie sprawy unormowane przepisami art. 23 i 24.
3. 11
Rada Ministrów może uprawnienia, określone w ust. 1, przekazać Ministrowi Finansów.

Rozdział  V.

Sprawozdania z wykonania budżetu państwa.

Art.  33.
1.
Minister Finansów przedkłada Radzie Ministrów sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za każdy okres budżetowy.
2.
Rada Ministrów uchwala sprawozdanie po rozpatrzeniu uwag Ministra Kontroli Państwowej, po czym przedstawia sprawozdanie Sejmowi.
Art.  34.
1.
Wydziały finansowe prezydiów rad narodowych przedkładają sprawozdania z wykonania budżetu terenowego swoim prezydiom rad narodowych za każdy okres budżetowy.
2.
Prezydia rad narodowych uchwalają sprawozdania z wykonania budżetów, po czym przedstawiają je do zatwierdzenia radom narodowym.
3.
Rady narodowe zatwierdzają sprawozdania z wykonania budżetów po wysłuchaniu wniosku właściwej komisji rady narodowej.
4.
Zatwierdzone sprawozdania z wykonania budżetów prezydia rad narodowych przedstawiają prezydiom rad narodowych wyższego stopnia.
5. 12
Prezydia rad narodowych miast nie stanowiących powiatów oraz osiedli i gromadzkich rad narodowych przedstawiają sprawozdania z wykonania budżetów do zatwierdzenia swoim radom narodowym. Przepisy ust. 3 i 4 mają odpowiednie zastosowanie.
Art.  35.
1.
Wydział finansowy prezydium rady narodowej wyższego stopnia sporządza na podstawie zatwierdzonych (art. 34 ust. 3) sprawozdań z wykonania budżetów terenowych niższych stopni sprawozdanie z wykonania budżetu zbiorczego i przedstawia je wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu jednostkowego swemu prezydium rady narodowej.
2.
Przepisy art. 34 ust. 2, 3 i 4 mają odpowiednie zastosowanie do sprawozdań z wykonania zbiorczych budżetów (ust. 1) z tą zmianą, że prezydia wojewódzkich rad narodowych (m. st. Warszawy i m. Łodzi) przesyłają zatwierdzone sprawozdania z wykonania zbiorczego budżetu województwa i jednostkowego budżetu wojewódzkiego Ministrowi Finansów.
Art.  36.
1.
Rada Ministrów ustali szczegółowe przepisy o sporządzaniu sprawozdań z wykonania budżetu państwa, jak również terminy ich przedkładania.
2.
Rada Ministrów może uprawnienia określone w ust. 1 przekazać Ministrowi Finansów.

Rozdział  VI.

Przepisy przejściowe i końcowe.

Art.  37.

Rada Ministrów ustali termin wejścia w życie przepisów niniejszego dekretu dotyczących uchwalania budżetów dzielnicowych rad narodowych.

Art.  38.

Tracą moc przepisy art. 7 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130).

Art.  39.

Wykonanie dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Ministrowi Finansów i wszystkim ministrom.

Art.  40.

Dekret wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1953 r.

1 Art. 9 ust. 2:

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 31 grudnia 1956 r. (Dz.U.57.1.5) zmieniającego nin. dekret z dniem 12 stycznia 1957 r.

2 Art. 11 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
3 Art. 12 skreślony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 31 grudnia 1956 r. (Dz.U.57.1.5) zmieniającego nin. dekret z dniem 12 stycznia 1957 r.
4 Art. 13 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
5 Art. 13a dodany przez art. 1 pkt 5 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
6 Art. 15 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 6 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
7 Art. 20 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 7 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
8 Art. 21 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 8 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
9 Art. 27 zmieniony przez art. 1 dekretu z dnia 2 czerwca 1954 r. (Dz.U.54.25.94) zmieniającego nin. dekret z dniem 9 czerwca 1954 r.
10 Art. 32 ust. 2 dodany przez art. 1 pkt 9 lit. a) dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
11 Art. 32 ust. 3 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 9 lit. b) dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.
12 Art. 34 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 10 dekretu z dnia 11 grudnia 1954 r. (Dz.U.54.56.278) zmieniającego nin. dekret z dniem 17 grudnia 1954 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024