Wykonanie ustawy z dnia 18 lipca 1924 r. o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wojska polskiego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH
z dnia 13 czerwca 1925 r.
w sprawie wykonania ustawy z dnia 18 lipca 1924 r. o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wojska polskiego.

Na podstawie art. 12, 17, 23, 38, 61, 62, 69, 71, 77, 32, 102 i 109 ustawy z dnia 18 lipca 1924 r. o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wojska polskiego (Dz. U. R. P. № 72 poz. 698) zarządza się co następuje:
Do art. 5.
§  1.
Pod wzglądem czasu i sposobu pełnienia służby wojskowej szeregowi dzielą się na:
1)
szeregowych wojska stałego,
2)
" rezerwy,
3)
" pospolitego ruszenia.

Szeregowi wojska stałego dzielą się na:

a) szeregowych, niezawodowych t. j. odbywających obowiązkową służbę w wojsku stałem jako poborowi lub ochotnicy,

b) szeregowych nadterminowych,

c) podoficerów zawodowych.

Do art. 7.

§  2.
Szeregowi składają przysięgę wojskową po ukończeniu szkoły rekruta.

Przysięga wojskowa jest uroczystością wojskową, składającą się z nabożeństwa, właściwej przysięgi i defilady.

Nabożeństwo połączone z okolicznościowem kazaniem o znaczeniu i treści przysięgi odprawiają, dla każdego wyznania oddzielnie, duchowni właściwych wyznań, o ile możności duchowni wojskowi.

§  3. 1
Po nabożeństwie dowódca formacji, względnie wyznaczeni przez niego oficerowie wydają komendę "do przysięgi". Poczet chorągwiany występuje przed front z rozwiniętą chorągwią (sztandarem), przy której staje dowódca formacji, poczem duchowny danego wyznania odczytuje rotę przysięgi w języku polskim, a szeregowi powtarzają za nim głośno poszczególne zdania, przyjmując postawę, przepisaną regulaminem.
§  4.
Brzmienie przysięgi należy stosować według wyznania, wpisanego do arkusza ewidencyjnego danego szeregowego.
§  5.
W dniu przysięgi dowódcy samodzielnych jednostek zarządzają oświatowe pogadanki na temat znaczenia przysięgi wojskowej.
§  6.
Terminy przysięgi dla poszczególnych garnizonów oznacza dowódca Okręgu Korpusu po porozumieniu się z właściwemi władzami duszpasterskiemi danych wyznań.

W każdej poszczególnej formacji przysięga musi się odbyć zasadniczo jednego dnia dla wszystkich wyznań.

§  7. 2
Odmawiający złożenia przysięgi będą za niewykonanie rozkazu służbowego pociągnięci do odpowiedzialności sądowej. Wyjątek ustanawia osobne rozporządzenie.

Do art. 8.

§  8.
W przypadku istnienia pokrewieństwa do czwartego stopnia włącznie, albo powinowactwa do drugiego stopnia włącznie (zstępni i wstępni, oraz w linji bocznej) między osobami, pełniącemi funkcje gospodarcze i kasowe i znajdującemi się w tej samej formacji lub też w zależności służbowej od siebie, bez względu, czy te stosunki zachodzą wzajemnie między szeregowymi, czy też szeregowymi, a oficerami, winien odnośny szeregowy złożyć o tem meldunek bezpośredniemu przełożonemu.

Na zasadzie tego meldunku właściwy przełożony zarządza odpowiednie przesunięcia personalne.

§  9.
Ograniczenia, w powyższym paragrafie wymienione, odnoszą się do szeregowych, zajmujących stanowiska personelu pomocniczego u płatników (w komisjach gospodarczych), stanowiska personelu magazynowego, oraz te wszystkie inne stanowiska szeregowych, z któremi związane jest: administracja materjałem wojskowym i rachunkowość pieniężna (podof. żywnościowy, mundurowy, rachunkowy itp.).

Do art. 11.

§  10.
Na podstawie karty powołania i zgodnych z nią dokumentów ewidencyjnych, które formacja otrzymała od komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień, dowódca formacji ogłasza w rozkazie, przez siebie wydanym, fakt i datę wcielenia poborowego i przydział do pododdziału. Od daty tej następuje zaliczenie poborowego w stan wyżywienia armji.

Do art. 12.

§  11.
Według rodzajów służby wojskowej szeregowi dzielą się na szeregowych:
1)
piechoty,
2)
kawalerji - z grupą szeregowych taborowych,
3)
artylerji,
4)
wojsk technicznych-z grupami szeregowych saperów, łączności i samochodowych,
5)
aeronautyki,
6)
sanitarnych,
7)
intendentury z grupą podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych,
8)
żandarmerji.
§  12.
Rodzaj służby wojskowej wyznacza poborowym (przed ich wcieleniem) komendant właściwej P. K. U. indywidualnie na podstawie decyzji komisji poborowej, legendy poborowej i ilościowego rozdzielnika rekrutów, wydanego przez Ministra Spraw Wojskowych.
§  13.
Rozdział poborowych na poszczególne formacje w obrębie danego rodzaju służby wojskowej uskutecznia komendant P. K. U. przed wcieleniem zapomocą karty powołania-na podstawie ilościowego rozdzielnika rekrutów, ustalonego przez Ministra Spraw Wojskowych.
§  14.
Zmiany rodzaju służby wojskowej i przydziału do formacji w czasie służby w wojsku stałem nastąpić mogą w myśl niniejszych przepisów wykonawczych do artykułu 14 ustawy.

Do art. 14.

§  15.
Tryb przenoszenia szeregowych niezawodowych ustalają oddzielne przepisy o administrowaniu stanem szeregowych niezawodowych w wojsku stałem, wydawane przez Ministra Spraw Wojskowych.

Do art. 15.

§  16.
Stopnie szeregowych, wyliczone w art. 15, stanowią podstawę:
1)
uposażenia, związanego z danym stopniem w ustawie o uposażeniu wojska, o ile dany stopień jest rzeczywistym,
2)
specjalnych odznak, unormowanych w przepisach o umundurowaniu wojska,
3)
awansowania na wyższy stopień w kolejności stopni ustalonych w art. 15,
4)
specjalnych funkcyj, związanych z danym stopniem, a określonych w regulaminach, instrukcjach i rozkazach Ministra Spraw Wojskowych,
5)
wszystkich innych obowiązków i uprawnień określonych każdorazowo regulaminami i instrukcjami Ministra Spraw Wojskowych oraz rozkazami przełożonych.
§  17.
Obowiązki i prawa, związane ze stopniami tytularnemi, wyliczone są w §§ 99 - 101 niniejszego rozporządzenia.

Do art. 16.

§  18.
Szeregowi, posiadający prawo do służby półtorarocznej, otrzymują tytuł podchorążego rezerwy, jeśli ukończą szkołą podchorążych rezerwy z wynikiem wymaganym w instrukcji wyszkolenia szeregowych z cenzusem.
§  19.
Tytuł podchorążego i podchorążego rezerwy nadaje prawo noszenia specjalnych odznak, określonych w przepisach o umundurowaniu wojska i awansowania do stopni podoficerskich w myśl §§ 89 i 90 niniejszego rozporządzenia.
§  20.
Aż do chwili mianowania podporucznikiem w rezerwie podchorąży rezerwy w czasie pełnienia obowiązkowej czynnej służby pobiera uposażenie według posiadanego rzeczywistego stopnia szeregowego (art. 15).

Podchorążowie mogą być awansowani do stopnia starszego sierżanta.

Do art. 17.

§  21.
Tytuły, określające funkcje szeregowych, są ustalone w regulaminach i instrukcjach M. S. Wojsk, dla każdego rodzaju służby wojskowej.

Sposób używania tytułów przez podoficerów zawodowych jest uregulowany w niniejszych przepisach do art. 61 ustawy.

Do art. 20.

§  22.
Szeregowi wojska stałego nie mogą być członkami żadnych stowarzyszeń o charakterze politycznym, ani nie mogą należeć do zarządów, dyrekcyj lub komisyj rewizyjnych takich stowarzyszeń.

Nie wolno im brać udziału w zjazdach, zebraniach, odczytach, wiecach i akcjach o charakterze politycznym.

§  23.
Należenie do cywilnych stowarzyszeń, nie mających charakteru politycznego, regulują instrukcje i rozkazy Ministra Spraw Wojskowych.
§  24.
Pod zajęciem ubocznem rozumieć należy zajada, które nie mają bezpośredniego związku ze służbą wojskową, a nie są dozwolone wedle obowiązujących regulaminów lub rozkazów.

Do art. 21.

§  25.
Szeregowym, odbywającym służbą czynna w wojsku stałem, nie wolno zasadniczo aż do czasu przeniesienia do rezerwy wstępować w związki małżeńskie. Tylko w wyjątkowych, godnych uwzględnienia przypadkach (np. konieczność oddania swego gospodarstwa rolnego pod nadzór, zaopiekowanie się sierotami, potrzebującemu opieki matczynej i t. p.) mogą oni otrzymać od przełożonej władzy wojskowej zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego.
§  26.
Szeregowi niezawodowi, chcąc uzyskać zezwolenie przełożonej władzy wojskowej na zawarcie związku małżeńskiego, winni wnosić w drodze służbowej do swoich dowódców, uprawnionych do udzielania tych zezwoleń, umotywowane podania, zataczając do nich:
1)
stwierdzone przez władzę administracyjną I. instancji dowody, że zachodzi konieczność zawarcia małżeństwa i
2)
świadectwo moralności narzeczonej.
§  27.
Uprawnionymi do udzielania zezwoleń na zawarcie; związku małżeńskiego szeregowym niezawodowym są przełożeni, posiadający uprawnienia conajrnniej dowódcy pułku.
§  28.
Zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego wydane w myśl niniejszego rozporządzenia (wzór № 1), nie przesądza kwestji, czy do zawarcia małżeństwa nie zachodzą ustawowe i religijne przeszkody. Jest ono tylko zaświadczeniem, że ze strony władzy wojskowej niema przeszkód do zawarcia małżeństwa.
§  29.
Szeregowi służby czynnej w wojsku stałem, którzy zawarli związki małżeńskie bez zezwolenia przełożonej i uprawnionej do tego władzy wojskowej, będą odpowiadali według § 150 K. K. W.
§  30.
O zawarciu związku małżeńskiego obowiązany jest interesowany szeregowy służby czynnej w wojsku stałem najdalej do dni 14 zameldować w drodze służbowej temu przełożonemu, który udzielił zezwolenia, przedkładając równocześnie wyciąg metryki ślubnej. O obowiązku meldowania do dni 14 o zawarciu związku małżeńskiego winien pouczyć szeregowego jego bezpośredni przełożony przy wydawaniu zezwolenia.
§  31.
Do wszystkich szeregowych wojska stałego, którzy aspirują do stopnia oficerskiego i mają do tego uprawnienia, odnoszą się w zakresie udzielania zezwoleń na zawarcie związków małżeńskich przepisy, obowiązujące oficerów zawodowych.

Do art. 22.

§  32.
Przeniesienie do rezerwy szeregowego, wybranego na posła do Sejmu lub na senatora Rzeczypospolitej, zarządza właściwy przełożony, posiadający uprawnienia dowódcy formacji, na podstawie listu wierzytelnego, wydanego przez komisję wyborczą w myśl ordynacji wyborczej, lub na podstawie legitymacji poselskiej, wydanej przez biuro Sejmu lub Senatu.
§  33.
Przed załatwieniem formalności przeniesienia do rezerwy dowódca zarządza natychmiastowe urlopowanie.

Przeniesienia do rezerwy następuje pod wzglądem formalnym na ogólnych zasadach z tem, że szeregowy taki przez czar, sprawowania mandatu nie otrzymuje przydziału mobilizacyjnego i nie może być powołany do ćwiczeń w rezerwie.

§  34.
Z chwilą wygaśnięcia mandatu dany szeregowy podlega obowiązkowi ćwiczeń w rezerwie i otrzymuje przydział mobilizacyjny na ogólnych zasadach.
§  35.
O wygaśnięciu mandatu dany szeregowy jest obowiązany w ciągu 14 dni zawiadomić komendanta właściwej P. K. U.

Do art. 23.

§  36.
Urlopy szeregowych niezawodowych mogą być stałe i czasowe.

Urlopy stałe mogą być spowodowane:

1)
czasową niezdolnością go służby wojskowej. Warunki i sposób udzielenia na tej podstawie urlopów określone są w przepisach sanitarno-rewizyjnych, wydanych przez Ministra Spraw Wojskowych;
2)
stałem urlopowaniem danego rocznika w myśl art. 66 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej. Stałe urlopowanie zarządza każdorazowo oddzielnym rozkazem Minister Spraw Wewnętrznych

Z chwilą stałego urlopowania w myśl pkt 1 i 2 szeregowi zostają skreśleni ze stanu wyżywienia armji, tracą prawo noszenia munduru wojskowego pozostają jednak w ewidencji i w dyspozycji ich formacyj ewidencyjnych, a w innych sprawach podlegają bezpośrednio komendantowi właściwej P. K. U.

§  37.
Urlop czasowy jest to zwolnienie szeregowego na pewien czas od wszelkich zajęć służbowych z prawem opuszczenia miejsca postoju formacji, w której dany szeregowy pełni służbę, z zachowaniem wszelkich innych obowiązków i praw szeregowego.
§  38.
Urlopy czasowe szeregowych niezawodowych mogą być:
1)
okolicznościowe, udzielane w sprawach osobistych, rodzinnych i majątkowych,
2)
kuracyjne, celem poratowania zdrowia lub leczeniu w sezonowych zakładach i sanatorjach.
§  39.
Urlopy okolicznościowe nie mogą przekraczać u szeregowych niezawodowych niezawodowych obowiązkowej służby stałej 10 dni w każdym roku służby. Szeregowi rezerwy i pospolitego ruszenia, powołani do ćwiczeń względnie przeszkolenia w myśl art. 70 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i szeregowi, odbywający służbę wojskową w myśl art. 56, 75 i 111 powyższej ustawy, otrzymać mogą urlop okolicznościowy tylko w wyjątkowych przypadkach, na czas najwyżej do 4 dni za cały okres służby względnie ćwiczeń.

Przedłużenie urlopów okolicznościowych ponad powyższe normy jest dopuszczalne tylko w razie obłożnej choroby i zalicza się na poczet urlopu kuracyjnego.

§  40.
Urlopy kuracyjne dzielą się na:
1)
zdrowotne,
2)
lecznicze.

Urlopy zdrowotne mogą być udzielane szeregowym, których stan zdrowia nie wymaga ani wykonania zabiegów leczniczych, ani opieki lekarskiej, przyczem rokuje zupełną poprawę, a jednak czasowo znosi lub zmniejsza w znaczniejszym stopniu ich zdolność do służby wojskowej.

§  41.
Czas trwania urlopu zdrowotnego dla szeregowych niezawodowych nie może przewyższać 6 tygodni przez cały czas służby wojskowej.

Urlopów zdrowotnych do trzech tygodni włącznie udziela uprawniony do tego dowódca (§ 49) na podstawie świadectwa wojskowo-lekarskiego, wystawionego przez lekarza formacji względnie garnizonu.

Urlopów zdrowotnych ponad trzy tygodnie udziela uprawniony do tego dowódca (§ 49) na podstawie komisyjnie zestawionego świadectwa wojskowo-lekarskiego garnizonowej izby chorych, względnie szpitala wojskowego.

§  42.
Dowódca, uprawniony do udzielania urlopów zdrowotnych, może nie uwzględnić urlopowania proponowanego świadectwem wojskowo-lekarskiem i powinien wdrożyć w takim wypadku na podstawie odnośnego świadectwa wojskowo-lekarskiego postępowanie rewizyjne w myśl przepisów sanitarno-rewizyjnych.
§  43.
Dowódca formacji nieewidencyjnej zawiadamia o udzieleniu urlopu zdrowotnego dowódcę formacji ewidencyjnej.
§  44.
Urlopy lecznicze udzielane są szeregowym, pozostającym na leczeniu w szpitalach wojskowych, z chwilą, gdy stan zdrowia nie wymaga już dalszej opieki lekarskiej, a przebyte choroby zakaźne lub ostre schorzenia względnie zabiegi operacyjne powodują konieczność dłuższego wypoczynku od którym przewiduje się powrót do zdrowia.

Czas trwania urlopu leczniczego dla szeregowych niezawodowych nie może przewyższać sześciu tygodni.

Urlopów leczniczych udziela, komendant szpitala, w którym szeregowy przebywał na leczeniu, na podstawie komisyjnie zestawionego świadectwa wojskowo-lekarskiego.

Odpis tego świadectwa z zawiadomieniem o odejściu szeregowego na urlop przesyła komendant szpitala natychmiast właściwemu dowódcy formacji.

Po upływie urlopu leczniczego szeregowi wracają wprost do swej formacji, z której odeszli do szpitala na leczenie.

§  45.
Urlopów zdrowotnych udzielać również można, co do których wdrożone zostało postępowanie rewizyjne, na czas do ukończenia tego postępowania, jeżeli udzielony urlop nie przedłuży lub nie utrudni samego postępowania rewizyjnego.
§  46.
Urlopów zdrowotnych i leczniczych nie należy udzielać szeregowym chorym na cierpienia przewlekłe, zaś w szczególności chorym, którzy nie wyrazili zgody na wykonanie niezbędnych zabiegów operacyjnych, chorym na gruźlice otwartą, na choroby uszu i oczu (z wynikiem urlopów leczniczych po zabiegach operacyjnych) wreszcie chorym umysłowo. Chorzy tacy podlegają posiłkowaniu rewizyjnemu w myśl przepisów sanitarno-rewizyjnych.
§  47.
Chorym umysłowa mogą być udzielone urlopy lecznicze po wdrożeniu postępowania rewizyjnego za pisemną zgodą osób obejmujących opieki, nad chorymi.

W żadnym wypadku nie wolno urlopować chorych umysłowo niebezpiecznych dla siebie i otoczenia.

§  48.
Przedłużenie urlopu zdrowotnego lub leczniczego jest dopuszczalne tylko w drodze postępowania rewizyjnego w myśl przepisów sanitarno-rewizyjnych, oraz w wynikowych przypadkach, gdy urlopowany jest tak ciężko chory, że jego powrotna podróż względnie transport do najbliższego szpitala wojskowego byłyby połączone z niebezpieczeństwem dla jego zdrowia. Przedłużenia urlopu zdrowotnego lub leczniczego w ostatnim przypadku udzielają dowódcy formacji na okres czasu niezbędnie konieczny dla uzyskania zdolności do transportu.
§  49.
Prawo udzielania urlopów przysługuje:
1)
przełożonym, posiadającym uprawnienia dowódcy kompanji, urlopów do 3 dni.
2)
przełożonym, posiadającym uprawnienia dowódcy batalionu, urlopów do 7 dni,
3)
przełożonym, posiadającym uprawnienia dowódcy pułku, urlopów do najwyższych rozmiarów, ustalonych niniejszemi przepisami.
§  50.
Dowódcy (komendanci, kierownicy, szefowie) powinni przy udzielaniu urlopów brać pod uwagę stan faktyczny podległej formacji, stopień wyszkolenia, zachowanie się, jak i osobiste stosunki proszącego o urlop, a przedewszystkiem baczyć, by na skutek udzielonych przez nich urlopów nie ucierpiał tok normalny służby podległej formacji wojskowej.
§  51.
Nie należy udzielać urlopów czasowych do miejscowości zagrożonych epidemią.
§  52.
Ordynansi otrzymują urlopy czasowe za zgodą oficera, w którego dyspozycji się znajdują.
§  53.
Jeśli jest wiadomem, że proszący o urlop zostanie w ciągu tygodnia urlopowany na stałe (przeniesiony do rezerwy i t. p.), to nie należy takiemu szeregowemu udzielać urlopu czasowego, lecz odrazu urlopu stałego.
§  54.
Czasowe wstrzymanie urlopów szeregowym, może zarządzić dowódca Okręgu Korpusu w podległych mu formacjach.
§  55.
Udzielone urlopy i przedłużenie urlopów ogłaszać należy w rozkazach dziennych z oznaczeniem pierwszego i ostatniego dnia urlopu i prowadzić w ewidencji.
§  56.
Szeregowi urlopowani powinni być poddani oględzinom lekarskim przed odejściem na urlop i po powrocie z urlopu.
§  57.
Przed każdym wyjazdem na czasowy urlop, powinni szeregowi oddać do przechowania w magazynie podręcznym pododdziału te rzeczy skarbowe, które nie mogą być zabrane na urlop (§ 66).

W szczególności należy, czasowo urlopowanym szeregowym odbierać bron palną. Za wykonanie tego rozkazu odpowiadają osobiście bezpośredni przełożeni dowódcy (komendanci, kierownicy, szefowie) urlopowanych szeregowych.

§  58.
Urlopów kuracyjnych należy udzielać z urzędu, na podstawie służbowo przesłanych świadectw lekarzy wojskowych względnie szpitali wojskowych.
§  59.
Udokumentowana prośby o przedłużenie urlopu powinni urlopowani szeregowi przedkładać pisaninie, w drodze przez wojskową komendę lokalną znajdującą się w miejscu pobytu urlopowanego, a w braku takiej, wprost temu przełożonemu, któremu przysługują prawo przedłużenia urlopu.

Komendanci komend lokalnych obowiązani są w takich przypadkach przedłożone prośby odpowiednio zaopinjować co do konieczności przedłożenia urlopu i odesłać je niezwłocznie do właściwych formacyj wojskowych.

Do podań o przedłużenie urlopu należy dołączyć świadectwo lekarskie wojskowego lekarza garnizonu. Jeżeli w miejscu urlopowania lub w pobliżu, można dołączyć wyjątkowo świadectwo lekarza powiatowego, lub też lekarza prywatnego. W tym ostatnim przypadku należy dołączyć zaświadczenie naczelnika gminy, że uzyskanie świadectwa lekarza powiatowego było niemożliwe.

W świadectwie lekarskiem, mającem na celu stwierdzenie niezdolności urlopowanego do powrotnej podróży ze wzglądu na ciężką chorobę, powinien byś podany przypuszczalny okres czasu, niezbędny do osiągnięcia zdolności podróżowania.

Podania o przedłużenie urlopu (o nowy urlop) powinny być przedkładane w takim terminie, by załawienie podania nastąpić mogło przed ukończenia urlopu i by tem samem w razie odmownej decyzji proszący mógł na czas powrócić do swoje) formacji wojskowej.

Spóźnionych podań w zasadzie nie należy uwzględniać.

§  60.
Podania o urlop zagraniczny wnoszą szeregowi w drodze służbowej do Ministra Spraw Wojskowych.

Szeregowi, którzy otrzymali od Ministra Spraw Wojskowych zezwolenie na urlop zagraniczny, proszą bezpośrednio na podstawie tego zezwolenia właściwą cywilną władzą administracyjną o wydanie paszportu zagranicznego.

Uzyskanie wiz na paszporcie w konsulatach tych krajów, do których dany szeregowy wyjeżdża, względnie przez która przejeżdża, należy do niego.

§  61.
Szeregowi urlopowani do miejscowości położonych w granicach Rzeczypospolitej Polskiej otrzymać winni wojskowy dokument urlopowy, ustalony oddzielnym regulaminem administracyjnym, wydanym przez Ministra Spraw Wojskowych.

Na dokumencie urlopowym powinny być wyszczególnione wszystkie miejscowości, w których dany urlopowany ma zamiar przebywać.

§  62.
Szeregowi, którzy urlopowani zostają do miejscowości położonych zagranicą, posiadać winni prócz wojskowego dokumentu urlopowego także paszport zagraniczny.
§  63.
Dokumenty urlopowe i paszporty, których ważność wygasła, należy szeregowym odebrać.

Szeregowy, który swój dokument urlopowy zgubi, powinien o tem niezwłocznie zameldować temu przełożonemu, który udzielił mu urlopu.

Przedłożenie meldunku powinno nastąpić w drodze przez komendą lokalną miejsca urlopu, zaś w braku takiej wprost.

Szeregowi tacy winni otrzymać duplikat dokumentu urlopowego od władzy lokalnej. Duplikat dokumentu urlopowego należy oznaczyć napisem "duplikat".

§  64.
W razie pobytu urlopowanego szeregowego w jakimś garnizonie ponad 24 godzin powinien szeregowy osobiście zameldować swój przyjazd i odjazd w wojskowej komendzie lokalnej.

W przypadkach, gdyby w danej miejscowości dyzlokowaną była składowa część własnej formacji wojskowej, powinien urlopowany szeregowy zameldować również dowódcy tejże składowej części o swym przyjeździe i wyjeździe.

W miejscowościach, w których niema załogi wojskowej, powinni czasowo urlopowani szeregowi zgłosić swój przyjazd i wyjazd w posterunku policji państwowej, a w braku tegoż w urzędzie gminnym.

Przyjazd należy meldować w ciągu 24 godzin od chwili przyjazdu, zaś wyjazd na 24 godzin przed wyjazdem.

Wyjazd należy zameldować w komendzie lokalnej (zgłosić w posterunku policji państwowej, urzędzie gminnym), tylko w takich przypadkach, jeśli pobyt w miejscu urlopu trwał ponad 8 dni, w innych przypadkach melduje się wyjazd równocześnie z przyjazdem.

Urlopowani czasowo zagranicę, powinni swój przyjazd i wyjazd meldować pisemnie do najbliższej polskiej placówki zagranicznej.

Meldowanie się szeregowych w komendzie lokalnej (względnie zgłoszenie się w posterunku policji państwowej, urzędzie gminnym) powinny te władzę poświadczyć zapomocą odpowiedniej pieczątki na dokumencie urlopowym i prowadzić w ewidencji w "książce meldunkowej" czasowo urlopowanych szeregowych (wzór № 2).

§  65.
Przed odjazdem na czasowy urlop winien szeregowy pozostawić swój dokładny adres.
§  66.
Czasowo urlopowani (za wyjątkiem urlopowanych zagranicą) zatrzymują swoje mundury i broń białą.

Noszenia munduru zagranicą jest zasadniczo wzbronione. Zezwolenie wydać może tylko Minister Spraw Wojskowych.

§  67.
Czasowo urlopowany szeregowy jest obowiązany przerwać urlop i powrócić natychmiast do swej formacji:
1)
w razie ogłoszenia mobilizacji i
2)
w razie odwołania z urlopu.

Szeregowi czasowo urlopowani zagranicę, powinni po otrzymaniu wiadomości o mobilizacji W. P. natychmiast nie czekając, powołania, powrócić do swojej właściwej formacji wojskowej.

§  68.
W razie śmierci urlopowanego urzędnik stanu cywilnego względnie prowadzący księgi metrykalne obowiązany jest przesłać urzędowe zawiadomienie o zejściu, a naczelnik gminy dokument urlopowy do komendy lokalnej, znajdującej się w miejscu śmierci danego, szeregowego.

Komenda lokalna przesyła urzędowe zawiadomienie o zejściu i dokument urlopowy do właściwej formacji macierzystej względnie służbowej danego szeregowego.

W miejscowościach, gdzie niema załogi, powinien urzędnik stanu cywilnego przesłać urzędowe zawiadomienie o zejściu, a naczelnik gminy dokument urlopowy zmarłego szeregowego właściwej władzy administracyjnej I instancji.

Władza administracyjna I instancji przesyła te dokumenty właściwej formacji macierzystej względnie służbowej.

Naczelnik gminy obowiązany jest prócz tego odesłać bron białą zmarłego szeregowego do właściwej formacji wojskowej.

Do art. 26.

§  69.
Podstawą degradacji szeregowych niezawodowych jest:
1)
prawomocny wyrok sądu, orzekający degradację,
2)
orzeczenie dyscyplinarne, wydane na podstawie przepisów dyscyplinarnych dla wojska.

Zdegradowany szeregowy powinien być natychmiast przeniesiony ewidencyjnie, etatowo, służbowo i gospodarczo do innej formacji tego samego rodzaju służby wojskowej. Przeniesienie zarządza na wniosek dowódcy danej formacji dowódca O. K. na ogólnych zasadach.

Nienaganne sprawowanie, widoczna poprawa w ciągu 6 miesięcy i przebieg poprzedniej służby mogą być podstawą ponownego awansowania, o ile charakter czynu i skutki wyroku sądowego nie stoją temu na przeszkodzie.

Do art. 27.

§  70.
Kara aresztu lub więzienia, orzeczona prawomocnym wyrokiem sądowym, wlicza się do czasu służby wojskowej, jeśli czas odbytej kary pozbawienia wolności nie przekracza okresu sześciu tygodni.

Do art. 28.

§  71.
Szeregowi niezawodowi zostają przeniesieni ze służby w wojsku stałem:

I. do rezerwy:

a)
wskutek ukończenia ustawowo przewidzianej obowiązkowej służby w wojsku stałem, jeżeli nie pozostają nadal w służbie wojskowej jako podoficerowie zawodowi lub szeregowi nadterminowi,
b)
na podstawie art. 22 ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wskutek wybrania na posła do Sejmu lub na senatora Rzeczypospolitej.

II. do pospolitego ruszenia na podstawie orzeczenia komisji rewizyjnej w myśl obowiązujących przepisów sanitarno-rewizyjnych.

§  72.
Przeniesienie szeregowego niezawodowego do rezerwy wskutek odbycia służby w wojsku stałem następuje zasadniczo po upływie tego dnia, w którym kończy się jego obowiązek, przewidziany w art. 4 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej, po ewentualnem odliczeniu czasu a) trwania kary w myśl art. 27 ustawy i § 70 nin. rozp., b) przebywania w dezercji, c) urlopowania wskutek czasowej niezdolności do służby wojskowej w myśl orzeczenia komisji rewizyjnej (§ 35 pkt. 1)-a w każdym razie najpóźniej w końcu tego roku kalendarzowego, w którym szeregowy niezawodowy kończy 40 lat życia.
§  72a. 3
Czas przebyty w niewoli wlicza się szeregowym niezawodowym do czasokresu obowiązkowej służby wojskowej, jeżeli postępowanie rehabilitacyjne wykaże, że dostanie się do niewoli nastąpiło z przyczyn usprawiedliwionych.

Po powrocie z niewoli szeregowy powinien zameldować się natychmiast u dowódcy formacji macierzystej, który wdraża postępowanie rehabilitacyjne i spisuje protokół rehabilitacyjny.

Protokół ten przesyła komisji Rehabilitacyjnej.

Komisja rehabilitacyjna składa się z wyznaczonych przez dowódcę formacji: jednego oficera sztabowego, jako przewodniczącego, dwóch oficerów młodszych i dwóch podoficerów.

Komisja rehabilitacyjna stwierdza swą decyzją na protokóle i zwraca go dowódcy formacji.

Stwierdzenie komisji, że dostanie się do niewoli było usprawiedliwione, należy uważać za rehabilitację, co powinno być odnotowane w dokumentach ewidencyjnych szeregowego.

Jeżeli komisja rehabilitacyjna stwierdzi, że okoliczności dostania się do niewoli wzbudzają wątpliwość, czy dostanie się do niewoli było usprawiedliwione, sprawę należy przekazać sądowi wojskowemu

§  73.
Jeśli szeregowy w chwili, w której powinien być przeniesiony do rezerwy, znajduje się w wojskowym areszcie dyscyplinarnym lub w szpitalu wojskowym na leczeniu, przeniesienie go do rezerwy następuje po odcierpieniu kary dyscyplinarnej aresztu lub po wyjściu ze szpitala, jeśli zaś w danej chwili znajduje się w wojskowem wiezieniu karnem na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, zostaje przekazany sądom cywilnym dla dalszego odbywania kary i z tą chwilą przeniesiony do rezerwy. Właściwy sąd wojskowy decyduje, kiedy może być przeniesiony do rezerwy szeregowy, który znajduje się w wojskowem więzieniu śledczem i podlega przeniesieniu do rezerwy.
§  74.
Szeregowi, którzy na podstawie art. 66 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej zostali stale urlopowani przed terminem, określonym w art. 4 powyższej ustawy, mogą być przeniesieni do rezerwy zbiorowo w ustawowo przewidzianym terminie.
§  75.
Przeniesienie do pospolitego ruszenia na podstawie orzeczenia komisji rewizyjnej następuje z chwilą zatwierdzenia tego orzeczenia przez dowódcę, uprawnionego przepisami sanitarno - rewizyjnemi.
§  76.
Szeregowi, przeniesieni go rezerwy lub pospolitego ruszenia, otrzymują od władz wojskowych książeczki wojskowe jako osobiste dokumenty wojskowe, stwierdzające ich stosunek do wojska.

Do art. 29.

§  77.
Szeregowi niezawodowi podlegają zwolnieniu z wojska stałego:
1)
w razie zupełnego zwolnienia od obowiązku służby wojskowej na podstawia ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej. Przełożeni, posiadający uprawnienie co najmniej dowódcy pułku, zarządzają w tym wypadku zwolnienie na podstawie urzędowego zawiadomienia, otrzymanego od komendanta właściwej P. K. U.
2)
w razie uznania ich za zupełnie niezdolnych do służby wojskowej (kategorja E). Podstawą do zwolnienia jest orzeczenie komisji rewizyjno-lekarskiej, działającej w myśl wojskowych przepisów sanitarno-rewizyjnych. Orzeczenie komisji musi być zatwierdzone przez dowódcę, uprawnionego przepisami rewizyjnemi.
3)
Na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, orzekającego wydalenie z wojska lub powodującego wyłączenie ze służby wojskowej. Zwolnienie zarządza w tym wypadku przełożony, posiadający uprawnienia co najmniej dowódcy pułku, na podstawie urzędowego zawiadomienia, otrzymanego od komendanta właściwej P. K. U.

Do art. 31.

§  78.
Wniosek nominacyjny (wzór № 3) sporządza przełożony, posiadający uprawnienia co najmniej dowódcy pododdziału (kompanji), i przedkłada ze swą opinją w drodze służbowej dowódcy, uprawnionemu do awansowania w myśl art. 42 ustawy.
§  79.
Ogólnemi warunkami awansowania szeregowych niezawodowych są:
1)
przesłużenie w posiadanym stopniu co najmniej takiego okresu czasu, który jest wymagany dla każdego stopnia w art. 32 i 34-36 ustawy,
2)
nienaganne sprawowanie się,
3)
zdolności instruowania lub fachowe,
4)
przewidziane ustawą dla danego stopnia ukończenie szkoły wojskowej,
5)
wolny etat, związany z nowym stopniem, jeśli chodzi o awansowanie do stopnia rzeczywistego.
§  80.
Upływ czasokresów awansowych, podanych w pkt. 1 § 79 jak i w innych przepisach niniejszego rozporządzenia, nie daje sam przez się - nawet przy istnieniu innych warunków - prawa do natychmiastowego awansowania. Czasokresy te należy traktować jako minimalny warunek, który może być wykorzystany przez uprawnionego dowódcę tylko w wyjątkowych przypadkach.

Awansowanie jest regulowane istotnemi potrzebami formacji i etatami, a w tych granicach rzeczywistą korzyścią dla stanu wyszkolenia i toku służby.

Do art. 32.

§  81.
Stopień st. szeregowca (st. strzelca, st. ułana, st. szwoleżera, bombardjera i st. sapera) otrzymać mogą szeregowcy, którzy:
1)
przesłużyli co najmniej 4 miesiące i odbyli szkolenie rekruta w danym rodzaju służby wojskowej,
2)
umieją po polsku czytać, pisać i rachować w zakresie elementarnym,
3)
posiadają zdolności instruowania lub fachowe.

Do art. 33.

§  82.
Stopień kaprala (żandarma) otrzymać mogą ci st. szeregowcy, którzy ukończyli z pomyślnym wynikiem szkolę podoficerską, przewidzianą dla danej broni lub służby w regulaminach i instrukcjach Ministra Spraw Wojskowych.
§  83.
Fachowcy i rzemieślnicy, którzy są cechowymi majstrami lub czeladnikami, lub którzy mają co najmniej 2 letnią praktykę w danym zawodzie, mogą w formacjach, w których specjaliści ich fachu są etatami przewidziani, ukończyć, zamiast szkoły podoficerskiej, fachowy kurs wojskowy, który będzie szczegółowo dla każdego fachu określony rozkazami Ministra Spraw Wojskowych. Ukończenie takiego kursu jest równoznaczne z ukończeniem szkoły podoficerskiej dla tych szeregowych, którzy złożą zobowiązanie do dalszej trzyletniej służby w charakterze podoficera zawodowego w kategorji podoficerów zawodowych majstrów wojskowych po odbyciu obowiązkowej, ustawą przewidzianej, służby w wojsku stałem.
§  84.
Dla szeregowych posiadających wykształcenie co najmniej 4 klas szkoły powszechnej, a którzy po ukończeniu szkoły rekruta zostaną przydzieleni na stałe do funkcyj administracyjno-kancelaryjnych, ukończenie kursu (szkoły) administracyjno-kancelaryjnego i złożenie z pomyślnym wynikiem egzaminu według programu, który będzie szczegółowo określony rozkazami Ministra Spraw Wojskowych, jest uważane za równoznaczne z ukończeniem szkoły podoficerskiej, jeżeli szeregowi ci zobowiążą się do dalszej 3-letniej służby w charakterze podoficera zawodowego administracyjno-kancelaryjnego po odbyciu obowiązkowej, ustawą przewidzianej, służby w wojsku stałem.
§  85.
Szeregowi, którzy posiadają wykształcenie muzyczne (ukończyli przed obowiązkową służbą wojskową pułkową szkolę. wychowanków orkiestr wojskowych z pomyślnym egzaminem lub złożą kwalifikacyjny egzamin według programu ustalonego w instrukcji o przeszkoleniu orkiestrantów zawodowych), mogą być po 6 miesiącach przeszkolenia w szeregach przydzieleni do etatowej orkiestry pułkowej, przyczem wyżej wymieniona wykształcenie muzyczne jest uważane za równoznaczna z ukończeniem szkoły podoficerskiej, jeżeli szeregowy zobowiąże się do trzyletniej służby w charakterze podoficera zawodowego orkiestranta po odbyciu obowiązkowej, ustawą przewidzianej, służby w wojsku stałem. Tacy szeregowi mogą być mianowani kapralami najwcześniej po przesłużeniu 6 miesięcy w stopniu st. szeregowca.

Do art. 34.

§  86.
Plutonowymi mogą być mianowani szeregowi, którzy w stopniu kaprala przesłużyli co najmniej 8 miesięcy. Szeregowi niezawodowi mogą być awansowani na plutonowych w drodze wyjątku, najwcześniej z dniem stałego urlopowania w myśl art. 66 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej lub przeniesienia do rezerwy. Nie dotyczy to szeregowych, posiadających warunki z art. 37 ustawy, a którzy mogą ten stopień-jednak tylko tytularny - uzyskać przed przeniesieniem do rezerwy lub przed stałem urlopowaniem.

Do art. 37.

§  87.
Szeregowi, awansowani na zasadzie art. 37 ustawy bez względu na wakans etatowego stanowiska, związanego z nowym stopniem, otrzymują stopień tytularny.

Prawa i obowiązki, związane ze stopniem tytularnym, określone są w §§ 103 do 103 niniejszego rozporządzenia.

Dowodem, stwierdzającym wykształcenie w myśl art. 37 ustawy jest oryginalne urzędowe świadectwo, wydane przez dyrekcja danej szkoły. Urzędowy odpis (sporządzony i zaświadczony przez dowódcą formacji) takiego świadectwa dołącza się do dokumentów ewidencyjnych szeregowego. Oryginał może być zwrócony.

§  88.
Co do szkół zawodowych (punkt c) art. 37) wydane będą rozporządzenia właściwych ministrów w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych.

Do art. 33.

§  89.
Stopnie podoficerskie, nadane szeregowym, odbywającym służbę półtoraroczną, w myśl zasad art. 38 mogą być tylko tytularne; warunek wakansu etatowego stanowiska niema tu zastosowania, jak i czasokresy z art. 32-36 i kolejność stopni z art. 30 ustawy.
§  90.
Szeregowi, odbywający służbą półtoraroczną, mogą być awansowani do stopnia:
1)
st. szeregowca po ukończeniu szkoły rekruta swego rodzaju służby wojskowej,
2)
tytularnego kaprala: a) po ukończeniu okresu podoficerskiego w szkole podchorążych z. postępem co najmniej "dobrym" lub b) po ukończeniu szkoły podchorążych rezerwy z postępem, wymaganym w instrukcji wyszkolenia szeregowych z cenzusem.
3)
tytularnego plutonowego: a) po ukończeniu szkoły podchorążych rezerwy z postępem co najmniej "bardzo dobrym" lub b) podczas dalszej obowiązkowej służby w pułku, najwcześniej jednak po 4 miesiącach od dnia ukończenia szkoły podchorążych rezerwy.
4)
tytularnego sierżanta podczas drugiego okresu swej służby półtorarocznej w formacji przed przeniesieniem do rezerwy.
§  91.
Przy przeniesieniu do rezerwy posiadane stopnie tytularne stają się rzeczywistemi.

Podczas ćwiczeń w rezerwie podchorążowie sierżanci mogą uzyskać drogą awansu stopień st. sierżanta.

Do art. 39.

§  92.
Szeregowi, odbywający służbę półtoraroczną, którzy nie ukończyli z pomyślnym wynikiem szkoły podchorążych rezerwy, lub zostali wykluczeni ze szkoły podchorążych, tracą prawo do służby półtorarocznej zgodnie z ustawą o powszechnym obowiązku służby wojskowej i pełnią dalszą obowiązkową służbę wojskową na ogólnych zasadach. Czas przebyty w szkole podchorążych zalicza się im do służby w wojsku stałem.
§  93.
Stopień, nadany im przy opuszczeniu szkoły przez komisję kwalifikacyjną w myśl art. 39 ustawy, jest stopniem rzeczywistym.

Dalszy ich awans odbywa się na ogólnych zasadach.

Do art. 40.

§  94.
Awansowanie szeregowego za czyn wyjątkowego męstwa na polu bitwy, przy zachowaniu warunków art. 40 ustawy, następuje zawsze tylko o jeden stopień.

Takie awansowanie zarządza dowódca, posiadający uprawnienia dowódcy dywizji, na wniosek dowódcy formacji.

Do art. 41.

§  95.
Mianowanie podporucznikiem na warunkach art. 41 ustawy, następuje bez względu na posiadany stopień, na wniosek dowódcy formacji, w sposób określony w art. 11 i 12 ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach oficerów.

Do art. 42.

§  96.
Przełożonym uprawnionym do awansowania szeregowych niezawodowych i zawodowych w myśl art. 42 ustawy, w samach obowiązujących etatów, jest posiadający uprawnienia co najmniej dowódcy pułku dowódca formacji, w które; szeregowy posiada stalą przynależność służbowa, po uzyskaniu potwierdzenia dowódcy formacji ewidencyjnej, że odpowiedni etat jest wolny. Wyjątek stanowi nadawanie stopni wyższych w myśl art. 38 i 39 ustawy.

Dowódca formacji, w której szeregowy posiada jedynie czasową przynależność służbową, może jako bezpośredni przełożony stawiać tylko wniosek awansowania.

§  97.
O awansowaniu musi być zawiadomiony w celach ewidencyjnych dowódca formacji ewidencyjnej przez dowódcę, który awans zarządził.

Do art. 43.

§  98.
Awans szeregowego ogłasza w rozkazie dziennym dowódca, do awansowania uprawniony. Tak w tym rozkazie, jak i w decyzji na wniosku nominacyjnym, musi być podana data, od której nawy stopień ma być liczony. Data ta nie może być wcześniejsza od decyzji i od daty rozkazu. Awans ma być ogłaszany w rozkazie w następującej fermie: "st. szeregowca N. N. z. ...... (formacja) awansuje z dniem......do (rzeczywistego, tytularnego) stopnia kaprala".

Data, od której nowy stopień się liczy, jest podstawą wszystkich obowiązków i uprawnień, związanych z nowym stopniem.

Awans ma być odnotowany w zeszycie ewidencyjnym (przez dowódcę pododdziału), w arkuszu ewidencyjnym i książeczce wciskowej (przez dowódcą formacji ewidencyjnej) w odpowiednich rubrykach następująco: "awansowany do stopnia ........ z dniem rozkazem dowódcy N. N. (formacji) № ...... z dnia ......".

Do art. 44.

§  99.
Przepisy o awansowaniu obowiązują również na czas wojny, jeżeli rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej nie postanowi inaczej.

Do art. 43.

§  100.
Czas postępowania dyscyplinarnego wlicza się, do czasokresów, wymienionych w art. 32, 34, 35 i 36 ustawy. Tak samo zalicza się czas kary dyscyplinarnej, jeżeli tą karą nie była degradacja. W razie degradacji czasokres liczy się od daty degradacji.
§  101.
Czas postępowania sądowo-karnego, połączonego z aresztem prewencyjnym, wlicza się do czasokresów awansowych tylko wtedy, gdy nastąpiło zaniechanie lub umorzenie postępowania, albo uniewinnienie prawomocnym wyrokiem sądowym.

Do czasu pozbawienia wolności na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, którego w myśl art. 45 ustawy nie wlicza się do czasokresów awansowych, należy zaliczać jedynie czas faktycznego przebywania w zamknięciu, a nie cały czas kary orzeczonej wyrokiem sądowym.

§  102.
Czas przebyty w niewoli może być wliczony do czasokresów awansowych, jeżeli postępowanie rehabilitacyjna będzie miało dodatni wynik dla szeregowego w myśl §§ 171 - 173 niniejszego rozporządzenia.

Do art. 46 - 49.

§  103.
Prócz przypadków przewidzianych w art. 37 i 38 ustawy szeregowy, pełniący służbę pod każdym wzglądem wzorowo, oraz okazujący wybitna zdolności i szczególne zainteresowanie w służbie wojskowych, może otrzymać tytularnie stopień podoficerski, niezależnie od wakansów w stopniach formacji, o ile wymagają tego względy służbowe.

Przy nadawaniu stopni tytularnych obowiązują tak czasokresy, wymienione w art. 32, 34 - 36, jak i inne ogólne zasady awansowania, lub specjalne warunki, wymagane dla danego stopnia (ukończenie szkoły podoficerskiej, szkoły podoficerów zawodowych).

§  104.
Stopień tytularny może być tylko o jeden stopień wyższy od rzeczywistego.
§  105.
Kary dyscyplinarne do podoficerów w stopniach tytularnych są stosowane tak, jak do podoficerów w odpowiednich stopniach rzeczywistych.
§  106.
Posiadający stopnie tytularna noszą odznaki, przewidziano w przepisach o umundurowaniu dla tych samych stopni rzeczywistych.
§  107.
Tytularne stopnie podoficerskie stają się automatycznie rzeczywistemi w razie ogłoszenia mobilizacji dla wszystkich objętych mobilizacją z chwilą zgłoszenia się, w właściwej formacji. Stwierdzenie tego awansu przeprowadza dowódca formacji w myśl ogólnych zasad awansowania, bez wniosku nominacyjnego.
§  108.
Stopnie tytularne nie mogą przekraczać 10% etatowego stanu podoficerów danej formacji.

Do art. 50.

§  109.
Podział szeregowych rezerwy i pospolitego ruszenia na rodzaje służby wojskowej odpowiada podziałowi szeregowych wojska stałego.
§  110.
Przeniesienie szeregowych, pozostających w rezerwie lub pospolitem ruszeniu, z jednego rodzaju służby wojskowej do innego, jako też przeniesienie z jednej formacji do innej w obrąbie tego samego rodzaju służby wojskowej przeprowadza komendant właściwej P. K. U. na podstawie obowiązujących instrukcyj i rozkazów.

W czasie pełnienia czynnej służby (ćwiczenia, mobilizacja) zasady przenoszenia szeregowych wojska stałego dotyczą również szeregowych rezerwy i pospolitego ruszenia.

Do art. 52.

§  111.
Pod powołaniem szeregowych rezerwy i pospolitego ruszenia do służby wojskowej w znaczeniu art. 52 ustawy należy rozumieć powołanie na ćwiczenia, na nadzwyczajne ćwiczenia, mobilizacją ogólną i częściową, zebrania kontrolne i powołania na wyszkolenie wojskowe nauczycieli szkół powszechnych (art. 70, 71, 73, 75 ust. 2, 76, 85, 86 i 111 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej).
§  112.
Chwilą powołania do służby wojskowej jest dla szeregowego rezerwy i pospolitego ruszenia dzień, na który został powołany doręczoną mu w sposób przepisany kartą powołania, wydaną przez komendanta właściwej P. K. U., lub dzień, podany w obwieszczeniach mobilizacyjnych; chwilą zwolnienia zaś ze służby wojskowej jest dzień, w którym został skreślony ze stanu wyżywienia wojska. Czas odbywania ćwiczeń w rezerwie, lub innej czynnej służby wojskowej, w razie powołania do niej, jest określony w ustawie o powszechnym obowiązku służby wojskowej i w rozporządzeniu wykonawczem do tej ustawy.
§  113.
Szeregowi rezerwy i pospolitego ruszenia (po wyjściu z rezerwy) podlegają przepisom wojskowego kodeksu karnego od dnia, na który zostali powołani celem pełnienia służby w wojsku.

Do art. 53.

§  114.
Szeregowi rezerwy i pospolitego ruszenia od dnia, na który zostali powołani do czynnej służby wojskowej na ćwiczenia, nie mają prawa wybierania posłów do Sejmu i senatorów Rzeczypospolitej.

Nie wolno im brać w tym czasie udziału w zjazdach, zebraniach i odczytach, wiecach i akcjach, mających cele polityczne.

Niedozwolone jest również od tego dnia wykonywanie zawodu cywilnego i zajęcia ubocznego.

§  115.
Szeregowi rezerwy i pospolitego ruszenia, powołani do czynnej służby wojskowej wskutek mobilizacji, podlegają wszystkim ograniczeniom, podanym w przepisach wykonawczych do art. 20 ustawy.

Do art. 54.

§  116.
Szeregowy rezerwy lub pospolitego ruszenia, wybrany przed powołaniem na ćwiczenia w rezerwie na posła do Sejmu lub na senatora Rzeczypospolitej, zostanie przez komendanta właściwej P. K. U. zwolniony od powołania na podstawia listu wierzytelnego, wydanego przez komisją wyborczą w myśl ordynacji wyborczej lub na podstawie legitymacji poselskiej, wydanej przez biuro Sejmu lub Senatu.

Na tej podstawie komendant P. K. U. unieważnia jego przydział mobilizacyjny w myśl obowiązujących przepisów.

Jeśli wybór nastąpi w czasie pełnienia czynnej służby wojskowej, obowiązuje postępowanie przewidziane w przepisach wykonawczych do art. 22 ustawy.

§  117.
Z chwilą wygaśnięcia mandatu poselskiego szeregowy rezerwy lub pospolitego ruszenia jest obowiązany zawiadomić o tem w ciągu 14 dni komendanta właściwej P. K. U.
§  118.
Szeregowy rezerwy lub pospolitego ruszenia nie jest obowiązany do dodatkowego odbycia. tych ćwiczeń (art. 70 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej), od których został zwolniony w czasie sprawowania mandatu poselskiego.

Do art. 55.

§  119.
Wyjazdy zagranice, szeregowych rezerwy i pospolitego ruszenia uregulowane są w rozporządzeniu wykonawczem do ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej.

Do art. 56.

§  120.
Szeregowym rezerwy i pospolitego ruszenia przed faktycznem zgłoszeniem się do czynnej służby wojskowej nie wolno używać munduru wojskowego, ani jego części z odznakami wojskowemi (orzełek, naszywki oznaczające stopień wojskowy patki, guziki typu wojskowego i t. p.).

Do art. 57.

§  121.
Szeregowi rezerwy mogą być awansowani pod warunkiem nienagannego sprawowania się na następujących zasadach:
1)
na st. szeregowca mogą być awansowani ci szeregowcy, którzy w czasie ćwiczeń wykażą dostateczną znajomość służby i wzorową karność,
2)
na kaprala mogą być awansowani ci st. szeregowcy rezerwy, którzy ukończyli w czasie służby w wojsku stałem szkołę podoficerską, a którzy w czasie ćwiczeń wykażą się dobrą znajomością służby, wzorową karnością, oraz zdolnością dowodzenia,
3)
na plutonowego mogą być awansowani ci kaprale rezerwy, którzy w czasie ćwiczeń wykażą się dobrą znajomością służby, wzorową karnością i zdolnościami dowodzenia. Dalszych awansów ponad stopień plutonowego w rezerwie w czasie pokoju niema.

Awans następuje w ostatnim tygodniu ćwiczeń w rezerwie.

§  122.
W razie powołania szeregowych rezerwy i pospolitego ruszenia do czynnej służby wojskowej wskutek mobilizacji, odnoszą się do nich ogólne przepisy o awansowaniu szeregowych wojska stałego.

Do art. 58-59.

§  123.
Warunki i sposób, w jaki szeregowi rezerwy mogą być mianowani podoficerami zawodowymi lub szeregowymi nadterminowymi, określone są w przepisach wykonawczych do art. 69 - 73 i 100-104 ustawy.

Do art. 61.

§  124.
Podoficerowie zawodowi dzielą się na następujące kategorje:
1)
podoficerowie zawodowi broni (służb),
2)
podoficerowie zawodowi administracyjno-kancelaryjni,
3)
podoficerowie zawodowi majstrzy wojskowi,
4)
podoficerowie zawodowi orkiestranci.
§  125.
I.
Podoficerowie zawodowi broni (służb) są to podoficerowie, pełniący czynności, właściwe dla danego rodzaju wojska, a określone rozkazami, instrukcjami i regulaminami, obowiązującemi tik w danym rodzaju wojska, jak i w całej sile zbrojnej. Podoficerowie zawodowi broni (służb) szkolą się w kierunku potrzeb swego rodzaju służby wojskowej (np. sekcyjni, drużynowi, szefowie kompanji, zastępcy dowódcy plutonu, podoficerowie personelu latającego, podoficerowie oddziałów w szpitalach i t. d.).
II.
Podoficerowie zawodowi administracyjno-kancelaryjni są przeznaczeni do czynności kancelaryjnych i administracyjnych w sztabach, zakładach i urzędach wojskowych (np. pisarze kancelaryjni, ewidencyjni, rachunkowi, prowiantowi, mundurowi, stenotypiści, rysownicy, protokolanci, archiwiści i t. d.).

Formacjami macierzystemi (ewidencyjnemi) dla podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych są oddziały służby intendentury O. K.

III.
Podoficerowie majstrzy wojskowi są przeznaczeni do pełnienia funkcyj, wymagających specjalnego technicznego lub fachowego przygotowania w danym rodzaju służby wojskowej (np. rzemieślnicy wszystkich zawodów, technicy, maszyniści, mechanicy, dezynfektorzy, laboranci, technicy dentystyczni, administratorowie koszar, fachowi magazynierzy i t. d.).
IV.
Podoficerowie orkiestranci są przeznaczeni do uzupełniania etatowych orkiestr wojskowych.
§  126.
Do nazw stopni wojskowych danego rodzaju służby wojskowej należy dodawać do oznaczenia kategorji następujące określenie:
1)
u podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych "adm.-kanc.",
2)
u podoficerów zawodowych orkiestrantów -"orkiestrant",

np. kapral adm.-kanc, plutonowy orkiestrant, sierżant adm.-kanc. i t. d.

§  127.
Stopniami wojskowemi dla podoficerów zawodowych majstrów wojskowych są zgodnie z art. 15 ustawy:
a)
podmajstrzy wojskowy, b) młodszy majster wojskowy, c), majster wojskowy i d) starszy majster wojskowy. Stopnie te oznaczają równocześnie kategorję. Do nazw stopni należy dodawać nazwą danego fachu (np. podmajstrzy wojskowy drukarz, mł. majster wojskowy elektrotechnik, majster wojskowy stolarz, st. majster wojskowy mechanik i t. d.).
§  128.
W rozkazach o mianowaniach, awansowaniach i zmianach przydziału lub funkcji, w legitymacjach i zaświadczeniach, należy u wszystkich podoficerów zawodowych podawać: 1) rodzaj służby wojskowej przez oznaczenie formacji ewidencyjnej i 2) tytuły funkcyjne.

Do art. 62.

§  129.
Przeniesienie podoficera zawodowego z jednej kategorji służby do innej nastąpić może na jego prośbę, jeżeli odpowiada warunkom kategorji, do której ma być przeniesiony lub warunki te uzyska i jeżeli złoży zobowiązanie do 3-letniej służby zawodowej w nowej kategorji.
§  130.
Podoficerowie broni (służb), którzy w czasie i wskutek służby wojskowej zawodowej stali się niezdolnymi do służby linjowej (kat. zdoln. C, D), a nadają się jednak na podoficerów administracyjno-kancelaryjnych, mogą być przeniesieni na własną prośbę, do tej kategorji po uzupełnieniu szkolenia wymaganego dla tej kategorji podoficerów. Niezdolność do służby linjowej ustala komisja rewizyjna w myśl przepisów sanitarno-rewizyjnych.

Do art. 63.

§  131.
Pod przeniesieniem w znaczeniu ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych rozumieć należy zmianą formacji, w której szeregowy obowiązany jest odbywać służbę wojskową. Powodami przeniesienia mogą być:

1. względy służbowe,

2. własna prośba szeregowego.

Ze względu na zmiany, jakie wywołuje każde przeniesienie rozróżnić należy:

1)
przeniesienie w obrębie tego samego rodzaju broni lub służby (zmiana formacji).
2)
przeniesienie z jednego rodzaju służby wojskowej do innego (zmiana broni lub służby).
§  132.
Przeniesienie podoficera zawodowego w obrębie tego samego rodzaju służby wojskowej (z jednej formacji do innej):

A) ze względów służbowych zarząd za:

1) dowódca dywizji, jeżeli chodzi o przeniesienie podoficerów piechoty w obrębie tej samej dywizji.

2) szefowie służb O. K. przy przeniesieniach w obrębie formacyj nieewidencyjnych danych służb na terenie jednego O. K.

3) w innych wypadkach: a) dowódca O. K., jeżeli przeniesienie następuje w obrębie tego samego O. K., b) Minister Spraw Wojskowych (szef departamentu), jeżeli podoficer zawodowy ma być przeniesiony do innego O. K.

Imienne przeniesienie na podstawie ogólnego ilościowego zarządzenia jednej z powyższych władz przeprowadza dowódca formacji.

B) na własną prośbą podoficera przeprowadza, dowódca formacji na podstawie każdorazowej decyzji, wydanej przez jedną z właściwych władz, wymienionych powyżej w punkcie A).

§  133.
Przeniesienie podoficerów zawodowych z jednego rodzaju służby wojskowej do innego:

A) ze wzglądów służbowych zarządzić może Minister Spraw Wojskowych (szef departamentu) oddzielnym rozkazem lub instrukcją, które określają każdorazowo tryb postępowania i zakres uprawnień w tym kierunku poszczególnych dowódców.

B) na własną prośbę podoficera zawodowego przeprowadza dowódca formacji na podstawie każdorazowej decyzji Ministra Spraw Wojskowych (szefa departamentu).

Do art. 64.

§  134.
Podoficerowie zawodowi składają przed mianowaniem pisemną deklaracją (wedle wzoru № 4), w której zobowiązują się do 3-letniej służby czynnej w wojsku stałem w charakterze podoficera zawodowego.

W razie niepełnoletności deklaracja ma być stwierdzona zgodą ojca lub opiekuna, których podpisy muszą być zalegalizowane przez powołane do tego urzędy lub notarjalnie.

§  135.
Trzyletni termin, wskazany w deklaracji, należy liczyć od daty mianowania podoficerem zawodowym.

Do art. 65.

§  136.
Podoficerowie zawodowi, którzy po upływie 3-letniego okresu służby wojskowej, do której się zobowiązali, mają zamiar pozostać nadal w służbie wojskowej jako zawodowi, powinni najpóźniej na 3 miesiące przed upływem terminu złożyć: 1) prośbą o pozostawienie i 2) nową deklarację do dalszej 3-letniej służby.

Jeśli prośby takiej lub deklaracji nie złożą, lub jeżeli dowódca, uprawniony w myśl art. 72 ustawy, nie zgodzi się na ich pozostawianie, zostają po upływie terminu zobowiązania przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia (zależnie od wieku zgodnie z ustawą o powszechnym obowiązku służby wojskowej).

Powyższy tryb postępowania obowiązuje przy każdorazowym upływie trzechletniego okresu.

Do art. 66.

§  137.
W razie mobilizacji lub powołania szeregowych rezerwy na podstawie uchwały Rady Ministrów do służby czynnej ze względu na bezpieczeństwo Państwa, podoficerowie zawodowi pozostają przymusowo w dalszej służbie w wojsku bez względu na to, czy złożyli zgodnie z art. 65 ustawy prośbą o pozostawienie i deklarację.

W tych przypadkach służą przymusowo aż do demobilizacji powołanych roczników rezerwy.

Zachowują przytem wszelka obowiązki i uprawnienia podoficerów zawodowych, a czas służby przymusowej zalicza się do służby zawodowej.

Po demobilizacji lub zwolnieniu roczników, z któremi służyli przymusowo, mogą być pozostawieni nadal w służbie zawodowej na warunkach, wyszczególnionych w art. 65, jeśli w ciągu 4 tygodni po zarządzeniu demobilizacji złożą prośbę o pozostawienie i deklaracją do dalszej służby.

Do art. 67.

§  138.
Przepisy wykonawcze do art. 20 ustawy dotyczą w całości podoficerów zawodowych w stanie czynnym i nieczynnym.

Do art. 68.

§  139.
Podoficer zawodowy przestają być podoficerem zawodowym:
I)
Wskutek przeniesienia do rezerwy lub pospolitego ruszenia na podstawie art. 98 ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych i przepisów niniejszego rozporządzenia.

II) Gdy wskutek prawomocnego wyroku sądowego następuje degradacja lub wydalenie z wojska.

W razie degradacji następuje przeniesienie do rezerwy lub pospolitego ruszenia w myśl ogólnych zasad, z tem, że podoficer zdegradowany nie może, otrzymać przydziału mobilizacyjnego do tej formacji, w której został zdegradowany.

III) Wskutek degradacji w myśl przepisów dyscyplinarnych dla wojska.

O degradacji - na podstawie postępowania ostrzegawczego - rozstrzyga komisja dyscyplinarna, w której skład wchodzą: jako przewodniczący dowódca formacji, a jako członkowie dwaj oficerowie, wyznaczeni przez dowódcę formacji, z których jeden-o ile możności-bezpośredni przełożony danego podoficera zawodowego.

Komisją zwołuje każdorazowo dowódca formacji. Obrady komisji są tajne, a decyzje jej, powzięte zwyczajną większością głosów, powinny być ujęte w krótki protokół, zawierający treść ostatecznej decyzji bez podawania szczegółów obrad.

Po degradacji następują przeniesienie do rezerwy lub pospolitego ruszenia na ogólnych zasadach z tem, że podoficer zdegradowany nie może otrzymać przydziału mobilizacyjnego do tej formacji, w której był zdegradowany.

Pozatem komisja dyscyplinarna na wniosek dowódcy formacji może orzekać o przeniesieniu podoficera zawodowego do rezerwy (pospolitego ruszenia) bez stosowania postępowania ostrzegawczego i bez degradacji.

IV) Wskutek całkowitego zwolnienia lub wyłączenia od powszechnego obowiązku służby wojskowej w myśl art. 8 i punktów 2, 3 i 4 art. 79 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej.

Do art. 69.

§  140. 4
Zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego otrzymać mogą podoficerowie zawodowi, którzy ukończyli 24 lat życia, posiadają co najmniej stopień rzeczywistego plutonowego i odbyli pierwsze trzechlecie służby zawodowej.

Zezwolenie wydają przełożony, posiadający uprawnienia co najmniej dowódcy O. K.

Do podań o zezwolenie na małżeństwo ma być dołączone świadectwo moralności narzeczonej.

Przepisy §§ 23-31 niniejszego rozporządzenia o zawieraniu małżeństw przez szeregowych niezawodowych (art. 21) dotyczą również podoficerów zawodowych.

Do art. 71.

§  141.
Podoficerami zawodowymi mogą być mianowani ci, którzy:
1)
odbyli ustawowo przewidzianą służbą w wojsku stałem; warunek ten należy uważać za spełniony także wtedy, gdy wskutek wcześniejszego urlopowania ich rocznika w myśl art. 66 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej przesłużyli faktycznie mniej niż 2 lata;
2)
posiadają stopień wojskowy kaprala; stopień ten może być tytularny, a w takim wypadku przy mianowaniu staje się automatycznie rzeczywistym;
3)
nie byli karani za przewinienia, które mogą ujemnie świadczyć o ich charakterze;
4)
znają język polski w słowie i piśmie oraz umieją rachować;
5)
prócz powyższych warunków obowiązujących wszystkich kandydatów na podoficerów zawodowych, wymagane są następujące dalsze warunki dla poszczególnych kategoryj:

I. dla podoficerów zawodowych linjowych:

a)
zdolność fizyczna (kategorja A. bez zastrzeżeń, wedle przepisów sanitarnych) stwierdzona przez lekarza wojskowego (wzór № 5),
b)
wiek nie wyżej lat 30 (w chwali mianowania),
c)
umiejętność biegłego czytania, pisania i rachowania po polsku - w zakresie 4 klas szkoły powszechnej; jeżeli kandydat nie posiada świadectwa szkolnego z zakresu 4 klas, dowódca, który ma prawo mianować, może osobiście stwierdzić zakres tych wiadomości i stwierdzenie to zaznaczyć w podaniu kandydata,
d)
zdolność instruowania w danym rodzaju służby wojskowej,
e)
ukończenie szkoły podoficerskiej danego rodzaju służby wojskowej, jeżeli stopień kaprala uzyskali na podstawie ukończenia szkoły podoficerskiej, nie odpowiadającej programowi szkolenia danego rodzaju służby wojskowej;

II. dla podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych:

a)
zdolność fizyczna kategorii "A" w myśl przepisów sanitarnych, stwierdzona przez lekarza wojskowego (wzór № 5),
b)
wiek nie wyżej lat 30 (w chwili mianowania),
c)
wykształcenie cywilne z zakresu co najmniej 4 klas szkoły powszechnej,
d)
ukończenie szkoły lub kursu administracyjno-kancelaryjnego lub złożenie z pomyślnym wynikiem egzaminu według programu, który będzie określony rozkazami Ministra Spraw Wojskowych;

III. dla podoficerów zawodowych majstrów wojskowych:

a)
zdolność fizyczna kategorii "A" wedle przepisów sanitarnych stwierdzona przez lekarza wojskowego (wzór № 5); w razie braku kandydatów o powyższej kategorji zdolności, mogą być przyjmowani w drodze wyjątku kandydaci zdolni do służby pozalinjowej,
b)
wiek nie wyżej lat 30 (w chwili mianowania),
c)
uzyskanie potrzebnych wiadomości fachowych na specjalnym kursie (szkole), który będzie szczegółowo dla każdego fachu określony rozkazami Ministra Spraw Wojskowych względnie wykazania się, z posiadania potrzebnych wiadomości fachowych złożeniem egzaminu przed wojskową komisją egzaminacyjną, - jeżeli stopień kaprala uzyskali na podstawie ukończenia szkoły podoficerskiej, nie odpowiadającej programowi szkolenia tej kategorji podoficerów zawodowych; odbycie kursu względnie złożenie egzaminu fachowego uważa się za spełnienia warunku ukończenia szkoły podoficerskiej,

IV. dla podoficerów zawodowych orkiestrantów:

a)
zdolność fizyczna (kategorja A wedle przepisów sanitarnych) stwierdzona przez lekarza wojskowego (wzór № 5),
b)
wiek nie wyżej lat 32 (w chwili mianowania),
c)
wykształcenie w zakresie co najmniej 4 klas szkoły powszechnej,
d)
złożenie kwalifikacyjnego egzaminu muzycznego według programu, ustalonego w instrukcji o przeszkoleniu orkiestrantów zawodowych, lub ukończenie przed obowiązkową służbą wojskową szkoły wychowanków orkiestr wojskowych z pomyślnym wynikiem według powyższego programu, jeżeli stopień kaprala uzyskali na podstawie ukończenia szkoły podoficerskiej, nie odpowiadającej programowi szkolenia tej kategorji podoficerów zawodowych; złożenie egzaminu kwalifikacyjnego, względnie ukończenie szkoły wychowanków uważa sie za ukończenie szkoły podoficerskiej.
§  142.
Podania o mianowanie podoficerami zawodowymi składają:
1)
szeregowi w służbie czynnej drogą służbową dowódcy formacji służbowej,
2)
szeregowi rezerwy komendantowi P. K. U.

Do podań, napisanych i podpisanych przez kandydatów, powinny być dołączona dokumenty, stwierdzające istnienie warunków określonych w § 141 niniejszego rozporządzenia. Odpisy dokumentów, stwierdzających przebieg służby wojskowej, stopień wojskowy, ukończenia szkół lub kursów wojskowych, powinny być sporządzona, stwierdzone i do podania dołączone przez dowódców, w których posiadaniu znajdują się oryginały tych dokumentów.

Stan zdrowia szeregowych służby czynnej powinien być zbadany przed definitywnem mianowaniem przez lekarza formacji i stwierdzony zaświadczeniem według wzoru № 5.

§  143.
Podania szeregowych rezerwy uzupełnią komendant właściwej P. K. U. odpisami wojskowych dokumentów i uzyskaną w drodze korespondencji opinją dowódcy formacji, w której szeregowy służył czynnie lub odbył ćwiczenia w rezerwie.

Szeregowi rezerwy, którzy w tym stanie pozostawali dłużej niż 4 tygodnie, muszą dołączyć do podań świadectwo moralności, wydane przez władze cywilne.

Po zbadaniu stanu zdrowia przez lekarza P. K. U. i. dołączeniu do podania wyników tego zbadania (zaświadczenie według wzoru № 5) komendant P. K. U. stwierdza, że z jego strony niema żadnych przeszkód lub zastrzeżeń i odsyła podanie do dowódcy formacji, wskazanej w podaniu przez wnoszącego podanie, jeśli zaś szeregowy rezerwy formacji nie wymienia, przedkłada podanie dowódcy O. K.

Dowódca O. K. decyduje, do której formacji podanie ma być skierowane.

§  144.
Dowódca, który zamierza zamianować podoficerem zawodowym szeregowego rezerwy, zawiadamia o tem komendanta właściwej P. K. U., naznaczając równocześnie termin, w którym szeregowy ma się zgłosić do służby czynnej. Komendant P. K. U. wciela na tej podstawie szeregowego zapomocą karty powołania zgodnie z obowiązującemi zasadami wcielania poborowych, a jeśli szeregowy posiadał przydział mobilizacyjny, przydział ten unieważnia. O fakcie definitywnego mianowania szeregowego stale urlopowanego lub szeregowego rezerwy dowódca mianujący obowiązany jest w celach ewidencyjnych zawiadomić komendanta właściwej P. K. U. i dowódcę formacji ewidencyjnej.

Do art. 72.

§  145.
Prawo mianowania podoficerów zawodowych w ramach obowiązujących etatów przysługuje posiadającemu uprawnienia co najmniej dowódcy pułku dowódcy formacji, w której podoficer zawodowy po mianowaniu otrzymuje stałą przynależność służbową.

Do art. 73.

§  146.
Podoficerem zawodowym staje się ten szeregowy, którego mianowanie podoficerem zawodowym zostało ogłoszone w rozkazie dziennym, wydanym przez dowódcę mianującego. W tekście mianowania należy podać stopień wojskowy, stanowisko etatowe, kategorję, funkcje, i dzień, od którego liczy się uposażenie i służbę zawodową.

Forma ogłoszenia jest następująca:

(stopień wojskowy, formacja macierzysta, nazwisko i imię, rok urodzenia) mianują podoficerem zawodowym w kategorji.... na etatowe stanowisko.... z dniem....

§  147.
Pozostawienie w dalszej służbie po każdym 3-letnim okresie powinno być również stwierdzone w rozkazie w następujący sposób:

"(stopień wojskowy, formacja macierzysta, nazwisko i imię, rok urodzenia), mianowanego podoficerem zawodowym w kategorji ...... dnia ...... pozostawiam w czynnej służbie zawodowej na dalszy okres 3-letni na etatowem stanowisku ......"

Do art. 74-75.

§  148.
Podoficerowie zawodowi mogą awansować do stopnia plutonowego pod tym warunkiem, że w pierwszych 3 latach służby zawodowej ukończą z pomyślnym wynikiem szkołę podoficerów zawodowych swego rodzaju służby wojskowej. Odesłanie do takich szkół, czas nauki, przedmioty nauczania i szkolenia będą określone oddzielnemi instrukcjami.
§  149.
Dla podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych i majstrów wojskowych będą utworzone szkoły względnie kursy fachowe uzupełniające, których ukończenie jest równoznaczne z ukończeniem szkoły podoficerów zawodowych.
§  150.
Podoficerowie zawodowi orkiestranci obowiązani są w pierwszych 3 latach służby zawodowej złożyć egzamin, który w myśl oddzielnej instrukcji o szkoleniu orkiestrantów zawodowych będzie uznany za równoznaczny z ukończeniem szkoły podoficerów zawodowych.
§  151.
Do stopnia sierżanta podoficerowie zawodowi mogą być awansowani po trzech latach służby zawodowej, jeśli w stopniu plutonowego przesłużyli co najmniej 12 miesięcy.
§  152.
Do stopnia st. sierżanta mogą awansować ci sierżanci, którzy w charakterze podoficerów zawodowych przesłużyli co najmniej 6 lat, przyczem w stopniu sierżanta najmniej 24 miesięcy.

Do art. 76-82.

§  153.
Podoficerowie zawodowi mogą korzystać z urlopów:
1)
wypoczynkowych,
2)
służbowych,
3)
okolicznościowych, 4 kuracyjnych,
4)
dla odbycia praktyki cywilnej.
§  154.
Urlopy wypoczynkowe mogą być udzielane w następujących normach na każdy rok kalendarzowy:
a)
w I. trzechleciu służby zawodowej do 2 tygodni,
b)
w II. trzechleciu do 3 tygodni,
c)
w III. trzechleciu i w dalszych do 4 tygodni.
§  155.
Urlopy służbowe przy przeniesieniach służbowych mogą być udzielane wtedy, gdy przeniesienie powoduje stałą zmianę przynależności służbowej do formacji, dyzlokowanej w innym garnizonie.

Normy urlopów służbowych:

a)
do 7 dni dla nieżonatych,
b)
do 14 dni dla żonatych lub wdowców z dziećmi.
§  156.
Urlopy okolicznościowe w ważnych sprawach osobistych, rodzinnych i majątkokowych nie mogą przekraczać 7 dni w każdym roku kalendarzowym.

W razie konieczności udzielania urlopu okolicznościowego ponad powyższą normę należy zaliczać go do urlopu wypoczynkowego.

§  157.
Urlopy kuracyjne udzielane są na tych samych zasadach, jak szeregowym niezawodowym (art. 23) z tym wyjątkiem, że czas trwania nie może przekraczać 6 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego (art. 80).

Korzystanie z urlopu kuracyjnego wyklucza możność korzystania w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego.

§  158.
Urlopy dla odbycia praktyki cywilnej określone są szczegółowo w przepisach do art. 83 ustawy.
§  159.
Pozatem szczegółowe przepisy odnoszące się do szeregowych niezawodowych o sposobie udzielania urlopów, o dokumentach urlopowych, o przedłużaniu urlopów, o zachowaniu się podczas urlopu, o obowiązku meldowania się w miejscach pobytu, o wyjazdach zagranicę, o zawieszeniu urlopów do pewnych miejscowości wskutek zakaźnych chorób, dotyczą również podoficerów zawodowych.

Do art. 87.

§  160.
Przeniesienie w stan nieczynny powinno być ogłoszone w rozkazie dziennym, wydanym przez dowódcę, któremu przysługuje prawo przeniesienia podoficera zawodowego w stan nieczynny, przyczem należy podać przyczyną przeniesienia (art. 87 punkt 1-5), jak i dzień, od którego ten stan się zaczyna i w którym się kończy. Dane te muszą być również odnotowane w dokumentach ewidencyjnych podoficera zawodowego.

Prawa dowódców przenoszenia w stan nieczynny określone są w przepisach wykonawczych do art. 88-92 ustawy.

§  161.
Podoficerowie zawodowi, przeniesieni w stan nieczynny:
1)
prowadzeni są w ewidencji formacji macierzystej,
2)
o każdej zmianie swego adresu meldują dowódcy formacji macierzystej.

Do art. 88.

§  162.
Podoficerowie zawodowi mogą w końcowym okresie swej służby zawodowej otrzymać urlop, celem odbycia kursu lub praktyki, potrzebnych do uzyskania cywilnego stanowiska w służbie cywilno-państwowej lub prywatnej.

Urlop ten może być udzielony na podstawie wiarogodnego zaświadczenia, że odbycie praktyki jest dla otrzymania danego stanowiska konieczne i że podoficer będzie na kurs lub praktykę przyjęty bez zastrzeżeń. Zaświadczenie musi określać czas trwania praktyki.

Długość urlopu ustala się według czasu trwania praktyki, lecz nie może przekraczać 6 miesięcy.

Prawo udzielania tych urlopów przysługuje przełożonemu, posiadającemu prawo mianowania podoficerów zawodowych.

§  163.
Na czas trwania tego urlopu podoficer zawodowy zostaje przeniesiony w stan nieczynny z zachowaniem wszystkich uprawnień stanu czynnego.

Prawo przeniesienia w stan nieczynny przysługuje dowódcy, który ma prawo udzielania urlopu dla praktyki.

Do art. 89.

§  164.
Przeniesienie podoficera zawodowego w stan nieczynny wskutek czasowej niezdolności do służby w wojsku następuje na podstawie orzeczenia komisji rewizyjnej. Sposób przedstawiania podoficerów na komisję rewizyjną określają sanitarne przepisy rewizyjne.

Do przedstawiania podoficerów zawodowych na komisję rewizyjną jest obowiązany i uprawniony:

1)
w czasie stanu czynnego dowódca formacji, w której podoficer zawodowy posiada przynależność służbową,
2)
podczas stanu nieczynnego dowódca formacji macierzystej.
§  165.
Podoficer zawodowy, przeniesiony w stan nieczynny wskutek czasowej niezdolności do służby w wojsku, zachowuje podczas tego stanu wszystkie obowiązki i uprawnienia stanu czynnego.

Jeśli chodzi o zaliczenie do czasokresów awansowych czasu pozostawienia w stanie nieczynnym wskutek choroby, to stwierdzenie, że choroba była spowodowana służbą wojskową, powinno być umieszczone w orzeczeniu komisji rewizyjnej.

§  166.
Uprawnionymi do przenoszenia w stan nieczynny wskutek czasowej niezdolności i do przedłużania tego stanu wskutek dalszej niezdolności w granicach, określonych w ustępie 3 i 4 art. 89 ustawy, są przełożeni, posiadający prawo mianowania podoficerów zawodowych.

Do art. 90.

§  167.
Przeniesienie podoficera zawodowego w stan nieczynny wskutek zredukowania etatów zarządzić może Minister Spraw Wojskowych.
§  168.
Po upływie półtora roku od chwili przeniesienia w stan nieczynny wskutek zredukowania etatów podoficer zawodowy zostaje przeniesiony:
1)
w stan spoczynku, jeżeli odpowiada warunkom, przewidzianym w ustawie emerytalnej, przyczem czas pozostawania w stanie nieczynnym wskutek zredukowania etatów zalicza mu się do służby zawodowej,
2)
do rezerwy lub pospolitego ruszenia, jeżeli nie odpowiada warunkom punktu 1.
§  169.
W ciągu półtora roku pozostawania w stanie nieczynnym wskutek zredukowania etatów podoficer może być każdej chwili powołany do służby czynnej, a po upływie tego czasu w ciągu dalszych 3 lat zachowuje pierwszeństwo w otrzymaniu stanowiska podoficera zawodowego w posiadanym stopniu w razie wolnego wakansu.
§  170.
W razie przeniesienia z powrotem do stanu czynnego czas przebyty w stanie nieczynnym (§ 167), najwyżej jednak półtora roku, zalicza się tak do czasokresów awansowych, jak i do czasu służby zawodowej.

Do art. 91.

§  171.
Po upływie 30 dni od chwili dostania się podoficera zawodowego do niewoli lub zaginięcia na terenie działań wojennych dowódca formacji, w której podoficer posiadał stałą przynależność służbową, przenosi go w stan nieczynny.
§  172.
Czas przebyty w niewoli wlicza się do czasokresów awansowych i do służby zawodowej, jeżeli postępowanie rehabilitacyjne wykaże, że dostanie się do niewoli nastąpiło z przyczyn usprawiedliwionych.
§  173.
Po powrocie z niewoli podoficer zawodowy melduje się natychmiast dowódcy formacji macierzystej, który wdraża postępowanie rehabilitacyjne i spisuje protokół rehabilitacyjny (wedle wzoru № 6).

Protokół ten przesyła komisji rehabilitacyjnej, utworzonej na podstawia oddzielnej instrukcji.

Komisja rehabilitacyjna stwierdza na protokóle swą decyzją i zwraca go właściwemu dowódcy.

Stwierdzenie komisji, że dostanie się do niewoli było usprawiedliwione, należy uważać za rehabilitacje, co należy odnotować w dokumentach ewidencyjnych szeregowego.

Jeśli komisja rehabilitacyjna stwierdzi, że okoliczności dostania się do niewoli wzbudzają wątpliwość, czy dostanie się do niewoli było usprawiedliwione, sprawę należy przekazać sądowi wojskowemu.

Do art. 92.

§  174.
Podstawą przeniesienia w stan nieczynny podoficera zawodowego, wybranego na posła do Sejmu lub senatora Rzeczypospolitej, jeść list wierzytelny, wydany przez komisję wyborczą w myśl ordynacji wyborczej lub legitymacja poselska, wydana przez biuro Sejmu lub Senatu.

Uprawnionym do przeniesienia w stan nieczynny jest w tym przypadku bezpośredni przełożony służbowy, posiadający uprawnienia co najmniej dowódcy pułku.

§  175.
Podoficer zawodowy przeniesiony na podstawie poprzedniego paragrafu w stan nieczynny traci na czas pełnienia mandatu wszelkie uprawnienia, wynikające tak z ogólnych przepisów dla szeregowych jak i z charakteru podoficera zawodowego, a w równej mierze jest zwolniony od wszelkich obowiązków, wypływających z ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych.

W obliczeniu wszystkich czasokresów, związanych ze służbą wojskową w charakterze podoficera zawodowego, następuje przerwa przez czas sprawowania mandatu poselskiego.

§  176.
Z chwilą wygaśnięcia mandatu poselskiego podoficer zawodowy powinien zgłosić się natychmiast do dowódcy formacji macierzystej, który przenosi go w stan czynny.

Do art. 93-95.

§  177.
Podoficerowie zawodowi mogą być przeniesieni w stan spoczynku:
1)
w myśl artykułu 89 ustawy (ust. 3 i 4),
2)
w myśl ustawy emerytalnej,
3)
po ukończeniu 56 lat życia.

Podstawą przeniesienia podoficera zawodowego w stan spoczynku w myśl ustępów 3 i 4 artykułu 89 ustawy jest orzeczenie komisji rewizyjnej, działającej w myśl przepisów sanitarno-rewizyjnych, jeżeli orzeczenia to stwierdza dalszą niezdolność do służby czynnej.

§  178.
Przeniesienie w stan spoczynku zarządza dowódca, posiadający uprawnienia dowódcy O. K., na wniosek przełożonego, posiadającego uprawnienia dowódcy pułku.

Przeniesienie w stan spoczynku powinno być ogłoszone w rozkazie wydanym przez dowódcę, który przeniesienie w stan spoczynku zarządza, przyczem należy podać przyczyną przeniesienia i dzień, od którego stan ten się zaczyna.

§  179.
Podoficer w stanie spoczynku jest prowadzony w ewidencji komendanta właściwej P. K. U. aż do 56 roku życia.

Do art. 96.

§  180.
Podoficerowie zawodowi inwalidzi mogą być pozostawieni na własną prośbę w służbie czynnej w charakterze podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych, jeśli zadość uczynią warunkom, przewidzianym dla tej kategerji podoficerów zawodowych zgodnie z przepisami wykonawczemi do art. 71 ustawy. W tym przypadku ma do nich zastosowanie § 130 niniejszego rozporządzenia.

Do art. 97.

§  181.
Podoficer zawodowy w stanie spoczynku może być aż do ukończenia 56 lat życia powołany do służby czynnej. Powołanie zarządza tylko w razie mobilizacji oddzielnem rozporządzeniem Minister Spraw Wojskowych.

Do art. 98.

§  182.
1)
Podoficerowie zawodowi, o ile nie nabyli praw emerytalnych i nie zostają przeniesieni w stan spoczynku, mogą być przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszania przed terminem, na jaki zobowiązali się do służby zawodowej, na podstawie własnej prośby, jeżeli zostanie w drodze wyjątku uwzględniona przez dowódcę formacji, posiadającego uprawnienia co najmniej dowódcy pułku.

Podstawą uwzględnienia takiej prośby może być:

a)
stan zdrowia,
b)
warunki rodzinne i majątkowe.

Ze wzglądu na stan zdrowia mogą być przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia podoficerowie broni (służb), uznani w myśl sanitarnych przepisów rewizyjnych dla wojskowych zawodowych za zdolnych tylko do służby pozalinjowej.

Warunki rodzinne i majątkowe mogą być urządzone, jeżeli podoficer zawodowy udowodni, że wymigają one rzeczywiście zwolnienia go z czynnej służby i że inaczej nie mogą być uregulowane.

Przy uwzględnianiu próśb należy kierować się osobistemi kwalifikacjami danego podoficera zawodowego, interesem służby, faktycznym startem podoficerów zawodowych w danej formacji i możności uzupełnienia.

2)
Podoficerowie zawodowi mogą, być również przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia o ile nabyli praw emerytalnych i nie zostają. przeniesieni w stan spoczynku, wskutek upływu terminu, do jakiego zobowiązali się, jeżeli nie nastąpili przedłużenie służby zawodowej w myśl art. 65 lub 72 ustawy.

W obu przypadkach przeniesienie do rezerwy lub pospolitego ruszeni i następuje na podstawia decyzji dowódcy formacji, posiadającego uprawnienia co najmniej dowódcy pułku, w której podoficer zawodowy posiada stałą przynależność służbową. Fakt przeniesienia do rezerwy lub pospolitego roszenia winien być umieszczony w rozkazie, wydanym przez uprawnionego dowódcę, z zaznaczeniem, czy przeniesienie nastąpiło w drodze wyjątku na własną prośbę, czy wskutek upływu terminu zobowiązania i z oznaczeniem dnia, od którego następuje zwolnienie z czynnej służby zawodowej.

§  183.
Podoficerowie zawodowi przeniesieni do rezerwy (pospolitego ruszenia) podlegają wszystkim obowiązkom i posiadają, wszystkie prawa szeregowych rezerwy (pospolitego ruszenia), ustalone w ustawie o powszechnym obowiązku służby wojskowej wraz z rozporządzeniem wykonawczym i w ustawie o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wraz z niniejszem rozporządzeniem. W szczególności ćwiczenia w rezerwie odbywają ze swym rocznikiem poborowym z tem jednak, że w roku kalendarzowym, w którym zostali przeniesieni do rezerwy (pospolitego ruszenia), nie będą do nich powoływani.

Do art. 39.

§  184.
Podoficerowie zawodowi otrzymują po XI co najmniej latach służby zawodowej poświadczenie służby (wzór № 1), wydane przy przejściu do rezerwy lub pospolitego ruszenia przez przełożonego, posiadającego prawo przeniesienia podoficerów zawodowych do rezerwy lub pospolitego ruszenia.
§  185.
Poświadczenia służby uprawnia ich do pierwszeństwa w otrzymaniu jednego ze stanowisk cywilno-państwowych, odpowiadającego ich kwalifikacjom.
§  186.
Rodzaj tych stanowisk, sposób ich przyznania i nadania określa rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania art. 99 ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych.
§  187.
Podoficerowie zawodowi, przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia na podstawia wyroku sądowego lub orzeczenia komisji dyscyplinarnej, nie mogą otrzymać poświadczenia służby wedle wzoru Na 7.

Do art. 100 - 104.

§  188.
Prawo mianowania szeregowych nadterminowych posiadają dowódcy, którzy maja uprawnienia co najmniej dowódcy pułku. Prawo to przysługuje dowódcy tej formacji, w której szeregowy nadterminowy po mianowaniu posiadać będzie stałą przynależność służbową.
§  189.
Szeregowymi nadterminowymi mogą być mianowani ci, którzy:
1)
odbyli ustawowo przewidzianą obowiązkową służbę w wojsku stałem; warunek ten należy uważać za spełniony również i wtedy, gdy wskutek wcześniejszego urlopowania ich rocznika w myśl art. 66 ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej faktycznie przesłużyli mniej niż 24 miesiące;
2)
posiadają zdolności instruowania lub fachowe;
3)
nie przekroczyli 28 roku życia; warunek ten obowiązuje tylko przy pierwszem mianowaniu;
4)
złożyli pisemne zobowiązanie do służby nadterminowej na przeciąg roku (wzór № 8);
5)
nie byli karani za pijaństwo, kradzież, oszustwo i inne przewinienia, mogące ujemnie świadczyć o ich charakterze;
6)
w przypadku, gdy przebywali w rezerwie lub na stałym urlopie dłużej niż 4 tygodnie, złożyli świadectwo moralności, wydane przez gminę (komisarjat);
7)
w przypadku niepełnoletności złożyli pisemne zezwolenie ojca lub opiekuna, uwierzytelnione przez powołane do tego urzędy lub notarjalnie;
8)
złożyli własnoręcznie podpisane podania o przyjęcie do wojska i mianowanie szeregowymi nadterminowymi;
9)
posiadają kategorje. zdolności "A" może być przedłużona z roku na rok przez dowódcę uprawnionego w myśl § 188, jeżeli szeregowy nadterminowy złoży każdorazowo nowe zobowiązanie do służby nadterminowej na przeciąg roku.
§  190.
Służba nadterminowa może być przedłużona z roku na rok przez dowódcę uprawnionego w myśl § 188, jeżeli szeregowy nadterminowy złoży każdorazowo nowe zobowiązania do służby nadterminowej na przeciąg roku.
§  191.
Wszystkie obowiązki i prawa szeregowych niezawodowych (art. 11 - 49 ustawy) dotyczą również szeregowych nadterminowych podczas służby nadterminowe), do której się zobowiązali, z wyjątkiem stałego urlopowania na podstawie orzeczenia komisji rewizyjnej.

Ponadto:

1)
obok uposażenia szeregowego niezawodowego zgodnie z posiadanym stopniem wojskowym, pobierają osobny dodatek w wysokości 50% uposażenia zawodowego kaprala samotnego, z tem, że po każdych 3 latach służby nadterminowej przechodzą odnośnie do tego dodatku do następnego kolejnego szczebla;
2)
w pierwszym roku służby nadterminowej mogą uzupełnić brakujące im warunki do awansowania (szkoła podoficerska);
3)
w każdej chwili mogą być mianowani podoficerami zawodowymi, jeżeli posiadają wszystkie potrzebne warunki, przyczem służba nadterminowa wlicza się, im w całości do służby zawodowej.
§  192.
Szeregowy nadterminowy zostaje przeniesiony do rezerwy lub pospolitego ruszenia:
1)
po upływie terminu, do którego się. zobowiązał, jeżeli nie nastąpi przedłużenie;
2)
przed upływem terminu:
a)
na własną prośbę, jeśli ta zostanie uwzględniona przez dowódcą O. K.,
b)
w razie degradacji na zasadzie wyroku sądowego,
c)
w razie degradacji na podstawie orzeczenia dyscyplinarnego w myśl przepisów dyscyplinarnych dla wojska,
d)
wskutek wyboru na posła do Sejmu lub Senatu Rzeczypospolitej.
§  192a. 5
Przed upływem terminu szeregowcy nadterminowi mogą być przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia, jeżeli w drodze prawomocnego wyroku zostali przeniesieni do II klasy żołnierzy, lub byli co najmniej dwukrotnie ukarani dyscyplinarnie.

Przeniesienie do rezerwy zarządza dowódca formacji, posiadający uprawnienia co najmniej dowódcy pułku.

§  193.
Przed upływem terminu nadterminowy może być przeniesiony do pospolitego ruszenia lub zupełnie zwolniony od służby wojskowej na podstawie orzeczenia komisji rewizyjnej (kat. C. D. i E.).
§  194.
Szeregowi nadterminowi przeniesieni do rezerwy (pospolitego ruszenia) podlegają wszystkim obowiązkom i prawom szeregowych rezerwy (pospolitego ruszenia), ustalonym w ustawia o powszechnym obowiązku służby wojskowej wraz z rozporządzeniem wykonawczem i w ustawie o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wraz z niniejszem rozporządzeniem. W szczególności ćwiczenia w rezerwie odbywają ze swym rocznikiem poborowym, z tem jednak, że w roku kalendarzowym, w którym zostali przeniesieni do rezerwy (pospolitego ruszenia) nie będą do nich powoływani.
§  195.
Szeregowy nadterminowy, który na komisji rewizyjnej w myśl przepisów sanitarno-rewizyjnych otrzymał kategorję "B", jako czasowo niezdolny, zostaje przeniesiony do rezerwy względnie pospolitego ruszenia.
§  196.
Pod wzglądem urlopów nadterminowi podlegają przepisom, odnoszącym się do szeregowych niezawodowych. Ponadto, począwszy od 3-go roku służby zawodowej, mogą otrzymywać corocznie urlop wypoczynkowy do 2-ch tygodni.
§  197.
Sposób i tryb mianowania szeregowych nadterminowych jest analogiczny jak przy mianowaniu podoficerów zawodowych.
§  198.
Szeregowi nadterminowi nie mogą podczas służby nadterminowej uzupełniać warunków, brakujących im do mianowania oficerami, a w szczególności nie mogą być przyjmowani do szkoły podchorążych lub szkoły oficerskiej.

Przepisy przejściowe.

Do art. 105.
§  199.
Przemianowanie sierżantów sztabowych na starszych sierżantów, wachmistrzów sztabowych na starszych wachmistrzów i ogniomistrzów sztabowych na starszych ogniomistrzów następuje automatycznie z dniem 22 listopada 1924 r. w myśl art. 108 ustawy.

Do art. 106.

§  200.
Z dniem 22 listopada 1924 r. wszyscy majstrzy wojskowi, posiadający tytuły, nadane im na podstawie rozporządzenia Rady Obrony Państwa z 6.VIII.1920 r., zostają zaliczeni do kategorji podoficerów zawodowych majstrów wojskowych zgodnie z § 125 niniejszego rozporządzenia i zostają automatycznie zatwierdzeni w stopniach, odpowiadających ich dotychczasowym tytułom, a mianowicie:

dawny młodszy majster - w stopniu podmajstrzego wojskowego,

dawny majster z odznakami plutonowego- w stopniu młodszego majstra wojskowego,

dawny majster z odznakami sierżanta-w stopniu majstra wojskowego,

dawny starszy majster - w stopniu starszego majstra wojskowego.

Do art. 107.

§  201.
Podoficerowie zawodowi i majstrzy wojskowi, mianowani na podstawie rozporządzenia Rady Obrony Państwa z 6.VIII.1920 r. (Dz. U. R. P. № 75, poz. 512 i 513), mogą po ukończeniu 6-ciu lat służby zawodowej, licząc od chwili mianowania, pozostać nadal w służbie zawodowej w charakterze podoficerów zawodowych, jeśli złożą deklarację do dalszej służby zawodowej w myśl niniejszego rozporządzenia i jeżeli dowódca formacji uzna pozostawienie ich za wskazane.
§  202.
Podoficerowie zawodowi, którzy w chwili ogłoszenia niniejszego rozporządzenia, pełnią w ramach obowiązujących etatów funkcje administracyjno-kancelaryjne, podpadające pod pojęcie § 125 tego rozporządzenia, mogą w ciągu 6-ciu miesięcy, od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia prosić o zaliczenie ich do kategorji podoficerów zawodowych administracyjno-kancelaryjnych bez odbywania kursu, lub składania egzaminów, przewidzianych w § 141 niniejszego rozporządzenia.
§  203.
Podoficerowie zawodowi, pełniący w chwili ogłoszenia niniejszego rozporządzenia funkcje zawodowych orkiestrantów w etatowych orkiestrach wojskowych, zostaną zaliczeni do kategorji podoficerów zawodowych orkiestrantów, jeżeli w ciągu 6 miesięcy od ogłoszenia niniejszego rozporządzenia złożą egzamin kwalifikacyjny według programu, ustalonego w instrukcji o przeszkoleniu orkiestrantów zawodowych.
§  204.
Dla podoficerów zawodowych broni (służb), mianowanych na podstawie rozporządzenia Rady Obrony Państwa z 6.VIII.1920 r. (Dz. U. R. P. № 75, poz. 512), a którzy nie z własnej winy nie mogli ukończyć szkoły podoficerów zawodowych w myśl art. 75 ustawy w pierwszych 3 latach służby zawodowej, ukończenie specjalnego kursu uzupełniającego lub złożenie egzaminu według programu, ustalonego rozkazami Ministra Spraw Wojskowych, jest uważane za równoznaczne z ukończeniem szkoły podoficerów zawodowych.
§  205.
Podoficerowie zawodowi, mianowani na podstawie rozporządzenia Rady Obrony Państwa z 6.VIII.1920 r., mogą otrzymać poświadczenie służby w myśl przepisów wykonawczych do art. 99 tej ustawy na podstawie zaliczenia im do służby zawodowej w W. P. czasu służby w b. armjach zaborczych i b. polskich formacjach wojskowych zgodnie z art. 11 rozporządzenia Rady Obrony Państwa.

Analogicznie zalicza im się tę służbę i w innych przypadkach, o ile obowiązujące ustawy, rozporządzenia lub rozkazy inaczej nie stanowią.

§  206.
Do istniejących jeszcze w wojsku chorążych zawodowych mają zastosowanie wszelkie przepisy, odnoszące się do podoficerów zawodowych, o ile obowiązujące ustawy i rozporządzenia wyraźnie inaczej nie stanowią.
§  207.
Szeregowi, którzy w chwili ogłoszenia niniejszego rozporządzenia pełnią służbą w wojsku stałem w charakterze kapitulantów, zostają automatycznie przemianowani na szeregowych nadterminowych.
§  208.
Wszelkie rozporządzenia, instrukcje i rozkazy, dotyczące obowiązków i praw szeregowych, wydane przed ogłoszeniem niniejszego rozporządzenia i z niem sprzeczne, zostają zniesione.
..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIKI

grafika

1 § 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 1926 r. (Dz.U.26.40.251) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 1926 r.
2 § 7 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 1926 r. (Dz.U.26.40.251) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 1926 r.
3 § 72a dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 7 października 1926 r. (Dz.U.26.103.600) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 21 października 1926 r.
4 § 140 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 4 maja 1926 r. (Dz.U.26.49.296) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 maja 1926 r.
5 § 192a dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 15 czerwca 1926 r. (Dz.U.26.66.394) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 lipca 1926 r.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Wszystkie wyroby tytoniowe wkrótce trafią do systemu Track&Trace

Punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych czekają nowe obowiązki. Unijnym Systemem Śledzenia Ruchu i Pochodzenia Wyrobów Tytoniowych (Track&Trace) obecnie objęte są papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. Od 20 maja trafią do niego także wszystkie inne wyroby zawierające w swoim składzie tytoń. W systemie muszą się również zarejestrować punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych.

Krzysztof Koślicki 05.02.2024