Brak jasnych przepisów w sprawie tranzycji to ryzyko również dla lekarza

Prawo cywilne Pacjent Poprawmy prawo

W Polsce procedura tranzycji wciąż opiera się przede wszystkim na wytycznych, a nie przepisach, a osoba transpłciowa wciąż musi występować na drogę sądową i pozywać własnych rodziców. To problem również dla lekarzy, którzy nie wiedzą do końca, na czym opierać się w procesie diagnostycznym, a w konsekwencji narażają się na popełnienie błędu. Potrzebne są zmiany, które pomogą zarówno pacjentom, jak i medykom.

14.01.2025

Informacja publiczna - czy po 24 latach trzeba zmienić przepisy

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy

Uzyskanie dostępu do informacji publicznej to dla obywatela często droga przez mękę. Podmioty zobowiązane do jej udzielenia opóźniają moment przekazania informacji - np. twierdzą, że nie jest publiczna albo - jak spółki należące do Skarbu Państwa - że stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa. W efekcie są sprawy, które trwają po 9 lat, a wyroki sądowe niewiele zmieniają. Sprawa o dostęp do kalendarza Julii Przyłębskiej została wygrana dopiero przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Zdaniem prawników konieczna jest nowelizacja ustawy.

14.01.2025

Czy jest potrzebna kontrola klauzul umownych w stosunkach między przedsiębiorcami?

Prawo cywilne Prawo gospodarcze Prawo europejskie

Współczesny rynek coraz silniej wymyka się tradycyjnej klasyfikacji. Podział na obrót konsumencki (B2C) i profesjonalny (B2B) – z podkreśleniem ochrony konsumenta jako podmiotu słabszego – nie tylko traci na znaczeniu z perspektywy regulacyjnej, ale może też prowadzić do efektów odmiennych niż zamierzone, odbierając ochronę przedsiębiorcom. Z tego powodu Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego podjęła prace zmierzające do diagnozy potrzeb regulacyjnych w tym zakresie oraz rozważenia możliwego kształtu kontroli abuzywności klauzul w stosunkach B2B – piszą prof. Mateusz Grochowski i prof. Ewa Rott-Pietrzyk.

14.01.2025

SO: Trzeba wyciąć stare drzewa zagrażające sąsiadom

Środowisko Prawo cywilne

Obawy o przewrócenie się drzew na nieruchomość należącą do powoda, są uzasadnione - ocenił Sąd Okręgowy w Płocku i potwierdził, że wysokie drzewa przy granicy działek należy wyciąć, a niektóre z nich przyciąć. Sąd dał priorytet interesom powoda, który ma prawo obawiać się o bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich, zamieszkujących należącą do niego nieruchomość. Wieloletnie zaniedbania przyczyniły się do stanu, w którym aktualnie niezbędna jest ingerencja.

11.01.2025

Samorząd lekarski krytycznie o braku osobnego pełnomocnictwa medycznego

Prawo cywilne Pacjent Opieka zdrowotna

Naczelna Rada Lekarska krytykuje projekt ustawy o instrumentach wspieranego podejmowania decyzji w zakresie braku umożliwienia pacjentom ustanowienia pełnomocnika do spraw związanych ze zdrowiem mocodawcy. - Zaniechanie dalszych prac nad uregulowaniem pełnomocnika medycznego jest błędem, który odsunie o kolejne lata wprowadzenie do polskiego porządku prawnego tej potrzebnej instytucji – wskazuje samorząd.

11.01.2025

SN: Rodzice nie dostaną wynagrodzenia za pomoc prawną swemu dziecku

Prawo cywilne

​Wynagrodzenie za sprawowanie opieki prawnej nad ubezwłasnowolnionym dzieckiem - co do zasady - nie przysługuje rodzicom, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny wobec tego dziecka na podstawie art. 162 par. 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - taka uchwała zapadła w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego w piątek, 10 stycznia br.

11.01.2025

Odmowa publikacji sprostowania nie zamyka drogi do dochodzenia swoich praw

Prawo cywilne Własność intelektualna

Nawet gdy nie dopełnimy warunków formalnych sprostowania, możemy jeszcze skorzystać z przysługującego nam roszczenia opartego o ochronę szeroko pojętych dóbr osobistych - takie działanie, w niektórych wypadkach, może okazać się nawet bardziej korzystne - pisze Erika Czereda-Dziubek, prawnik z kancelarii Markiewicz Sroczyński Mioduszewski Kancelaria Radców Prawnych sp. j.

10.01.2025

Zdalne ugody frankowe bez podpisu – nowela k.p.c czeka na uzgodnienia resortowe

Prawo cywilne Prawnicy Kredyty frankowe

Propozycja uregulowania możliwości zawierania ugód na posiedzeniu zdalnym została przedstawiona przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego, która pracuje przy Ministerstwie Sprawiedliwości. Rozwiązanie to znajduje się w projekcie ustawy o rozwiązywaniu sporów dotyczących kredytów frankowych. Ugoda zawarta na rozprawie zdalnej nie będzie wymagała podpisu stron. Już 8 listopada ubiegłego roku zespół ekspertów prawa cywilnego przekazał projekt do uzgodnień międzyresortowych.

09.01.2025

Hejt w internecie ma być szybciej zwalczany

Prawo cywilne

Szczególna, przyspieszona ścieżka dochodzenia roszczeń o ochronę dóbr osobistych w związku z naruszeniami w interenecie nie znajduje aprobaty wśród prawników. Poselski projekt nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego ma wiele mankamentów, zwłaszcza jeśli idzie o zachowanie krótkich terminów instrukcyjnych i pozyskiwania danych przez sądy.

07.01.2025

Ustalenie zmiany płci – trudne dla sądów

Prawo cywilne

Sądy nie mogą się uporać z nietypowymi sytuacjami związanymi tranzycją prawną (przy zmianie płci). Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych ‎w grudniu 2024 r. umorzyła postępowanie ze skargi nadzwyczajnej wniesionej przez rzecznika praw obywatelskich w sprawie osoby, która wniosła pozew o ustalenie, że jest osobą płci męskiej. Jednak Izba Cywilna nadal zmaga się z problemem udziału małżonka - osobą transpłciową w sprawie sądowej i możliwości cofnięcia zagadnienia prawnego przez prokuratora.

04.01.2025

SN: Izba Aptekarska obwinia spółkę o patologię i narusza jej dobre imię

Prawo cywilne Zawody medyczne RODO Ochrona konkurencji

Naruszenie dóbr osobistych nie wymaga imiennego, bezpośredniego wskazania go w wypowiedzi. Wystarczające jest powołanie jakichkolwiek danych, które pozwalają na zidentyfikowanie tego podmiotu i powiązanie treści analizowanej wypowiedzi z jego działalnością. A także, by wypowiedź ta mogła wpływać na odbiór określonego podmiotu w społeczeństwie – orzekł Sąd Najwyższy i uchylił wyrok, w którym pozwano Naczelną Izbę Aptekarską.

03.01.2025

Sprawa karna? E-pismo sądowe będzie doręczone z upływem 14 dni

Prawo karne Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce usunąć niespójność pomiędzy przepisami kodeksu postępowania karnego a kodeksu postępowania cywilnego w zakresie terminu skuteczności doręczenia pisma przez portal informacyjny sądów. W projekcie, który trafił do opiniowania, sformułowanie "po upływie 14 dni" zastąpione zostało "z upływem 14 dni". MS uzasadnia to tym, że chce usunąć właśnie niespójność w przepisach.

03.01.2025

Skuteczność egzekucji spada - potrzebne zmiany w przepisach

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Prawo pracy Poprawmy prawo

Wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia ogranicza możliwość egzekucji długu od coraz większej liczby dłużników. Komornicy, ale też prawnicy reprezentujący wierzycieli apelują o zmiany w przepisach, bo jak podkreślają, nadal część pracowników wykorzystuje przepisy, zatrudnia się na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem, by uniknąć egzekucji. Dodatkowo - jak wskazują - emeryci nie są tak chronieni - w ich przypadku kwota wolna od zajęcia wynosi do 75 proc. minimalnej emerytury.

02.01.2025

Trudno zajrzeć do rodzinnych papierów ukrytych w urzędach

Prawo cywilne Prawo rodzinne RODO

W Polsce wzrasta zainteresowanie genealogią i dziejami własnych rodzin. Szukający przodków - powołując się na kult osoby zmarłej – żądają dostępu do fotografii i dokumentów źródłowych z tzw. kopert dowodowych. Gdy jednak spotkają się z odmową, to stanowisko urzędników popierają sądy, powołując się na brak interesu prawnego potomków w dostępie do tych archiwaliów.

31.12.2024

Po karambolu dochodzenie odszkodowania z OC może nie być proste

Prawo cywilne Domowe finanse Ubezpieczenia

Im więcej pojazdów uczestniczy w zderzeniu, tym trudniej ustalić, kto i w jakim zakresie ponosi odpowiedzialność, a w jakim jest poszkodowanym. Niedawny karambol spowodowany przez Polaka w Niemczech jest jeszcze bardziej skomplikowany, bo w grę wchodzi kwestia poczytalności sprawcy oraz wątek międzynarodowy.

28.12.2024

Zmiana ubezwłasnowolnienia z częściowego na pełne - budzi sądowe wątpliwości

Prawo cywilne

Czy sąd, rozpoznając wniosek o ubezwłasnowolnienie, jest związany zakresem tego wniosku co do rodzaju ubezwłasnowolnienia? Czy też w przypadku zmiany ubezwłasnowolnienia całkowitego na częściowe odbywa się to na wniosek i z urzędu? Tego problemu przepisy kodeksowe nie rozstrzygają jednoznacznie, dlatego Izba Cywilna Sądu Najwyższego w składzie powiększonym podejmie w przyszłym roku uchwałę.

28.12.2024

Prawnicy podważają status neosędziów, ale w interesie klientów robią wyjątki

Prawo cywilne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Pierwsza prezes Sądu Najwyższego zarzuca prokuratorowi generalnemu, że nie uznając Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych kieruje do niej skargi nadzwyczajne. Prokuratura robi to z reguły w interesie obywateli, ale to szerszy problem, bo wielu prawników nie uznając neosędziów, przyjmuje ich orzekanie do wiadomości, gdy to jest w interesie ich klientów. - Jako adwokat mam obowiązek działać na korzyść klienta - tłumaczy adwokat Ryszard Kalisz.

27.12.2024

Maksymalna kwota zadośćuczynienia? Są argumenty za i przeciw

Prawo cywilne Pacjent

Kodeks cywilny nie określa przedziałów kwot, które sędzia może przyznać poszkodowanemu w ramach zadośćuczynienia. Sprawy o błędy medyczne nie są w tym przypadku wyjątkiem. Eksperci wskazują jednak, że wprowadzenie odpowiednio wysokiej, maksymalnej kwoty świadczenia mogłoby być korzystne. Z drugiej strony, prawnicy zajmujący się takimi sprawami na co dzień uważają, że limitowanie zadośćuczynień to złe rozwiązanie dla poszkodowanych pacjentów.

27.12.2024

Tradycyjna walka z sylwestrowym przedawnieniem

Prawo cywilne

Po dodaniu w 2018 r. do art. 118 kodeksu cywilnego zdania drugiego (przewidującego, że koniec terminu przedawnienia przypada co do zasady na ostatni dzień roku kalendarzowego), koniec roku jest tradycyjnie gorącym czasem dla wierzycieli i ich pełnomocników, którzy próbują przeciwdziałać przedawnieniu. Czynią oni to m.in. wnioskując o zawezwanie do próby ugodowej, co skutkuje zawieszeniem biegu przedawnienia przez czas postępowania pojednawczego. Zmiany tych dwóch regulacji skłaniają do refleksji - pisze dr Maciej Giaro.

27.12.2024

Prof. Olaś: Niedopracowana regulacja o zdalnych rozprawach generuje praktyczne problemy

Prawo cywilne

Wprowadzone do procedury cywilnej przepisy dotyczące rozpraw zdalnych rażą nieścisłością językowo-gramatyczną, rozwlekłością i zawiłością oraz błędną systematyką. Ustawodawca szalenie utrudnił próbę zrekonstruowania na ich podstawie sensownych i wzajemnie niesprzecznych norm prawnych, a w dalszej kolejności ich sprawne stosowanie. Przepisy te wymagają nowelizacji - wskazuje dr hab. Andrzej Olaś, profesor UJ, adwokat.

24.12.2024