100. rocznica urodzin Zbigniewa Herberta.

UCHWAŁA
SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 29 października 2024 r.
w 100. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta

29 października 2024 roku przypada setna rocznica urodzin Zbigniewa Herberta, jednego z najwybitniejszych twórców dwudziestowiecznej polskiej kultury.

Formacyjne lata poety przypadły na czas II wojny światowej - jako młody człowiek, mieszkaniec Lwowa pod sowiecką i niemiecką okupacją, Herbert był świadkiem represyjnych i zbrodniczych działań podejmowanych przez totalitaryzmy komunistyczny oraz nazistowski. W takich okolicznościach Herbert - między innymi student tajnych kompletów - podejmował swoje pierwsze próby poetyckie. Po wojnie, w okresie stalinowskim, poeta wykazał się siłą etycznego oporu - nie skorzystał z możliwości literackiej kariery, jaka otwierała się przed twórcami służącymi propagandowym interesom władzy, pozostał na uboczu życia kulturalnego, tworząc, w znacznej mierze, "do szuflady". Dopiero względna liberalizacja systemu politycznego, jaka nastąpiła w połowie lat pięćdziesiątych, sprawiła, że poeta mógł zadebiutować własnym tomem wierszy. Od tego czasu, aż do śmierci w roku 1998, Herbert obecny był na scenie współczesnej polskiej literatury jako jeden z jej najbardziej rozpoznawalnych, najznakomitszych aktorów.

Poezja Zbigniewa Herberta to zjawisko kulturowe o wysokiej wartości i złożoności. Z jednej strony jest ona silnie związana ze sferą doświadczeń polskiej wspólnoty narodowej i społecznej - są w niej obecne odniesienia do bliższej i dalszej historii rodzimej, także traumatycznej. Z drugiej strony jest to poezja bardzo daleka od nacjonalizmu i niezamykająca się w kręgu problematyki etnicznej - konsekwentnie wchodzi ona w dialog z antycznym, grecko-rzymskim oraz religijnym, judeochrześcijańskim dziedzictwem Europy. Kilkanaście wierszy Zbigniewa Herberta zyskało status tekstów kanonicznych - wymienić tu wypada najsłynniejsze tytuły, jak, między innymi, "Przesłanie Pana Cogito", "Potęga smaku" czy "Raport z oblężonego Miasta". Będąc poetą spraw publicznych i wspólnotowych, był też Herbert poetą spraw osobistych, indywidualnych, intymnych - dość wspomnieć wiersze o doświadczeniu choroby, cierpienia, starości, modlitwy, rozpaczy oraz nadziei. Twórczość poetycką łączył Zbigniew Herbert z twórczością prozatorską i dramatyczną. Szczególnie wysoką pozycję zyskała jego eseistyka poświęcona wybitnym dziełom sztuki europejskiej, zwłaszcza architekturze i malarstwu - począwszy od czasów antycznych aż do nowożytności.

Mimo upływu lat - od śmierci Zbigniewa Herberta dzieli nas już ponad ćwierć wieku - Herbertowskie dzieło pozostaje żywą, aktywnie działającą cząstką polskiej kultury, co wyraża się między innymi niesłabnącym zainteresowaniem nim edytorów i literaturoznawców. Dzięki znakomitym przekładom na różne języki, w tym zwłaszcza na angielski i niemiecki, twórczość Herberta cieszy się atencją i uznaniem czytelników, komentatorów i wydawców pochodzących z różnych krajów oraz z rozmaitych kultur. W międzynarodowej recepcji Herbertowskiego dzieła istotny jest także - wciąż zyskujący na intensywności - wątek ukraiński.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 100. rocznicę urodzin oddaje cześć pamięci wybitnemu twórcy literatury.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.2024.932

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: 100. rocznica urodzin Zbigniewa Herberta.
Data aktu: 29/10/2024
Data ogłoszenia: 05/11/2024