1 Załącznik zmieniony przez § 2 uchwały nr 67 z dnia 16 lipca 2019 r. (M.P.2019.794) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 7 września 2019 r.
2 W niniejszej strategii posłużono się nazwą najczęściej pojawiającą się w dyskusji publicznej na generalne określenie "gazu z zasobów niekonwencjonalnych". Należy mieć na uwadze, że gaz z zasobów niekonwencjonalnych obejmuje znacznie szerszy zakres zasobów niż tylko gaz z łupków.
3 Cząstki pyłu zawieszonego (ang. particulate matter): PM2,5 - wszystkie cząstki pyłu o wielkości 2,5 mikrometra lub mniejsze, PM10 - wszystkie cząstki pyłu o wielkości 10 mikrometrów lub mniejsze.
4 Wielopierścieniowy węglowodór aromatyczny o pięciu skondensowanych pierścieniach benzenowych.
5 Agencja Rynku Energii S.A.
6 Dzieląc zmianę emisji przez PKB w okresie od roku bazowego protokołu z Kioto (dla większości krajów jest to 1990 r., dla Polski 1988 r.), otrzymujemy wskaźnik pokazujący zmianę emisyjności PKB. Przy czym im niższa wartość, tym bardziej niskoemisyjnie przebiegał wzrost gospodarczy danego kraju. Dla Polski jest on najniższy w Unii Europejskiej i wynosi 0,25, przy wartości dla krajów Europy Zachodniej w granicach 0,4-0,6.
7 Sprawozdanie Ministra Gospodarki z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych za okres od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2012 r.
8 Dla energochłonności finalnej PKB różnica jest nieznacznie mniejsza i wynosi 18% między Polską a średnią dla UE-27. Dane za 2010 rok. Efektywność wykorzystania energii latach 2001-2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013.
9 Sprawozdanie Ministra Gospodarki z monitorowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej za okres od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2012.
10 Energetyka cieplna w liczbach - 2012, Urząd Regulacji Energetyki, Warszawa 2013.
11 Stan na 28 listopada 2013 r., Urząd Regulacji Energetyki.
12 Stan na 16 grudnia 2012 r., Urząd Regulacji Energetyki.
13 Krajowy bilans emisji SO2, NOx, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata 2009-2010 w układzie klasyfikacji SNAP. Raport syntetyczny. KOBIZE, Warszawa 2012.
14 Krajowy bilans emisji SO2, NOx, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata 2010-2011 w układzie klasyfikacji SNAP. Raport syntetyczny. KOBIZE, Warszawa 2013.
15 OECD Urban Policy Reviews: Poland 2011, OECD 2011, OECD Publishing.
16 Państwowy Monitoring Środowiska.
17 W skład sektora komunalno-bytowego wchodzą emitory powierzchniowe, indywidualne gospodarstwa domowe, jak i emitory punktowe - lokalne kotłownie w budynkach użyteczności publicznej, o wysokości emitora nie większej niż 10-12 m.
18 Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2012. Zbiorczy raport krajowy, Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Warszawa 2013.
19 Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2008.
20 Zgodnie z danymi Krajowego Zakładu Gospodarki Wodnej (KZGW) niemal 100% torfowisk w Polsce nosi ślady odwodnienia, a około 80% torfowisk wykazuje symptomy istotnej degradacji spowodowanej odwodnieniami. Spośród 1,3 mln ha torfowisk zaledwie 202 tys. ha (ok. 15%) to torfowiska w dobrym stanie.
21 "Kontrola Państwowa", Najwyższa Izba Kontroli, numer 1. specjalny, kwiecień 2011.
22 OECD Urban Policy Reviews: Poland 2011, OECD 2011, OECD Publishing.
23 Badania świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski, Raport TNS, Warszawa 2012.
24 Ochrona środowiska 2013, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013.
25 OECD Urban Policy Reviews: Poland 2011, OECD 2011, OECD Publishing.
26 Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach na koniec 2011 r. Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania na zlecenie Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Warszawa 2012. W 2010 r. wskaźnik ten wynosił 26,4%, jednakże dynamika jest niewystarczająca, a w stosunku do tempa obserwowanego rok wcześniej nieznacznie spadła. Ponadto widać nierównomierność na poziomie województw: 62,3% powierzchni województwa śląskiego pokryte jest planami miejscowymi, z kolei w województwie kujawsko-pomorskim jedynie 4,6%, jak i miast: Łódź - poniżej 10%, Gdańsk - 64,4%.
27 IPCC, 2007: Climate Change 2007: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Teatn, Pachauri, R.K and Reisinger, A. (eds.)]. IPCC, Geneva, Switzerland, 104 pp.)
28 Badania świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski, TNS OBOP na zlecenie Ministerstwa Środowiska, Warszawa 2011. Pozostaje jednak jeszcze problem braku świadomości polskiego społeczeństwa w zakresie negatywnych skutków niskiej emisji (tj. emisji z niskich źródeł), na zdrowie ludzkie oraz środowisko, spowodowanej spalaniem nieodpowiedniej jakości paliw oraz odpadów w kotłach do tego nieprzystosowanych oraz z nadmiernego korzystania ze środków transportu indywidualnego.
29 Światowy kryzys finansowy przełożył się na wartości PKB niższe od przyjętych w prognozie.
30 PKB w 2008 r. wyniósł 4,9%, w 2009 r. wyniósł 1,8%, w 2010 r. wyniósł 3,8%, a w 2011 wyniósł 4,3%.
31 Energia finalna - ilość energii użytecznej uzyskana z paliwa po uwzględnieniu strat wynikających z konwersji, transportu etc. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
32 V Raport Rządowy dla Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu, Ministerstwo Środowiska przy współpracy Instytutu Ochrony Środowiska, Warszawa 2010.
33 W okresie 1988-2020 prognozowany jest spadek emisji gazów cieplarnianych (ekw. CO2) o - 35,5% (1988 jest rokiem bazowym do zobowiązań redukcyjnych protokołu z Kioto). Obliczenia: rok bazowy 1988 z wartością 563 442,77 Gg ekw. CO2 i rok 2020 - 36 389,47 Gg ekw. CO2, czyli redukcja -35,51%. Źródło: Raport dla Komisji Europejskiej, wynikający z art. 3 ust. 2 decyzji nr 280/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. dotyczącej mechanizmu monitorowania emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz wykonania Protokołu z Kioto, Warszawa 2010.
34 Konkluzje Rady Europejskiej z 4 lutego 2011 r.: "by dalej wzmacniać bezpieczeństwo dostaw, należy ocenić potencjał Europy w zakresie zrównoważonego wydobycia oraz wykorzystania konwencjonalnych i niekonwencjonalnych (gaz łupkowy i olej łupkowy) zasobów paliw kopalnych", projekt konkluzji Rady w sprawie dokumentu Energia 2020: Strategia na rzecz konkurencyjnego, zrównoważonego i bezpiecznego sektora energetycznego: "o ile szybka realizacja infrastruktury posłuży jako wsparcie unijnej polityki w zakresie dywersyfikacji, to należytą uwagę trzeba również zwracać na produkcję krajową".
35 Efektywność wykorzystania energii..., dz. cyt., Efektywność wykorzystania energii w latach 1999-2009, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2011.
36 ESCO - ang. Energy Service Companies - firmy oferujące usługi w zakresie finansowania działań zmniejszających zużycie energii.
37 Zagadnienie stworzenia efektywnych systemów przewozowych zostało poruszone w Strategii Rozwoju Transportu (rozdział 3.3.2).
38 Złoża rady uranowej znajdują się głównie w krajach stabilnych politycznie; blisko dwie trzecie dostaw uranu pochodzi z Kanady, Australii i Kazachstanu.
39 Pełne uzasadnienie odnośnie do wprowadzenia w Polsce energetyki jądrowej znajduje się w dokumencie Program Polskiej Energetyki Jądrowej.
40 Pełne uzasadnienie odnośnie do wprowadzenia w Polsce energetyki jądrowej znajduje się w dokumencie - Program Polskiej Energetyki Jądrowej.
41 Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej za okres od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2010 r.
42 Wg stanu na koniec lutego 2013 r. Por. http://www.ure.gov.pl/portal/pl/424/5241/Ponad_165_tysiecy_odbiorcow_zmienilo_sprzedawce_energii_Wyniki_kolejnego_pomiaru.html
43 Por. http://www.ure.gov.pl/pl/liberalizacja-rynku-ga/4589,Przedstawiamy-charakterystyke-polskiego-rynku-gazu.html
44 Energia ze źródeł odnawialnych w 2012 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013.
45 Energia ze źródeł odnawialnych w 2012 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013.
46 Zał. 2 do Polityki energetycznej Polski do 2030 r.
47 Informacja o dostępności mocy przyłączeniowej do sieci przesyłowej, stan na 31 października 2010 r., Polskie Sieci Elektroenergetyczne.
48 Rozwinięcie skrótów użytych w tabeli: MG - Ministerstwo Gospodarki, MŚ - Ministerstwo Środowiska, GDOŚ - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, GIOŚ -Generalny Inspektor Ochrony Środowiska, WIOŚ - Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, RDOŚ - Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska,WUG - Wyższy Urząd Górniczy, MIiR - Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, MSP - Ministerstwo Skarbu Państwa, MSZ - Ministerstwo Spraw Zagranicznych, MF - Ministerstwo Finansów, PIG-PIB - Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, KZGW - Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, RZGW - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, MRiRW - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, NFOŚiGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, WFOŚiGW - wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, URE - Urząd Regulacji Energetyki, MNiSW - Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, NCBiR - Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, NCN - Narodowe Centrum Nauki, MPiPS - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ARR - Agencja Rynku Rolnego, ARiMR - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, PGL LP - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, PAA - Państwowa Agencja Atomistyki.
49 Wskaźnik ODEX nie pokazuje bieżącego poziomu intensywności energetycznej, lecz postęp w stosunku do roku bazowego, im wskaźnik niższy, tym większa poprawa efektywności wykorzystania energii.
50 W 2011 r. było to odpowiednio 21 716/14 341.
51 Coraz większa konkurencja na rynku dostawców sprzętu komputerowego gwarantuje zmniejszanie zużycia energii nie tylko w czasie użytkowania, ale już na etapie produkcji sprzętu, jak i jego utylizacji. Powinno dążyć się do podniesienia świadomości ekologicznej konsumenta na tyle, by jednym z kryteriów wyboru był cykl życia produktu oraz zastosowane rozwiązania energooszczędne.
52 Działania te podnoszą efektywność wykorzystania mocy obliczeniowej oraz możliwość redukcji liczby sprzętu, co bezpośrednio wpływa na obniżenia zużycia energii potrzebnej na ich utrzymanie oraz schładzanie, a także na obniżenie ilości surowców zużywanych do produkcji oraz powstających odpadów.
53 Działanie wskazujące powrót do stosowania terminali, które modernizuje się znacznie rzadziej, wymagają mniej skomplikowanych komputerów, co przekłada się na mniejsze potrzeby energetyczne oraz zredukowanie ilości odpadów.
54 Zastosowanie wideo- lub audiokonferencji pozwoli na znaczne zredukowanie liczby wyjazdów służbowych, co bezpośrednio przyczyni się do oszczędności pieniędzy, czasu pracownika oraz ograniczenia emisji CO2. Zastosowanie powyższych technologii wymaga działań prowadzących do poprawy infrastruktury teleinformatycznej oraz podniesienia poziomu jej niezawodności, a także edukacji i działań zachęcających społeczeństwo do ich stosowania.
55 Powyższy zapis nie odnosi się do Długo- i Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju.