Tryb działania Generalnego Komisarza Wyborczego i wojewódzkich komisarzy wyborczych.

ZARZĄDZENIE Nr 29
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 29 marca 1990 r.
w sprawie trybu działania Generalnego Komisarza Wyborczego i wojewódzkich komisarzy wyborczych.

Na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin (Dz. U. Nr 16, poz. 96) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustala się:
1)
tryb działania Generalnego Komisarza Wyborczego, w brzmieniu określonym w załączniku nr 1 do zarządzenia,
2)
tryb działania wojewódzkich komisarzy wyborczych, w brzmieniu określonym w załączniku nr 2 do zarządzenia.
§  2.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania, z tym że w odniesieniu do przepisów, o których mowa w § 1 pkt 1 - z mocą od dnia 19 marca 1990 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

TRYB DZIAŁANIA GENERALNEGO KOMISARZA WYBORCZEGO

§  1.
1.
Generalny Komisarz Wyborczy, zwany dalej "Komisarzem", wykonuje zadania określone w Ordynacji wyborczej do rad gmin oraz czynności organizatorskie związane z przeprowadzaniem wyborów, działając bezpośrednio wespół z Kolegium lub za pośrednictwem wojewódzkich komisarzy wyborczych.
2.
W celu realizacji zadań Komisarz wydaje zarządzenia, postanowienia, polecenia oraz wytyczne lub wyjaśnienia.
3.
Komisarz działa przy pomocy Biura Generalnego Komisarza Wyborczego.
§  2.
1.
Komisarz, wykonując należące do niego zadania, w szczególności:
1)
czuwa nad bezwzględnym przestrzeganiem wykonywania czynności związanych z przeprowadzeniem wyborów,
2)
kontroluje działalność wojewódzkich komisarzy wyborczych, a za ich pośrednictwem komisji wyborczych, udzielając im, w miarę potrzeby, stosownej pomocy,
3)
podejmuje niezbędne działania organizatorskie związane z przeprowadzeniem wyborów, zwłaszcza w zakresie wykorzystywania środków finansowych i technicznych,
4)
współdziała z właściwymi organami i instytucjami na rzecz sprawnego, zgodnego z prawem przebiegu kampanii wyborczej,
5)
informuje Prezesa Rady Ministrów o stanie wykonywania zadań i czynności wyborczych oraz problemach związanych z ich realizacją.
2.
Komisarz może zwracać się do naczelnych i centralnych organów administracji państwowej w sprawach związanych z ich udziałem w zapewnianiu właściwego przygotowania i przeprowadzenia wyborów.
3.
Komisarz może w miarę potrzeby korzystać z pomocy ekspertów i doradców oraz powoływać zespoły konsultacyjne, zwłaszcza w celu analizy danych i informacji o realizacji czynności wyborczych.
§  3.
1.
Komisarz zwraca się do Prezesa Trybunału Konstytucyjnego oraz Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o wyznaczenie członków Kolegium.
2.
Komisarz zwołuje posiedzenia Kolegium i przewodniczy jego obradom. Kolegium zajmuje stanowisko w drodze uzgodnienia, a w przypadku gdy osiągnięcie uzgodnienia nie jest możliwe - większością głosów.
3.
W posiedzeniach Kolegium mogą uczestniczyć osoby zaproszone przez Komisarza.
4.
Z przebiegu posiedzeń Kolegium sporządza się protokoły, które w szczególności powinny obejmować: listę osób uczestniczących w posiedzeniu, wykaz spraw stanowiących przedmiot obrad oraz odpowiednio do każdej z nich stanowisko Kolegium; protokół podpisują: Komisarz oraz dwaj członkowie Kolegium.
§  4.
1.
Komisarz może żądać przedkładania przez wojewódzkich komisarzy wyborczych informacji o przebiegu wykonania ich zadań oraz zadań komisji wyborczych na ich obszarze działania, a także o wszystkich sprawach związanych z przygotowaniem i przebiegiem wyborów w danym województwie.
2.
Komisarz okresowo zwołuje narady wojewódzkich komisarzy wyborczych.
3.
W celu sprawnego i skutecznego wykonywania nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego, Komisarz może korzystać z pomocy upełnomocnionych osób, działających wyłącznie w zakresie ustalonym w pełnomocnictwie.
4.
W razie potrzeby Komisarz wspólnie z Ministrem-Szefem Urzędu Rady Ministrów koordynuje współpracę oraz rozstrzyga sprawy sporne pomiędzy wojewódzkimi komisarzami wyborczymi a wojewodami.
§  5.
Przy rozpatrywaniu skarg na działalność wojewódzkich komisarzy wyborczych Komisarz powinien zapoznać się ze stanowiskiem wojewódzkiego komisarza wyborczego, a także - w zależności od charakteru i rangi sprawy będącej przedmiotem skargi - umożliwić bezpośrednie złożenie wyjaśnień przez skarżącego oraz wojewódzkiego komisarza wyborczego bądź ich pełnomocników.
§  6.
1.
Komisarz w porozumieniu z Ministrem-Szefem Urzędu Rady Ministrów tworzy Biuro Generalnego Komisarza Wyborczego, zwane dalej Biurem, sprawujące organizacyjno-techniczną obsługę zadań i czynności Komisarza.
2.
Pracami Biura kieruje, zgodnie z ustaleniami Komisarza, dyrektor.
3.
Szczegółowy zakres zadań i tryb działania Biura ustala Komisarz.
4.
W miarę potrzeby oraz w uzgodnieniu z Ministrem-Szefem Urzędu Rady Ministrów Komisarz może korzystać z pomocy odpowiednich komórek organizacyjnych Urzędu Rady Ministrów.
§  7.
1.
Zarządzenia, postanowienia oraz inne dokumenty wydawane przez Komisarza opatruje się pieczęcią.
2.
Pieczęcią Komisarza jest pieczęć okrągła o średnicy 35 mm, zawierająca pośrodku wizerunek orła ustalony dla godła państwowego, a w otoku napis: "Generalny Komisarz Wyborczy".

ZAŁĄCZNIK Nr  2

TRYB DZIAŁANIA WOJEWÓDZKICH KOMISARZY WYBORCZYCH

§  1.
1.
Wojewódzcy komisarze wyborczy, zwani dalej "komisarzami", wykonują zadania określone w Ordynacji wyborczej do rad gmin oraz ustalone bądź zlecone przez Generalnego Komisarza Wyborczego, a także czynności organizatorskie związanie z przeprowadzeniem wyborów, działając bezpośrednio lub we współdziałaniu z wojewodami.
2.
W celu realizacji zadań komisarze wydają zarządzenia, postanowienia, polecenia oraz wytyczne lub wyjaśnienia.
3.
Komisarze działają przy pomocy wojewódzkich biur wyborczych.
§  2.
1.
Komisarze, wykonując należące do nich zadania, w szczególności:
1)
przestrzegają bezwzględnego wykonania czynności wyborczych wymienionych w kalendarzu wyborczym i innych czynności wyborczych, zarówno we własnym działaniu, jak i działaniach terytorialnych oraz obwodowych komisji wyborczych na obszarze województwa, zwanych dalej "komisjami wyborczymi",
2)
kontrolują działalność i nadzorują pracę komisji wyborczych, udzielając im, w miarę potrzeby, stosownej pomocy,
3)
podejmują bezpośrednio oraz we współdziałaniu z wojewodami i terenowymi organami administracji państwowej stopnia podstawowego niezbędne działania organizatorskie związane z przeprowadzeniem wyborów, zwłaszcza w zakresie wykorzystywania środków finansowych i technicznych,
4)
zapewniają przekazanie komisjom wyborczym wytycznych i wyjaśnień Generalnego Komisarza Wyborczego oraz koordynują, a w miarę potrzeby organizują, szkolenia członków komisji wyborczych z zakresu prawa wyborczego,
5)
współdziałają z właściwymi organami, instytucjami, organizacjami i środowiskami w województwie na rzecz sprawnego, zgodnego z prawem przebiegu kampanii wyborczej,
6)
informują Generalnego Komisarza Wyborczego o stanie wykonywania zadań i czynności wyborczych na obszarze województwa oraz problemach związanych z ich realizacją.
2.
W razie powstania przeszkody w wypełnianiu obowiązków przez komisarza, trwającej dłużej niż 5 dni, należy zawiadomić o tym niezwłocznie Generalnego Komisarza Wyborczego.
§  3.
1.
Komisarze zwracają się do wojewodów, a za ich pośrednictwem - również do właściwych organów, instytucji i jednostek, w sprawach związanych z ich udziałem w zapewnieniu właściwego przygotowania i przeprowadzenia wyborów.
2.
Komisarze mogą zwracać się do Generalnego Komisarza Wyborczego z pytaniami i wnioskami w sprawach wyborczych, w tym o wydanie wytycznych lub udzielenie wyjaśnień.
3.
Komisarze mogą, w miarę potrzeby, korzystać z pomocy doradców i ekspertów oraz tworzyć zespoły konsultacyjne.
§  4.
1.
Komisarze mogą żądać przedkładania przez terytorialne komisje wyborcze informacji o przebiegu wykonywania ich zadań oraz, za ich pośrednictwem, o stanie przygotowania do pracy obwodowych komisji wyborczych.
2.
Komisarze mogą zwoływać narady przewodniczących terytorialnych komisji wyborczych.
3.
Komisarze ustalają tryb przedkładania im przez wojewodów informacji o stanie i przebiegu realizacji czynności związanych z organizacją wyborów.
§  5.
1.
W celu sprawnego, skutecznego wykonywania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa wyborczego komisarze mogą korzystać z pomocy upełnomocnionych osób, działających wyłącznie w zakresie ustalonym w pełnomocnictwie.
2.
W razie potrzeby komisarze wspólnie z wojewodami koordynują współpracę oraz rozstrzygają sprawy sporne pomiędzy komisjami wyborczymi a odpowiednimi organami administracji.
§  6.
Przy rozpatrywaniu skarg na działalność terytorialnych komisji wyborczych komisarz powinien zapoznać się ze stanowiskiem tej komisji, a także - w zależności od charakteru i rangi sprawy będącej przedmiotem skargi - umożliwić bezpośrednie złożenie wyjaśnień przez skarżącego oraz komisje bądź ich pełnomocników.
§  7.
1.
Komisarze, w porozumieniu z wojewodami, tworzą wojewódzkie biura wyborcze, sprawujące organizacyjno-techniczną obsługę zadań i czynności komisarzy. Wojewódzkie biura wyborcze działają w ramach urzędów wojewódzkich.
2.
Pracami wojewódzkich biur wyborczych kierują, zgodnie z ustaleniami komisarzy, dyrektorzy powoływani i odwoływani na wniosek komisarzy; zatrudnianie pracowników wojewódzkich biur wyborczych wymaga aprobaty komisarzy.
3.
Szczegółowy zakres zadań i tryb działania wojewódzkich biur wyborczych ustalają komisarze.
§  8.
1.
Zarządzenia, postanowienia oraz inne dokumenty wydawane przez komisarzy opatruje się pieczęcią.
2.
Pieczęcią komisarza jest pieczęć okrągła o średnicy 35 mm, zawierająca w otoku napis: "Wojewódzki Komisarz Wyborczy", pośrodku zaś nazwę miasta stanowiącego siedzibę wojewody.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1990.12.91

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Tryb działania Generalnego Komisarza Wyborczego i wojewódzkich komisarzy wyborczych.
Data aktu: 29/03/1990
Data ogłoszenia: 06/04/1990
Data wejścia w życie: 29/03/1990, 19/03/1990