Zasady tworzenia i działalności brygad racjonalizatorskich.

UCHWAŁA
RADY MINISTRÓW I CENTRALNEJ RADY ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
z dnia 5 kwietnia 1963 r.
w sprawie zasad tworzenia i działalności brygad racjonalizatorskich.

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo wynalazcze (Dz. U. Nr 33, poz. 156) Rada Ministrów wspólnie z Centralną Radą Związków Zawodowych uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Ilekroć w uchwale jest mowa o uchwale nr 74, należy przez to rozumieć uchwałę nr 74 Rady Ministrów z dnia 5 lutego 1963 r. w sprawie zasad organizowania, kierowania i koordynacji spraw wynalazczości, rozpowszechniania projektów wynalazczych oraz zasad wynagradzania i finansowania w zakresie wynalazczości (Monitor Polski Nr 18, poz. 100).
2.
Ilekroć w uchwale jest mowa o projektach wynalazczych lub o projektach, należy przez to rozumieć wynalazki, wzory użytkowe lub projekty racjonalizatorskie.
3.
Ilekroć w uchwale jest mowa o jednostkach, należy przez to rozumieć państwowe jednostki organizacyjne.
§  2.
1.
Ważne dla gospodarki narodowej zagadnienia techniczne z dziedziny wynalazczości w jednostkach gospodarki uspołecznionej mogą być powierzane do rozwiązania brygadom racjonalizatorskim.
2.
Brygadą racjonalizatorską, zwaną dalej "brygadą", jest zespół pracowników utworzony:
1)
dla opracowania projektu wynalazczego mającego na celu rozwiązanie zadania objętego tematyką wynalazczości ustalaną dla zakładu pracy lub tematu wynikającego z planu techniczno-ekonomicznego jednostki bądź
2)
dla opracowania projektu wynalazczego, o którym mowa w pkt 1, wraz z jego wdrożeniem do produkcji, bądź
3)
w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach (§ 3 ust. 2) - dla wdrożenia projektów wynalazczych do produkcji.
§  3.
1.
Utworzenie brygady, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 1 i 2, wraz z propozycją jej składu osobowego w zasadzie inicjują pracownicy zakładów pracy gospodarki uspołecznionej, a także rady zakładowe i oddziałowe, koła zakładowe stowarzyszeń technicznych zrzeszonych w Naczelnej Organizacji Technicznej, kluby techniki i racjonalizacji. Utworzenie takiej brygady może również inicjować kierownictwo zakładu.
2.
Utworzenie brygady, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 3, może być inicjowane przez kierownictwo zakładu pracy w przypadkach uzasadnionych napływem dużej ilości projektów wynalazczych, których realizacja w normalnym trybie jest utrudniona, lub też potrzebą pilnego wprowadzenia do produkcji szczególnie ważnych projektów.
3.
Kierownictwo zakładu pracy obowiązane jest udzielać brygadom poparcia i pomocy w realizacji założonych zadań.
§  4.
1.
Skład osobowy brygady powinien w zasadzie liczyć od 3 do 15 osób, powoływanych spośród fachowców danego zakładu pracy (inżynierowie, ekonomiści, technicy, majstrzy, doświadczeni robotnicy itp.).
2.
Jeżeli zachodzi konieczność, aby w skład brygady wchodzili pracownicy innego zakładu pracy, wówczas zakład ten powinien umożliwić swym pracownikom uczestniczenie w brygadzie.
3.
W razie potrzeby kierownictwo zakładu pracy powinno również zapewnić brygadzie pomoc ze strony wyższych uczelni, instytutów naukowo-badawczych itp.
§  5.
1.
W skład brygady, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 3, nie mogą wchodzić dyrektor zakładu pracy lub jego zastępcy.
2.
W wyjątkowych przypadkach, za zgodą jednostki nadrzędnej, mogą wchodzić w skład brygady, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 1 i 2, dyrektor zakładu pracy lub jego zastępcy, gdy do opracowania projektu wynalazczego lub dla rozwiązania tematu szczególnie trudnego pod względem technicznym niezbędne okażą się wiedza i umiejętności zawodowe dyrektora zakładu pracy lub jego zastępcy. W tym przypadku umowę z brygadą podpisuje kierownik jednostki nadrzędnej. Dyrektorom i ich zastępcom, wchodzącym w skład brygady utworzonej w myśl § 2 ust. 2 pkt 2, nie przysługuje wynagrodzenie w części przypadającej brygadzie za wdrożenie projektu wynalazczego do produkcji.
§  6.
Brygada wybiera spośród swego grona kierownika, który niezależnie od wkładu pracy przy wykonaniu zadania brygady reprezentuje ją wobec jednostki oraz koordynuje pracę członków brygady. Za czynności w zakresie reprezentowania brygady i koordynowania pracy jej członków kierownikowi brygady nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie.
§  7.
W zależności od rodzaju zadania, którego wykonania podjęła się brygada, a w szczególności w razie potrzeby uzupełnienia składu brygady przez niezbędnych fachowców, skład brygady może ulegać zmianom. Dokonanie zmian w składzie brygady wymaga zgody członków brygady i kierownictwa jednostki oraz odpowiedniego uzupełnienia umowy zawartej między jednostką a brygadą.
§  8.
1.
Umowa sporządzona przez jednostkę, w której tworzy się brygadę, ustalająca przedmiot i warunki wykonania zadania przez brygadę, powinna zawierać w szczególności:
1)
wymienienie osób wchodzących w skład brygady,
2)
określenie zadania brygady i terminu jego wykonania,
3)
zasady i warunki wynagrodzenia brygady,
4)
określenie miejsca wykonania zadania i zasad dotyczących odbioru wykonanego zadania,
5)
określenie innych wzajemnych praw i obowiązków stron.
2.
Wzór umowy stanowi załącznik do uchwały.
3.
Do umowy powinien być dołączony harmonogram prac brygady oraz preliminarz kosztów związanych z wykonaniem przez brygadę zadania, z podaniem spodziewanych efektów ekonomicznych lub innych korzyści, które przyniesie wykonanie zadania.
§  9.
W zależności od oceny zgłoszonego przez brygadę projektu, dokonywanej w trybie określonym w przepisach uchwały nr 74, przyjęty projekt może być uznany za pracowniczy: wynalazek, wzór użytkowy lub projekt racjonalizatorski.
§  10.
Jeżeli opracowany przez brygadę projekt nie został przyjęty do zastosowania w gospodarce uspołecznionej, wówczas kierownik brygady może w imieniu brygady wnieść odwołanie do jednostki nadrzędnej w trybie przewidzianym w przepisach uchwały nr 74.
§  11.
1.
W razie przyjęcia do zastosowania opracowanego przez brygadę projektu, każdemu z członków brygady służy prawo do otrzymania świadectwa autorskiego lub świadectwa racjonalizatorskiego, w zależności od tego, czy opracowany projekt został uznany za wynalazek, wzór użytkowy lub projekt racjonalizatorski.
2.
Członkowie brygady korzystają również z wszystkich uprawnień przewidzianych dla twórców pracowniczych projektów wynalazczych.
§  12.
1.
Brygady pracują w zasadzie poza normalnym czasem pracy.
2.
W uzasadnionych przypadkach, gdy zachodzi pilna potrzeba bezzwłocznego zastosowania projektu wynalazczego w produkcji, kierownik jednostki może zezwolić brygadzie, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 3, oraz brygadzie, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 2, na wykonanie części prac - tylko w zakresie prac wdrożeniowych - w godzinach zajęć służbowych.
3.
Za wykonywanie w normalnym czasie pracy prac związanych z wdrożeniem projektu wynalazczego do produkcji członkom brygady przysługuje wynagrodzenie za ten czas obliczone jak za urlop wypoczynkowy, które potrąca się z wynagrodzenia ustalonego umową o wykonanie zadania przez brygadę.
§  13.
1.
Za opracowany projekt wynalazczy, przyjęty do zastosowania, brygadzie przysługuje wynagrodzenie, które ustala się w zależności:
1)
od wielkości efektów, jakie przyniesie zastosowanie projektu,
2)
od wielkości kosztów, jakie brygada poniosła w związku z opracowaniem projektu wynalazczego, obliczone na podstawie § 43 uchwały nr 74.
2.
Za opracowanie i wdrożenie do produkcji przyjętego do zastosowania projektu wynalazczego (§ 2 ust. 2 pkt 2) wynagrodzenie ustala się:
1)
za opracowany i przyjęty do zastosowania projekt wynalazczy - według zasad określonych w ust. 1,
2)
za prace związane z wdrożeniem opracowanego przez brygadę i przyjętego do zastosowania projektu wynalazczego - w formie wynagrodzenia określonego w umowie na podstawie stawek obowiązujących dla danego rodzaju robót oraz wstępnego kosztorysu prac; jeżeli przewiduje się wykonanie dokumentacji technicznej projektu, wynagrodzenie za tę pracę ustala się według norm i zasad obowiązujących w danym resorcie, z tym że koszty sporządzania dokumentacji technicznej przez brygadę nie mogą być wyższe od kosztów robocizny bezpośredniej sporządzenia takiej dokumentacji przez właściwe biuro konstrukcyjne.
3.
Za prace związane z wdrożeniem do produkcji przyjętego do zastosowania projektu wynalazczego (§ 2 ust. 2 pkt 3) wynagrodzenie ustala się według zasad ust. 2 pkt 2.
§  14.
1.
Jeżeli w uzasadnionych przypadkach zachodzi konieczność przyspieszenia realizacji projektu dokonanego przez brygadę, kierownik jednostki może zlecić wykonanie prac związanych z realizacją projektów właściwym działom (wydziałom) jednostki w ramach normalnych zajęć.
2.
Jeżeli prace lub części prac związanych z realizacją projektu albo niektóre elementy projektu nie mogą być wykonane w jednostce realizującej projekt, kierownik tej jednostki jest obowiązany zapewnić terminowe wykonanie tych prac lub elementów w innej jednostce lub jednostkach.
3.
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, umowę z brygadą należy odpowiednio skorygować.
§  15.
Wydatki związane z działalnością brygad, koszty związane z realizacją przez brygady projektów wynalazczych oraz wynagrodzenia brygad powinny być pokrywane zgodnie z rozdziałem 8 uchwały nr 74.
§  16.
Jednostce służy prawo odstąpienia od umowy:
1)
w razie zmian w planach techniczno-ekonomicznych jednostki lub zmiany warunków organizacyjno-technicznych, na skutek których wykonanie umowy zawartej z brygadą byłoby niecelowe,
2)
w razie niewykonania przez brygadę podjętego zadania lub niedotrzymania istotnych warunków umowy.
§  17.
1.
Brygadzie służy prawo odstąpienia od umowy w razie niemożności wykonania objętego umową zadania, jak również w razie niewykonania warunków umowy przez jednostkę.
2.
W razie rozwiązania umowy w zakresie prac związanych z realizacją projektu, brygadzie przysługuje prawo do wynagrodzenia obliczonego na zasadach § 13 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 - w wysokości odpowiadającej wkładowi pracy brygady. Wkład pracy brygady określa się komisyjnie, przy udziale kierownika brygady.
3.
W razie odstąpienia przez brygadę od umowy bez uzasadnionej przyczyny, brygadzie nie przysługuje prawo do wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy.
§  18.
1.
Osobie, która z uzasadnionych przyczyn wystąpiła z brygady w czasie wykonania zadania, służy prawo do wynagrodzenia w wysokości odpowiadającej wkładowi pracy tej osoby przy wykonywaniu objętego umową zadania w myśl § 13. Wkład pracy osoby występującej z brygady określa kierownik brygady w porozumieniu z członkami brygady.
2.
Rozstrzyganie sporów pomiędzy członkami brygady o udział i wkład pracy przy wykonywaniu zadania objętego umową oraz o wysokość udziału w wynagrodzeniu należy do właściwości sądów powszechnych.
§  19.
Zarządy główne związków zawodowych i zarządy główne stowarzyszeń naukowo-technicznych zrzeszonych w Naczelnej Organizacji Technicznej zapewnią rozpowszechnianie tworzenia brygad racjonalizatorskich przez podległe im organizacyjnie ogniwa oraz otoczenie brygad należytą opieką.
§  20.
Zaleca się centralnym związkom spółdzielczym wydanie w porozumieniu z właściwymi związkami zawodowymi przepisów w sprawie brygad racjonalizatorskich, tworzonych w jednostkach spółdzielczych, w dostosowaniu do przepisów niniejszej uchwały.
§  21.
W sprawach dotyczących działalności brygad racjonalizatorskich, utworzonych przed wejściem w życie niniejszej uchwały, których prace nie zostały zakończone do dnia wejścia jej w życie, stosuje się przepisy niniejszej uchwały.
§  22.
Traci moc zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 10 grudnia 1955 r. w sprawie brygad racjonalizatorskich (Monitor Polski Nr 122, poz. 1600).
§  23.
Wykonanie uchwały porucza się zainteresowanym ministrom.
§  24.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK 

WZÓR UMOWY O WYKONANIE ZADANIA PRZEZ BRYGADĘ RACJONALIZATORSKĄ

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024