Typy aptek, zakres ich czynności, lokale i wyposażenie.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia 22 lutego 1956 r.
w sprawie typów aptek, zakresu ich czynności, lokali i wyposażenia.

Na podstawie art. 3 ust. 3 i art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o aptekach (Dz. U. Nr 1, poz. 2) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustala się:
1)
5 rodzajów aptek otwartych:
a)
apteki społeczne I i II typu,
b)
punkty apteczne I, II i III typu,
2)
3 rodzaje aptek zakładowych:
a)
apteki szpitalne (sanatoryjne),
b)
apteki kolejowe I i II typu,
c)
zakładowe punkty apteczne.

Apteki otwarte.

§  2.
Do zadań aptek społecznych I i II typu należy wykonywanie czynności określonych w art. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o aptekach (Dz. U. Nr 1, poz. 2).
§  3.
1.
Do zadań punktów aptecznych I i II typu należy:
1)
zaopatrywanie w leki gotowe w opakowaniach fabrycznych bądź w fasunkach hurtowni lub apteki macierzystej, nie zawierające trucizn ani środków odurzających, z wyjątkiem Guttae Inoziemcovi i Tinctura Valerianae aetherae, w fasunkach do 20 g,
2)
sprzedaż materiałów opatrunkowych, odżywek, środków służących do zwalczania szkodników i pasożytów oraz środków służących do celów dezynfekcyjnych i higienicznych.
2.
W punkcie aptecznym I typu wolno ponadto rozfasowywać leki w postaci tabletek.
3.
W punkcie aptecznym I lub II typu, w którym jest zatrudniony magister farmacji posiadający prawo samodzielnego wykonywania czynności fachowych, prowizor farmacji, aptekarz aprobowany, pomocnik aptekarski lub asystent apteczny, mogą być wprowadzane do obrotu wszelkie leki gotowe i artykuły sanitarne.
§  4.
Do zadań punktów aptecznych III typu należy skup i sprzedaż niektórych leków gotowych, produkowanych za granicą.
§  5.
1.
Lokal apteki społecznej I typu powinien składać się co najmniej z następujących pomieszczeń:
1)
izba ekspedycyjna,
2)
izba recepturowa,
3)
magazyn leków,
4)
laboratorium galenowe i badań kontrolnych,
5)
zmywalnia szkła,
6)
piwnica i pomieszczenia do przechowywania materiałów łatwopalnych,
7)
pokój kierownika apteki wraz z dyżurką,
8)
ustęp i umywalnia.
2.
W izbie ekspedycyjnej powinno znajdować się wejście dla publiczności, prowadzące bezpośrednio z ulicy. Przy wejściu dla publiczności powinien być umieszczony dzwonek.
3.
Izba ekspedycyjna i izba recepturowa mogą znajdować się we wspólnym pomieszczeniu.
§  6.
1.
Lokal apteki społecznej II typu powinien składać się co najmniej z następujących pomieszczeń:
1)
izba ekspedycyjna wraz z izbą recepturową,
2)
magazyn leków,
3)
zmywalnia szkła,
4)
piwnica,
5)
ustęp i umywalnia.
2.
Przepis § 5 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
§  7.
Lokal punktu aptecznego I kategorii powinien składać się co najmniej z jednej samodzielnej izby z wejściem dla publiczności, prowadzącym bezpośrednio z ulicy.
§  8.
Punkt apteczny II typu powinien mieścić się w lokalu ośrodka zdrowia bądź przychodni rejonowej, w osobnym pomieszczeniu bądź w izbie zabiegowej.
§  9.
Lokal punktu aptecznego III typu powinien składać się co najmniej z dwóch pomieszczeń:
1)
izba ekspedycyjna z wejściem dla publiczności, prowadzącym bezpośrednio z ulicy,
2)
magazyn leków.
§  10.
W aptece społecznej I typu powinny znajdować się co najmniej:

A) następujące sprzęty:

1)
stół ekspedycyjny,
2)
stoły recepturowe (łoża) do przyrządzania leków recepturowych o liczbie stanowisk odpowiadającej liczbie osób równocześnie pracujących przy tych stołach,
3)
regały na naczynia,
4)
szafy z półkami i szufladami do przechowywania środków farmaceutycznych, z wyjątkiem trucizn oraz środków odurzających i silnie działających,
5)
oddzielne szafy zamykane na klucz i oznaczone w sposób trwały:
a)
literą "A" - do przechowywania trucizn,
b)
literą "B" - do przechowywania środków silnie działających,
c)
napisem "Narcotica" - do przechowywania środków odurzających;

B) przyrządy niezbędne do przyrządzania leków, a w szczególności:

1)
aparat destylacyjny,
2)
sterylizator do wyjaławiania leków,
3)
naczynie do wyjaławiania szkła aptecznego,
4)
aparat do przyrządzania odwarów i naparów,
5)
przyrząd do wyrobu czopków,
6)
przyrząd do wyrobu pigułek wraz z kompletem noży,
7)
prasa apteczna,
8)
perkolator,
9)
komplet sit,
10)
moździerze porcelanowe i szklane,
11)
lejki, menzurki, zlewki, elermajerki itp.,
12)
ramy do cedzideł,
13)
łaźnia wodna,
14)
waga Berangera,
15)
przy każdym stanowisku przy stole recepturowym:
a)
waga precyzyjna do proszków nośności do 50 g na pudełku bądź na podstawce drewnianej z urządzeniem do zatrzymywania,
b)
waga apteczna do mikstur nośności do 1 kg na pudełku bądź podstawce drewnianej,
c)
komplet odważników od 1 g do 1000 g oraz
d)
komplet odważników od 0,01 g do 0,5 g,
16)
waga analityczna,
17)
przyrządy potrzebne do wykonywania analiz w aptece;

C) odczynniki do analiz ilościowych i jakościowych;

D) naczynia do przechowywania środków farmaceutycznych i odczynników, sporządzone z materiałów odpowiadających wymaganiom obowiązującej farmakopei;

E) następujące teksty przepisów i książki:

1)
urzędowy spis leków oraz inne obowiązujące wykazy środków farmaceutycznych,
2)
obowiązująca farmakopea,
3)
podręcznik chemii nieorganicznej, chemii organicznej, chemii farmaceutycznej, farmakognozji, analizy jakościowej i ilościowej oraz farmakologii, a także prasa fachowa,
4)
książka przychodu i rozchodu środków odurzających,
5)
książka przychodu i rozchodu spirytusu.
§  11.
W aptece społecznej II typu powinny znajdować się co najmniej:

A) stół recepturowy oraz sprzęty wymienione w § 10 lit. A pkt 1 i 3-5;

B) przyrządy wymienione w § 10 lit. B pkt 1, 3-6, 9-15 i 17;

C) odczynniki do analizy jakościowej;

D) naczynia wymienione w § 10 lit. D;

E) teksty przepisów i książki wymienione w § 10 lit. E.

§  12.
W punkcie aptecznym I i III typu powinien znajdować się co najmniej stół ekspedycyjny, odpowiednia ilość szaf i regałów oraz kasetka do przechowywania pieniędzy.
§  13.
W punkcie aptecznym II typu powinna znajdować się szafa na leki.

Apteki zakładowe.

§  14.
Do zadań apteki szpitalnej (sanatoryjnej) należy zaopatrywanie osób leczonych w szpitalu (sanatorium) w leki gotowe i recepturowe, artykuły sanitarne oraz płyny iniekcyjne.
§  15.
Do zadań apteki kolejowej należy zaopatrywanie w leki gotowe i recepturowe oraz artykuły sanitarne osób uprawnionych do świadczeń w ramach kolejowej służby zdrowia.
§  16.
1.
Do zadań zakładowego punktu aptecznego należy zaopatrywanie w leki gotowe, nie zawierające w swym składzie trucizn i środków odurzających, z wyjątkiem Guttae Inoziemcovi i Tinctura Valerianae aetherae, oraz zaopatrywanie w artykuły sanitarne.
2.
Przepis § 3 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§  17.
Lokal apteki szpitalnej (sanatoryjnej) powinien składać się co najmniej z następujących pomieszczeń:
1)
izba ekspedycyjna wraz z izbą recepturową,
2)
magazyn leków oraz wydzielony magazyn do przechowywania opatrunków,
3)
laboratorium galenowe,
4)
laboratorium analityczne,
5)
pomieszczenie do przygotowywania płynów iniekcyjnych,
6)
zmywalnia szkła,
7)
piwnica i pomieszczenie do przechowywania materiałów łatwopalnych,
8)
pokój kierownika,
9)
ustęp i umywalnia.
§  18.
Lokal apteki kolejowej I typu powinien odpowiadać warunkom określonym w § 5, a apteki kolejowej II typu - warunkom określonym w § 6.
§  19.
Lokal zakładowego punktu aptecznego powinien składać się co najmniej z dwóch izb:
1)
magazyn leków,
2)
izba ekspedycyjna.
§  20.
W aptece szpitalnej (sanatoryjnej) powinny znajdować się co najmniej:

A) sprzęty wymienione w § 10 lit. A, a ponadto lodówka i regał na leki przygotowane do ekspedycji;

B) przyrządy wymienione w § 10 lit B pkt 1, 3-17 oraz sterylizator do wyjaławiania szkła aptecznego;

C) odczynniki wymienione w § 10 lit. C;

D) naczynia wymienione w § 10 lit. D;

E)

teksty przepisów i książki wymienione w § 10 lit. E;

F) następujące przyrządy i sprzęty, przeznaczone do przygotowywania płynów iniekcyjnych:

1)
elektryczny aparat destylacyjny,
2)
autoklaw,
3)
stół ze szklaną płytą,
4)
szafa na naczynia laboratoryjne.
§  21.
Wyposażenie apteki kolejowej I typu powinno odpowiadać warunkom określonym w § 10, a apteki kolejowej II typu - warunkom określonym w § 11.
§  22.
W zakładowym punkcie aptecznym powinny znajdować się: szafy, stół, lodówka, obowiązująca farmakopea, urzędowy spis leków i prasa fachowa.

Przepisy przejściowe i końcowe.

§  23.
Wydział zdrowia prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Zarząd Służby Zdrowia w m.st. Warszawie, m. Łodzi), uprawniony na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o aptekach do stwierdzenia, że lokal apteki odpowiada warunkom określonym w niniejszym zarządzeniu, może w przypadkach uzasadnionych czynić odstępstwa od wymagań przewidzianych w § 5 ust. 1, § 6 ust. 1, §§ 10, 11, 17, 18, 20 i 21.
§  24.
Lokale i wyposażenie aptek czynnych w dniu wejścia w życie niniejszego zarządzenia powinny być dostosowane do wymagań określonych w tym zarządzeniu w terminie do dnia 31 grudnia 1960 r.
§  25.
Uchyla się zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 listopada 1951 r. w sprawie typów aptek otwartych, zakresu ich czynności i wyposażenia (Monitor Polski z 1951 r. Nr A-100, poz. 1475 i z 1953 r. Nr A-16, poz. 233).
§  26.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.18.254

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Typy aptek, zakres ich czynności, lokale i wyposażenie.
Data aktu: 22/02/1956
Data ogłoszenia: 07/03/1956
Data wejścia w życie: 07/03/1956