Zasady i tryb zdawania egzaminów i uzyskiwania dyplomów ukończenia wyższych studiów ekonomicznych w charakterze eksternistów.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
z dnia 27 listopada 1956 r.
w sprawie zasad i trybu zdawania egzaminów i uzyskiwania dyplomów ukończenia wyższych studiów ekonomicznych w charakterze eksternistów.

Na podstawie art. 46 ustawy z dnia 15 grudnia 1951 r. o szkolnictwie wyższym i o pracownikach nauki (Dz. U. z 1956 r. Nr 45, poz. 205) zarządza się, co następuje:
§  1.
Osoby pracujące, które z uzasadnionych powodów nie mają możliwości zdobycia wyższego wykształcenia w drodze studiów zaocznych lub wieczorowych, mogą być dopuszczone w charakterze eksternistów do zdawania egzaminów z poszczególnych przedmiotów oraz uzyskiwania dyplomów ukończenia studiów wyższych na wszystkich istniejących kierunkach studiów w wyższych szkołach ekonomicznych, z wyjątkiem kierunków: ekonomiki i organizacji przemysłu rolno-spożywczego, technologii żywienia zbiorowego, ekonomiki żywienia zbiorowego - na zasadach i w trybie określonych niniejszym zarządzeniem.
§  2.
1.
Warunkiem ubiegania się o zezwolenie na składanie egzaminów w charakterze eksternisty jest:
1)
posiadanie wykształcenia uprawniającego do odbywania studiów wyższych,
2)
wykazanie się przynajmniej 4-letnią pracą zawodową, w tym 2-letnią na stanowisku wymagającym wykształcenia ekonomicznego,
2.
O zezwoleniu na składanie egzaminów w charakterze eksternisty decyduje rektor szkoły wyższej, który corocznie (biorąc pod uwagę możliwości szkoły w zakresie obciążenia pracowników nauki i bazy materialnej) ustala liczbę eksternistów dla poszczególnych kierunków studiów.
3.
Rektor może uzależnić wydanie zezwolenia od uprzedniego złożenia przez kandydata egzaminu wstępnego. Zakres i tryb składania egzaminu wstępnego ustala rektor.
§  3.
1.
Eksternista obowiązany jest do samodzielnego opanowania materiału nauczania zawartego w programach studiów zwykłych, głównie w oparciu o uzyskaną od kierowników właściwych katedr bibliografię, składania egzaminów przewidzianych w planie studiów zwykłych, przygotowania pracy magisterskiej oraz złożenia egzaminu magisterskiego.
2.
Eksternista powinien uzyskać dyplom w czasie najwyżej o 2 lata dłuższym niż okres trwania studiów zwykłych licząc bieg terminu od daty przyjęcia w poczet eksternistów.
3.
Nieuzyskanie przez eksternistów dyplomu w terminie określonym w ust. 2 powoduje utratę prawa do dalszego składania egzaminów w charakterze eksternisty.
§  4.
Eksternista może uczęszczać na prowadzone dla studentów studiów zwykłych wykłady oraz korzystać z biblioteki szkoły i urządzeń zakładów naukowych.
§  5.
1.
Osoby odpowiadające następującym niżej określonym w pkt 1-4 warunkom mogą uzyskać dyplom magisterski na wymienionych w § 1 kierunkach studiów ekonomicznych pod warunkiem złożenia w charakterze eksternistów egzaminów i prac przewidzianych w planie dawnych studiów II stopnia:
1)
absolwenci studiów I stopnia wyższych szkół ekonomicznych,
2)
absolwenci b. wyższych szkół handlowych oraz wydziałów ekonomicznych innych szkół wyższych, którzy ukończyli studia po 1944 r. i uzyskali dyplomy ukończenia 3-letnich studiów wyższych w niżej wymienionych szkołach:
a)
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie z Oddziałem w Łodzi,
b)
Akademia Handlowa w Krakowie,
c)
Akademia Handlowa w Poznaniu z Oddziałem w Szczecinie,
d)
Wyższa Szkoła Handlowa we Wrocławiu,
e)
Wyższa Szkoła Handlu Morskiego w Sopocie,
f)
Wyższa Szkoła Administracyjno-Handlowa w Częstochowie,
g)
Państwowa Wyższa Szkoła Administracji w Katowicach,
h)
Akademia Nauk Politycznych - Wydział Społeczno-Polityczny,
3)
osoby, które przed dniem 1 września 1939 r. złożyły wszystkie obowiązujące egzaminy oraz uzyskały prawo złożenia pracy magisterskiej w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie,
4)
absolwenci, którzy uzyskali w latach 1929-1939 dyplomy ukończenia 3-letnich studiów handlowych w następujących szkołach:
a)
Wyższa Szkoła Handlowa w Warszawie,
b)
Wyższe Studium Handlowe w Krakowie,
c)
Wyższa Szkoła Handlowa w Poznaniu,
d)
Wyższa Szkoła Handlu Zagranicznego we Lwowie,
e)
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie,
f)
Akademia Handlowa w Krakowie,
g)
Akademia Handlowa w Poznaniu,
h)
Akademia Handlu Zagranicznego we Lwowie.
2.
O zezwoleniu na składanie egzaminów decyduje rektor szkoły wyższej na podstawie złożonych dokumentów bez konieczności składania egzaminu wstępnego.
§  6.
Szczegółowe warunki składania poszczególnych egzaminów i uzyskiwania dyplomów określa regulamin stanowiący załącznik do niniejszego zarządzenia.
§  7.
Tracą moc w odniesieniu do wyższych szkól ekonomicznych zarządzenia Ministra Szkolnictwa Wyższego:
1)
z dnia 22 października 1953 r. w sprawie warunków odbywania studiów wyższych oraz uzyskiwania dyplomów ich ukończenia w charakterze eksternistów przez nauczycieli i pracowników kulturalno-oświatowych (Monitor Polski z 1953 r. Nr A-99, poz. 1365, z 1954 r. Nr A-77, poz. 912 i z 1956 r. Nr 17, poz. 247) oraz
2)
z dnia 12 sierpnia 1954 r. w sprawie odbywania eksternistycznych studiów II stopnia w wyższych szkołach ekonomicznych (Monitor Polski Nr 90, poz. 1000).
§  8.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 października 1956 r.

ZAŁĄCZNIK 

REGULAMIN SKŁADANIA EGZAMINÓW I UZYSKIWANIA DYPLOMÓW UKOŃCZENIA STUDIÓW WYŻSZYCH W CHARAKTERZE EKSTERNISTÓW W WYŻSZYCH SZKOŁACH EKONOMICZNYCH

§ 1.
1.
Osoba odpowiadająca warunkom określonym w §§ 2 i 5 zarządzenia i ubiegająca się o prawo składania egzaminów i uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych w charakterze eksternisty składa podanie do rektora szkoły ze wskazaniem kierunku studiów. Do podania należy dołączyć:
1)
zaświadczenie stwierdzające charakter i okres pracy zawodowej,
2)
świadectwo dojrzałości w oryginale bądź odpis dyplomu ukończenia studiów lub dokument wymagany w § 5 zarządzenia,
3)
życiorys,
4)
2 fotografie.
2.
Podania należy składać do dnia 30 sierpnia każdego roku.
§  2.
1.
Osoba, której rektor zezwolił na składanie egzaminów w charakterze eksternisty, otrzymuje indeks z nadrukiem "eksternista".
2.
Po otrzymaniu zawiadomienia o wpisaniu na listę eksternistów eksternista obowiązany jest opracować roczny harmonogram składania egzaminów i przedłożyć go dziekanowi właściwego wydziału do zatwierdzenia. W następnych latach eksternista składa harmonogram na początku każdego roku szkolnego. Za zgodą dziekana można dokonywać bieżąco zmian w harmonogramie.
§  3.
1.
Do uzyskania dyplomu magistra obowiązuje eksternistę złożenie wszystkich egzaminów przewidzianych w planie studiów zwykłych, napisanie i uzyskanie przyjęcia pracy magisterskiej oraz złożenie egzaminu magisterskiego.
2.
W razie gdy plan studiów przewiduje zamiast egzaminów zaliczenia przedmiotów, eksternistę obowiązuje z tych przedmiotów egzamin. Obowiązek złożenia egzaminu nie dotyczy wychowania fizycznego i studium wojskowego.
3.
Osoby wymienione w § 5 ust. 3 i 4 mogą być zobowiązane przez dziekana do złożenia ponadto uzupełniających egzaminów wchodzących w zakres obranej specjalizacji.
4.
Dziekan może, po zapoznaniu się z przebiegiem studiów I stopnia i pracą zawodową, zwolnić osoby wymienione w § 5 ust. 1 i 2 ze składania obowiązujących w planie studiów egzaminów, o ile eksternista zdawał je na studiach I stopnia (np. ekonomia polityczna, przedmiot kierunkowy, materializm dialektyczny itp.).
§  4.
1.
Eksternistę obowiązują terminy egzaminów przewidziane w złożonym przez niego i zatwierdzonym przez dziekana harmonogramie.
2.
Eksternista, który w dwóch kolejnych terminach nie przystąpił do określonych harmonogramem egzaminów, może być skreślony przez dziekana z listy eksternistów.
3.
Egzamin poprawkowy z danego przedmiotu można składać nie więcej niż 1 raz. Egzamin poprawkowy eksternista może składać nie wcześniej niż po upływie dwóch miesięcy od daty składania pierwszego egzaminu.
4.
Dziekan w uzasadnionych przypadkach może wyrazić zgodę na składanie drugiego egzaminu poprawkowego.
5.
Złożenie egzaminu poprawkowego z wynikiem niedostatecznym powoduje skreślenie z listy eksternistów bez prawa ponownego wpisu.
§  5.
1.
Eksternistę obowiązuje napisanie pracy magisterskiej zgodnie z obowiązującym na danym kierunku planem studiów zwykłych. Temat pracy magisterskiej ustala kierownik katedry lub upoważniony przez niego samodzielny pracownik nauki.
2.
Eksternista powinien złożyć nie później niż na jeden rok przed przystąpieniem do egzaminu magisterskiego plan pracy magisterskiej, a pracę magisterską nie później niż na 3 miesiące przed egzaminem.
3.
Osoby wymienione w § 1 zarządzenia przed przystąpieniem do egzaminu magisterskiego powinny uzyskać zaliczenie pracy zawodowej jako praktyki. Zaliczenia dokonuje kierownik katedry specjalizującej.
4.
Eksternista może przedłożyć jako pracę magisterską pracę ogłoszoną drukiem.
5.
Oceny pracy dokonuje się w sposób przyjęty dla studentów studiów zwykłych.
6.
Niezłożenie lub nieprzyjęcie pracy magisterskiej powoduje niedopuszczenie do egzaminu magisterskiego. Prawo ponownego złożenia pracy przysługuje tylko 1 raz w terminie wyznaczonym przez dziekana, nie dłuższym jednak niż 1 rok od daty odrzucenia pracy. Nieprzyjęcie pracy w tym terminie powoduje skreślenie z listy eksternistów bez prawa ponownego wpisu.
§  6.
Egzamin magisterski odbywa się w sposób przyjęty dla studentów studiów zwykłych.
§  7.
1.
Egzamin magisterski jest ustny.
2.
Na egzaminie magisterskim eksternista powinien wykazać znajomość całości materiału przedmiotu kierunkowego oraz problematyki naukowej w zakresie tematu pracy magisterskiej, a w tej mierze szczególnie znajomość ekonomii politycznej.
3.
Po złożeniu egzaminu magisterskiego z oceną co najmniej dostateczną eksternista otrzymuje dyplom i tytuł magistra.
§  8.
Eksterniści uiszczają następujące opłaty: wpisowe 30 zł, opłata za każdy egzamin 25 zł, opłata za egzamin poprawkowy 40 zł, opłata za ocenę pracy magisterskiej 100 zł i egzamin magisterski 75 zł.
§  9.
Ewidencję eksternistów prowadzą dziekanaty.
§  10.
Eksterniści mogą składać egzaminy z przedmiotów pedagogicznych (jeśli takie wykłady są w danej szkole prowadzone) uzyskując zaświadczenie stwierdzające kwalifikacje w tym zakresie.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.102.1186

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady i tryb zdawania egzaminów i uzyskiwania dyplomów ukończenia wyższych studiów ekonomicznych w charakterze eksternistów.
Data aktu: 27/11/1956
Data ogłoszenia: 17/12/1956
Data wejścia w życie: 17/12/1956, 01/10/1956