Nadanie statutu Bibliotece Narodowej.

UCHWAŁA NR 584
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 19 sierpnia 1954 r.
w sprawie nadania statutu Bibliotece Narodowej.

Na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 1951 r. o szkolnictwie wyższym i o pracownikach nauki (Dz. U. z 1952 r. Nr 6, poz. 38) Prezydium Rządu uchwala, co następuje:
§  1.
Bibliotece Narodowej w Warszawie nadaje się statut, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§  2.
Wykonanie uchwały porucza się Ministrowi Kultury i Sztuki.
§  3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 19 sierpnia 1954 r.

ZAŁĄCZNIK  1

STATUT BIBLIOTEKI NARODOWEJ W WARSZAWIE

I.

Postanowienia ogólne.

§  1.
Biblioteka Narodowa w Warszawie, zwana dalej w skróceniu "Biblioteką", jest centralną biblioteką państwową oraz placówką naukową w rozumieniu ustawy z dnia 15 grudnia 1951 r. o szkolnictwie wyższym i o pracownikach nauki (Dz. U. z 1952 r. Nr 6, poz. 38).
§  2.
Siedzibą Biblioteki jest m. st. Warszawa.
§  3.
Biblioteka posiada osobowość prawną.
§  4.
Nadzór nad Biblioteką sprawuje Minister Kultury i Sztuki.
§  5.
Biblioteka ma prawo używania pieczęci okrągłej z godłem państwowym pośrodku i napisem zawierającym nazwę Biblioteki.

II.

Zadania.

§  6.
1.
Do zadań Biblioteki należy gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, wykonywanie określonych centralnych prac bibliotekoznawczych i bibliograficznych, prowadzenie fachowego poradnictwa w zakresie organizacji pracy bibliotek, metodyki czytelnictwa i upowszechniania przodujących doświadczeń w tej dziedzinie, prowadzenie badań naukowych dotyczących książki i bibliotek, kształcenie kadr naukowych bibliotekarzy i bibliografów.
2.
W szczególności do zadań Biblioteki należy:
1)
gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie:

- dokumentów i zabytków kultury polskiej w dziedzinie piśmiennictwa,

- całokształtu produkcji wydawniczej na terenie Państwa Polskiego oraz wydawnictw polskich lub Polski dotyczących, wydanych za granicą,

- piśmiennictwa obcego w zakresie niezbędnym dla rozwoju nauki polskiej we wszystkich podstawowych dziedzinach wiedzy;

2)
prowadzenie urzędowej rejestracji polskiej produkcji wydawniczej;
3)
inicjowanie, prowadzenie i publikowanie prac naukowo-badawczych z zakresu bibliotekoznawstwa i bibliografii oraz innych prac pomocniczych nauki;
4)
inicjowanie, organizowanie i wykonywanie prac międzybibliotecznych, służących centralnej ewidencji, wymianie i udostępnianiu zbiorów bibliotek polskich;
5)
sprawowanie opieki nad niektórymi rodzajami zbiorów w całym kraju (np. rękopisy, stare druki); zadania i zakres tej opieki ustala Minister Kultury i Sztuki w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami;
6)
prowadzenie prac w dziedzinie konserwacji zbiorów bibliotecznych;
7)
organizowanie konferencji i narad roboczych, wykładów, odczytów, wystaw oraz innych akcji służących potrzebom nauki i rozwojowi kultury;
8)
współpraca z odpowiednimi instytucjami za granicą w celu wzajemnej wymiany doświadczeń, a zwłaszcza w celu przyswajania doświadczeń praktycznych i osiągnięć teoretycznych ZSSR oraz krajów demokracji ludowej w dziedzinie bibliotekoznawstwa, bibliografii i prac pomocniczych nauki;
9)
wymiana wydawnictw z instytucjami zagranicznymi oraz wykonywanie umów o współpracy kulturalnej z zagranicą w zakresie zleconym Bibliotece przez władze zwierzchnie;
10)
współpraca z ogólnokrajową siecią bibliotek w zakresie zadań Biblioteki, w szczególności pomoc bibliograficzna i metodyczna dla bibliotek powszechnych, szkolnych i fachowych;
11)
redagowanie, opracowywanie i wydawanie publikacji periodycznych i nieperiodycznych z zakresu działalności Biblioteki;
12)
udzielanie opinii, konsultacji i innej pomocy z zakresów objętych działalnością Biblioteki;
13)
kształcenie i doskonalenie kadr naukowych bibliotekarzy i bibliografów w zakresie bibliotekoznawstwa, bibliografii i nauki o książce oraz współpraca z instytucjami, ustalającymi programy naliczania z tego zakresu w szkolnictwie średnim i wyższym;
14)
prowadzenie innych prac zleconych przez Ministra Kultury i Sztuki z zakresu działalności Biblioteki.
§  7.
Biblioteka może zlecać osobom spoza Biblioteki, a także innym instytucjom, prowadzenie prac wchodzących w zakres działania Biblioteki.
§  8.
Biblioteka dostępna jest dla każdego pragnącego z niej korzystać dla celów naukowych lub kształcenia się. Biblioteka udostępnia swoje zbiory innym bibliotekom i instytucjom w kraju i za granicą. Warunki korzystania z Biblioteki określa osobny regulamin" zatwierdzony przez Ministra Kultury i Sztuki.

III.

Organy Biblioteki.

§  9.
Na czele Biblioteki stoi dyrektor, który kieruje działalnością Biblioteki i jest za nią odpowiedzialny.
§  10.
Dyrektor zarządza Biblioteką przy pomocy trzech zastępców dyrektora.
§  11.
Dyrektora Biblioteki powołuje i odwołuje Minister Kultury i Sztuki. Zastępców dyrektora powołuje i odwołuje Minister Kultury i Sztuki na wniosek dyrektora Biblioteki.
§  12.
Do zakresu działania dyrektora należy w szczególności:
1)
kierowanie całością prac naukowo-badawczych, usługowych i organizacyjno-administracyjnych Biblioteki;
2)
opracowywanie planów pracy i preliminarzy budżetowych oraz przedstawianie ich do zatwierdzenia Ministrowi Kultury i Sztuki;
3)
przedstawianie Radzie Naukowej spraw wymagających jej opinii i wykonywanie uchwał Rady;
4)
przedstawianie Ministrowi Kultury i Sztuki sprawozdań z działalności Biblioteki;
5)
reprezentowanie Biblioteki na zewnątrz.
§  13.
Zastępcy dyrektora mają przydzielony sobie zakres prac, za który odpowiadają przed dyrektorem Biblioteki.
§  14.
W Bibliotece czynna jest Rada Naukowa.
§  15.
Rada Naukowa Biblioteki składa się z przewodniczącego oraz członków, powołanych na okres 3 lat spośród pracowników naukowych Biblioteki oraz spośród przedstawicieli nauki i wybitnych bibliotekarzy. W skład Rady Naukowej wchodzą dyrektor i zastępcy dyrektora. Liczba członków Rady Naukowej łącznie z przewodniczącym nie może przekroczyć 25 osób.
§  16.
Przewodniczącego Rady Naukowej, jego zastępców, członków oraz sekretarza powołuje i odwołuje Minister Kultury i Sztuki.
§  17.
Do zadań Rady Naukowej należy:
1)
opiniowanie planu prac naukowo-badawczych Biblioteki;
2)
stawianie wniosków w sprawie podejmowania prac naukowo-badawczych Biblioteki;
3)
opiniowanie projektów zmian struktury organizacyjnej Biblioteki;
4)
opracowywanie projektu regulaminu Rady Naukowej, który podlega zatwierdzeniu przez Ministra Kultury i Sztuki;
5)
czuwanie nad przebiegiem kształcenia i doskonalenia kadr naukowych w Bibliotece;
6)
opiniowanie wniosków w sprawie nadawania stopni naukowych samodzielnym pracownikom nauk Biblioteki;
7)
opiniowanie preliminarzy dochodów i wydatków Biblioteki;
8)
opiniowanie sprawozdań z pracy Biblioteki;
9)
rozpatrywanie innych spraw na zlecenie Ministra Kultury i Sztuki.
§  18.
1.
Posiedzenia Rady Naukowej zwołuje przewodniczący Rady przynajmniej raz na 4 miesiące.
2.
Niezależnie od tego obowiązku przewodniczący obowiązany jest zwołać posiedzenie Rady:
1)
na żądanie Ministra Kultury i Sztuki;
2)
na żądanie dyrektora Biblioteki;
3)
na żądanie co najmniej 1/4 liczby członków Rady.
§  19.
1.
Do ważności uchwał Rady Naukowej konieczna jest obecność przewodniczącego lub zastępcy i co najmniej połowy ogólnej liczby członków. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. W razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego.
2.
Szczegółowy tryb prac Rady Naukowej określi regulamin zatwierdzony przez Ministra Kultury i Sztuki.
3.
Przewodniczący i członkowie Rady otrzymują za udział w posiedzeniach wynagrodzenie w wysokości określonej przez Ministra Kultury i Sztuki w porozumieniu z Ministrem Finansów.

IV.

Organizacja wewnętrzna.

§  20.
W skład Biblioteki wchodzą następujące komórki organizacyjne:

I.

Książnica z następującymi zakładami i działami:

1)
Zakład Uzupełniania Zbiorów,
2)
" Druków Nowszych,
3)
" Czasopism,
4)
" Starych Druków i Ośrodek Opieki nad Dawną Książką,
5)
" Rękopisów,
6)
" Grafiki,
7)
" Muzyczny,
8)
" Kartografii,
9)
" Katalogów Rzeczowych,
10)
" Katalogów Centralnych (międzybibliotecznych),
11)
" Informacji Naukowej,
12)
Dział Czytelń,
13)
" Wypożyczania Krajowego i Zagranicznego,
14)
" Magazynów Bibliotecznych,
15)
" Zbiorów Zabezpieczonych i Druków Zbędnych,
16)
" Wydawnictw;

II.

Instytut Bibliograficzny z następującymi zakładami:

1)
Zakład Teorii i Organizacji Bibliografii,
2)
" Bibliografii Bieżącej Ogólnej,
3)
" Bibliografii Bieżącej Specjalnej,
4)
" Bibliografii Retrospektywnej,
5)
" Bibliografii Zalecającej;

III.

Instytut Książki i Czytelnictwa z następującymi zakładami:

1)
Zakład Bibliotekoznawstwa,
2)
" Metodyczno-Instrukcyjny,
3)
Zakład Organizacji i Propagandy Czytelnictwa,
4)
" Szkolenia Kadr Bibliotekarskich;

IV.

Biuro Międzynarodowej Wymiany Wydawnictw;

V.

Stacja Mikrofilmowa;

VI.

Samodzielna Pracownia Konserwacji Książki;

VII.

Dział Budżetowo-Rachunkowy (Główny Księgowy).

VII.

Dział Administracyjno-Gospodarczy.

§  21.
Szczegółową organizację wewnętrzną Biblioteki ustali Minister Kultury i Sztuki w porozumieniu z Państwową Komisją Planowania Gospodarczego i Państwową Komisją Etatów po zasięgnięciu opinii Rady Naukowej.

V.

Gospodarka finansowa.

§  22.
1.
Biblioteka jest jednostką budżetu Państwa.
2.
Ogół dochodów i wydatków Biblioteki objęty jest budżetem Państwa (budżet centralny) w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.
§  23.
Środki inwestycyjne Biblioteki objęte są państwowym planem inwestycyjnym w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki jako inwestora centralnego.
§  24.
1.
Do składania w imieniu Biblioteki oświadczeń w zakresie jej praw i obowiązków majątkowych wymagane jest współdziałanie dwóch upoważnionych osób.
2.
Osobami upoważnionymi są: dyrektor Biblioteki, zastępcy dyrektora i ustanowieni pełnomocnicy. Zastępcy dyrektora i pełnomocnicy działają w granicach swego umocowania.
3.
Minister Kultury i Sztuki ustanawia i odwołuje pełnomocników oraz ustala granice umocowania zastępców dyrektora Biblioteki i pełnomocników, jak również może upoważnić dyrektora Biblioteki do samodzielnego składania oświadczeń w szczególnym zakresie.
§  25.
Wszelkie dokumenty obrotu pieniężnego, dokumenty obrotu materiałami i towarami, jak również dokumenty o charakterze rozliczeniowym i kredytowym, stanowiące podstawę do otrzymywania lub wydawania środków pieniężnych, materiałów albo towarów, podpisują łącznie dyrektor Biblioteki lub osoba przez niego do tego upoważniona i starszy księgowy lub osoba przez niego do tego upoważniona.
§  26.
Do dokonywania czynności określonego rodzaju lub czynności szczególnych mogą być ustanowieni pełnomocnicy, którzy działają łącznie lub oddzielnie w granicach ich umocowania. Udzielenie pełnomocnictwa następuje w sposób przewidziany dla składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych Biblioteki.
§  27.
Biblioteka może za swoje świadczenia pobierać opłaty w wysokości i według zasad ustalonych przez Ministra Kultury i Sztuki w porozumieniu z Ministrem Finansów.
1 Załącznik zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 15 czerwca 1957 r. (M.P.57.50.317) zmieniającego nin. uchwałę z dniem 1 maja 1957 r.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1954.87.980

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Nadanie statutu Bibliotece Narodowej.
Data aktu: 19/08/1954
Data ogłoszenia: 22/09/1954
Data wejścia w życie: 19/08/1954, 22/09/1954