Rozporządzenie wykonawcze 2024/2970 zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/2072 w odniesieniu do środków mających na celu zapobieganie występowaniu wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora na roślinach przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L. oraz ustanawiające poziomy częstotliwości kontroli urzędowych

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2024/2970

z dnia 29 listopada 2024 r.

zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/2072 w odniesieniu do środków mających na celu zapobieganie występowaniu wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora na roślinach przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L. oraz ustanawiające poziomy częstotliwości kontroli urzędowych

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013, (UE) nr 652/2014 i (UE) nr 1143/2014 oraz uchylające dyrektywy Rady 69/464/EWG, 74/647/EWG, 93/85/EWG, 98/57/WE, 2000/29/WE, 2006/91/WE i 2007/33/WE ¹ , w szczególności jego art. 37 ust. 2 i 4, art. 72 ust. 2 oraz art. 79 ust. 2,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) ² , w szczególności jego art. 22 ust. 3, art. 52 oraz art. 54 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2023/1032 ³  ustanowiono środki w celu zapobiegania wprowadzaniu na terytorium Unii i rozprzestrzenianiu się na nim wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora (ToBRFV) ("określony agrofag"). Środki te opierały się na art. 30 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/2031, ponieważ agrofag ten nie był wówczas wymieniony jako agrofag kwarantannowy dla Unii. Określony agrofag jest przenoszony za pośrednictwem roślin przeznaczonych do sadzenia należących do gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz należących do gatunku Capsicum annuum L.

(2) Zgodnie ze sprawozdaniami przedłożonymi przez szereg państw członkowskich od czasu przyjęcia rozporządzenia wykonawczego (UE) 2023/1032 określony agrofag znacząco rozprzestrzenił się na terytorium Unii pomimo środków określonych w tym rozporządzeniu. W zaktualizowanej w czerwcu 2024 r. analizie zagrożenia organizmem szkodliwym przeprowadzonej przez Europejską i Śródziemnomorską Organizację Ochrony Roślin (EPPO) ⁴  odnotowano ponadto, że sytuacja dotycząca tego agrofaga zmieniła się do tego stopnia, iż jego obszar występowania zwiększył się na całym świecie.

(3) Na podstawie sprawozdań państw członkowskich i analizy ryzyka przeprowadzonej przez EPPO stwierdza się, że określony agrofag występuje powszechnie na terytorium Unii, a zatem nie może kwalifikować się jako agrofag kwarantannowy dla Unii ani podlegać środkom na podstawie art. 30 rozporządzenia (UE) 2016/2031. Co więcej, jest on przenoszony głównie przez określone rośliny przeznaczone do sadzenia, a jego występowanie na tych roślinach ma niedopuszczalny wpływ gospodarczy na ich zamierzone zastosowanie. Dostępne są ponadto wykonalne i skuteczne środki pozwalające zapobiec jego występowaniu na odnośnych roślinach przeznaczonych do sadzenia. Określony agrofag spełnia obecnie wszystkie kryteria określone w art. 36 rozporządzenia (UE) 2016/2031 pozwalające umieścić go w wykazie jako regulowanego agrofaga niekwarantannowego dla Unii. Określony agrofag powinien zatem zostać wymieniony jako regulowany agrofag niekwarantannowy dla Unii w załączniku IV do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/2072 ⁵  z progiem tolerancji wynoszącym 0 % i powinien podlegać odpowiednim środkom zapobiegającym jego występowaniu na określonych roślinach.

(4) Ponieważ określony agrofag jest przenoszony za pośrednictwem roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L., należy w odniesieniu do tych roślin przeznaczonych do sadzenia umieścić go w wykazie w częściach F oraz I załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 dotyczących odpowiednio materiału siewnego warzyw oraz materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego warzyw innego niż nasiona.

(5) W celu zapewnienia, aby nasiona roślin gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz nasiona roślin gatunku Capsicum annuum L. były wolne od określonego agrofaga, należy określić, by spełniony był jeden z następujących dwóch wymogów: nasiona pochodzą z państwa uznanego za wolne od określonego agrofaga przez krajową organizację ochrony roślin, zgodnie z międzynarodowymi standardami dla środków fitosanitarnych (ISPM), albo nasiona te - w momencie ich wprowadzenia do Unii lub przed ich przemieszczeniem w obrębie jej terytorium - poddano urzędowym badaniom lub badaniom przeprowadzanym przez podmioty profesjonalne pod nadzorem urzędowym pod kątem występowania określonego agrofaga, w wyniku których stwierdzono, że są one wolne od tego agrofaga.

(6) Aby uniknąć nadmiernego niszczenia nasion w przypadku małych partii nasion Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz Capsicum annuum L. pochodzących z co najwyżej 30 roślin matecznych, należy zezwolić, aby badane były wyłącznie rośliny mateczne, a nie ich nasiona.

(7) W celu zapewnienia, aby rośliny przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L. były wolne od określonego agrofaga, należy określić, by spełniony był jeden z następujących dwóch wymogów: rośliny przeznaczone do sadzenia pochodzą z państwa uznanego przez krajową organizację ochrony roślin za wolne od określonego agrofaga zgodnie z międzynarodowymi standardami dla środków fitosanitarnych albo rośliny przeznaczone do sadzenia pochodzą z nasion spełniających wymogi określone w części E załącznika V do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 i były utrzymywane w odpowiednich warunkach higienicznych, aby zapobiec zakażeniu.

(8) Rośliny przeznaczone do sadzenia należące do odmian Capsicum annuum L., o których wiadomo, że są odporne na określonego agrofaga, nie powinny podlegać wymogom niniejszego rozporządzenia i odpowiednim poziomom kontroli, ponieważ odnośne zagrożenie fitosanitarne jest dopuszczalne, a odporność jest wystarczająco udokumentowana i kontrolowana przez właściwe organy.

(9) W części A załącznika XI do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 wymieniono rośliny, dla których wymagane jest świadectwo fitosanitarne. Ponieważ takie świadectwo powinno być wymagane dla roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L., należy odpowiednio zmienić ten załącznik. W załączniku XIII do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 wymieniono rośliny, dla których wymagany jest paszport roślin. Ponieważ paszport roślin powinien być wymagany dla roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L., należy odpowiednio zmienić ten załącznik.

(10) Zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/2389 ⁶  poziom częstotliwości kontroli identyfikacyjnych i kontroli bezpośrednich przesyłek roślin przeznaczonych do sadzenia wprowadzanych do Unii wynosi 100 %. Ze względu na liczbę przechwyceń przesyłek roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L. dotkniętych określonym agrofagiem w ciągu ostatnich trzech lat należy utrzymać odstępstwo od rozporządzenia wykonawczego (UE) 2022/2389 przewidziane w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2023/1032 w odniesieniu do minimalnych poziomów częstotliwości pobierania próbek i przeprowadzania badań w ramach kontroli bezpośrednich w odniesieniu do tego agrofaga. Ze względu na większą liczbę przechwyceń tego agrofaga w tych roślinach pochodzących z Izraela i Chin w porównaniu z innymi państwami trzecimi należy utrzymać wyższe poziomy częstotliwości określone w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2023/1032 w odniesieniu do przesyłek zawierających te rośliny.

(11) Z uwagi na zagrożenie stwarzane przez określonego agrofaga oraz w celu uwzględnienia zmian liczby przechwyceń odstępstwo dotyczące minimalnych poziomów częstotliwości powinno mieć charakter tymczasowy.

(12) Ponieważ rozporządzenie wykonawcze (UE) 2023/1032 wygasa z dniem 31 grudnia 2024 r., niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie jak najszybciej i powinno być stosowane od dnia 1 stycznia 2025 r., aby uniknąć próżni prawnej.

(13) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

Zmiana rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072

W rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2019/2072 wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  2

Poziomy częstotliwości kontroli urzędowych dotyczących wprowadzania do Unii roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L. w odniesieniu do

ToBRFV

1. Na zasadzie odstępstwa od art. 4 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2022/2389 stosuje się przepisy określone w ust. 2 i 3.

2. Pobieranie próbek i badania w ramach kontroli bezpośrednich pod kątem występowania wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora ("ToBRFV") przeprowadza się co najmniej w stosunku do 20 % przesyłek roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L., pochodzących z państw trzecich.

3. Pobieranie próbek i badania pod kątem występowania ToBRFV przeprowadza się jednak w stosunku do 50 % przesyłek roślin przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L., pochodzących z Izraela, oraz w stosunku do 100 % przesyłek tych roślin pochodzących z Chin.

Artykuł  3

Wejście w życie i rozpoczęcie stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie pierwszego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2025 r.

Art. 2. stosuje się do dnia 31 grudnia 2026 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 29 listopada 2024 r.

ZAŁĄCZNIK

W rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2019/2072 wprowadza się następujące zmiany:

1) w załączniku IV wprowadza się następujące zmiany:

a) w części F w tabeli pod tytułem "Wirusy, wiroidy, choroby wirusopodobne i fitoplazmy" dodaje się wiersz w brzmieniu:

"Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora [ToBRFV]

Solanum lycopersicum L. i jego mieszańce Capsicum annuum L. inne niż nasiona należące do odmiany, o której wiadomo, że jest odporna na ToBRFV

0 %"

b) w części I między trzecim a czwartym wierszem tabeli pod tytułem "Wirusy, wiroidy, choroby wirusopodobne i fitoplazmy" dodaje się wiersz w brzmieniu:

"Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora [ToBRFV]

Solanum lycopersicum L. i jego mieszańce Capsicum annuum L. inne niż rośliny przeznaczone do sadzenia należące do odmiany, o której wiadomo, że jest odporna na ToBRFV

0 %"

2) w załączniku V wprowadza się następujące zmiany:

a) w części E w tabeli pod tytułem "Wirusy, wiroidy, choroby wirusopodobne i fitoplazmy" dodaje się wiersze w brzmieniu:

"Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora [ToBRFV]	Solanum lycopersicum L. i jego mieszańce	a) nasiona pochodzą z państwa uznanego za wolne od ToBRFV przez krajową organizację ochrony roślin tego państwa, zgodnie z międzynarodowymi standardami dla środków fitosanitarnych; lub b) (i) nasiona zostały poddane urzędowemu badaniu lub badaniu przeprowadzonemu przez podmioty profesjonalne pod nadzorem urzędowym właściwego organu pod kątem występowania ToBRFV, na reprezentatywnej próbce i z zastosowaniem odpowiednich metod molekularnych, i na podstawie tych badań zostały uznane za wolne od tego agrofaga; lub (ii) w przypadku partii nasion pochodzących z co najwyżej 30 roślin matecznych, nasiona lub roślina mateczna tych nasion zostały poddane urzędowemu badaniu lub badaniu przeprowadzonemu przez podmiot profesjonalny pod nadzorem urzędowym właściwego organu pod kątem występowania ToBRFV, na reprezentatywnej próbce i z zastosowaniem odpowiednich metod molekularnych, i na podstawie tych badań zostały uznane za wolne od tego agrofaga.
Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora [ToBRFV]	Capsicum annuum L. inne niż nasiona należące do odmiany, o której wiadomo, że jest odporna na ToBRFV	a) nasiona pochodzą z państwa uznanego za wolne od ToBRFV przez krajową organizację ochrony roślin tego państwa, zgodnie z międzynarodowymi standardami dla środków fitosanitarnych; lub b) (i) nasiona zostały poddane urzędowemu badaniu lub badaniu przeprowadzonemu przez podmioty profesjonalne pod nadzorem urzędowym właściwego organu pod kątem występowania ToBRFV, na reprezentatywnej próbce i z zastosowaniem odpowiednich metod molekularnych, i na podstawie tych badań zostały uznane za wolne od tego agrofaga; lub (ii) w przypadku partii nasion pochodzących z co najwyżej 30 roślin matecznych, nasiona lub roślina mateczna tych nasion zostały poddane urzędowemu badaniu lub badaniu przeprowadzonemu przez podmiot profesjonalny pod nadzorem urzędowym właściwego organu pod kątem występowania ToBRFV, na reprezentatywnej próbce i z zastosowaniem odpowiednich metod molekularnych, i na podstawie tych badań zostały uznane za wolne od tego agrofaga."

b) w części H między trzecim a czwartym wierszem tabeli pod tytułem "Wirusy, wiroidy, choroby wirusopodobne i fitoplazmy" dodaje się wiersze w brzmieniu:

"Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora [ToBRFV]	Solanum lycopersicum L. i jego mieszańce	a) rośliny przeznaczone do sadzenia pochodzą z państwa uznanego za wolne od ToBRFV przez krajową organizację ochrony roślin tego państwa, zgodnie z międzynarodowymi standardami dla środków fitosanitarnych; lub b) rośliny przeznaczone do sadzenia pochodzą z nasion spełniających wymogi określone w części E niniejszego załącznika i były utrzymywane w odpowiednich warunkach higienicznych, aby zapobiec zakażeniu.
Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora [ToBRFV]	Capsicum annuum L. inne niż rośliny przeznaczone do sadzenia należące do odmiany, o której wiadomo, że jest odporna na ToBRFV	a) rośliny przeznaczone do sadzenia pochodzą z państwa uznanego za wolne od ToBRFV przez krajową organizację ochrony roślin tego państwa, zgodnie z międzynarodowymi standardami dla środków fitosanitarnych; lub b) rośliny przeznaczone do sadzenia pochodzą z nasion spełniających wymogi określone w części E niniejszego załącznika i były utrzymywane w odpowiednich warunkach higienicznych, aby zapobiec zakażeniu."

3) w załączniku XI część A pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9. Nasiona warzyw:		Wszystkie państwa trzecie
Capsicum annuum L.	ex 1209 91 80
Pisum sativum L.	Nasiona grochu (Pisum sativum), do siewu: 071310 10
Solanum lycopersicum L. i jego mieszańce	ex 1209 91 80
Vicia faba L.	Nasiona bobu i bobiku, do siewu: ex 0713 50 00 - Pozostałe nasiona, do siewu: ex 0713 90 00"

4) w załączniku XIII pkt 6 otrzymuje brzmienie:

"6. Materiał siewny, w przypadku gdy jego przemieszczenie jest objęte zakresem stosowania dyrektywy 2002/55/WE i w odniesieniu do którego, na podstawie art. 37 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2016/2031, w załączniku IV wymieniono określone RAN:

– Allium cepa L.,

– Allium porrum L.,

– Capsicum annuum L.,

– Phaseolus coccineus L.,

– Phaseolus vulgaris L.,

– Pisum sativum L.,

– Solanum lycopersicum L. i jego mieszańce,

– Vicia faba L.".

1 Dz.U. L 317 z 23.11.2016, s. 4, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2016/2031/oj.

2 Dz.U. L 95 z 7.4.2017, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2017/625/oj.

3 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/1032 z dnia 25 maja 2023 r. ustanawiające środki w celu zapobiegania wprowadzaniu na terytorium Unii i rozprzestrzenianiu się na nim wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora (ToBRFV) i zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/1191 (Dz.U. L 139 z 26.5.2023, s. 34, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/ 2023/1032/oj).

4 EPPO (2024), Analiza zagrożenia organizmem szkodliwym w odniesieniu do wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora. EPPO, Paryż. Dostępna na stronie internetowej: https://gd.eppo.int/taxon/TOBRFV/documents.

5 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2072 z dnia 28 listopada 2019 r. ustanawiające jednolite warunki wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin i uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 690/2008 oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2019 (Dz.U. L 319 z 10.12.2019, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2019/2072/oj).

6 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/2389 z dnia 7 grudnia 2022 r. ustanawiające przepisy dotyczące jednolitego stosowania poziomów częstotliwości kontroli identyfikacyjnych i kontroli bezpośrednich przesyłek roślin, produktów roślinnych i innych przedmiotów wprowadzanych do Unii (Dz.U. L 316 z 8.12.2022, s. 42, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2022/ 2389/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2024.2970
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Rozporządzenie wykonawcze 2024/2970 zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/2072 w odniesieniu do środków mających na celu zapobieganie występowaniu wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora na roślinach przeznaczonych do sadzenia gatunku Solanum lycopersicum L. i jego mieszańców oraz gatunku Capsicum annuum L. oraz ustanawiające poziomy częstotliwości kontroli urzędowych
• Data aktu: 29/11/2024
• Data ogłoszenia: 02/12/2024
• Data wejścia w życie: 03/12/2024, 01/01/2025