Decyzja 2015/1701 w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE, EURATOM) 2015/1701

z dnia 29 kwietnia 2015 r.

w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając ostateczne roczne sprawozdanie finansowe Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013,

- uwzględniając sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013 wraz z odpowiedziami Wspólnego Przedsięwzięcia ¹ ,

- uwzględniając poświadczenie wiarygodności ² rachunków, jak również legalności i prawidłowości operacji leżących u ich podstaw przedłożone przez Trybunał Obrachunkowy za rok budżetowy 2013 zgodnie z art. 287 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając zalecenie Rady z dnia 17 lutego 2015 r. w sprawie udzielenia Wspólnemu Przedsięwzięciu absolutorium z wykonania budżetu za rok budżetowy 2013 (05306/2015 - C8-0049/2015),

- uwzględniając art. 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając art. 106a Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich ³ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 ⁴ , w szczególności jego art. 208,

- uwzględniając decyzję Rady 2007/198/Euratom z dnia 27 marca 2007 r. powołującą Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej oraz przyznającą mu określone korzyści ⁵ , w szczególności jej art. 5 ust. 3,

- uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w artykule 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich ⁶ ,

- uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1271/2013 z dnia 30 września 2013 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów, o których mowa w art. 208 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 ⁷ ,

- uwzględniając art. 94 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A8-0108/2015),

1. udziela dyrektorowi Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia za rok budżetowy 2013;

2. przedstawia swoje uwagi w poniższej rezolucji;

3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji, wraz z rezolucją, która stanowi jej integralną część, dyrektorowi Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej, Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu oraz do zarządzenia ich publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria L).

	Martin SCHULZ Klaus WELLE
	Przewodniczący Sekretarz Generalny

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

z dnia 29 kwietnia 2015 r.

zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając swoją decyzję w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013,

- uwzględniając art. 94 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A8-0108/2015),

A. mając na uwadze, że Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej (zwane dalej "Wspólnym Przedsięwzięciem") zostało ustanowione w marcu 2007 r. na okres 35 lat,

B. mając na uwadze, że członkami Wspólnego Przedsięwzięcia są Euratom reprezentowany przez Komisję, państwa członkowskie Euratomu oraz inne kraje, które zawarły z Euratomem umowy o współpracy w dziedzinie kontrolowanej syntezy jądrowej,

C. mając na uwadze, że Wspólne Przedsięwzięcie rozpoczęło autonomiczną działalność w marcu 2008 r.,

D. mając na uwadze, że w dniu 9 października 2008 r. Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") wydał opinię nr 4/2008 w sprawie regulaminu finansowego Wspólnego Przedsięwzięcia,

Zarządzanie budżetem i finansami

1. zwraca uwagę, że Trybunał uznał, iż roczne sprawozdanie finansowe Wspólnego Przedsięwzięcia za rok 2013 przedstawia rzetelnie we wszystkich istotnych aspektach jego sytuację finansową na dzień 31 grudnia 2013 r. oraz wyniki transakcji i przepływy pieniężne za kończący się tego dnia rok, zgodnie z przepisami jego regulaminu finansowego;

2. zauważa z niepokojem, że sprawozdanie Trybunału zawiera objaśnienie uzupełniające w ramach poświadczenia wiarygodności, w którym wskazano, że istnieje poważne ryzyko, iż kwota wkładu Wspólnego Przedsięwzięcia w etap budowy projektu ITER wzrośnie; zauważa ponadto, że ryzyko, iż ta kwota wkładu wzrośnie, jest przede wszystkim skutkiem zmian dotyczących zakresu wyników projektu, a także aktualnego harmonogramu, który uznawany jest za nierealistyczny i jest obecnie przedmiotem przeglądu; uważa, że realistyczne podejście ma istotne znaczenie dla skutecznego zarządzania budżetem i finansami, zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie przyczynia się do zapewniania ogólnego realistycznego harmonogramu dla całego projektu ITER; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do przedstawienia go w trybie pilnym Radzie ITER;

3. zauważa, że w przyjętych w dniu 7 lipca 2010 r. konkluzjach Rady^{(8 )} zatwierdzono kwotę 6,6 mld EUR (wg wartości w roku 2008) tytułem wkładu Wspólnego Przedsięwzięcia w etap budowy projektu ITER; z zaniepokojeniem zauważa na podstawie informacji podanych w objaśnieniu uzupełniającym Trybunału, że kwota ta jest dwukrotnie wyższa od pierwotnie ujętych w budżecie kosztów i nie obejmuje kwoty 663 000 000 EUR zaproponowanej przez Komisję tytułem rezerwy na ewentualne nieprzewidziane wydatki; uważa, że znaczne rozszerzanie skali projektu może stanowić zagrożenie dla innych programów, które również są finansowane z budżetu Unii, i może być sprzeczne z zasadą optymalnego wykorzystania środków finansowych;

4. jest poważnie zaniepokojony, że w listopadzie 2013 r. Wspólne Przedsięwzięcie szacowało, iż niedobór środków w budżecie do zakończenia etapu budowy projektu wyniesie 290 000 000 EUR, i że jest to kwota różniąca się o 4,39 % od kwoty zatwierdzonej przez Radę w 2010 r. oraz oznaczająca wzrost o 10,7 % w porównaniu z początkowym budżetem tego projektu;

5. jest zaniepokojony, że w odniesieniu do tych zagrożeń Wspólne Przedsięwzięcie nie wdrożyło jeszcze na poziomie umowy systemu umożliwiającego regularne monitorowanie odchyleń kosztów ani nie zaktualizowało wyceny wkładu Wspólnego Przedsięwzięcia w projekt ITER po ukończeniu etapu budowy;

6. z zaniepokojeniem odnotowuje ciągłe zmiany w harmonogramie i preliminarzu kosztów z powodu opóźnień w podpisywaniu istotnych umów, które uniemożliwiają wykonanie planowanych przeniesień zaliczkowych związanych z postępowaniami Wspólnego Przedsięwzięcia o udzielenie zamówienia na składniki operacyjne;

7. z zaniepokojeniem zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie nie przedstawiło w swoim sprawozdaniu finansowym informacji o stanie zaawansowania robót w toku; na podstawie danych uzyskanych od Trybunału stwierdza, że informacje te mają kluczowe znaczenie dla uzyskania prawidłowego obrazu stanu działań zrealizowanych dotychczas przez Wspólne Przedsięwzięcie, jeśli chodzi o ustalenia w sprawie udzielania zamówień podpisane z Międzynarodową Organizacją ITER; wskazuje, że według danych uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia informacje dotyczące ogólnych postępów podano za pośrednictwem jego rocznego sprawozdania z postępu prac i rocznego sprawozdania z działalności, jednak ograniczono je do surowych wstępnych szacunków odsetka zakończonych prac w oparciu o kwotę poniesionych do tej pory wydatków związanych z ustaleniami w sprawie zamówień oraz w porównaniu do wartości szacunkowej wkładów rzeczowych do projektu; przyjmuje ponadto do wiadomości, że surowe wstępne szacunki dotyczące ukończonych prac zawarto w sprawozdaniu finansowym za 2013 r.; podkreśla, że konieczne jest dostarczanie informacji i wskaźników prawidłowego pomiaru wyników, co dotyczy zarówno produktów, jak i zarządzania wewnętrznego;

8. zauważa, że gotowy do wykonania ostateczny budżet Wspólnego Przedsięwzięcia na rok budżetowy 2013 przewidywał kwotę środków na zobowiązania w wysokości 1 297 000 000 EUR oraz kwotę środków na płatności w wysokości 432 400 000 EUR; odnotowuje ponadto, że wskaźniki wykorzystania środków na zobowiązania i środków na płatności wynosiły odpowiednio 100 % i 89,8 %; podkreśla, że w odniesieniu do pierwotnego budżetu na 2013 r. poziom wykorzystania środków na płatności wyniósł przed ich ograniczeniem zaledwie 57,8 %; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że było to spowodowane opóźnieniami i niegospodarnością w przekazywaniu danych przez Międzynarodową Organizację ITER oraz dłuższymi niż planowano negocjacjami z przedsiębiorstwami w celu obniżenia kosztów; wyraża obawę z powodu ewentualnych przyszłych opóźnień lub nadmiernych kosztów oraz ich wpływu na budżet projektu ITER;

9. zwraca się do Komisji i dyrektora Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER o przedstawienie organowi udzielającemu absolutorium sprawozdania w sprawie oficjalnego stanowiska wszystkich zainteresowanych stron na temat ich przyszłych zobowiązań dotyczących projektu ITER;

10. zauważa, że jeśli chodzi o środki na zobowiązania przyznane Wspólnemu Przedsięwzięciu, z kwoty 1 254 000 000 EUR dostępnych na działalność operacyjną 61,7 % zostało wykorzystanych na bezpośrednie zobowiązania indywidualne, a pozostałe 38,3 % - na zobowiązania globalne;

11. zauważa z niepokojem, że siedmiu członków z opóźnieniem wpłaciło roczną składkę członkowską za 2013 r. na łączną kwotę 2 200 000 EUR; jest zdania, że wszelkie opóźnienia w płatności rocznej składki mogą wpłynąć na sposób realizacji projektu; podkreśla, że opóźnienia sięgają od trzech do 48 dni; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że 77 % opóźnionych płatności dotyczyło składek dwóch członków i płatności te wpłynęły jeden dzień roboczy po terminie;

12. wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do przedłożenia organowi udzielającemu absolutorium sprawozdania w sprawie składek wszystkich członków oprócz Komisji, w tym stosowania zasad oceny wkładów rzeczowych, wraz z oceną sporządzoną przez Komisję;

13. wyraża zaniepokojenie, że w rocznym sprawozdaniu z działalności za 2013 r. przewodniczący Rady Zarządzającej Wspólnego Przedsięwzięcia zawarł informację o opóźnieniach w projekcie i o potrzebie poszukiwania oszczędności kosztów; zauważa ponadto, że w tym samym sprawozdaniu dyrektor zawarł informację o ryzyku związanym z potencjalnym deficytem budżetowym do 2020 r., wynikającym głównie ze zwiększenia zakresu prac dotyczących budynków ITER oraz z aktualnego harmonogramu; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że budżet przyznany na bieżące WRF do roku 2020 będzie respektowany dzięki dalszemu opracowywaniu i wdrażaniu szerokiego wachlarza środków mających na celu ograniczenie kosztów;

14. wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do przedłożenia organowi udzielającemu absolutorium w odpowiednim terminie sprawozdania w sprawie faktycznego stopnia realizacji projektu, potencjalnych zagrożeń i przyszłego rozwoju projektu, wraz z oceną Komisji;

Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi oraz przejrzystość

15. przypomina o konieczności upublicznienia życiorysów członków Rady Zarządzającej Wspólnego Przedsięwzięcia, jego dyrektora i kadry kierowniczej wyższego szczebla; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do naprawy tej sytuacji w trybie pilnym; odnotowuje wejście w życie przepisów dotyczących zarządzania konfliktami interesów pracowników oraz wzywa do rzetelnego dokumentowania przypadków ich wystąpienia;

Umowa z państwem przyjmującym

16. na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że zgodnie z umową z państwem przyjmującym podpisaną z Królestwem Hiszpanii w dniu 28 czerwca 2007 r. stała siedziba miała zostać udostępniona Wspólnemu Przedsięwzięciu w terminie do czerwca 2010 r.; wyraża zaniepokojenie, że nie nastąpiło to nawet do czasu przeprowadzania kontroli w kwietniu 2014 r.; przyjmuje do wiadomości starania Wspólnego Przedsięwzięcia mające na celu naprawę tej sytuacji, oraz fakt, że dialog z państwem przyjmującym nie przyniósł wyników;

Warunki pracy

17. jest głęboko zaniepokojony, że Wspólne Przedsięwzięcie nie przyjęło jeszcze wszystkich przepisów wykonawczych do regulaminu pracowniczego; z niepokojem stwierdza, że będąca obecnie do dyspozycji powierzchnia biurowa jest niewystarczająca, przez co pracownicy nie mają zapewnionych godnych warunków; jest głęboko zaniepokojony tym, że warunki dotyczące powierzchni biurowej negatywnie wpływają na starania Wspólnego Przedsięwzięcia w zakresie obsadzenia wszystkich dostępnych stanowisk i zmniejszenia liczby wakatów; z zaniepokojeniem zauważa, że według wyników niedawnej ankiety przeprowadzonej wśród pracowników Wspólnego Przedsięwzięcia warunki pracy znalazły się pośród kwestii najbardziej problematycznych i budzących największe obawy pracowników; zwraca się do Komisji i dyrektora Wspólnego Przedsięwzięcia o przedstawienie organowi udzielającemu absolutorium sprawozdania, w którym zostaną wyszczególnione powody opóźnień we wdrażaniu Regulaminu pracowniczego oraz przedstawiona zostanie sytuacja w zakresie warunków pracy;

Systemy kontroli wewnętrznej

18. z zaniepokojeniem zauważa, że według sprawozdania Trybunału pomimo osiągnięcia w 2013 r. znacznych postępów w dziedzinie systemu kontroli wewnętrznej we Wspólnym Przedsięwzięciu należy nadal zrealizować szereg działań; do działań tych zalicza się dalszy rozwój procesu zarządzania oszacowaniem kosztów na poziomie zamówienia oraz wyniki kontroli uzyskane w następstwie wdrożenia przez Wspólne Przedsięwzięcie kompleksowej strategii kontroli i monitorowania obejmującej dotacje i zamówienia na składniki operacyjne, które to wyniki nie zostały udostępnione w czasie przeprowadzania kontroli przez Trybunał; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do udostępnienia sprawozdania zgodnie z wnioskiem Trybunału;

19. zauważa z niepokojem, że pozostałe plany działania przyjęte przez Wspólne Przedsięwzięcie w odpowiedzi na przeprowadzone audyty wewnętrzne nie zostały w pełni zrealizowane, z wyjątkiem planu działania w odpowiedzi na audyt wewnętrzny dotyczący zarządzania umowami z ekspertami;

20. wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do przedstawienia w odpowiednim terminie specyfikacji warunków zamówienia w celu wyeliminowania niepewności co do kosztów związanych z możliwymi zmianami koncepcji i planu projektu ITER;

21. na podstawie informacji zawartych w sprawozdaniu Trybunału stwierdza, że jeżeli chodzi o działania podjęte w odpowiedzi na zidentyfikowane wcześniej główne zagrożenia, do listopada 2013 r. 12 z nich zostało zrealizowanych, 19 było w toku, a 6 nie zostało podjętych; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do pilnej naprawy tej sytuacji;

22. zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie przyjęło konkretne przepisy mające zapobiegać potencjalnym sytuacjom konfliktu interesów, dotyczącym członków jego Rady Zarządzającej, komitetu wykonawczego, komitetu kontroli i ekspertów; wskazuje, że do czasu kontroli nie ustanowiono przepisów dotyczących pracowników ani nie utworzono bazy danych do przechowywania ogólnych deklaracji o braku konfliktu interesów; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że przepisy dotyczące zarządzania konfliktami interesów dotyczącymi pracowników zostały przyjęte przez Radę Zarządzającą i weszły w życie w dniu 1 lipca 2014 r.; zauważa ponadto, że rozpoczęto tworzenie specjalnej bazy danych do przechowywania ogólnych deklaracji o braku konfliktu interesów;

Umowy o udzielenie zamówienia na składniki operacyjne oraz dotacje

23. zauważa, że spośród 41 postępowań o udzielenie zamówienia na składniki operacyjne rozpisanych w 2013 r. procedury negocjacyjne stanowiły 44 %; zauważa, że odsetek ten jest wyższy o 4 % w stosunku do danych z 2012 r.; zgadza się z zaleceniem Trybunału, że należy zwiększyć konkurencyjność postępowań o udzielenie zamówienia poprzez ograniczenie stosowania procedur negocjacyjnych; zauważa, że w przypadku dotacji średnia liczba otrzymanych wniosków wyniosła tylko jeden na zaproszenie; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że z powodu niskiej wartości średniej procedury negocjacyjne, do których odniósł się Trybunał, stanowią jedynie 15 % rocznych zobowiązań Wspólnego Przedsięwzięcia;

24. z zaniepokojeniem odnotowuje bieżące uchybienia w postępowaniach Wspólnego Przedsięwzięcia o udzielenie zamówienia na składniki operacyjne; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do przedstawienia organowi udzielającemu absolutorium szczegółowego sprawozdania dotyczącego postępowań o udzielenie zamówienia, które miały miejsce od 2008 r. do chwili obecnej, z wyszczególnieniem następujących informacji:

- W ilu postępowaniach nastąpił znaczny wzrost kosztów (ponad 5 %) w stosunku do pierwotnie zaplanowanej kwoty zamówienia i jakie były dokładne powody tych wzrostów?

- W których postępowaniach nastąpiły znaczne opóźnienia w porównaniu do pierwotnie wyznaczonego terminu i jakie były finansowe konsekwencje tych opóźnień?

- W jaki sposób Wspólne Przedsięwzięcie zapewni w przyszłości dotrzymywanie terminów wyznaczonych w momencie podpisywania umowy?

- W których postępowaniach w ogóle nie wyznaczono konkretnego terminu przy udzielaniu zamówień?

- W których postępowaniach Wspólne Przedsięwzięcie nie opublikowało wstępnego ogłoszenia informacyjnego o zamówieniu, uniemożliwiając zwiększenie konkurencyjności postępowania, i jakie były tego powody, a ponadto którzy kontrahenci w szczególności skorzystali na takiej ograniczonej konkurencji?

- Jakie procedury mają zastosowanie (poza obowiązującym Regulaminem pracowniczym) w celu zapobiegania wystąpieniu ewentualnego konfliktu interesów w odniesieniu do pracowników zaangażowanych w procedury przetargowe oraz w ilu przypadkach pracownicy nie byli formalnie upoważnieni do uczestniczenia w procedurach przetargowych?

- W jaki sposób Wspólne Przedsięwzięcie usprawni wewnętrzną procedurę podejmowania decyzji w celu uniknięcia dalszych opóźnień w procedurach przetargowych zgodnie z ustaleniami Trybunału, tak aby zagwarantować przejrzyste, terminowe i zgodne z prawem procedury przetargowe w przyszłości?

25. zauważa z niepokojem, że według sprawozdania Trybunału w wyniku kontroli pięciu postępowań o udzielenie zamówienia na składniki operacyjne stwierdzono następujące uchybienia:

- w jednym postępowaniu o udzielenie zamówienia Wspólne Przedsięwzięcie nie opublikowało wstępnego ogłoszenia informacyjnego o jednym zamówieniu; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że wspomniane postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto przed zatwierdzeniem (we wrześniu 2012 r.) procedury dotyczącej wstępnego ogłoszenia informacyjnego,

- w jednym postępowaniu o udzielenie zamówienia stwierdzono przekroczenie pierwotnego kosztorysu o 32 %; zauważa ponadto, że w dwóch innych postępowaniach ustalenie różnic pomiędzy ostateczną wartością zamówienia a jego początkowo szacowaną wartością okazało się skomplikowane ze względu na rodzaj informacji dostępnych w dokumentacji projektów; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że ustalenie tych różnic jest tak skomplikowane z powodu przeglądu wstępnego zakresu zamówienia, który skutkował wydłużeniem okresu, zmianą charakteru zamówień, ich większą złożonością i zwiększeniem kwot, na jakie opiewają takie zamówienia,

- w jednym postępowaniu o udzielenie zamówienia nie podano konkretnych wytycznych ani procedur, mających zapewnić, by podane przez strony trzecie wyniki użyte do sporządzania dokumentów na potrzeby postępowania o udzielenie zamówienia były w sposób jednolity i systematyczny rozpatrywane i formalnie zatwierdzane przez Wspólne Przedsięwzięcie; zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie przygotuje formalną listę kontrolną, aby dopilnować, by informacje pochodzące od stron trzecich były odpowiednio wykorzystywane; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do jak najszybszego zastosowania listy kontrolnej, aby uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości,

- w jednym postępowaniu o udzielenie zamówienia zmiany w pierwotnym zamówieniu doprowadziły do wzrostu wartości zamówienia o 15 % w stosunku do pierwotnej kwoty; zauważa, że dostępne informacje nie były wystarczające, aby ustalić, czy oceny istotności zmian dokonano w sposób zgodny z wewnętrznymi procedurami Wspólnego Przedsięwzięcia,

- w jednym postępowaniu etap dialogu zakończył się z dużym opóźnieniem, wskutek czego ostateczne warunki zamówienia i zaktualizowaną wersję specyfikacji technicznych warunków zamówienia przesłano później, niż planowano, a umowę podpisano z czteromiesięcznym opóźnieniem;

26. stwierdza, że sytuacją nie do zaakceptowania jest fakt, iż Wspólne Przedsięwzięcie nie opracowało wewnętrznej procedury dla pracowników zajmujących się przetargami; zauważa, że należy pilnie poprawić tę sytuację;

27. na podstawie informacji zawartych w sprawozdaniu Trybunału stwierdza, że w dwóch postępowaniach o udzielenie zamówienia pracownicy Wspólnego Przedsięwzięcia, którzy na żądanie komisji oceniającej zapewniali doradztwo techniczne podczas oceny ofert, nie zostali formalnie mianowani przez organ powołujący ani jako członkowie komisji oceniającej, ani jako eksperci zapewniający komisji doradztwo techniczne; w jednym postępowaniu o udzielenie zamówienia urzędnik zatwierdzający powołał zespół do prowadzenia dialogu z kandydatami wybranymi w następstwie zaproszenia do wyrażenia zainteresowania, choć zespół ten nie posiadał formalnego mandatu, w którym określono by strategię dialogu, cele do osiągnięcia oraz parametry techniczne, finansowe i umowne do negocjacji;

Kontrola i monitorowanie na poziomie ogólnym zamówień i dotacji na składniki operacyjne

28. przyjmuje do wiadomości, że Wspólne Przedsięwzięcie posiada system przeprowadzania kontroli na poziomie kontrahentów, a celem tych kontroli jest weryfikacja spełnienia wymogów w zakresie zapewnienia jakości; zauważa, że wyniki kontroli ex post dotyczących dotacji oraz wyniki weryfikacji zgodności finansowej dotyczących realizacji zamówień, przeprowadzanych w ramach kompleksowej strategii monitorowania i kontroli, nie były dostępne w czasie przeprowadzania kontroli przez Trybunał (kwiecień 2014 r.);

Ramy prawne

29. zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie nie znowelizowało swojego regulaminu finansowego, aby odzwierciedlić zmiany wprowadzone na mocy nowego rozporządzenia finansowego i ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów ⁹ , o których mowa w art. 208 nowego rozporządzenia finansowego; na podstawie informacji uzyskanych od Wspólnego Przedsięwzięcia stwierdza, że dokonano oceny zmian i zaproponowano jego Radzie Zarządzającej odnośne poprawki; zauważa, że zgodnie z art. 5 decyzji 2007/198/Euratom Komisja ma wydać opinię przed przedstawieniem Radzie Zarządzającej Wspólnego Przedsięwzięcia ostatecznej wersji regulaminu finansowego; wzywa Komisję i Wspólne Przedsięwzięcie do niezwłocznego naprawienia tej sytuacji;

30. odnotowuje wspólne oświadczenie Parlamentu, Rady i Komisji ¹⁰ oraz późniejsze porozumienie polityczne w sprawie odrębnej procedury udzielania absolutorium wspólnym przedsięwzięciom;

Polityka w zakresie praw własności intelektualnej i przemysłowej

31. zauważa, że w dniu 27 czerwca 2013 r. Rada Zarządzająca Wspólnego Przedsięwzięcia przyjęła decyzję w sprawie realizacji jego polityki przemysłowej oraz polityki w zakresie praw własności intelektualnej i rozpowszechniania informacji; zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie nie przyjęło jeszcze i nie wdrożyło określonych środków mających na celu złagodzenie konkretnych zagrożeń związanych z ochroną praw własności intelektualnej i rozpowszechnianiem wyników badań; przyjmuje do wiadomości opinię Wspólnego Przedsięwzięcia, zgodnie z którą koszty przyjęcia takich środków nie wydają się proporcjonalne do wielkości ryzyka resztkowego, a praktyczne ich wdrożenie byłoby trudne;

32. na podstawie informacji zawartych w sprawozdaniu Trybunału stwierdza, że Wspólne Przedsięwzięcie oferuje wykonawcom wyłączne prawa do eksploatacji własności intelektualnej, którą wytworzą w dziedzinach innych niż synteza jądrowa, oraz prawa niewyłączne w dziedzinie syntezy jądrowej; zauważa, że naraża to Wspólne Przedsięwzięcie na ryzyko, jeśli chodzi o zobowiązanie Wspólnego Przedsięwzięcia do zachowania prawa dostępu do pełnych praw własności intelektualnej związanego z europejskimi wkładami rzeczowymi oraz do przeniesienia tego prawa w razie potrzeby na organizację ITER; zgadza się z zaleceniem Trybunału, że konieczne jest monitorowanie wykonania klauzuli umownej zobowiązującej wykonawców do powstrzymania się od upowszechniania wyników badań aż do chwili podjęcia decyzji o ich ewentualnej ochronie; wzywa Wspólne Przedsięwzięcie do określenia granic pomiędzy zastosowaniami, które mogą być uważane za zastosowania związane z syntezą termojądrową, w celu zapewnienia maksymalnej jasności i przejrzystości we współpracy z wykonawcami.

1 Dz.U. C 452 z 16.12.2014, s. 44.

2 Dz.U. C 452 z 16.12.2014, s. 45.

3 Dz.U. L 248 z 16.9.2002, s. 1.

4 Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.

5 Dz.U. L 90 z 30.3.2007, s. 58.

6 Dz.U. L 357 z 31.12.2002, s. 72.

7 Dz.U. L 328 z 7.12.2013, s. 42.

8 Konkluzje Rady z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie stanu zaawansowania projektu ITER (ref. 11902/10).

9 Dz.U. L 328 z 7.12.2013, s. 42.

10 Dz.U. L 163 z 29.5.2014, s. 21.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2015.255.393
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2015/1701 w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej za rok budżetowy 2013
• Data aktu: 29/04/2015
• Data ogłoszenia: 30/09/2015