Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie Burundi, w szczególności wolności słowa (2020/2502(RSP)).

Burundi, w szczególności wolność słowa

P9_TA(2020)0011

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie Burundi, w szczególności wolności słowa (2020/2502(RSP))

(2021/C 270/07)

(Dz.U.UE C z dnia 7 lipca 2021 r.)

Parlament Europejski,

uwzględniając poprzednie rezolucje w sprawie Burundi, w szczególności rezolucje z 9 lipca 2015 r. 1 , 17 grudnia 2015 r. 2 , 19 stycznia 2017 r. 3 , 6 ipca 2017 r. 4  oraz 5 ipca 2018 r. 5 ,
uwzględniając decyzję Komisji z 30 października 2019 r. w sprawie finansowania rocznego programu działań na 2019 r. w Republice Burundi;
uwzględniając oświadczenie Wiceprzewodniczącego Komisji / Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 29 listopada 2019 r. wydane w imieniu UE w sprawie przyłączenia się niektórych państw trzecich do decyzji o sankcjach w związku z sytuacją w Burundi,
uwzględniając sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ z 23 lutego 2017 r., 25 stycznia 2018 r. i z 24 października 2019 r. w sprawie sytuacji w Burundi,
uwzględniając sprawozdanie komisji śledczej ds. Burundi Rady Praw Człowieka ONZ z września 2019 r.,
uwzględniając pismo z 9 grudnia 2019 r. podpisane przez 39 posłów do Parlamentu Europejskiego z apelem o uwolnienie dziennikarzy pracujących dla burundyjskiego serwisu informacyjnego Iwacu,
uwzględniając oświadczenie Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Wiceprzewodniczącego Komisji z 10 grudnia 2019 r. złożone w imieniu UE w Dniu Praw Człowieka,
uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2248 z 12 listopada 2015 r. oraz nr 2303 z 29 lipca 2016 r. w sprawie sytuacji w Burundi,
uwzględniając sprawozdanie komisji śledczej ONZ ds. Burundi przedstawione 15 czerwca 2017 r. Radzie Praw Człowieka ONZ,
uwzględniając komunikat prasowy Rady Bezpieczeństwa ONZ z 13 marca 2017 r. w sprawie sytuacji w Burundi,
uwzględniając sprawozdanie jednostki ONZ ds. niezależnego dochodzenia w sprawie Burundi (UNIIB) opublikowane 20 września 2016 r.,
uwzględniając Porozumienie z Aruszy na rzecz pokoju i pojednania w Burundi (porozumienie z Aruszy) z 28 sierpnia 2000 r.,
uwzględniając oświadczenie w sprawie Burundi przyjęte podczas szczytu Unii Afrykańskiej 13 czerwca 2015 r.,
uwzględniając rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ 36/19 z 29 września 2017 r. w sprawie odnowienia mandatu komisji śledczej ds. Burundi,
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2015/1755 z 1 października 2015 r. 6  oraz decyzje Rady (WPZiB) 2015/1763 z 1 października 2015 r. 7 , (WPZiB) 2016/1745 z 29 września 2016 r. 8  i (WPZiB) 2019/1788 z 24 października 2019 r. 9  w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Burundi,
uwzględniając wydane w imieniu Unii Europejskiej oświadczenie Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Wiceprzewodniczącego Komisji z 8 maja 2018 r. w sprawie sytuacji w Burundi przed referendum konstytucyjnym,
uwzględniając Umowę o partnerstwie zawartą między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, podpisaną w Kotonu 23 czerwca 2000 r. (umowa z Kotonu),
uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów przyjętą 27 czerwca 1981 r., która weszła w życie 21 października 1986 r. i którą ratyfikowało Burundi;
uwzględniając decyzję Rady (UE) 2016/394 z dnia 14 marca 2016 r. w sprawie zakończenia procedury konsultacji z Republiką Burundi na mocy art. 96 Umowy o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony 10 ,
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,
uwzględniając sekcję ogólnoświatowego raportu organizacji Human Rights Watch z 2019 r. dotyczącą sytuacji w Burundi,
uwzględniając światowy ranking wolności prasy z 2019 r. przygotowany przez Reporterów bez Granic,
uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,
A.
mając na uwadze, że wybory prezydenckie w Burundi w 2015 r. wywołały niepokoje społeczne, zostały zbojkotowane przez opozycję, a misja obserwacji wyborów w Burundi z ramienia Organizacji Narodów Zjednoczonych stwierdziła poważne trudności w skutecznym wykonywaniu prawa do głosowania;
B.
mając na uwadze, że niezależne stacje radiowe są blokowane, a dziesiątki dziennikarzy nadal nie może wrócić z dobrowolnego wygnania, natomiast ci, którzy pozostali w kraju, mają problemy ze swobodnym wykonywaniem działalności, często z powodu nękania przez siły bezpieczeństwa, które wspiera oficjalna propaganda stygmatyzująca niepodporządkowane media jako wrogów narodu;
C.
mając na uwadze, że sytuacja w Burundi jest nadal niepokojąca, pojawia się wiele doniesień o naruszaniu podstawowych swobód obywatelskich i politycznych, a rosnące ceny mają wpływ na prawa gospodarcze i społecznokulturalne, takie jak prawo do odpowiedniego poziomu życia, prawo do nauki, prawo do odpowiedniego wyżywienia oraz do wolności od głodu, prawa kobiet i prawo do pracy oraz prawa związkowe;
D.
mając na uwadze, że impas na drodze do znalezienia politycznego rozwiązania w ramach dialogu poważnie zagraża wyborom zaplanowanym na maj 2020 r.; mając na uwadze, że wybory te mogą umocnić autorytaryzm w Burundi wobec braku konstruktywnego dialogu politycznego; mając na uwadze, że utrzymuje się niepewność co do udziału wszystkich zainteresowanych stron w tym procesie, w sytuacji kurczącej się przestrzeni politycznej i wobec konieczności stworzenia warunków sprzyjających pokojowym, przejrzystym i wiarygodnym wyborom;
E.
mając na uwadze, że w sprawozdaniu z 4 września 2019 r. komisja śledcza ds. Burundi Rady Praw Człowieka ONZ zwróciła uwagę, że na kilka miesięcy przed tegorocznymi wyborami prezydenckimi i parlamentarnymi obawy i groźby towarzyszą tym, którzy sprzeciwiają się rządzącej partii CNDD-FDD, a wobec narastającego napięcia przed majowymi wyborami władze lokalne i ciesząca się złą sławą młodzieżówka partii rządzącej (Imbonerakure) nadal dopuszcza się przemocy na tle politycznym i poważnych naruszeń praw człowieka; mając na uwadze, że pomimo wielokrotnych próśb komisji śledczej rząd Burundi odmawia współpracy;
F.
mając na uwadze, że Biuro ONZ ds. Praw Człowieka w Burundi, które współpracowało z rządem Burundi w sprawie zaprowadzenia pokoju, reformy sektora bezpieczeństwa, reformy wymiaru sprawiedliwości i przyczyniło się do budowania potencjału instytucjonalnego i społeczeństwa obywatelskiego w zakresie praw człowieka, zostało zamknięte w marcu 2019 r. pod naciskiem rządu Burundi, który już w październiku 2016 r. zawiesił wszelką współpracę z tym biurem;
G.
mając na uwadze, że według szacunków Banku Światowego w 2019 r. wzrost gospodarczy w Burundi wyniósł 1,8 %, w porównaniu z 1,7 % w 2018 r.; mając na uwadze, że ogólny budżet państwa na lata 2019-2O2O wykazuje deficyt w wysokości 189,3 mld BIF (14,26 %) w porównaniu z deficytem w wysokości 163,5 mld BIF za ten sam okres w latach 2018-2019; mając na uwadze, że według UNHCR na dzień 30 września 2019 r. w sąsiednich państwach schroniło się 369 517 uchodźców z Burundi; mając na uwadze, że od września 2017 r. 78 tys. uchodźców dobrowolnie wróciło do Burundi; mając na uwadze, że na dzień 28 lutego 2019 r. 130 562 mieszkańców Burundi zostało wewnętrznie przesiedlonych;
H.
mając na uwadze, że Reporterzy bez Granic sklasyfikowali Burundi na 159. miejscu wśród 180 krajów w światowym rankingu wolności prasy w 2019 r.; mając na uwadze, że wolność słowa i wolność wypowiedzi mają kluczowe znaczenie dla wolnych i świadomych wyborów; mając na uwadze, że wolne, niezależne i bezstronne dziennikarstwo to konsekwencja podstawowego prawa człowieka do wolności słowa; mając na uwadze, że kontrolowane przez państwo tradycyjne media, takie jak radio i prasa, pozostają głównym źródłem informacji; mając na uwadze, że lepsze umiejętności korzystania z mediów i dostęp do internetu i mediów społecznościowych są niezbędne, aby umożliwić dostęp do informacji, ustabilizować sytuację społeczną i polityczną oraz podtrzymywać dialog, a tym samym zagwarantować wolne, świadome i sprawiedliwe wybory;
I.
mając na uwadze, że Burundi jest jednym z najuboższych krajów na świecie, gdzie 74,7 % ludności żyje w ubóstwie, i zajmuje 185. miejsce na 189 według wskaźnika rozwoju społecznego; mając na uwadze, że ponad 50 % ludności Burundi cierpi z powodu chronicznego niedoboru żywności i prawie połowa ludności jest w wieku poniżej 15 lat, a w samym 2019 r. ponad osiem milionów osób zaraziło się malarią i 3 tys. z nich zmarło; mając na uwadze, że ubóstwo, słabe usługi socjalne, wysoka stopa bezrobocia wśród młodzieży oraz brak perspektyw w dalszym ciągu prowadzą w tym kraju do wybuchów przemocy;
J.
mając na uwadze, że 27 września 2018 r. Krajowa Rada Bezpieczeństwa Burundi na trzy miesiące zawiesiła działalność międzynarodowych organizacji pozarządowych, poważnie utrudniając działalność około 130 z nich, mimo że dostarczały pomoc ratującą życie;
K.
mając na uwadze, że 18 lipca 2019 r. rząd przyjął dwa dekrety, na mocy których powołano międzyresortowy komitet monitorujący i oceniający międzynarodowe organizacje pozarządowe działające w Burundi;
L.
mając na uwadze, że od czasu zamknięcia 28 lutego 2019 r. Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (OHCHR) w Burundi rząd nie zobowiązał się do prowadzenia jakiejkolwiek formy współpracy z biurem; mając na uwadze, że COIB jest obecnie jedynym niezależnym międzynarodowym mechanizmem badającym przypadki naruszenia praw człowieka i nadużycia popełnione w Burundi;
M.
mając na uwadze, że władze Burundi nadal w całości i systematycznie odrzucają wyniki prac komisji śledczej ONZ ds. Burundi oraz odmawiają jej wstępu do kraju, gdyż uznają ją za politycznie stronniczą bez przedstawienia jakichkolwiek dowodów na poparcie tych oskarżeń;
N.
mając na uwadze, że w październiku 2017 r. Burundi wycofało się ze statutu rzymskiego ustanawiającego Międzynarodowy Trybunał Karny; mając na uwadze, że pomimo apeli wspólnoty międzynarodowej o ponowne przystąpienie do statutu rzymskiego rząd Burundi nie podjął żadnych działań;
O.
mając na uwadze, że Tanzania i Burundi podpisały w 2019 r. umowę o dobrowolnym lub przymusowym powrocie (do 31 grudnia 2019 r.) do kraju pochodzenia 180 tys. uchodźców burundyjskich przebywających w Tanzanii; mając na uwadze, że w sierpniu 2019 r. agencja UNHCR informowała, że warunki w Burundi nie sprzyjają wspieraniu powrotów, ponieważ osoby powracające padają główną ofiarą naruszeń praw człowieka;
P.
mając na uwadze, że 30 grudnia 2019 r. prokurator Burundi wystąpił o wydanie wyroku piętnastu lat więzienia wobec czterech dziennikarzy pracujących dla Iwacu Press Group (Christine Kamikazi, Agnès Ndirubusa, Térence Mpozenzi i Egide Harerimana) i ich kierowcy Adolphe'a Masabarakizy, którzy zostali aresztowani 22 października 2019 r. w gminie Musigati, w prowincji Bubanza, gdy relacjonowali starcia rebeliantów z siłami rządowymi w północnozachodnim Burundi, a oskarżono ich o współudział w działaniach zagrażających bezpieczeństwu wewnętrznemu państwa;
Q.
mając na uwadze, że 22 lipca 2016 r. zaginął reporter Jean Bigirimana pracujący dla serwisu informacyjnego Iwacu, którego - według doniesień - po raz ostatni widziano w areszcie kierowanym przez członków krajowych służb wywiadowczych w Muramvya, 45 km na wschód od stolicy Bużumbura; mając na uwadze, że władze Burundi nigdy nie wspomniały o jego zaginięciu;
R.
mając na uwadze, że 13 października 2015 r. zamordowano dziennikarza Christophe'a Nkebazahiziego, jego żonę i dwójkę dzieci w ich domu w Bużumburze; mając na uwadze, że władze nie poczyniły rzeczywistych wysiłków, aby przeprowadzić śledztwo w sprawie tej brutalnej zbrodni i postawić sprawców przed sądem;
S.
mając na uwadze, że art. 31 konstytucji Burundi gwarantuje wolność słowa, w tym wolność prasy, mając na uwadze, że Burundi jest również stroną Afrykańskiej karty praw człowieka i ludów, która gwarantuje prawo każdego Burundyjczyka do otrzymywania i rozpowszechniania informacji; mając na uwadze, że rząd Burundi odpowiada za propagowanie i ochronę wolności słowa i prawa zrzeszania się zapisanych w Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych, którego Burundi jest stroną;
T.
mając na uwadze, że w ostatnich latach znacznie ograniczono swobody społeczeństwa obywatelskiego i mediów, a wielu działaczy społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych dziennikarzy nadal przebywa na wygnaniu; mając na uwadze, że wielu działaczom, którzy pozostali w Burundi, grozi zastraszanie, zatrzymanie lub procesy oparte na sfingowanych zarzutach;
U.
mając na uwadze, że rząd i członkowie młodzieżówki partii rządzącej (Imbonerakure) zorganizowali krajową kampanię na rzecz pobierania "dobrowolnych" składek od ludności w celu sfinansowania wyborów w 2020 r.; mając na uwadze, że w sprawozdaniu organizacji Human Rights Watch z 6 grudnia 2019 r. stwierdzono, że w tym celu członkowie Imbonerakure i lokalni przedstawiciele administracji rządowej często stosowali przemoc i groźby, ograniczali prawo do przemieszczania się oraz dostęp do usług publicznych, a osoby, które nie stosowały się do tego, bito;
V.
mając na uwadze, że działaczkę na rzecz praw człowieka Germain Rukuki, będącą członkinią stowarzyszenia Action by Christians for the Abolition of Torture (ACAT), skazano w kwietniu 2019 r. na 32 lata więzienia pod zarzutem buntu i działań zagrażających bezpieczeństwu państwa, udziału w ruchu powstańczym i ataków na szefa państwa; mając na uwadze, że w sierpniu 2018 r. działacza Nestora Nibitangę, będącego obserwatorem z ramienia Stowarzyszenia na rzecz Ochrony Praw Człowieka i Osób Zatrzymanych (APRODH), skazano na pięć lat więzienia za działania zagrażające bezpieczeństwu państwa;
W.
mając na uwadze, że BBC i Głosowi Ameryki zakazano nadawania w Burundi w maju 2019 r., kiedy ich licencje zawieszono, początkowo na sześć miesięcy, o czym informował wówczas Komitet Ochrony Dziennikarzy; mając na uwadze, że 29 marca 2019 r. organ ds. regulacji mediów w Burundi (Krajowa Rada ds. Komunikacji) ogłosił, że wycofał licencję BBC i przedłużył zawieszenie licencji Głosu Ameryki; mając na uwadze, że Krajowa Rada ds. Komunikacji zabroniła również dziennikarzom pracującym w Burundi "bezpośredniego lub niebezpośredniego przekazywania informacji, które mogłyby być nadawane" przez BBC lub Głos Ameryki;
X.
mając na uwadze, że 24 października 2019 r. Rada przedłużyła do 24 października 2020 r. obowiązywanie unijnych sankcji wobec Burundi;
Y.
mając na uwadze, że środki te obejmują zakaz podróżowania i zamrożenie aktywów i są skierowane przeciwko konkretnym osobom, których działania uznano za podważające demokrację lub utrudniające znalezienie politycznego rozwiązania kryzysu w Burundi;
Z.
mając na uwadze, że wysiłki Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej zmierzające do wypracowania polubownego rozwiązania kryzysu politycznego wywołanego decyzją prezydenta z 2015 r. o kandydowaniu na trzecią kadencję utknęły w martwym punkcie; mając na uwadze, że prezydent Pierre Nkurunziza wielokrotnie podkreślał, że nie będzie ubiegał się o kolejną kadencję, lecz partia rządząca musi jeszcze wyznaczyć kandydata w kolejnych wyborach prezydenckich;
1.
zdecydowanie potępia obecne ograniczenia wolności słowa w Burundi, w tym większe ograniczenia wolności publicznych, a także zakrojone na szeroką skalę naruszenia praw człowieka, zastraszanie i arbitralne aresztowania dziennikarzy oraz zakazy nadawania, które wzmocniły atmosferę strachu w burundyjskich mediach, zwiększyły ograniczenia w zakresie sprawozdawczości i uniemożliwiły należyte informowanie, zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybory w 2020 r.;
2.
nadal wyraża głębokie zaniepokojenie sytuacją w zakresie praw człowieka w Burundi, która uniemożliwia wszelkie inicjatywy na rzecz pojednania, pokoju i sprawiedliwości, a w szczególności dalszym uciekaniem się do arbitralnych aresztowań i egzekucji pozasądowych;
3.
zdecydowanie potępia ciągłe pogarszanie się sytuacji w zakresie praw człowieka w tym kraju, w szczególności w odniesieniu do rzeczywistych i podejrzewanych zwolenników opozycji, w tym Burundyjczyków wracających z zagranicy; przypomina, że Burundi jest związane klauzulą praw człowieka zawartą w umowie z Kotonu; wzywa władze Burundi, aby natychmiast zaprzestały represji i utrzymały w mocy zobowiązania tego kraju dotyczące praw człowieka, w tym zobowiązania zapisane w Afrykańskiej karcie praw człowieka i ludów, Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych oraz innych mechanizmach międzynarodowych ratyfikowanych przez rząd Burundi;
4.
przypomina rządowi Burundi, że warunki przeprowadzania pluralistycznych, wiarygodnych, pokojowych i przejrzystych wyborów obejmują prawo do wolności słowa, dostępu do informacji, wolności pracy, wolności mediów i istnienia wolnego obszaru, w którym obrońcy praw człowieka mogą wypowiadać się bez zastraszania lub obawy przed represjami; w związku z tym wzywa władze Burundi, aby zniosły środki ograniczające lub utrudniające pracę społeczeństwa obywatelskiego oraz ograniczające dostęp do niezależnych tradycyjnych i nowoczesnych mediów i ich wolność;
5.
wzywa władze Burundi do wycofania zarzutów oraz niezwłocznego i bezwarunkowego uwolnienia niedawno uwięzionych dziennikarzy serwisu Iwacu oraz innych osób aresztowanych za korzystanie z przysługujących im praw podstawowych;
6.
podkreśla kluczową rolę społeczeństwa obywatelskiego i dziennikarzy w społeczeństwie demokratycznym, zwłaszcza w kontekście zbliżających się wyborów, oraz wzywa władze Burundi do położenia kresu zastraszaniu, prześladowaniom i arbitralnym aresztowaniom dziennikarzy, działaczy na rzecz praw człowieka i członków opozycji; ponadto wzywa władze, aby zezwoliły działaczom na rzecz praw człowieka i dziennikarzom na swobodne prowadzenie zgodnych z prawem działań śledczych dotyczących naruszeń praw człowieka i na informowanie o nich;
7.
z ogromnym zaniepokojeniem odnotowuje rosnącą liczbę osób wewnętrznie przesiedlonych z Burundi i krajów sąsiadujących; wzywa UE do zwiększenia wsparcia finansowego i innych działań humanitarnych na rzecz Burundyjczyków, którzy zostali przesiedleni wewnętrznie bądź są uchodźcami;
8.
wzywa władze Burundi do położenia kresu wykorzystywaniu obywateli i do zadbania o to, by żadnemu obywatelowi nie odmawiano dostępu do dóbr i usług publicznych takich jak opieka zdrowotna, żywność, woda i edukacja, a także do umożliwienia organizacjom humanitarnym niezależnego działania i świadczenia pomocy w oparciu o obowiązek zaspokojenia najpilniejszych potrzeb;
9.
podkreśla, że aby umożliwić wiarygodne wybory, konieczna jest znaczna poprawa sytuacji politycznej i sytuacji w zakresie praw człowieka, w szczególności w odniesieniu do podstawowych wolności, takich jak wolność słowa, wolność prasy oraz wolność zrzeszania się i zgromadzeń, a także postępy w procesie pojednania; wzywa rząd Burundi do dopilnowania, by dochodzenia w sprawie naruszeń tych praw prowadzono w sposób bezstronny, a sprawcy byli sądzeni w procesach spełniających normy międzynarodowe;
10.
wzywa władze do przeprowadzenia dokładnych i przejrzystych dochodzeń w celu pociągnięcia do odpowiedzialności, w uczciwych i wiarygodnych procesach, wszystkich domniemanych sprawców zabójstw, zaginięć, wymuszeń, pobić, arbitralnych aresztowań, gróźb, prześladowań lub innych rodzajów nadużyć; wyraża poważne obawy co do utrzymującej się bezkarności sprawców naruszeń praw człowieka popełnionych przez Imbonerakure; wzywa władze Burundi do wszczęcia niezależnego śledztwa w sprawie dziennikarzy: Jeana Bigirimany, zaginionego od 22 lipca 2016 r., i Christophe'a Nkezabahziego, zamordowanego wraz z żoną i dwojgiem dzieci 13 października 2015 r.;
11.
uznaje kluczową rolę regionu w trwałym rozwiązaniu kryzysu politycznego w Burundi, a w szczególności Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej i Unii Afrykańskiej, oraz podkreśla potrzebę bardziej aktywnego podejścia i wzmożonych wysiłków, aby położyć kres kryzysowi i chronić ludność burundyjską, a tym samym uniknąć dalszej eskalacji sytuacji w regionie; wzywa Unię Afrykańską do pilnego wysłania do Burundi obserwatorów ds. praw człowieka i zapewnienia im nieskrępowanego dostępu do kraju w celu realizacji ich mandatu;
12.
wyraża ubolewanie z powodu impasu w realizacji porozumienia z Aruszy i apeluje do gwarantów porozumienia, aby dążyli do pojednania; wyraża swoje zaangażowanie na rzecz dialogu wewnątrzburundyjskiego; wzywa wysokiego przedstawiciela/wiceprzewodniczącego do wspierania Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej w ułatwianiu dialogu wewnątrz- burundyjskiego; wzywa wszystkich uczestników dialogu wewnątrzburundyjskiego do konstruktywnej współpracy i umożliwienia swobodnego uczestnictwa opozycji, obrońcom praw człowieka i organizacjom społeczeństwa obywatelskiego;
13.
wzywa Burundi do powrotu do idei spotkań wspólnoty regionalnej i międzynarodowej w celu uzgodnienia kompromisu w sprawie wdrażania istniejących decyzji na szczeblu ONZ i UA, a mianowicie: wdrożenia rezolucji nr 2303; podpisania protokołu ustaleń z obserwatorami UA; wznowienia współpracy z OHCHR;
14.
ubolewa, że Burundi uparcie odmawia współpracy z komisją śledczą ONZ oraz zgody na wznowienie działalności lokalnego biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka;
15.
wzywa ONZ, aby kontynuowała niezależne dochodzenia w sprawie wszystkich domniemanych przypadków naruszeń praw człowieka i prawa humanitarnego, w tym naruszeń popełnionych przez podmioty państwowe i młodzieżówkę Imbonerakure, i aby odpowiednio ścigała sprawców; podkreśla, że przestępców i zabójców należy pociągnąć do odpowiedzialności bez względu na to, do jakiej grupy należą, a ofiarom poważnych naruszeń praw człowieka w Burundi należy zapewnić odpowiednie zadośćuczynienie;
16.
wzywa państwa członkowskie UE do zapewnienia elastycznego i bezpośredniego wsparcia finansowego dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji medialnych, w tym organizacji kobiet, które w dalszym ciągu działają na miejscu, ale również tym na uchodźstwie, zwłaszcza tym, które działają na rzecz propagowania i ochrony praw politycznych, obywatelskich, gospodarczych, społecznych i medialnych;
17.
wzywa UE i dyplomatów z państw członkowskich UE w Burundi do zapewnienia pełnego wdrożenia wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka, w szczególności poprzez udział w przesłuchaniach sądowych wszystkich dziennikarzy, więźniów politycznych i obrońców praw człowieka w Burundi, zwłaszcza dziennikarzy Iwacu, a także poprzez odwiedzanie obrońców praw człowieka, aktywistów i dziennikarzy przebywających w więzieniach;
18.
wzywa do rozszerzenia ukierunkowanych sankcji UE i apeluje do Rady Bezpieczeństwa ONZ o wprowadzenie własnych ukierunkowanych sankcji, w tym zakazu podróżowania i zamrożenia aktywów, wobec osób odpowiedzialnych za trwające poważne naruszenia praw człowieka w Burundi; wzywa wiceprzewodniczącego/wysokiego przedstawiciela do pilnego przygotowania rozszerzonej listy nazwisk osób odpowiedzialnych za planowanie, organizację i realizację czynów stanowiących naruszenia praw człowieka, aby dodać te osoby do wykazu urzędników burundyjskich już objętych sankcjami UE;
19.
głęboko ubolewa, że Burundi nie podjęło żadnych działań w celu ponownego przystąpienia do statutu rzymskiego; wzywa rząd Burundi do natychmiastowego rozpoczęcia takiej procedury; wzywa UE do wspierania wszelkich wysiłków Międzynarodowego Trybunału Karnego w ramach dochodzenia w sprawie zbrodni popełnionych w Burundi i wysiłków mających na celu postawienie sprawców przed sądem;
20.
ubolewa nad ciągłym niedofinansowaniem burundyjskiego kryzysu uchodźczego, co ma poważny wpływ na bezpieczeństwo i sytuację uchodźców; wzywa społeczność międzynarodową i organizacje humanitarne do zwiększenia pomocy dla wszystkich, którzy są obecnie uchodźcami lub zostali wysiedleni na skutek konfliktu; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby zgodnie z zaleceniami komisji śledczej ONZ ds. Burundi przyznały status uchodźcy azylantom z Burundi oraz aby uważnie śledziły sytuację w Burundi w związku z wyborami w 2020 r.;
21.
wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami o zwiększonej presji na uchodźców z Burundi, aby wrócili do domu przed wyborami w 2020 r.; wzywa rządy w regionie do dopilnowania, by powrót uchodźców był dobrowolny, opierał się na świadomej decyzji i przebiegał z dbałością o bezpieczeństwo i godność; przypomina, że zdaniem UNHCR warunki bezpiecznego, godnego i dobrowolnego powrotu nie zostały spełnione;
22.
wzywa rząd Burundi, aby zezwolił przeciwnikom politycznym, którzy przebywają na wygnaniu, na powrót i swobodne prowadzenie kampanii bez zastraszania, aresztowania ani przemocy, a także aby zezwolił obserwatorom zewnętrznym na obserwowanie przygotowań do wyborów oraz procesu głosowania i liczenia głosów;
23.
przypomina, że pluralistyczny dialog polityczny, prowadzony w ramach mediacji międzynarodowej i z poszanowaniem porozumienia z Aruszy oraz konstytucji Burundi, pozostaje jedynym sposobem na zapewnienie trwałego pokoju w Burundi; w związku z tym, wzywa Wspólnotę Wschodnioafrykańską, która jest kluczowym uczestnikiem dialogu wewnątrzburundyjskiego, do podjęcia odpowiednich działań w celu zdecydowanego i niezwłocznego zaangażowania rządu Burundi w pluralistyczny dialog na rzecz pokojowego i trwałego rozwiązania obecnego kryzysu;
24.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, prezydentowi Republiki Burundi, przewodniczącemu burundyjskiego parlamentu, Wspólnemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu AKP-UE oraz Unii Afrykańskiej i jej instytucjom.
1 Dz.U. C 265 z 11.8.2017, s. 137.
2 Dz.U. C 399 z 24.11.2017, s. 190.
3 Dz.U. C 242 z 10.7.2018, s. 10.
4 Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 146.
5 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0305.
6 Dz.U. L 257 z 2.10.2015, s. 1.
7 Dz.U. L 257 z 2.10.2015, s. 37.
8 Dz.U. L 264 z 30.9.2016, s. 29.
9 Dz.U. L 272 z 25.10.2019, s. 147.
10 Dz.U. L 73 z 18.3.2016, s. 90.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Wszystkie wyroby tytoniowe wkrótce trafią do systemu Track&Trace

Punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych czekają nowe obowiązki. Unijnym Systemem Śledzenia Ruchu i Pochodzenia Wyrobów Tytoniowych (Track&Trace) obecnie objęte są papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. Od 20 maja trafią do niego także wszystkie inne wyroby zawierające w swoim składzie tytoń. W systemie muszą się również zarejestrować punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych.

Krzysztof Koślicki 05.02.2024