Konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich w sprawie roli UE we wzmacnianiu Światowej Organizacji Zdrowia.

Konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich w sprawie roli UE we wzmacnianiu Światowej Organizacji Zdrowia

(2020/C 400/01)

(Dz.U.UE C z dnia 24 listopada 2020 r.)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ I PRZEDSTAWICIELE RZĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH ZEBRANI W RADZIE,

1.
UZNAJĄ, że pandemia COVID-19 oraz jej skutki zdrowotne, społeczne i gospodarcze jeszcze mocniej podkreśliły potrzebę między innymi silnej globalnej współpracy wielostronnej, silnych globalnych zdolności w dziedzinie zdrowia i globalnej odpowiedzi na wyzwania w tym obszarze. W oparciu o swój mandat Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) odgrywa - jako wiodący i koordynujący organ - centralną rolę w reagowaniu na globalne wyzwania zdrowotne, w tym w zakresie gotowości na epidemie, zapobiegania ich występowaniu, wykrywania ich i reagowania na nie.
2.
UZNAJĄ rolę WHO jako sekretariatu ośrodka koordynacyjnego dla inicjatywy "akcelerator dostępu do narzędzi walki z COVID-19".
3.
UZNAJĄ PONADTO, że chociaż WHO posiada szeroki mandat, ostatnie pandemie pokazały, że oczekiwania wspólnoty międzynarodowej, pomimo różnic wynikających z kontekstów narodowych, zasadniczo przewyższają obecne zdolności WHO i jej możliwości wspierania państw członkowskich w rozwijaniu silnych i odpornych systemów opieki zdrowotnej, które powinny świadczyć usługi wysokiej jakości osobom w potrzebie, nie pozostawiając nikogo bez pomocy, również podczas pandemii.
4.
PODKREŚLAJĄ rolę WHO w zapewnianiu wsparcia, w tym wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych i wsparcia technicznego, na rzecz państw w najtrudniejszej sytuacji.
5.
PRZYPOMINAJĄ, że w przeglądach i ocenach związanych z epidemią zespołu ostrej niewydolności oddechowej (SARS-CoV), pandemiami grypy typu A/H1N1 i epidemią Eboli w Afryce Zachodniej dowiedziono braków w globalnych zdolnościach w zakresie przygotowania się do występowania epidemii i odpowiedzi na nie oraz wskazano liczne i konkretne zalecenia służące zaradzeniu tym brakom. Do pewnego stopnia zalecenia te doprowadziły do podjęcia godnych pochwały działań, takich jak przegląd Międzynarodowych przepisów zdrowotnych (IHR) dokonany w 2005 r., a także ustanowienie Programu WHO dotyczącego reagowania na sytuacje nagłego zagrożenia zdrowia i Niezależnego Komitetu Nadzorczo-Doradczego Programu WHO dotyczącego reagowania na sytuacje nagłego zagrożenia zdrowia (IOAC), co nastąpiło po wyżej wspomnianym wystąpieniu epidemii Eboli.
6.
ODNOTOWUJĄ wyzwania dotyczące między innymi przejrzystości, synergii, finansowania i rozliczalności, z którymi mierzy się WHO w obecnej sytuacji geopolitycznej, a także zalecenia zawarte w przeglądach i ocenach przeprowadzonych w ostatnich latach, jak również przeglądy i oceny mające na celu znalezienie odpowiedzi na te wyzwania. ODNOTOWUJĄ RÓWNIEŻ trwające wysiłki na rzecz przekształcenia tej organizacji na podstawie Programu transformacji WHO oraz cele "potrójnego miliarda" zawarte w 13. ogólnym programie prac WHO.
7.
PRZYPOMINAJĄ koordynującą i wiodącą rolę UE i jej państw członkowskich w inicjowaniu i negocjowaniu rezolucji WHO nr WHA73.1 z dnia 19 maja 2020 r. dotyczącej reakcji na COVID-19.
8.
WYRAŻAJĄ poparcie dla procesu oceny zainicjowanego przez WHO, Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJĄ ustanowienie Niezależnego Panelu ds. Gotowości i Reagowania w razie Pandemii (IPPR) i PODKREŚLAJĄ, że konieczne jest, by organ ten był bezstronny i niezależny, a zakres jego prac - które powinna cechować jak najwyższa jakość - kompleksowy.
9.
Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJĄ zwołanie przez WHO Komitetu ds. Przeglądu Funkcjonowania Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych (Komitetu ds. Przeglądu IHR) i jego współpracę z IOAC, IPPR i innymi odpowiednimi organami, przy równoczesnym podkreślaniu tego, jak ważne jest, by prace te były komplementarne wobec obecnych i trwających inicjatyw i dostosowane do nich. PRZYPOMINAJĄ rezolucję przyjętą na 146. posiedzeniu Rady Wykonawczej WHO (EB146.R10) pt. "Wzmocnienie gotowości na wypadek sytuacji zagrożenia zdrowia; wdrożenie międzynarodowych przepisów zdrowotnych (2005)" I ODNOTOWUJĄ zalecenia Światowej Rady ds. Monitorowania Gotowości dotyczące wzmocnienia globalnej gotowości i reagowania.
10.
PODKREŚLAJĄ w kontekście tej reformy znaczenie podejścia "Jedno zdrowie" dla zapobiegania sytuacjom nadzwyczajnym w dziedzinie zdrowia i reagowania na nie i zachęcają do refleksji nad instytucjonalnym i organizacyjnym wdrożeniem tego podejścia na szczeblu globalnym.

W ŚWIETLE POWYŻSZEGO RADA UNII EUROPEJSKIEJ I PRZEDSTAWICIELE RZĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH ZEBRANI W RADZIE

11.
ZOBOWIĄZUJĄ SIĘ zapewnić, by UE i jej państwa członkowskie, w oparciu o swoje zaangażowanie na rzecz multila- teralizmu, nadal odgrywały wiodącą rolę w dziedzinie zdrowia na szczeblu światowym, i SĄ ZDETERMINOWANE, by odegrać koordynacyjną, proaktywną i wiodącą rolę w pluralistycznym procesie mającym na celu wzmocnienie globalnego bezpieczeństwa zdrowotnego i samej WHO, a zwłaszcza wzmocnienie zdolności WHO w zakresie gotowości i reagowania w nadzwyczajnych sytuacjach zdrowotnych oraz zdolności do analizowania przyszłych wyników pochodzących od IPPR, Komitetu ds. Przeglądu IHR i IOAC z myślą o ich przełożeniu na działania, a także by wspierać państwa członkowskie WHO w procesie wzmacniania narodowych systemów opieki zdrowotnej i strategii ochrony zdrowia publicznego. W tym kontekście ważny jest intensywny i stały dialog z państwami członkowskimi WHO.
12.
STWIERDZAJĄ, przy równoczesnym uznaniu różnic wynikających z kontekstów narodowych, że istnieje potrzeba zajęcia się rozdźwiękiem między oczekiwaniami państw członkowskich WHO wobec tej organizacji a jej zdolnościami, i BĘDĄ NADAL UCZESTNICZYŁY wraz z innymi państwami członkowskimi WHO w jej organach zarządzających w celu promowania stosownych dalszych działań.
13.
UZNAJĄ, że stawienie czoła wyzwaniom, z którymi mierzy się obecnie WHO, dotyczących między innymi przejrzystości, synergii, przewidywalnego i zrównoważonego finansowania oraz rozliczalności, a także wyzwaniom związanym z odpowiedzią WHO na obecną pandemię oraz rozdźwięk między oczekiwaniami państw członkowskich WHO a zdolnościami tej organizacji powinny być traktowane priorytetowo przez jej organy zarządzające.
14.
ZACHĘCAJĄ wszystkie właściwe podmioty, w tym inne globalne podmioty działające w obszarze zdrowia i podmioty niepaństwowe, by wspólnie wzmacniały zdolności WHO w zakresie zapobiegania, gotowości i reagowania, AKCENTUJĄC równocześnie znaczenie dalszego zacieśniania partnerstw, a także wzmacniania niezależności tej organizacji, wspierania jej prac nad przepisami, zwiększania jej zdolności technicznych, odpowiedzialności, wydajności, skuteczności i przejrzystości.
15.
PODKREŚLAJĄ, że wzmocnienie Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) mogłoby odegrać kluczową rolę na wypadek przyszłych epidemii oraz że należy dogłębniej badać możliwości ściślejszej współpracy między ECDC a WHO.
16.
ZAZNACZAJĄ wagę pełnego wdrożenia IHR i PODKREŚLAJĄ, z zastrzeżeniem ostatecznych sprawozdań i zaleceń wynikających z bieżących mechanizmów przeglądu i oceny, że można przewidzieć wynikające z nich proponowane środki, m.in. w następstwie przeglądu IHR, i że wnioski z tych działań mogłyby stanowić wkład w prace IPPR, IOAC, Światowej Rady Monitorowania Gotowości Kryzysowej oraz Komitetu ds. Przeglądu IHR. Mowa o następujących środkach:
należy rozważyć przegląd systemu ostrzegania na wypadek stanu zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym; system taki powinien umożliwić różnicowanie poziomów ostrzeżeń, np. za pomocą systemu sygnalizacji świetlnej, co wzmocniłoby przejrzystość środków i poprawiło precyzję informowania o zagrożeniach zdrowia publicznego,
w ramach IHR warto dokonać rozróżnienia między ograniczeniami dotyczącymi podróży a tymi dotyczącymi handlu, tj. rozgraniczyć środki odnoszące się do transportu osób i transportu towarów w celu uniknięcia niepotrzebnych szkód dla gospodarki,
możliwość przeprowadzenia niezależnej oceny epidemiologicznej na miejscu w strefach wysokiego ryzyka, w ścisłej współpracy z państwem stroną,
zwiększona przejrzystość co do zgodności działań krajowych z IHR, łącznie ze skuteczniejszym i spójnie stosowanym systemem sprawozdawczości państw stron wobec Sekretariatu WHO, a także intensyfikacja wspólnych ocen zewnętrznych i działań będących ich konsekwencją,
ocena pozytywnych i negatywnych efektów wdrożonych działań w zakresie reagowania oraz analiza istniejących luk w wiedzy w celu określenia, jakie narzędzia mogą być potrzebne na szczeblu krajowym do ukierunkowania działań,
zaangażowanie na rzecz dalszego wzmocnienia roli WHO w tworzeniu norm oraz, w stosownych przypadkach, wzmocnienia zdolności tej organizacji. W tym kontekście można rozważyć ewentualne wsparcie Biura Głównego Naukowca, jak i wzmocnienie roli biur regionalnych i krajowych, a także zachęcenie WHO do wzmocnienia podejść nakierowanych na powiązanie zdrowia ze zrównoważonym rozwojem i do opracowywania nowych tego typu podejść oraz do intensyfikacji mapowania globalnej gospodarki zdrowotnej i jej rozumienia oraz do dalszego rozwijania Akademii WHO,
zintensyfikowanie wysiłków WHO na rzecz tworzenia synergii w zakresie gotowości i reagowania ze wszystkimi stosownymi podmiotami oraz na rzecz wspierania osób najbardziej podatnych na zagrożenia,
zacieśnienie "trójstronnej" współpracy między WHO, Organizacją Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) i Światową Organizacją Zdrowia Zwierząt (OIE) oraz z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) w celu wspierania podejścia "Jedno zdrowie" do chorób odzwierzęcych.
17.
PODKREŚLAJĄ, że UE i jej państwa członkowskie w pełni popierają wiodącą i koordynującą rolę WHO w dziedzinie zdrowia na świecie i że w związku z tym będą promować terminowe wdrożenie niezbędnych środków reformy WHO w oparciu o refleksje nad wyżej wymienionymi punktami, a także o stosowne sprawozdania i zalecenia, mając na względzie wzmocnienie tej organizacji na jej trzech szczeblach oraz zapewnienie dalszych działań ze strony jej organów zarządzających.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024