Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zrównoważonego rynku kolejowego w związku z pandemią COVID-19(COM(2020) 260 final - 2020/0127 (COD)).

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zrównoważonego rynku kolejowego w związku z pandemią COVID-19"

(COM(2020) 260 final - 2020/0127 (COD))

(2020/C 364/22)

(Dz.U.UE C z dnia 28 października 2020 r.)

Sprawozdawca generalny: Alberto MAZZOLA

Wniosek o konsultację Parlament Europejski, 8.7.2020

Rada, 30.6.2020

Podstawa prawna Art. 91 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Sekcja odpowiedzialna Sekcja Transportu Energii, Infrastruktury i Społeczeństwa Informacyjnego
Zatwierdzenie przez przewodniczącego EKES-u 25.6.2020 (tryb pilny - art. 62 regulaminu wewnętrznego)
Data przyjęcia na sesji plenarnej 16.7.2020
Sesja plenarna nr

Wynik głosowania

553
(za/przeciw/wstrzymało się) 211/2/2
1.
Wnioski i zalecenia
1.1.
EKES z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej i stwierdza, że jest on zgodny z pkt 3.2 opinii EKES-u TEN/710 1  w sprawie Europejskiego Roku Kolei (2021), w której - wśród uwag na temat odporności, jaką wykazał sektor kolejowy nawet w szczytowym okresie pandemii COVID-19 - EKES stwierdził: "Jakkolwiek kolejowy transport towarów wykazał się dużą odpornością, to mógł osiągnąć jeszcze lepsze wyniki, [...] gdyby opłaty za dostęp do torów zostały zniesione w całości [...]".
1.2.
EKES podkreśla, jak ważne jest, by państwa członkowskie i zarządcy infrastruktury jak najszybciej zastosowali odstępstwa przyznane we wniosku Komisji Europejskiej w odniesieniu do całego okresu wskazanego we wniosku. Uważa, że proponowane środki będą przydatne w perspektywie krótkoterminowej i przez cały okres ich stosowania.
1.3.
Sugeruje jednak, by przed zakończeniem okresu obowiązywania proponowanych odstępstw Komisja Europejska i prawodawcy rozważyli przedłużenie obowiązywania tych środków, zwłaszcza w przypadku, gdyby ożywienie gospodarcze okazało się wolniejsze niż oczekiwano.
1.4.
EKES podkreśla znaczenie przepisów zapewniających rekompensaty ze strony państw członkowskich dla zarządców infrastruktury za wszelkie straty gospodarcze spowodowane stosowaniem odstępstw od dyrektywy 2012/34/UE 2  zaproponowanych przez Komisję.
2.
Wniosek Komisji
2.1.
Celem wniosku Komisji jest, podobnie jak w innych niedawnych wnioskach, zaproponowanie środków pomocy gospodarczej na rzecz europejskiego sektora kolejowego. W tym przypadku środki dotyczą uchylenia, zmniejszenia lub odroczenia opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej, jak również uchylenia opłat rezerwacyjnych. Obejmują one okres odniesienia od 1 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r., w stosunku do którego można zmienić opłaty w drodze odstępstwa od art. 27 dyrektywy 2012/34/UE. Regulamin sieci zawierający wszystkie mające zastosowanie opłaty publikuje się nie mniej niż na cztery miesiące przed terminem składania wniosków o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury.
2.2.
W szczególności proponuje się odstąpienie od ustanowionej w art. 31 ust. 3 dyrektywy zasady, zgodnie z którą opłaty za minimalny pakiet dostępu do torów są ustalane na poziomie kosztów bezpośrednio ponoszonych jako rezultat przejazdu pociągu. W drodze odstępstwa od niektórych przepisów dyrektywy 2012/34/UE państwa członkowskie mogą dokonać korekt w dół przy ustalaniu podwyżek w trakcie danego okresu obowiązywania rozkładu jazdy. Na zasadzie odstępstwa od art. 36 dyrektywy 2012/34/UE zarządcy infrastruktury mogą podjąć decyzję o niepobieraniu opłat rezerwacyjnych w odniesieniu do odwołanych tras z powodu zakłóceń spowodowanych pandemią.
2.3.
Komisja proponuje również upoważnienie państw członkowskich do przyznania rekompensat dla zarządców infrastruktury za straty gospodarcze spowodowane przez każde ze wspomnianych odstępstw od dyrektywy 2012/34/UE (opłaty oparte na kosztach bezpośrednich, podwyżki i opłaty z tytułu rezerwacji). W drodze odstępstwa od dyrektywy 2012/34/UE zarządcy infrastruktury mogą otrzymać zwrot kosztów w krótszym terminie niż okres ustanowiony w art. 8 ust. 4 tej dyrektywy, tj. do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym poniesiono straty.
2.4.
W regulaminie sieci określa się szczegółowo ogólne zasady, terminy, procedury i kryteria dotyczące pobierania opłat i alokacji zdolności przepustowej, w tym informacje dotyczące wniosków o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury. Proponuje się, aby regulaminy sieci były aktualizowane i zmieniane bezzwłocznie.
3.
Uwagi ogólne
3.1.
Ze względu na wybuch pandemii COVID-19 kolej doświadczyła poważnych i nieprzewidzianych zakłóceń działania związanych ze znacznym spadkiem mobilności. W szczytowym momencie kryzysu w niektórych krajach ruch spadł o ponad 90 %, a nawet po zakończeniu blokady liczba pasażerów w ruchu kolejowym nie osiągnęła jeszcze 50 % poziomu sprzed kryzysu.
3.2.
Zgodnie z pierwszymi przybliżonymi szacunkami stowarzyszeń sektorowych, takich jak Stowarzyszenie Kolei Europejskich (CER), utrata przychodów wszystkich przewoźników pasażerskich wskutek pandemii wynosi, od początku kryzysu, 900 mln EUR tygodniowo. W marcu i kwietniu 2020 r. pandemia COVID-19 spowodowała w przybliżeniu średni spadek przychodów z tytułu kolejowych przewozów towarowych na poziomie 25 % w całej Unii Europejskiej (UE-27) i doprowadziła do utraty przychodów na poziomie ok. 78 mln EUR tygodniowo. Zarządcy infrastruktury kolejowej w coraz większym stopniu odczuwają skutki pandemii COVID-19 w związku z ograniczeniem ruchu i generowanego przez niego dochodu.
3.3.
Obniżenie opłat za dostęp do torów poniżej poziomu przewidzianego w dyrektywie 2012/34/UE oraz większa elastyczność dla zarządców infrastruktury w zakresie przydzielania tras kolejowych częściowo zmniejszą wpływ kryzysu na przedsiębiorstwa kolejowe.
Bruksela, dnia 16 lipca 2020 r.
Luca JAHIER
Przewodniczący
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
1 Zob. s. 149 niniejszego Dziennika Urzędowego.
2 Dz.U. L 343 z 14.12.2012, s. 32.

Zmiany w prawie

Darowizny dla ofiar powodzi zwolnione z VAT

Darowizny dla ofiar powodzi zostały zwolnione z VAT - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Od dziś ważna zmiana dla niektórych kierowców

Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od wtorku, 10 września, zakładają automatyczny zwrot prawa jazdy, bez konieczności składania wniosku. Zmiana ma zapobiegać sytuacji, w której kierowcy, nieświadomi obowiązku, byli karani za prowadzenie pojazdu, mimo formalnego odzyskania uprawnień.

Robert Horbaczewski 09.09.2024
Będą zmiany w ustawie o działaniach antyterrorystycznych oraz w ustawie o ABW oraz AW

Rząd przyjął we wtorek projekt przepisów, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Wprowadzony zostanie mechanizm wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od jego decyzji będzie się można odwołać do sądu.

Grażyna J. Leśniak 03.09.2024
Ustawa o rencie wdowiej niekonstytucyjna?

O zawetowanie ustawy o tzw. wdowich emeryturach jako aktu dyskryminującego część obywateli zwróciła się do prezydenta Andrzeja Dudy jedna z emerytek. W jej przekonaniu uchwalona 26 lipca 2024 r. ustawa narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ wprowadza zasady dyskryminujące dużą część seniorów. Czy prezydent zdążył się z nią zapoznać – nie wiadomo. Bo petycja wpłynęła do Kancelarii Prezydenta 6 sierpnia, a już 9 sierpnia ustawa została podpisana.

Grażyna J. Leśniak 31.08.2024
Nalewki już bez barwników, soków i dodatkowych aromatów

We wtorek, 20 sierpnia, zaczęły obowiązywać przepisy rozporządzenia ministra rolnictwa dotyczące znakowania napojów alkoholowych. Z uwagi na tradycyjne praktyki produkcyjne stosowane przy wyrobie "nalewek", nowe zasady wykluczają możliwość ich barwienia, aromatyzowania czy też dodawania do nich soków owocowych.

Krzysztof Koślicki 20.08.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2020.364.158

Rodzaj: Opinia
Tytuł: Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zrównoważonego rynku kolejowego w związku z pandemią COVID-19(COM(2020) 260 final - 2020/0127 (COD)).
Data aktu: 28/10/2020
Data ogłoszenia: 28/10/2020