Konkluzje w sprawie refleksji nad nowoczesnymi, elastycznymi i stabilnymi systemami opieki zdrowotnej.

Konkluzje Rady w sprawie refleksji nad nowoczesnymi, elastycznymi i stabilnymi systemami opieki zdrowotnej 1

(2013/C 376/05)

(Dz.U.UE C z dnia 21 grudnia 2013 r.)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

1.
PRZYPOMINA, że zgodnie z art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Unii należy zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego; ponadto działanie Unii ma uzupełniać polityki krajowe i być nakierowane na poprawę zdrowia publicznego; ma także zachęcać do współpracy między państwami członkowskimi w dziedzinie zdrowia publicznego oraz, jeśli to konieczne, wspierać ich działania, czyniąc to z pełnym poszanowaniem obowiązków państw członkowskich w zakresie organizacji i świadczenia usług zdrowotnych i opieki medycznej;
2.
PRZYPOMINA, że Rada w konkluzjach na temat nowoczesnych, elastycznych i stabilnych systemów zdrowotnych, przyjętych dnia 6 czerwca 2011 r., zwróciła się do państw członkowskich i Komisji, by zainicjowały proces refleksji pod auspicjami grupy roboczej wysokiego szczebla ds. zdrowia publicznego zmierzający do określenia efektywnych sposobów inwestowania w zdrowie, tak by dążyć do stworzenia nowoczesnych, elastycznych i stabilnych systemów zdrowotnych;
3.
PRZYPOMINA o celach inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, w tym koordynacji działań krajowych za pomocą dorocznego cyklu koordynacji polityki ekonomicznej - europejskiego semestru;
4.
PRZYPOMINA, że wyzwania, cele i zasady określone w białej księdze "Razem na rzecz zdrowia: Strategiczne podejście dla UE" przyjętej przez Komisję w dniu 23 października 2007 r. i potwierdzone w konkluzjach Rady z dni 5-6 grudnia 2007 r. pozostają w mocy i przyczyniają się do osiągania celu programu "Europa 2020";
5.
PRZYPOMINA o konkluzjach Rady "Inwestycje społeczne na rzecz wzrostu i spójności" z dni 20-21 czerwca 2013 r. 2 , o konkluzjach Rady na temat rocznej analizy wzrostu gospodarczego i wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu w kontekście europejskiego semestru z dnia 28 lutego 2013 r. 3 oraz o zatwierdzeniu sprawozdania Komitetu Ochrony Socjalnej na temat reform polityki społecznej na rzecz wzrostu i spójności w kontekście oceny europejskiego semestru 2013 pod kątem polityki zatrudnienia i polityki społecznej z dnia 15 października 2013 r. 4 ;
6.
ODNOTOWUJE postępy osiągnięte w procesie refleksji, jeżeli chodzi o ujęcie kwestii zdrowia w innych politykach w ramach realizacji strategii "Europa 2020", wskazywania tematów ewentualnej ściślejszej współpracy między państwami członkowskimi, wymiany najlepszych praktyk i postępów na drodze ku bardziej skoordynowanej współpracy na szczeblu europejskim, aby wspierać państwa członkowskie w miarę możliwości w ich wysiłkach na rzecz zapewnienia, by ich systemy zdrowotne były w stanie reagować na przyszłe wyzwania;
7.
Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE trwający proces refleksji nad pięcioma określonymi celami:
zwiększenie odpowiedniej obecności kwestii zdrowia w ramach strategii "Europa 2020" oraz w procesie europejskiego semestru,
określenie czynników powodzenia w efektywnym wykorzystywaniu funduszy strukturalnych w dziedzinie inwestycji w opiekę zdrowotną,
racjonalne pod względem kosztów stosowanie leków,
modele opieki zintegrowanej i lepsze zarządzanie szpitalami,
mierzenie i monitorowanie skuteczności inwestycji w opiekę zdrowotną,

MAJĄC NA UWADZE, ŻE:

a)
podczas trzech pierwszych europejskich semestrów konsekwentnie zwiększano rolę zagadnień związanych ze zdrowiem, ewoluował także ton i kontekst odniesień do reform systemów opieki zdrowotnej; cel tego był podwójny: zapewnienie równego i powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej o wysokiej jakości oraz finansowanie w oparciu o zasadę solidarności i efektywniejsze wykorzystywanie zasobów publicznych, ujętych wyraźnie jako cel polityki w opracowanej przez Komisję rocznej analizie wzrostu gospodarczego 2013;
b)
zdrowie ludzi, oprócz tego, że jest wartością samą w sobie, może mieć korzystny wpływ na wyniki ekonomiczne, takie jak podaż siły roboczej i produktywność, kapitał ludzki i ogólny poziom wydatków publicznych, i z tego powodu odgrywa ważną rolę w osiągnięciu celów strategii "Europa 2020" i w europejskim semestrze;
c)
państwa członkowskie powinny zatem zająć się kwestią zagrożeń społecznych i zdrowotnych występujących w życiu ludzi, uwzględniając w szczególności korzyści płynące z wczesnej profilaktyki chorób i promocji zdrowia, a także opieki zdrowotnej, zapewniając powszechny dostęp do wysokiej jakości usług opieki zdrowotnej oraz modernizując systemy opieki zdrowotnej, tak by poprawić ich opłacalność, dostępność i stabilność;
d)
racjonalne pod względem kosztów i efektywne wydatki w dziedzinie zdrowia są produktywnym i sprzyjającym wzrostowi sposobem wydatkowania środków publicznych, a inwestycje w opiekę zdrowotną należy uznać za przyczynek do wzrostu gospodarczego i spójności społecznej;
e)
państwa członkowskie stoją przed wspólnymi wyzwaniami związanymi ze starzeniem się społeczeństw, ciężarem chorób przewlekłych, wyzwaniami związanymi z chorobami zakaźnymi zmieniającymi potrzeby ludności, nierównościami w zdrowiu zwiększającymi oczekiwania pacjentów oraz wzrastającymi kosztami opieki zdrowotnej w połączeniu ze zmniejszaniem się zasobów dostępnych dla systemów opieki zdrowotnej państw członkowskich w związku z obecną sytuacją ekonomiczną;
f)
usprawnienie koordynacji polityk gospodarczych może wymagać ściślejszej koordynacji w dziedzinie zdrowia na szczeblu UE, przy jednoczesnym poszanowaniu art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
g)
promowanie zdrowia i profilaktyka chorób są głównymi czynnikami długoterminowej stabilności systemów opieki zdrowotnej, a także zwiększania lat zdrowego życia;
h)
procesy tworzenia polityk i podejmowania decyzji powinny być w jak największym stopniu oparte na dowodach i na odpowiednich systemach informacji zdrowotnych;
i)
inwestycje w opiekę zdrowotną, finansowane m.in. z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, mogą być istotnym czynnikiem stabilności systemów opieki zdrowotnej, ale w latach 2014-2020 należy jeszcze osiągnąć pełny potencjał lepszego wykorzystywania środków z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych do celów inwestycji zdrowotnych przez państwa członkowskie;
j)
modele zintegrowane postrzega się jako ważne, innowacyjne i obiecujące sposoby poprawy jakości i skuteczności systemów zdrowotnych, a tym samym - poprawy ich stabilności;
k)
rolę UE w dziedzinie oceny skuteczności systemów opieki zdrowotnej w koordynacji i współpracy z innymi organizacjami międzynarodowymi - w szczególności OECD i WHO - można jeszcze bardziej zintensyfikować, a jednocześnie dopasować do istniejących systemów;
l)
państwa członkowskie muszą w dalszym ciągu udostępniać swoim społeczeństwom przystępne cenowo, innowacyjne, skuteczne i bezpieczne produkty farmaceutyczne i wyroby medyczne, utrzymując jednocześnie stabilność finansową swoich systemów opieki zdrowotnej,

Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE:

a)
wyniki procesu refleksji pod auspicjami grupy roboczej wysokiego szczebla ds. zdrowia publicznego zmierzającego do określenia efektywnych sposobów inwestowania w zdrowie, tak by dążyć do stworzenia nowoczesnych, elastycznych i stabilnych systemów zdrowotnych;
b)
wyniki procesu refleksji nad innowacyjnymi podejściami do chorób przewlekłych w systemach zdrowia publicznego i opieki zdrowotnej;
c)
podejście przedstawione w dokumencie roboczym służb Komisji w sprawie inwestowania w zdrowie przyjętym jako część komunikatu Komisji "Inwestycje społeczne na rzecz wzrostu i spójności" ("pakiet dotyczący inwestycji społecznych") przyjętego dnia 18 lutego 2013 r. 5 , podkreślające, że zdrowie jest wartością samą w sobie, stanowiącą warunek niezbędny pomyślności gospodarczej i spójności społecznej;
d)
postępy poczynione przez europejskie partnerstwo na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu w realizacji jego planu strategicznego, a także zacieśnienie współpracy regionalnej zainicjowane wyborem obiektów referencyjnych;
e)
dalszy rozwój i konsolidację - bez dublowania działań - systemu monitoringu i informacji w zakresie zdrowia na szczeblu UE opartego na podstawowych europejskich wskaźnikach zdrowotnych (ECHI) i istniejących systemach monitoringu i sprawozdawczości w zakresie zdrowia wypracowanych w ramach współpracy państw członkowskich przy wsparciu ze strony programów działań wspólnotowych w dziedzinie zdrowia,

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY:

a)
oceniły, w odpowiednich przypadkach, potencjalne skutki reform systemów opieki zdrowotnej przedstawionych w krajowych programach reform, w tym bezpośredni i pośredni wpływ na zdrowie, ubóstwo ludności, wskaźniki zatrudnienia, produktywność i konkurencyjność;
b)
zapewniły odpowiednią koordynację między odnośnymi składami Rady (np. EPSCO, ECOFIN itd.) zajmującymi się różnymi aspektami zdrowia w ramach strategii "Europa 2020" i europejskiego semestru, aby poprawić jakość dialogu politycznego i zwiększyć wartość dodaną unijnych dyskusji na temat polityk zdrowotnych, które stoją przed wyzwaniami sięgającymi dalej niż zwykła stabilność budżetowa;
c)
kontynuowały dialog zmierzający do bardziej efektywnego wykorzystywania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (ESIF) w dziedzinie inwestycji zdrowotnych oraz do wymiany dobrych praktyk w zakresie planowania, realizacji, monitorowania i rozwiązywania problemów w latach 2014-2020 na podstawie wyników procesu refleksji na ten temat, w szczególności niezbędnika efektywnego wykorzystywania ESIF do celów inwestycji zdrowotnych;
d)
opracowały i rozbudowywały - na zasadzie dobrowolności - krajowe polityki i programy w dziedzinie zintegrowanych form opieki oraz scaliły rozczłonkowany sposób realizacji świadczeń zdrowotnych i socjalnych poprzez:
uczynienie opieki zintegrowanej priorytetem w swoich politykach i programach zdrowotnych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym,
wspieranie wypracowywania procesów i narzędzi - ze szczególnym naciskiem na wykorzystywanie technologii informacji i komunikacji oraz instrumentów finansowych,
zachęcanie stowarzyszeń branżowych służby zdrowia do odgrywania aktywnej roli w opiece zintegrowanej,
wspieranie szkolenia pracowników służby zdrowia w zakresie opieki zintegrowanej,
upodmiotowianie pacjentów i informowanie ich poprzez włączanie organizacji pacjentów do tworzenia polityk i programów w zakresie opieki zintegrowanej na wszystkich odpowiednich szczeblach,
rozwijanie i promowanie badań w dziedzinie opieki zintegrowanej;
e)
wykorzystywały oceny skuteczności systemów opieki zdrowotnej do celów kształtowania polityki, rozliczalności i przejrzystości;
f)
rozważyły utworzenie repozytorium dobrych praktyk, które może dostarczyć ilustracji pomyślnej modernizacji systemów opieki zdrowotnej oraz przyczynić się do upowszechnienia najlepszych rozwiązań, z uwzględnieniem prac europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu;
g)
zwróciły się do grupy roboczej wysokiego szczebla ds. zdrowia publicznego:
o sterowanie działaniami wymienionymi w sekcjach IV i V, zgodnie z jej kompetencjami oraz z wykorzystaniem, w odpowiednich przypadkach, istniejących forów,
o opracowanie i przyjęcie metod zwiększenia ich możliwości działania,

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI I PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY:

a)
kontynuowały refleksje nad właściwym ujęciem kwestii zdrowia w strategii "Europa 2020" w celu zapewnienia, by ta strategiczna kwestia została wzięta pod uwagę również podczas następnych europejskich semestrów, z zastrzeżeniem nadchodzącej oceny tego procesu;
b)
zapewniły niezbędną koordynację na szczeblu krajowym i UE, aby sektor zdrowia był właściwie reprezentowany w działaniach w ramach europejskiego semestru i aby usprawnić prowadzone obecnie oceny opieki zdrowotnej na szczeblu UE, w szczególności za pomocą ściślejszej koordynacji i współpracy z Komitetem Ochrony Socjalnej i Komitetem Polityki Gospodarczej oraz poprzez analizę i nawiązanie stosunków roboczych między grupą roboczą wysokiego szczebla ds. zdrowia publicznego a Komitetem Ochrony Socjalnej;
c)
w dalszym ciągu monitorowały obecność tematyki zdrowotnej w działaniach w ramach europejskiego semestru, w tym poprzez wymianę informacji z państwami członkowskimi na temat wydarzeń na szczeblu krajowym, oraz aby przełożyły koncepcję "dostępu do opieki zdrowotnej o wysokiej jakości" na kryteria oceny operacyjnej, m.in. do celów podsumowań tematycznych odnośnie do systemów opieki zdrowotnej;
d)
kontynuowały refleksję, na zasadzie dobrowolności, nad aspektami, które mogą mieć wpływ na dostępność, przystępność, ceny, koszty, bezpieczeństwo pacjentów i innowacyjność produktów farmaceutycznych i wyrobów medycznych oraz, w odpowiednich przypadkach, na systemy ułatwiające dostęp, przy pełnym poszanowaniu kompetencji państw członkowskich;
e)
dzieliły się wiedzą, doświadczeniami i najlepszymi praktykami w zakresie:
programów, struktur i polityk w zakresie opieki zintegrowanej, w tym systemów sprawozdawczości i uczenia się, w celu zwrócenia uwagi na koszty,
efektywności oddziaływań i rozwiązań w sferze opieki zintegrowanej na poziomie określania opieki zdrowotnej i oceny ich przenoszalności;
f)
poprawiły koordynację oceny efektywności systemów zdrowotnych na szczeblu UE poprzez:
usprawnienie debaty na temat ram teoretycznych oceny skuteczności systemów opieki zdrowotnej oraz określenie użytecznych metod i narzędzi wspierających decydentów w procesie decyzyjnym,
określenie kryteriów wyboru obszarów priorytetowych oceny skuteczności systemów opieki zdrowotnej na szczeblu UE i poprawę dostępności i jakości odnośnych danych i informacji;
g)
współpracowały w celu utworzenia stabilnego i zintegrowanego systemu informacji zdrowotnej, opartego na dotychczasowych osiągnięciach różnych grup i projektów, takich jak projekty ECHI-ECHIM, poszukując w szczególności możliwości wykorzystania kompleksowej europejskiej infrastruktury badawczej informacji zdrowotnych jako narzędzia;
h)
poprawiły koordynację na szczeblu UE oraz opracowały szczegółowe działania UE na rzecz zmniejszania ciężaru chorób przewlekłych, w tym poprzez: wskazywanie i upowszechnianie dobrych praktyk - z wykorzystaniem wspólnego działania skierowanego na choroby przewlekłe i wspierającego zdrowe starzenie się w całym cyklu życia, promowanie nowoczesnej i skutecznej wczesnej profilaktyki chorób przewlekłych i postępowania z nimi, a także inwestycji w promocję zdrowia i profilaktykę chorób, podejmowanie problemu współwystępowania wielu chorób poprzez dopasowanie programów badań do potrzeb w zakresie zdrowia publicznego, wykorzystywanie osiągnięć nauk behawioralnych i innych dyscyplin, dostosowywanie sie do procesów międzynarodowych i współpracę z organizacjami międzynarodowymi;
i)
współpracowały w celu oceny inicjatyw UE związanych z upodmiotowieniem pacjentów i przedstawiły propozycje działań politycznych na rzecz stworzenia korzystnych warunków i opracowania wskazówek odnośne do upodmiotowiania pacjentów,

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, BY:

a)
wspierała wymianę dobrych praktyk pośród państw członkowskich i wzajemne uczenie się w zakresie skutecznego i szerszego wykorzystywania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych do celów inwestycji zdrowotnych;
b)
wspierała projekty związane z opieką zintegrowaną, ze szczególnym naciskiem na upodmiotowienie pacjentów oraz postępowanie z chorobami przewlekłymi i zapobieganie im;
c)
wspierała państwa członkowskie w stosowaniu oceny skuteczności systemów opieki zdrowotnej;
d)
przedstawiła ocenę koncepcji i podejścia europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu i zdrowemu starzeniu się w dobrym zdrowiu w pierwszym semestrze roku 2014 i dwa razy do roku składała sprawozdanie z aktualnej sytuacji w zakresie europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu i zdrowemu starzeniu się w dobrym zdrowiu, osiągniętych postępów i dalszych kroków.
1 Informacja zmieniona przez sprostowanie z dnia 7 lutego 2014 r. (Dz.U.UE.C.14.36.6).
2 Dok. 11487/13.
3 Dok. 6936/13.
4 Dok. 13958/1/REV1.
5 Dok. 6380/13 ADD 7.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024