Ogólne warunki, tryb zawierania i rozwiązywania umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych oraz tryb ustalania i rozliczania należności za te świadczenia.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 5 sierpnia 1993 r.
w sprawie ogólnych warunków, trybu zawierania i rozwiązywania umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych oraz trybu ustalania i rozliczania należności za te świadczenia. *

Na podstawie art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 i z 1992 r. Nr 63, poz. 315) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1.

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie reguluje ogólne warunki, tryb zawierania i rozwiązywania umów o usługi obejmujące udzielanie świadczeń zdrowotnych na rzecz osób ubezpieczonych i innych osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów, między naczelnym organem administracji państwowej, wojewodą, organem gminy lub związkiem komunalnym w zakresie zadań zleconych - zwanych dalej "zleceniodawcą", a niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej, wymienionym w art. 8 pkt 4-8 ustawy, prywatnie praktykującym lekarzem lub inną osobą wykonującą zawód medyczny - zwanych dalej "zleceniobiorcą", oraz ustala sposób ustalania należności za udzielone świadczenia i dokonywania rozliczeń.
§  2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 i z 1992 r. Nr 63, poz. 315),
2)
świadczeniach zdrowotnych - należy przez to rozumieć świadczenia w rozumieniu art. 3 ustawy,
3)
umowie - należy przez to rozumieć umowę o usługi obejmujące udzielanie świadczeń zdrowotnych na rzecz osób ubezpieczonych i innych osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów.
§  3.
1.
Umowa powinna określać zasady organizacji udzielania objętych umową świadczeń zdrowotnych w sposób zapewniający dostępność do określonego rodzaju świadczeń i ich odpowiednią jakość dla określonych osób.
2.
Umowę, z zastrzeżeniem ust. 3, zawiera się na czas oznaczony, nie dłużej niż na okres jednego roku, z możliwością przedłużenia.
3.
Umowa z zakładem opieki zdrowotnej udzielającym świadczeń opiekuńczo-leczniczych, leczniczo-wychowawczych lub rehabilitacyjno-readaptacyjnych może być zawarta na czas nie oznaczony, z możliwością wypowiedzenia jej w okresie 6 miesięcy, z tym, że okres wypowiedzenia kończy się ostatniego dnia roku kalendarzowego.
4.
Umowa może być zawarta z zakładem opieki zdrowotnej, wpisanym do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.
5.
Umowa może być zawarta z prywatnie praktykującym lekarzem (lekarzem dentystą), który:
1)
posiada prawo wykonywania zawodu lekarza (lekarza dentysty),
2)
uzyskał na zasadach określonych w odrębnych przepisach, specjalizację z dziedziny medycyny, odpowiadającą świadczeniom zdrowotnym, które mają być przedmiotem umowy,
3)
posiada lokal odpowiadający ustalonym na podstawie odrębnych przepisów wymaganiom dla gabinetu lekarskiego i poczekalni dla pacjentów,
4)
posiada aparaturę i sprzęt medyczny z atestami uzyskanymi w trybie odrębnych przepisów.
6.
Umowa może być zawarta z osobą wykonującą inny zawód medyczny, niż zawód lekarza (lekarza dentysty), która:
1)
posiada prawo wykonywania zawodu medycznego,
2)
posiada lokal, odpowiadający wymaganiom na udzielanie świadczeń zdrowotnych, które mają być przedmiotem umowy,
3)
posiada aparaturę i sprzęt medyczny z atestami uzyskanymi w trybie odrębnych przepisów.
§  4.
W trakcie wykonywania umów zleceniobiorca i zatrudnione przez niego osoby wykonujące zawód medyczny są obowiązane stosować w zakresie wydawania orzeczeń lekarskich, w tym o czasowej niezdolności do pracy, skierowań, opinii i zaświadczeń, przepisy obowiązujące w publicznych zakładach opieki zdrowotnej.
§  5.
Prawa i obowiązki stron umowy nie mogą być przenoszone na osoby trzecie, chyba że strony wyrażą na to zgodę w aneksie do umowy.
§  6.
1.
Przed zawarciem umowy zleceniobiorca jest obowiązany do poinformowania zleceniodawcy o realizowanych przez siebie innych umowach o udzielanie świadczeń zdrowotnych, zawartych w trybie określonym w rozporządzeniu.
2.
Zleceniobiorca jest obowiązany, w czasie trwania umowy, do informowania zleceniodawcy o zamiarze zawarcia kolejnych umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych w trybie i na zasadach określonych w rozporządzeniu.
3.
Zawarcie kolejnej umowy przez zleceniobiorcę nie może prowadzić do ograniczenia zakresu umów wcześniej zawartych oraz do ograniczania dostępności i jakości świadczeń objętych tymi umowami, chyba że zleceniodawca umów wcześniej zawartych wyrazi zgodę na ograniczenie dostępności w drodze zmiany umowy.
4.
Strony mogą zastrzec w umowie, że zleceniobiorca będzie udzielał świadczeń zdrowotnych tylko na rzecz zleceniodawcy określonego w tej umowie.
§  7.
Zleceniobiorca nie może wykorzystywać środków publicznych uzyskanych na podstawie umowy na cele odpłatnego udzielania świadczeń zdrowotnych, chyba że odpłatność wynika z przepisów odrębnych i pobieranie opłat uwzględnione jest w umowie.
§  8.
Zleceniodawca jest obowiązany do:
1)
analizy zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne na obszarze podlegającym jego działaniu, uzasadniającego zawieranie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych z niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej, prywatnie praktykującymi lekarzami lub inną osobą wykonującą zawód medyczny,
2)
analizy kosztów świadczeń udzielanych w oparciu o umowy oraz analizy kosztów analogicznych świadczeń udzielanych przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej, dla których jest organem założycielskim,
3)
kontroli wykonywania umowy na zasadach określonych w umowie i rozporządzeniu,
4)
analizy i oceny liczby i rodzaju świadczeń zdrowotnych udzielanych w oparciu o umowę, liczby osób objętych świadczeniami, kosztów świadczeń, trybu rejestracji pacjentów, czasu udzielania świadczeń i czasu oczekiwania na świadczenia,
5)
inicjowania w razie potrzeby zmiany warunków umowy.
§  9.
Zleceniodawca przed podpisaniem umowy jest obowiązany przedstawić jej projekt do zaopiniowania Ministrowi Zdrowia i Opieki Społecznej.

Rozdział  2.

Zawieranie i rozwiązywanie umów

§  10.
1.
Zawarcie umowy następuje w wyniku ogłoszenia publicznego przetargu.
2.
Warunek określony w ust. 1 nie dotyczy zakładu opieki zdrowotnej udzielającego świadczeń opiekuńczo-leczniczych, leczniczo-wychowawczych lub rehabilitacyjno-readaptacyjnych.
§  11.
Zleceniodawca dokonuje obwieszczenia o przetargu wraz z zaproszeniem do składania ofert.
§  12.
Obwieszczenie o przetargu, o którym mowa w § 11, zamieszcza się na łamach terenowej prasy codziennej, na tablicy ogłoszeń w siedzibie organizatora przetargu, w siedzibie właściwych terenowo okręgowych izb zrzeszających zawody medyczne.
§  13.
W obwieszczeniu o przetargu należy określić:
1)
nazwę i siedzibę ogłaszającego przetarg,
2)
przedmiot przetargu obejmujący przyjęcie obowiązków udzielania świadczeń zdrowotnych o określonej szacunkowo liczbie osób ubezpieczonych i innych osób uprawnionych do świadczeń publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
3)
warunki, jakie powinna spełniać oferta, a w szczególności:
a)
rodzaje świadczeń zdrowotnych,
b)
liczbę osób uprawnionych do świadczeń zdrowotnych,
c)
przypuszczalną liczbę świadczeń zdrowotnych,
4)
miejsce i termin, w którym można zapoznać się ze szczegółowymi warunkami przetargu i szczegółowymi materiałami informacyjnymi o przedmiocie przetargu,
5)
miejsce i termin składania ofert,
6)
miejsce i termin rozstrzygnięcia przetargu,
7)
zastrzeżenie o prawie do odwołania przetargu oraz do przesunięcia terminu składania ofert.
§  14.
Oferta, o której mowa w § 13, powinna zawierać:
1)
nazwę i siedzibę zakładu oraz numer księgi rejestrowej, a jeżeli ofertę składa osoba fizyczna - imię i nazwisko, adres oraz numer zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu,
2)
określenie warunków lokalowych, wyposażenia oraz aparatury i sprzętu medycznego, środków transportu i środków łączności,
3)
wskazanie liczby i kwalifikacji zawodowej osób udzielających świadczeń, i personelu pomocniczego,
4)
określenie przewidywanych kosztów udzielania świadczeń, będących przedmiotem przetargu oraz sposobu ich kalkulacji,
5)
proponowany czas trwania umowy.
§  15.
W celu przeprowadzenia przetargu zlecający przetarg powołuje komisję przetargową w składzie co najmniej 3 osób.
§  16.
1.
Oferta powinna być rozpatrzona w ciągu miesiąca od jej złożenia.
2.
Organizator przetargu, któremu złożono ofertę, ma prawo przeprowadzenia kontroli wstępnej w celu potwierdzenia prawidłowości danych zawartych w ofercie.
3.
Organizator przetargu, o którym mowa w ust. 2, może przedstawić oferentowi propozycje, od których przyjęcia uzależnia zawarcie umowy, wraz z uzasadnieniem.
§  17.
Przetarg rozpoczyna się w miejscu i terminie wskazanym w obwieszczeniu o przetargu.
§  18.
Przetarg składa się z części jawnej i niejawnej.
§  19.
1.
W części jawnej przetargu komisja przetargowa w obecności oferentów:
1)
stwierdza prawidłowość ogłoszenia przetargu oraz liczbę otrzymanych ofert,
2)
otwiera kopertę z ofertami i określa, które z ofert spełniają warunki przetargu,
3)
przyjmuje do protokołu zgłoszone przez oferentów wyjaśnienia lub oświadczenia.
2.
Obecność oferentów w części jawnej przetargu nie jest obowiązkowa.
3.
Komisja przetargowa odrzuca oferty nie odpowiadające warunkom przetargu lub zgłoszone po wyznaczonym terminie.
§  20.
1.
W części niejawnej przetargu komisja przetargowa:
1)
wybiera najkorzystniejszą ofertę albo
2)
ustala, że żadna z ofert nie została przyjęta.
2.
W przypadku równorzędności ofert i trudności z wyborem najkorzystniejszej oferty, komisja przetargowa może zarządzić dodatkowy przetarg ustny.
§  21.
Z przebiegu przetargu sporządza się protokół, który powinien zawierać:
1)
oznaczenie miejsca i czasu przetargu,
2)
imiona i nazwiska osób prowadzących przetarg,
3)
liczbę zgłoszonych ofert,
4)
wskazanie ofert nie odpowiadających warunkom przetargu lub z innych przyczyn odrzuconych wraz z uzasadnieniem,
5)
wnioski i oświadczenia osób obecnych przy przetargu,
6)
wskazanie najkorzystniejszej dla zleceniodawcy oferty,
7)
ustalenie, że żadna z ofert nie została przyjęta,
8)
wzmiankę o odczytaniu protokołu,
9)
podpisy osób prowadzących przetarg.
§  22.
Komisja przetargowa niezwłocznie zawiadamia oferentów o zakończeniu przetargu i jego wyniku.
§  23.
Jeżeli oferent, którego oferta została przyjęta, zrezygnował z zawarcia umowy, zobowiązany jest do naprawienia spowodowanej tym szkody.
§  24.
1.
Umowę zawiera się na piśmie.
2.
Umowa powinna w szczególności zawierać:
1)
oznaczenie stron umowy,
2)
określenie rodzajów świadczeń zdrowotnych i przewidywanej ich liczby oraz obszaru, którego mieszkańcy będą mogli korzystać ze świadczeń,
3)
oznaczenie osób uprawnionych do świadczeń zdrowotnych,
4)
określenie sposobu rejestracji pacjentów, organizację udzielania świadczeń, dni i godzin udzielania świadczeń i sposobu podania ich do wiadomości osobom uprawnionym do świadczeń,
5)
określenie warunków lokalowych, wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną,
6)
określenie liczby osób udzielających świadczeń oraz liczby personelu pomocniczego,
7)
określenie czasu, na który umowa została zawarta oraz określenie terminu zgłaszania woli kontynuowania umowy i terminu zgłaszania woli zmiany warunków umowy,
8)
przyjęcie przez zleceniobiorcę obowiązku poddania się kontroli przeprowadzonej przez zleceniodawcę, w tym również kontroli przeprowadzonej przez upoważnione przez niego osoby, w zakresie wykonywania umowy, a w szczególności:
a)
sposobu udzielania świadczeń zdrowotnych,
b)
gospodarowania uzyskanymi środkami publicznymi,
c)
dokonywanych rozliczeń ustalających koszty udzielonych świadczeń i należności za udzielane świadczenia,
9)
wymóg rady nadzorczej, jeżeli strony umowy tak ustaliły,
10)
zobowiązania zleceniobiorcy do prowadzenia dokumentacji medycznej, sprawozdawczości statystycznej na zasadach obowiązujących w publicznych zakładach opieki zdrowotnej oraz na zasadach wynikających z innych przepisów dotyczących rachunkowości,
11)
zobowiązanie się zleceniobiorcy do ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej,
12)
określenie sumy należności jaką zleceniodawca przekazuje zleceniobiorcy z tytułu realizacji umowy, z uwzględnieniem ust. 3,
13)
ustalenie zasad rozliczeń, terminu i zasad płatności,
14)
ustalenie trybu przekazywania informacji o zakresie i o sposobie realizacji umowy do zleceniodawcy oraz ustalenie zakresu objętego stałym monitorowaniem ze strony zleceniodawcy.
3.
W przypadku umów, o których mowa w § 3 ust. 3, określenie sumy należności z tytułu realizacji umowy dokonywane jest corocznie w aneksie do umowy.
§  25.
Umowa wygasa:
1)
z upływem terminu określonego w umowie,
2)
gdy zajdą okoliczności, za które strony nie ponoszą odpowiedzialności, a które uniemożliwiają dalsze wykonywanie umowy.
§  26.
1.
Umowa może zostać rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym, gdy:
1)
zleceniobiorca nie dopełnił obowiązków określonych w § 5 lub w § 6,
2)
w razie niewykonania umowy lub wadliwego jej wykonania, a w szczególności ograniczenia dostępności świadczeń, zawężenia ich zakresu, złej jakości świadczeń, a także niewypłacania lub nieterminowego wypłacania należności, gdy strona winna uchybień nie doprowadzi do ich usunięcia w terminie, z upływem tego terminu.
2.
Podstawę do rozwiązania umowy z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 2 powinny stanowić wyniki kontroli wykonania umowy i realizacji zaleceń pokontrolnych oraz kontroli przeprowadzanej w trybie określonym w przepisach odrębnych.
§  27.
Umowy nie mogą być rozwiązane przed upływem ustalonego terminu, chyba że zachodzą przyczyny określone w § 26 lub inne przyczyny wskazane przez strony w umowie.

Rozdział  3.

Ustalanie należności i dokonywanie rozliczeń

§  28.
Suma należności jaką zleceniodawca jest obowiązany przekazać zleceniobiorcy z tytułu realizacji umowy jest ustalana na podstawie postanowień w niej zawartych.
§  29.
1.
Suma należności jaką zleceniodawca jest zobowiązany przekazać zleceniobiorcy z tytułu realizacji umowy jest ustalana na podstawie negocjacji między stronami.
2.
Przy ustalaniu sumy należności, przy zawieraniu umów z zakładami opieki zdrowotnej, wymienionymi w art. 8 pkt 4-8 ustawy lub z lekarzami praktykującymi prywatnie bądź osobami wykonującymi inne zawody medyczne, można uwzględnić w szczególności: liczbę osób objętych opieką, liczbę i rodzaj wykonywanych świadczeń, czas pracy personelu medycznego, zużycie sprzętu medycznego, aparatury medycznej, leków, materiałów medycznych, testów, odczynników, koszt użytkowania lokalu, środków lokomocji i łączności.
§  30.
Rokiem obrachunkowym jest rok kalendarzowy, chyba że umowa zostanie zawarta na okres krótszy.
§  31.
W razie braku w umowie odmiennych postanowień należność z tytułu wykonywania umowy wypłacana jest zaliczkowo, w terminach miesięcznych w wysokości 80% kwoty wynikającej z proporcjonalnego podziału ogólnej kwoty należności.
§  32.
W razie niewykonania lub częściowego wykonania umowy kwoty należności już wypłacone podlegają zwrotowi w wysokości proporcjonalnej do zakresu niewykonania zobowiązania lub podlegają zaliczeniu na poczet przyszłych należności, jeśli niewykonanie zobowiązania nie było zawinione przez zleceniobiorcę a umowa nie została rozwiązana.
§  33.
W razie zwłoki w uiszczaniu przez zleceniodawcę kwot należności wynikających z umowy, zleceniobiorcy przysługują odsetki umowne.

Rozdział  4.

Przepisy końcowe

§  34.
W sprawach nie uregulowanych w rozporządzeniu stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.
§  35.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
*Rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną z dniem 5 grudnia 1997 r. i zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.97.104.661) obowiązuje ze zmianami wynikającymi z tej ustawy, do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych, nie dłużej jednak niż do do 6 czerwca 1998 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024