Prowadzenie przez inspektorów pracy rejestrów układów zbiorowych pracy.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 31 maja 1937 r.
wydane w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości o prowadzeniu przez inspektorów pracy rejestrów układów zbiorowych pracy.

Na podstawie art. 12 ust. (5) ustawy z dnia 14 kwietnia 1937 r. o układach zbiorowych pracy (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 242) zarządzani co następuje:

I.

Przepisy ogólne.

§  1.
(1)
Podlegają zarejestrowaniu w trybie rozporządzenia niniejszego układy zbiorowe pracy, zawarte na podstawie ustawy z dnia 14 kwietnia 1937 r. o układach zbiorowych pracy (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 242).
(2)
Artykuły wymienione w rozporządzeniu niniejszym bez bliższego określenia oznaczają artykuły ustawy z dnia 14 kwietnia 1937 r. o układach zbiorowych pracy (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 242), paragrafy zaś - przepisy rozporządzenia niniejszego.
§  2.
(1)
Do rejestru układów zbiorowych pracy wpisuje się zgłoszenia, dotyczące:
1)
zawarcia układu (art. 11 ust. (1) i (2) i art. 12 ust. (1)),
2)
przystąpienia do układu nowego uczestnika (art. 12 ust. (2)),
3)
przedłużenia okresu mocy wiążącej układu (art. 12 ust. (2)),
4)
zmian i uzupełnień treści układu (art. 12 ust. (2)),
5)
zmian w osobach uczestników układu (art. 12 ust. (2)),
6)
wypowiedzenia układu w przypadkach oznaczonych w art. 16 ust. (2) pkt 2) i ust. (3) oraz w art. 22 ust. (1) pkt 2),
7)
rozwiązania układu - częściowego lub całkowitego (art. 12 ust. (2)).
(2)
Ponadto podlega zarejestrowaniu z urzędu:
1)
nadanie układowi mocy powszechnie obowiązującej (art. 21),
2)
ustanie mocy powszechnie obowiązującej w przypadkach oznaczonych w art. 22 ust. (1). pkt 1) i 2),
3)
ustanie mocy powszechnie obowiązującej układu wskutek nadania takiej mocy układowi późniejszemu na obszarze i w zakresie obowiązywania układu poprzedniego (art. 22 ust. (2) pkt 3)),
4)
zwolnienie od uczestnictwa w układzie w myśl art. 20,
5)
inne dane, których ujawnienie z urzędu w rejestrze przewidują przepisy prawa.
§  3.
Przy zgłoszeniu do rejestru okoliczności, wymagającej stwierdzenia w formie piśmiennej (art. 11), powinien być dołączony do wniosku oryginał odpowiedniego dokumentu.
§  4.
Zgłoszenia, podlegające wpisowi do rejestru, mogą być również składane przez interesowanych osobiście do protokołu, który sporządza się w urzędzie inspekcji pracy; protokół podpisują zgłaszający i inspektor pracy.
§  5.
(1)
Treść wpisu ustala inspektor pracy w terminie siedmiodniowym od daty zgłoszenia wniosku. Inspektor pracy decyduje o wpisie do rejestru przez oprowadzenie na oryginałach zgłaszanych dokumentów treści podlegającej wpisowi oraz umieszczenie u dołu każdego dokumentu własnoręcznej adnotacji "rejestruję", podpisu i daty.
(2)
W przypadku, przewidzianym w art. 13 ust. (2), gdy następuje zawieszenie z urzędu całego wpisu, inspektor pracy czyni u dołu właściwego dokumentu adnotację: "z powodu sprzeczności z ... wpis zawieszam", umieszcza podpis i datę, po czym stosuje postępowanie przewidziane w art. 13 ust. (2), (4) i (6).
(3)
W przypadku, przewidzianym w art. 13 ust. (3), gdy następuje zawieszenie z urzędu wpisu tylko niektórych postanowień, inspektor pracy oprowadza na oryginałach zgłaszanych dokumentów treść, bez zastrzeżeń podlegającą wpisowi, po czym u dołu każdego dokumentu czyni adnotację "rejestruję, zawieszając wpis postanowienia ..... z powodu sprzeczności z .....", umieszcza podpis i datę, po czym stosuje postępowanie przewidziane w art. 13 ust. (3), (4) i (6).
(4)
Decyzja sądu, powzięta w trybie art. 13 ust. (5), podlega wpisaniu do rejestru z urzędu.
(5)
Każdy wpis w rejestrze oraz każda decyzja, dotycząca rejestru, powinny być podpisane przez inspektora pracy.
§  6.
Zawieszając w trybie art. 13 ust. (2) zarejestrowanie bądź całego układu, bądź niektórych postanowień, inspektor pracy zawiadamia o tym wszystkich uczestników układu, wzywając ich do poczynienia w układzie odpowiednich zmian; zawiadomienie to powinno być wysłane przed upływem dni czternastu od daty zgłoszenia wniosku.
§  7.
(1)
Jeżeli okaże się, że w rejestrze figuruje wpis, który jest niedopuszczalny ze względu na bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa, porządek publiczny lub dobre obyczaje, inspektor pracy, po wysłuchaniu osób interesowanych, zarządzi wykreślenie tego wpisu z urzędu.
(2)
Wykreślenie wpisu z rejestru może nastąpić dopiero po uprawomocnieniu się decyzji zarządzającej wykreślenie.
§  8.
W razie powzięcia wiadomości, że wpis, figurujący w rejestrze, nie odpowiada faktycznemu stanowi rzeczy, inspektor pracy wzywa uczestników układu do złożenia odpowiednich wyjaśnień lub zgłoszenia wniosku o dokonanie stosownego wpisu w terminie. 14-dniowym, czyniąc w razie potrzeby użytek z przepisu art. 12 ust. (3). W razie niezłożenia wyjaśnień lub niezgłoszenia powyższego wniosku inspektor pracy wydaje decyzję z urzędu.
§  9.
Od decyzji inspektora pracy, wymierzającej karę porządkowa, przewidzianą w art. 12 ust. (3), służy odwołanie do jego władzy przełożonej. W wyjątkowych przypadkach, zasługujących na uwzględnienie, inspektor pracy może wymierzoną przez siebie karę porządkową cofnąć.
§  10.
W postępowaniu w sprawach rejestrowych należy - o ile ustawa o układach zbiorowych pracy nie stanowi inaczej - stosować przepisy ogólne o postępowaniu administracyjnym.

II.

Organy rejestrowe.

§  11.
(1)
Rejestry układów zbiorowych prowadzą okręgowi inspektorzy pracy.
(2)
Prowadzenie przez obwodowych inspektorów pracy rejestrów układów zbiorowych pracy dla wyodrębniających się gospodarczo ośrodków regulują osobne rozporządzenia.
§  12.
(1)
Właściwy miejscowo do zarejestrowania układu zbiorowego jest inspektor pracy, w którego okręgu lub obwodzie znajduje się zakład pracy lub większość zakładów pracy, objętych danym układem.
(2)
Jeżeli układ zbiorowy dotyczy zakładów pracy, położonych na terenie kilku okręgów lub obwodów inspekcji pracy, w których prowadzi się rejestry, układ ten podlega zarejestrowaniu w tym okręgu lub obwodzie, w którym znajduje się większość zakładów pracy lub siedzib uczestników układu. W razie wątpliwości ostatecznie rozstrzyga właściwy okręgowy inspektor pracy, a gdy kilku inspektorów okręgowych jest "właściwych - Główny Inspektor Pracy,
(3)
W przypadku, przewidzianym w ust. (2), inspektor pracy, który układ zarejestrował, powinien zawiadomić o tym inspektorów pracy, w których okręgach lub obwodach znajdują się zakłady pracy, objęte układem.
(4)
Układy zbiorowe pracy zawarte dla obszaru całego Państwa rejestruje inspektor pracy okręgu, obejmującego m. st. Warszawę.

III.

Księgi i akta rejestrowe.

§  13.
Księgi rejestrowe powinny mieć trwałą oprawę. Każdy tom będzie oznaczony kolejną rzymską liczbą. Stronice będą kolejno numerowane. Na ostatniej stronicy każdego tomu powinno znajdować się poświadczenie o ilości stronic, podpisane przez inspektora pracy.
§  14.
Dla każdego układu zbiorowego prowadzi się oddzielnie akta, które obejmują dokumenty, stanowiące podstawę wpisu, inne dokumenty składane inspektorowi pracy w wykonaniu przepisów ustawowych, jak również wszelkie pisma, dotyczące danego układu.
§  15.
Dokumenty złożone do akt rejestru mogą być za zezwoleniem inspektora pracy zwrócone; wówczas należy pozostawić w aktach urzędowo poświadczony odpis lub wyciąg.
§  16.
(1)
Księgi rejestru układów zbiorowych nie będą niszczone.
(2)
Księgi i akta nie mogą być wynoszone poza miejsce ich przechowania.
§  17.
Każdy, kto uprawdopodobni, że jest w tym zainteresowany, ma prawo przeglądać pod nadzorem urzędowym w godzinach przyjęć rejestr i dokumenty, określone w § 14.
§  18.
Na żądanie osób interesowanych może być wydane urzędowe zaświadczenie, że pewien wpis nie istnieje lub, że podanie albo dokument nie zostały złożone.

IV.

Sposób prowadzenia rejestru.

§  19.
(1)
Każdy układ zbiorowy powinien być wciągnięty do rejestru pod numerem bieżącym.
(2)
Dla każdego układu zbiorowego będą przeznaczone w rejestrze dwie równoległe stronice. Gdy będzie przewidywana większa ilość wpisów, należy pozostawić wolne dalsze stronice.
§  20.
(1)
Poszczególne wpisy, wciągnięte pod jednym numerem dotyczącym tego samego układu, będą miały oddzielną koleiną numerację.
(2)
Równoczesne wpisy, wynikające z tego samego dokumentu, otrzymują tylko jeden numer kolejny.
(3)
Wpis oznaczony bieżącym numerem kolejnym powinien być oddzielony od następnego linią poprzeczną przez obie stronice.
§  21.
(1)
Wpis powinien zawierać datę decyzji, podpis inspektora pracy oraz numer

sprawy.

(2)
W aktach danego układu zbiorowego uczyniona będzie wzmianka o wpisie z podaniem daty wciągnięcia i numeracji rejestru. Wzmiankę należy umieścić pod decyzją, zarządzającą wpis.
§  22.
Wpisy należy uskuteczniać starannie, pismem czytelnym i bez skróceń. Podskrobywania są wzbronione.
§  23.
(1)
Decyzje inspektora pracy, zarządzające wpis do rejestru, doręcza się uczestnikom układu tylko na ich żądanie.
(2)
W aktach należy zaznaczyć przy decyzji, komu i kiedy odpis decyzji wysłano.
§  24.
Zmiany i wykreślenia wpisów powinny być umieszczone pod nowym numerem kolejnym w tej samej rubryce, w której znajduje się wpis zmieniony lub wykreślony. Wpisy poprzednie, których zmiany dotyczą, należy podkreślić czerwonym atramentem; wpisy, których dotyczą wykreślenia, należy przekreślić czerwonym atramentem tak, aby można było odczytać wpisy wykreślone.
§  25.
(1)
Omyłki pióra itp. oczywiste błędy we wpisach powinny być przekreślane czerwonym atramentem tak, aby można było odczytać tekst pierwotny, i prostowane w tej samej rubryce.
(2)
Sprostowania ważniejsze powinny być omówione w rubryce uwag.
§  26.
W przypadkach dokonywania wpisu z urzędu inspektor pracy powinien zaznaczyć to w treści wpisu.
§  27.
Jeżeli zmiany, które zaszły we wpisie danego układu, są tak liczne, że przez ich wciągniecie ucierpiałaby znacznie przejrzystość wpisów w rejestrze, należy przenieść wpisy obowiązujące pod nowy numer rejestru na inne miejsce księgi rejestrowej i zaznaczyć to przeniesienie w rubryce uwag przy dawnym i przy nowym wpisie.

V.

Treść rejestru.

§  28.
(1)
Rejestr układów zbiorowych pracy składa się z 7 rubryk.
(2)
Do poszczególnych rubryk wciąga się dane następujące:
1)
do pierwszej - numer kolejny wpisów;
2)
do drugiej - datę i miejsce zawarcia układu oraz udział organów władzy przy zawarciu układu;
3)
do trzeciej - oznaczenie obszaru mocy wiążącej układu oraz jej zakresu (zakłady pracy, działy pracy, kategorie pracowników, których układ dotyczy);
4)
do czwartej - wymienienie uczestników układu:
a)
po stronie pracodawców z podaniem imion, nazwisk i adresów lub nazw i siedzib osób prawnych,
b)
po stronie pracowników z podaniem nazw związków zawodowych (stowarzyszeń, zrzeszeń) i ich siedzib;
5)
do piątej - termin obowiązywania układu, oznaczenie sposobu jego wypowiedzenia lub terminów, w jakich układ może być rozwiązany, i sposobu jego przedłużenia;
6)
do szóstej - datę decyzji, numer sprawy i podpis inspektora pracy;
7)
do siódmej - uwagi.
§  29.
Zgłoszenia podlegające wpisowi co rejestru po dokonaniu wpisu o zawarciu układu (§ 2 ust. (1) pkt 1)) ujawnia się w rejestrze jak następuje:
1)
przystąpienie do układu nowego uczestnika (§ 2 ust. (1) pkt 2)) - w rubryce 4,
2)
przedłużenie mocy wiążącej układu (§ 2 ust. (1) pkt 3)) - w rubryce 5,
3)
zmiany i uzupełnienia treści układu (§ 2 ust. (1) pkt 4)) - w rubryce 3,
4)
zmiany w osobach uczestników układu (§ 2 ust. (1) pkt 5)) - w rubryce 4,
5)
wypowiedzenia układu w przypadkach oznaczonych w art. 16 ust. (2) pkt 2) i ust. (3) oraz w art. 22 ust. (1) pkt 2) (§ 2 ust. (1) pkt 6)) - w rubryce 5,
6)
rozwiązanie układu - częściowe lub całkowite (§ 2 ust. (1) pkt 7)) - w rubryce 5,
7)
nadanie układowi mocy powszechnie obowiązującej (§ 2 ust. (2) pkt (1)) - w rubryce 3,
8)
ustanie mocy powszechnie obowiązującej w przypadkach oznaczonych w art. 22 ust. (1) pkt 1) i 2) (§ 2 ust. (2) pkt 2)) - w rubryce 3,
9)
ustanie mocy powszechnie obowiązującej układu wskutek nadania takiej mocy układowi późniejszemu na obszarze i w zakresie obowiązywania układu poprzedniego (§ 2 ust. (2) pkt 3)) - w rubryce 3,
10)
zwolnienie od uczestnictwa w układzie w myśl art. 20 (§ 2 ust. (2) pkt 4)) - w rubryce 4.

VI.

Wydawanie odpisów z rejestru.

§  30.
(1)
Każdy interesowany może otrzymać, za opłatą przewidzianą w art. 12 ust. (4). wypis z rejestru bądź odpis układu z poświadczeniem jego rejestracji.
(2)
Wypis z rejestru obejmuje informacje figurujące w rejestrze, dotyczące danego układu według stanu na dzień sporządzenia wypisu; informacje o wpisach z rejestru wykreślonych w zasadzie się pomija przy sporządzeniu wypisu, a umieszcza się je w wypisie tylko na wyraźne żądanie interesowanego.
(3)
Odpis układu, wydany z rejestru, powinien zawierać adnotację o zakresie mocy wiążącej układu na dzień sporządzenia odpisu według stanu ujawnionego w rejestrze.

VII.

Przepisy przejściowe i końcowe.

§  31.
Układy (umowy) zbiorowe pracy, obowiązujące w dniu wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, podlegają zgłoszeniu do rejestru na zasadach ogólnych w terminie do dnia 1 sierpnia 1937 r.
§  32.
Główny Inspektor pracy wydawać będzie w miarę potrzeby szczegółowe instrukcje, dotyczące biurowości i prowadzenia akt w sprawach rejestru układów zbiorowych pracy.
§  33.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 1937 r. na obszarze całego Państwa z wyjątkiem województwa śląskiego, na obszarze zaś województwa śląskiego - z chwilą wyrażenia przez Sejm Śląski zgody na wejście w życie na obszarze tego województwa ustawy z dnia 14 kwietnia 1937 r. o układach zbiorowych pracy (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 242).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1937.40.314

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Prowadzenie przez inspektorów pracy rejestrów układów zbiorowych pracy.
Data aktu: 31/05/1937
Data ogłoszenia: 01/06/1937
Data wejścia w życie: 01/06/1937