Zmiana i uzupełnienie umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o ubezpieczeniu społecznem, podpisanej wraz z protokółem końcowym w Berlinie dnia 11 czerwca 1933 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 18 listopada 1933 r.
w sprawie zmiany i uzupełnienia umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o ubezpieczeniu społecznem, podpisanej wraz z protokółem końcowym w Berlinie dnia czerwca 1931 r.

Na podstawie art. 3 ustawy z dnia 28 stycznia 1932 r. w sprawie ratyfikacji umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o ubezpieczeniu społecznem, podpisanej wraz z protokółem końcowym w Berlinie dnia 11 czerwca 1931 r. (Dz. U. R. P. z 1932 r. Nr. 16, poz. 94) oraz, artykułów 43 i 44 powyższej umowy (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr. 65, poz. 487) zarządzani co następuje:
§  1.
Umowę pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o ubezpieczeniu społecznym, podpisaną wraz z protokółem końcowym w Berlinie dnia 11 czerwca 1931 r. (Dz. U R. P. z 1933 r. Nr. 65, poz. 487), zmienia się i uzupełnia stosownie do postanowień porozumienia zawartego na podstawie art. 43 powyższej umowy w dnia 3 października 1933 r. które stanowi załącznik do rozporządzenia niniejszego.
§  2.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z tem, że postanowienia porozumienia wymienionego w § 1 obowiązują od dnia 1 września 1933 r.

ZAŁĄCZNIK 

Polski Minister Opieki Społecznej i Minister Pracy Rzeszy zawarli w myśl artykułu 43 umowy pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o ubezpieczeniu społecznem z dnia 11 czerwca 1931 r. na podstawie konferencji odbytej w Berlinie w czasie od 28 września do 3 października 1933 r. następujące

POROZUMIENIE.

Po artykule 6 wstawia się następujący artykuł 6a:

"Artykuł 6a.

(1) Jeżeli w jednem z obu Państw istnieją przepisy o spoczywaniu lub skracaniu w wypadku zbiegu kilku świadczeń ubezpieczenia społecznego, to przy stosowaniu tych przepisów stawia się narówni ze świadczeniami ubezpieczenia społecznego tego Państwa świadczenia ubezpieczenia społecznego Państwa drugiego. Jeżeli przepisy takie istnieją również w stosunku do innych dochodów, to nie czyni to różnicy, z którego z obu Państw uprawniony otrzymuje dochód. Spoczywanie lub skracanie według wyżej wymienionych przepisów ma miejsce jedynie w stosunku do renty tego Państwu, w którem obowiązują powyższe przepisy. Należy przytem najpierw stwierdzić, w jakiej kwocie powinnyby być uwzględnione dla spoczywania lub skracania inne świadczenia ubezpieczeniowe lub inny dochód według prawa tego Państwa. Z tej kwoty może być uwzględniona tylko część odpowiadająca stosunkowi okresów wziętych za podstawę przy obliczeniu rent.

(2) O ile ze zbiegu kilku rent wynikają korzyści dla uprawnionych, stawia się także narówni świadczenia z obu Państw.

(3) Przy wypłacie rent według powyższych przepisów nowe obliczenie może nie być dokonywane w wypadku, gdy mają miejsce nieznaczne tylko wahania kursu."

Do artykułu12:

Jeżeli zgłoszenie wniosła o rentę pociąga za sobą szczególne skutki prawne, to zgłoszenie wniosku w instytucji ubezpieczeniowej jednego Państwa uważa się również za zgłoszenie go w instytucji ubezpieczeniowej Państwa drugiego.

Do artykułu 15 ust. 6:

Za obszary graniczne w rozumieniu artykułu 15 należy uważać:

ze strony polskiej powiaty Będzin, Lubliniec, Tarnowskie Góry, Świętochłowice. Katowice-wieś, Pszczyna, Rybnik, Chodzież i Nowy Tomyśl, jak również powiaty miejskie Królewska Huta i Katowice;

ze strony niemieckiej powiaty wiejskie Kreuzburg, Rosenberg, Tost-Gleiwitz, Kosel, Ratibor, Netzekreis i Schwiebus, jak również powiaty miejskie Beutlien i Gleiwitz.

Do artykułów 19, 23:

Strony zawierające umowę są zgodne co do tego, że § 18 i § 25 decyzji Rady Ligi Narodów z dnia 17 lipca 1922 r. zastąpione są przez postanowienia umowy polsko - niemieckiej o ubezpieczeniu społecznem z dnia 11 czerwca 1931 r., z zastrzeżeniem postanowienia artykułu 48 ust. 4 tej umowy.

Artykuł 22 otrzymuje następujące brzmienie:

"Jeżeli należne na podstawie artykułu 19 renty inwalidzkie wdowie i wdowców nie osiągają kwoty 5 złotych lub 5 marek Rzeszy oraz jeżeli renty sieroce nie osiągają kwoty 3 złotych lub 3 marek Rzeszy miesięcznie, instytucje ubezpieczeniowe biorące udział w pokrywaniu renty mogą ustalić we wzajemnem porozumieniu, że instytucja ubezpieczeniowa mająca główny udział przejmuje wypłatę całej renty za zwrotem kwot rentowych przypadających na drugą instytucję ubezpieczeniową. Jeżeli porozumienie takie nie jest możliwe, instytucja ubezpieczeniowa, która miałaby płacić rentę oznaczoną w zdaniu l, może przyznać odprawę, której wysokość ustala w porozumieniu z uprawnionym."

W artykule 26 ust. 3 wstawia się jako nowe zdanie 3:

"Pensję obliczoną w powyższy sposób bierze się również za podstawę do obliczenia pośmiertnego, o ile przyznawane ono jest w postaci wielokrotności pensji; jeżeli pośmiertne jest przyznawane w wysokości stałej kwoty, ma zastosowanie przepis zdania 2."

W artykule 26 ust. 5 zdanie 1 wstawia się jako połowa zdania na końcu:

"i to według przepisów obowiązujących dla tej instytucji ubezpieczeniowej".

Do artykułu 28.

Nowe obliczenie kwoty, stanowiącej odnośną różnice, może nie być dokonywane w wypadku, gdy mają miejsce nieznaczne tylko wahania kursu.

Artykuł 29 skreśla się.

Do artykułu 33:

Przy rentach uprawnionych, którzy osiągnęli lub przekroczyli 70-ty rok życia, niemieckie ubezpieczenie inwalidzkie zwraca instytucjom ubezpieczeniowym polskim zamiast wartości kapitałowej renty rocznej bieżąco połowę faktycznych wydatków.

Artykuł 35 ust. 2 otrzymuje następujące zdanie 4:

"Z przejęcia rent wyłącza się renty, które były jeszcze płynne w dniu 1 lipca 1931 r., lecz które byłyby odpadły wskutek zmian ustawodawstwa niemieckiego przed dniem 1 września 1933 r."

Do artykułu 35 ust. 4:

Wartość kapitałowa za renty ubezpieczenia inwalidzkiego nie jest przekazywana, gdy uprawniony osiągnął lub przekroczył 70-ty rok życia.

Do artykułu 35 ust. 5:

Podwyższenie wartości kapitałowej o 10%, przewidziane w § 1 I ust. 5 rozporządzenia niemieckiego o odprawach za renty wypadkowe z dnia 14 czerwca 1926 r. (Reichsgesetzbl. I str. 269), nie będzie miało miejsca.

Do artykułu 35 ust. 12:

Przez "świadczenia" należy rozumieć jedynie świadczenia obowiązkowe; należą do nich również świadczenia rzeczowe, o ile winny one być przyznawane jako świadczenia obowiązkowe.

Na podstawie artykułu 42 litera b postanawia się co następuje:

Zaległości składkowe lub inne wynikające ze stosunku ubezpieczeniowego pretensje instytucyj ubezpieczeniowych jednego państwa wobec dłużników w państwie drugiem ściągane będą,

o ile chodzi o dłużników w Rzeczypospolitej Polskiej za pośrednictwem urzędu, który będzie wyznaczony przez Ministra Opieki Społecznej,

o ile chodzi o dłużników w Rzeszy Niemieckiej, za pośrednictwem Urzędu Ubezpieczeniowego Rzeszy, Berlin W. 35, Königin-Augusta Strasse 26.

Wnioski egzekucyjne muszą być zaopatrzone adnotacją, z której wynika, że pretensja podlega egzekucji, oraz muszą być opatrzone pieczęcią służbową instytucji ubezpieczeniowej zgłaszającej wniosek.

Urzędy pośredniczące mogą kierować wnioski do właściwej terytorialnie instytucji ubezpieczeniowej, która będzie ściągała pretensje w taki sam sposób, jak swe własne.

Powyższe postanowienia obowiązują tylko o tyle, o ile egzekucja dokonywana jest przez władze administracyjne bez współdziałania sądów.

Porozumienie niniejsze wchodzi w życie z ważnością od dnia 1 września 1933 r.

Berlin, dnia 3 października 1933 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1933.101.773

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zmiana i uzupełnienie umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o ubezpieczeniu społecznem, podpisanej wraz z protokółem końcowym w Berlinie dnia 11 czerwca 1933 r.
Data aktu: 18/11/1933
Data ogłoszenia: 29/12/1933
Data wejścia w życie: 01/09/1933, 29/12/1933