Wojewódzkie i powiatowe organy kolegjalne administracji ogólnej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
z dnia 28 marca 1928 r.
w sprawie wojewódzkich i powiatowych organów kolegjalnych administracji ogólnej.

Na podstawie art. 63 i 83 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej (Dz. U. R. P. Nr. 11, poz. 86) zarządzam co następuje:
§  1.
Wybory członków rady wojewódzkiej i wydziału wojewódzkiego zarządza wojewoda.
§  2.
Wybory członków rady wojewódzkiej są tajne, wybory członków wydziału wojewódzkiego są tajne i stosunkowe.
§  3.
Każdy sejmik powiatowy i każda rada miejska miasta wydzielonego z powiatowego związku komunalnego wybierają po jednym członku rady wojewódzkiej. Wyboru dokonywa się na posiedzeniu wyborczem; w zaproszeniach na to posiedzenie należy wskazać wyraźnie cel zebrania. Do ważności wyboru wymaga się obecności przynajmniej takiej liczby członków sejmiku (rady miejskiej), jaka jest przepisana dla powzięcia ważnych uchwał w sprawach samorządu terytorjalnego, niewymagających kwalifikowanej większości.
§  4.
Wybory członków rady wojewódzkiej przeprowadzają komisje wyborcze. Komisja wyborcza składa się:
a)
w powiecie z przewodniczącego sejmiku powiatowego i dwóch członków sejmiku, wybranych przez sejmik;
b)
w mieście, wydzielonem z powiatowego związku komunalnego pod względem administracji samorządowej, z przewodniczącego rady miejskiej i dwóch radnych, wybranych przez radę.
§  5.
Głosować można tylko na kandydatów, zgłoszonych przed rozpoczęciem głosowania. Zgłoszenia może dokonać każdy członek kolegjum wyborczego.

Głosowanie odbywa się zapomocą karty do głosowania, na której głosujący wypisuje imię i nazwisko kandydata.

Nieważne są:

a)
karty do głosowania puste, nieczytelne, lub nie wskazujące niewątpliwie kandydata;
b)
karty do głosowania zawierające zastrzeżenia;
c)
karty do głosowania z nazwiskami kandydatów, którzy nie posiadają prawa wybieralności, tudzież z nazwiskami osób, które nie zostały zgłoszone jako kandydaci do rady wojewódzkiej.

Jeżeli karta do głosowania zawiera więcej imion i nazwisk, aniżeli jedno, uwzględnia się tylko imię i nazwisko umieszczone na pierwszem miejscu.

§  6.
Głosowanie odbywa się w ten sposób, że wyborca wywołany przez przewodniczącego komisji wyborczej, w obecności komisji wyborczej, wrzuca kartę do głosowania do urny wyborczej.

Wyborcy przybyli w toku głosowania już po odczytaniu ich nazwisk, ale jeszcze przed zamknięciem głosowania, mogą oddać karty do głosowania na końcu po wszystkich innych.

§  7.
Po skończonem głosowaniu przewodniczący komisji wyborczej uznaje wybory za zamknięte, poczem komisja wyborcza przystępuje bezzwłocznie do obliczenia głosów.

Komisja wyborcza decyduje zwyczajną większością głosów o ważności kart do głosowania.

§  8.
Wybranym zostaje ten kandydat, który otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli w pierwszem głosowaniu żaden z kandydatów nie otrzymał takiej liczby głosów, następuje ściślejszy wybór między dwoma kandydatami, którzy otrzymali najwięcej głosów, przyczem głosy padłe w tem drugiem głosowaniu na innych kandydatów uznaje się za nieważne. W razie równości głosów ważnych przy wyborze ściślejszym rozstrzyga los, wyciągnięty przez przewodniczącego.

Jeżeli zgłoszono tylko jedną kandydaturę - głosowanie nie odbywa się, a za wybranego uważa się zgłoszonego kandydata.

Wynik wyborów ogłasza przewodniczący na tem samem posiedzeniu wyborczem.

§  9.
Wybór osoby, nieposiadającej warunków obieralności, jest co do tej osoby nieważny.

Wyborów uzupełniających (art. 43 ust. 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r.) dokonywa się w ten sam sposobi jak wyborów głównych.

§  10.
Z przebiegu wyboru członków rady wojewódzkiej sporządzić należy protokół, który powinien zawierać także stwierdzenie wyniku głosowania. Protokół podpisuje przewodniczący i członkowie komisji wyborczej.

Protokół wraz z kartami głosowania należy bezzwłocznie przesłać wojewodzie.

§  11.
Każdy wyborca ma prawo, w ciągu 7 dni po dniu ogłoszenia wyniku wyborów, wnieść do wojewody za pośrednictwem przewodniczącego komisji wyborczej należycie umotywowany protest z żądaniem unieważnienia wyboru.

Wojewoda uznaje za nieważny wybór danej osoby lub orzeka nieważność całego aktu wyborczego w następujących wypadkach:

1)
jeżeli pogwałcono przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej;
2)
jeżeli wyboru dokonano bez przestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia, a uchybienia popełnione mogły wpłynąć na wynik wyborów;
3)
jeżeli, w związku z wyborami, dopuszczono się przekupstw, wymuszeń, fałszu lub jakichkolwiek podejść w rozmiarach, zdolnych zmienić wynik wyborów.

Decyzja wojewody jest ostateczna.

§  12.
Wybory członków wydziału wojewódzkiego przeprowadza komisja wyborcza, złożona z przewodniczącego rady wojewódzkiej i dwóch członków rady wojewódzkiej, wybranych przez radę. Przepisy zdania drugiego i trzeciego § 3 mają odpowiednie zastosowanie.
§  13.
Rada wojewódzka wybiera trzech członków wydziału wojewódzkiego.

Przepisy o sposobie wybierania członków rad wojewódzkich (§§ 5 - 7, § 8 ust. 3, §§ 9, 10 i 11 rozporządzenia niniejszego), mają odpowiednie zastosowanie przy wyborze członków wydziały, wojewódzkiego i ich zastępców z następującemi zmianami:

1)
wybory członków wydziału i wybory zastępców członków odbywają się oddzielnie;
2)
każdy wyborca ma prawo oddać jedną kartę wyborczą zawierającą imiona i nazwiska dwóch kandydatów; na wypadek, gdyby karta do głosowania zawierała więcej nazwisk niż dwa, to przy obliczaniu głosów uwzględnia się nazwiska tylko w powyższej liczbie i w tej kolejności, w jakiej poczynając od pierwszego nazwiska, zostały na karcie wyborczej wypisane;
3)
protokół oraz karty wyborcze (§ 10) przesyła wojewoda Ministrowi Spraw Wewnętrznych;
4)
protesty wyborcze rozstrzyga ostatecznie Minister Spraw Wewnętrznych.
§  14.
Za wybranych uznaje się trzech kandydatów, którzy w kolejnym porządku otrzymali największą liczbę głosów. W razie równości głosów, rozstrzyga los między tymi kandydatami, którzy uzyskali równą liczbę głosów.
§  15.
W razie zgłoszenia tylko tylu kandydatur na członków wydziału wojewódzkiego lub na zastępców, ile osób jest do wybrania, głosowanie się nie odbywa, a za wybranych uważa się wszystkich zgłoszonych kandydatów.
§  16.
Członków izb wojewódzkich i ich zastępców (art. 93 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej), wyznacza, się drogą losowania, którego dokonuje przewodniczący wydziału wojewódzkiego, na posiedzeniu wydziału.
§  17.
Organa kolegjalne, powołane do współdziałania z władzami administracji ogólnej, spełniają swoje funkcje według przepisów regulujących ich tok czynności, a mianowicie postanowień art. 44, 46, 63 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej, oraz poniżej podanych postanowień rozporządzenia niniejszego.
§  18.
Rada wojewódzka zbiera się na zaproszenie przewodniczącego rady, który też oznacza terminy posiedzeń rady wojewódzkiej.
§  19.
Przedmiotem obrad rady wojewódzkiej są sprawy, objęte porządkiem dziennym.

Porządek dzienny powinien być zakomunikowany członkom rady wojewódzkiej najpóźniej na 14 dni przed terminem posiedzenia.

Zamieszczenie w porządku dziennym spraw o których mowa w art. 47 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej z wyraźnem zaznaczeniem, że są to sprawy, w których rada wojewódzka współdziała z głosem stanowczym, uważa się za wezwanie do powzięcia ostatecznej uchwały w myśl § 47 ust. 2 cytowanego rozporządzenia.

Wnioski członków rady powinny być sformułowane na piśmie i zgłoszone przewodniczącemu rady najpóźniej na 7 dni przed posiedzeniem rady wojewódzkiej.

Sprawy nagłe może przewodniczący wprowadzić pod obrady rady wojewódzkiej z pominięciem powyższego terminu.

§  20.
Referentem sprawy, wniesionej na porządek dzienny z urzędu, jest wojewoda lub wyznaczony przez niego urzędnik, albo też wyznaczony przez wojewodę - za jego zgodą - członek rady.

Referentem wniosku, wniesionego z pośród członków rady, jest wnioskodawca.

§  21.
Przewodniczący rady wojewódzkiej otwiera i zamyka posiedzenia zebrania rady wojewódzkiej, udziela głosu członkom rady wojewódzkiej i osobom mającym prawo brać udział na posiedzeniach rady wojewódzkiej, kieruje biegiem obrad i przeprowadza głosowanie nad zgłoszonemi wnioskami.
§  22.
Z każdego posiedzenia rady wojewódzkiej ma być sporządzony protokół z podaniem nazwisk obecnych członków i referentów, porządku obrad i dosłownej treści uchwał.
§  23.
Przewodniczącym specjalnych komisyj rady wojewódzkiej jest przewodniczący rady, lub wyznaczony przezeń zastępca.
§  24.
Przepisy o obradowaniu rady wojewódzkiej mają analogiczne zastosowanie do sposobu obradowania i załatwiania spraw przez wydział wojewódzki (izbę wojewódzką) z tą różnicą, że porządek dzienny winien być doręczony członkom wydziału (izby) najpóźniej na 3 dni przed posiedzeniem, wnioski zaś członków wydziału względnie izby (§ 19 ust. 4) mają być złożone przewodniczącemu najpóźniej na 24 godzin przed terminem posiedzenia.
§  25.
Powiatowe organa kolegialne (kolegja miejskie), tudzież sejmiki wojewódzkie w województwach poznańskiem i pomorskiem, ilekroć działają zamiast rad wojewódzkich (art. 92 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r.), stosują przy sposobie obradowania i podejmowania uchwał odnośne przepisy o sposobie załatwiania spraw własnego zakresu działania samorządu terytorjalnego ze zmianami wynikającemi z rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 roku.
§  26.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Sejm za poprawkami Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy

Sejm przyjął legislacyjne poprawki Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Przygotowane w resorcie pracy regulacje umożliwiają w ramach układów zbiorowych m.in. wynegocjowanie nowych uprawnień w miejscu pracy, takich jak czas pracy, podwyżki czy wymiar urlopu. Teraz regulacja trafi do podpisu prezydenta.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Burzliwe wysłuchanie w sprawie nowych uprawnień inspektorów pracy

Druga wersja projektu nowelizacji ustawy o PIP jest gorsza od pierwszej, projekt w obecnym kształcie jest nie do zaakceptowania czy rozwiązania nieuwzględniające woli stron, które finalnie będą prowadziły do bankructw firm - to tylko niektóre głosy, jakie padły ze strony organizacji pracodawców w czasie wysłuchania w Sejmie. Eksperci wyliczyli, że koszt przekwalifikowania jednej tylko umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę będzie wynosił od 120 do nawet 450 tys. zł. I to bez ZUS i podatków.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Zmiany w ustawie o PIP pod ostrzałem przedsiębiorców i resortów

Przyznanie Państwowej Inspekcji Pracy uprawnienia do przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę w drodze decyzji okręgowego inspektora pracy, zostało negatywnie zaopiniowane przez Rządowe Centrum Legislacji, z uwagi na zasadnicze wady prawne oraz poważne i często nieodwracalne skutki dla pracodawców. A nie są to jedyne krytyczne oceny zgłoszone w ramach uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Mimo to, MRPiPS nie rezygnuje z kontrowersyjnych rozwiązań, modyfikując je.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o języku polskim

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek nowelizację ustawy o języku polskim, która pozwala na nietłumaczenie na język polski dokumentacji technicznych sprzętu wojskowego sporządzonej w języku obcym - poinformowała Kancelaria Prezydenta RP. Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

kk/pap 04.11.2025
Wkrótce o zasiłek pogrzebowy będzie mógł wnioskować zakład pogrzebowy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekazało do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych projekt rozporządzenia, który ma umożliwić składanie wniosku do ZUS o zasiłek pogrzebowy przez zakład pogrzebowy. Docelowo będzie mógł to robić w formie elektronicznej, ale przez najbliższy rok zakłady pogrzebowe będą mogły składać wnioski w formie papierowej. Przepisy mają, co do zasady, wejść w życie 1 stycznia 2026 r. To pokłosie ustawowych zmian, jakie zaczną obowiązywać z początkiem roku.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2025
Ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych z poprawkami Senatu

Senat zaproponował w środę poprawki o charakterze legislacyjnym do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Regulacje mają m.in. wspierać promowanie, a także ułatwiać zawieranie układów zbiorowych pracy czy porozumień zbiorowych. Za podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy wraz z poprawkami zagłosowało jednogłośnie 91 senatorów. Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1928.46.453

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wojewódzkie i powiatowe organy kolegjalne administracji ogólnej.
Data aktu: 28/03/1928
Data ogłoszenia: 18/04/1928
Data wejścia w życie: 18/04/1928