Sądowa służba kancelaryjna w górnośląskiej części Województwa Śląskiego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 16 czerwca 1922 r.
o sądowej służbie kancelaryjnej w górnośląskiej części Województwa śląskiego.

Na mocy ustępu drugiego art. 6 rozporządzenia z dnia dzisiejszego zaprowadzającego zmiany w ustroju sądownictwa w górnośląskiej części Województwa Śląskiego stanowią co następuje:

CZĘŚĆ  I.

O PERSONELU KANCELARYJNYM.

Art.  1.

O posadą kancelisty sądowego może ubiegać się obywatel Rzeczypospolitej Polskiej bez różnicy płci, liczący conajmniej 18 lat, nienagannego prowadzenia się, posiadający potrzebną do pełnienia służby kancelaryjnej krzepkość cielesną i władający poprawnie i biegle językiem polskim w słowie i piśmie.

Przy przyjęciu do służby kancelaryjnej można także wymagać znajomości języka niemieckiego oraz znajomości pisma maszynowego.

Art.  2.

Kandydata przyjmuje się najpierw na próbę.

Prawo przyjęcia przysługuje prezesom sądów okręgowych.

W czasie próbnym przysługuje obydwom stronom prawo wypowiedzenia. Termin wypowiedzenia oznacza przy przyjęciu prezes sądu okręgowego; nie może on wynosić mniej niż 7 a więcej niż 14 dni.

Kadydat, przyjęty w myśl powyższego przepisu, składa przyrzeczenie służbowe w następującem brzmieniu:

"Przyrzekam, że na powierzonem mi stanowisku będę sumiennie wypełniał swoje obowiązki służbowe, stosował się ściśle do rozkazów moich przełożonych i tajemnicy urzędowej dochowam".

Art.  3.

Po upływie trzech miesięcy służby próbnej prezes sądu apelacyjnego może mianować kandydata kancelistą sądowym; kancelista składa przysięgę służbową jako urzędnik państwowy.

Art.  4.

Kandydatów, którzy już pracowali w urzędzie państwowym lub komunalnym przynajmniej trzy miesiące i przedstawią wystarczające świadectwo z dotychczasowych czynności, może prezes sądu apelacyjnego zamianować kancelistami sądowymi z pominięciem przepisów art. 2.

Art.  5.

Po 3 latach wyjątkowo wydatnej i zadawalniającej służby - wliczając w to także czas próby-może prezes sądu apelacyjnego dopuścić kancelistę sądowego do egzaminu na rejestratora sądowego.

Art.  6.

Komisje egzaminacyjne dla rejestratorów sądowych tworzy się przy sądach okręgowych, które wyznaczy prezes sądu apelacyjnego.

Członków komisji mianuje na przeciąg roku administracyjnego z grona sędziów i średnich urzędników sądowych, zatrudnionych przy odnośnym sądzie okręgowym, prezes tego sądu.

Komisja egzaminacyjna egzaminuje w komplecie dwóch członków, z których jeden winien być sędzią a drugi średnim urzędnikiem sądowym.

Art.  7.

Zadaniem komisji egzaminacyjnej jest

stwierdzenie, czy kancelista:

a)
pisze ortograficznie, umie czytać mniej wy raźne pismo ręczne, zna i umie zastosować znaki pisarskie,
b)
posiada znajomość czterech działań rachunkowych tak liczbami całkowitemi jak ułam kami,
c)
umie protokułować pod dyktandem,
d)
umie spisać krótko, wyczerpująco a zrozumiale treść zarządzenia sędziowskiego,
e)
zna przepisy o służbie kancelaryjnej i posiada podstawowe wiadomości o ustroju sądów i o urządzeniach sądowych.

Na egzamin nie wolno wzywać naraz więcej niż sześciu kandydatów.

Art.  8.

Egzamin uważa się tylko wtedy za zdany, jeżeli obydwaj egzaminatorzy są tego zdania. Wynik egzaminu zdanego określa się jako: "dostateczny", "dobry" lub "z odznaczeniem": w razie różnicy zdań między egzaminatorami miarodajną jest ocena surowsza.

Kancelista, który egzaminu nie zda, może przy stąpić do niego po upływie czasu, jaki mu zakreśli komisja egzaminacyjna, nie wcześniej jednak, jak po upływie sześciu miesięcy. W razie ponownego niezdarna egzaminu nie dopuści się kancelisty sądowego do dalszego zdawania.

Kancelista, który zda egzamin, otrzymuje świadectwo, wystawione przez prezesa sądu apelacyjnego. W miarę potrzeby może prezes sądu apelacyjnego zamianować go rejestratorem sądowym.

Art.  9.

Za egzamin nie pobiera się taksy.

Egzamin nie jest publiczny; kandydatom atoli, którzy się zgłosili do egzaminu na rejestratorów sądowych, przysługuje prawo obecności przy egzaminie.

Art.  10.

Rejestaratorów sądowych przydziela prezes sądu apelacyjnego do sekretarjatu sądu względnie prokuratury w ten sposób, aby dać im sposobność do zaznajomienia się z czynnościami sekretarjatu sądu oraz prokuratury we wszystkich jego oddziałach, przyczem należy stosować odpowiednio art. 2 i 3 rozporządzenia o służbie przygotowawczej średnich urzędników sądowych.

Po dwóch latach zadawalniającej służby i nienagannego prowadzenia się poza służbą wolno rejestratorowi zgłosić się do egzaminu na podsekretarza sądowego; do tego egzaminu stosują się przepisy art. 9 do 12 powołanego rozporządzenia.

O dopuszczeniu do egzaminu rozstrzyga prezes sądu apelacyjnego.

Art.  11.

Podsekretarzy sądowych, mianowanych na podstawie powyższych przepisów, nie wolno dopuścić do egzaminu na sekretarza sądowego i nie wolno im ubiegać się o posadę sekretarza sądowego.

CZĘŚĆ  II.

O URZĄDZENIU KANCELARJI SĄDOWEJ.

Art.  12.

Służbę kancelaryjną organizuje się według uznania prezesa sądu apelacyjnego, względnie prokuratora przy sądzie apelacyjnym dla poszczególnej władzy sądowej, względnie prokuratorskiej, w ten sposób, że albo tworzy się jedną kancelarję, wspólną dla wszystkich oddziałów sekretarjatu, albo personel kancelaryjny dzieli się między poszczególne oddziały sekretarjatu.

Art.  13.

Zadaniem kancelarji jest sporządzanie wszelkich prac pisarskich (wypisów, odpisów, czystopisów i t. d.) wraz z czynnościami pobocznemi (kolacjonowanie, szycie i t. p.). Mniejsze pisma, które częściej się powtarzają, a według uznania urzędnika, kierującego kancelarją, mogą być sporządzane bez trudności np. zawiadomienia, zawezwania, przynaglenia, sporządza kancelarją bez wzoru załatwienia.

Personel kancelaryjny jest zobowiązany do zachowywania tych samych godzin urzędowych, co personel sekretarjatu sądowego. Sprawy pilne należy załatwiać w razie potrzeby także poza godzinami urzędowemi.

Personel kancelaryjny winien przekazane sobie prace wykonywać poprawnie, czytelnie, starannie i bez obcej pomocy. O porządku wykonania decyduje czas przydziału pracy z tem zastrzeżeniem, ze prace, oznaczone jako pilne, należy wykonywać przed innemi.

Za zezwoleniem urzędnika, kierującego odnośną kancelarją, wolno w wyjątkowych wypadkach mniej ważne akty zabierać do domu celem wykonania prac pisarskich.

Art.  14.

Naczelny sekretarz względnie wyznaczony w tym celu inny urzędnik sekretarjatu lub kancelarji sądowej wykonuje nadzór nad personelem kancelaryjnym i zarządza co potrzeba, by zapewnić sprawne funkcjonowanie kancelarji sądowej. Urzędnik ten ma prawo niszczyć pisma, nieodpowiadające wymogom ustępu trzeciego art. 13.

Art.  15.

Szczegółowy regulamin kancelarji sądowych i prokuratorskich wyda prezes sądu apelacyjnego.

CZĘŚĆ  III.

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE.

Art.  16.

W czasie do 1 stycznia 1924 r. prezes sądu apelacyjnego może przyjmować do służby kancelaryjnej także bezpośrednio w charakterze rejestratorów osoby, które przeszły w b. dzielnicy pruskiej służbę przygotowawczą kandydatów na średnich urzędników sądowych dla Województwa Śląskiego i w ciągu jej zdały egzamin na. rejestratorów sądowych przed komisją egzaminacyjną, ustanowioną dla tych kandydatów.

Kandydatów tych wolno przyjmować jedynie jako urzędników kontraktowych z obustronnem jednomiesięcznem wypowiedzeniem, dopiero po upływie roku w razie zadawalniającego wyniku służby oraz nienagannego prowadzenia się mogą oni uzyskać stałą posadą.

Art.  17.

W czasie do 1 stycznia 1924 r. może prezes sądu apelacyjnego upoważnić prezesów sądów okręgowych do przyjmowania do próbnej służby kancelaryjnej także kandydatów, niewładających dostatecznie językiem polskim, z tem jednak zastrzeżeniem, że zobowiążą się pisemnie do przyswojenia sobie języka polskiego w przeciągu roku.

CZĘŚĆ  IV

PRZEPISY KOŃCOWE.

Art.  18.

Uchyla się moc obowiązującą pruskiego regulaminu dla kancelarji sądów i prokuratur (Kanzleiordung) z dnia 27 marca 1907 r. (Dziennik rozporządzeń pruskiego Ministra Sprawiedliwości str. 81) wraz z wszelkiemi przepisami, uzupełniającemi lub zmieniającemi ten regulamin.

Art.  19.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie w górnośląskiej części Województwa Śląskiego z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1922.46.397

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sądowa służba kancelaryjna w górnośląskiej części Województwa Śląskiego.
Data aktu: 16/06/1922
Data ogłoszenia: 22/06/1922
Data wejścia w życie: 22/06/1922